Mục tiêu chung của bài toán điều tiết dòng chảy là nhằm đem lại hiệu quả kinh tế

cao nhất, xét trong phạm vi toàn hệ thống.

hình 4_1

Phân loại :

a. Theo thời gian:

Điều tiết ngày;

Điều tiết tuần;

Điều tiết mùa;

Điều tiết năm;

Điều tiết nhiều năm;

Kết quả của bài toán điều tiết ngày (dù thực hiện theo phương pháp nào) cũng đều có dạng chung là điều chỉnh công suất NMTĐ theo phần đỉnh của biểu đồ phụ tải tổng hệ thống (hình 4.2). Khi đó các NMNĐ có khả năng làm việc với biểu đồ phát bằng phẳng hơn.

Điều tiết tuần thực chất là thay đổi trị số lưu lượng nước trung bình các ngày trong tuầnđể đáp ứng sự tăng điện năng sử dụng các ngày làm việc (đầu tuần) và giảm điện năng trong các ngày nghỉ cuối tuần. Mục tiêu của điều tiết tuần cũng là giảm chi phí vận hành tổng trong hệ thống.

So với điều tiết ngày và điều tiết tuần, điều tiết năm có những đặc trưng hoàn toàn khác, không thể coi lưu lượng nước trên sông là ít thay đổi. Hơn nưa, đây còn là nguyên nhân hạn chế hiệu quả khai thác thủy năng của NMTĐ. Vì vậy nhiệm vụ của điều tiết năm là làm cho dòng chảy đồng đều hơn nhằm khai thác tối đa năng lượng của dòng chảy. hình 4_4 nhờ tận dụng tối đa lượng nước dòng chảy và dâng cao cột nước (trong mùa cạn) lên cao, sản lượng điện năng của NMTĐ tăng lên đáng kể.

Điều tiết nhiều năm, được xét đến khi hồ có dung tích lớn trong khi dòng chảy biến động nhiều với chu kỳ dài hạn (nhiều năm). Nếu hồ có dung tích lớn, có thể tích đầy hồ vào cuối những năm nước to rồi dùng dần vào nửa chu kỳ nước cạn. Khi hồ đủ lớn cũng có thể san bằng hoàn toàn dòng chảy theo chu kỳ nhiều năm. Hình 4_5

b. Theo tính chất điều tiết, người ta chia ra 2 loại : điều tiết ngắn hạn và điều tiết dài hạn. Trong đó điều tiết ngày và điều tiết tuần tương ứng với điều tiết ngắn hạn, điều tiết mùa, điều năm và điều tiết nhiều năm tương ứng với điều tiết dài hạn. Với điều tiết dài,cách thức điều tiết là điều chỉnh lại dòng chảy vốn thay đổi nhiều trơ nên ít thay đổi hơn cho phù hợp với nhu cầu cung cấp điện (đều đặn). Về mục tiêu điều tiết thì điều tiết dài hạn nhằm tận dụng tối đa năng lượng dòng nước, làm tăng sản lượng điện năng của nhà máy thủy điện lên mức cực đại. Còn với điều tiết ngắn hạn, ngược lại, thực hiện điều chỉnh dòng chảy vốn ít thay đổi trở thành thay đổi nhiều hơn, phù hợp với biến động của biểu đồ công suất tải. Mục tiêu điều tiết là làm giảm chi phí vận hành tổng của hệ hống xuống đến mức cực tiểu.