Liệu Huyết Thanh Nói Thật Có Thật Sự Hiệu Quả Trong Điều Tra Tội Phạm?

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng

Thuật ngữ "Huyết thanh nói thật" được dùng để chỉ các loại thuốc thay đổi tâm trí, làm cho bạn không thể nói dối (hay giả thuyết nói như thế). Và đúng thế, thuốc thay đổi trạng thái tâm lý có thuật, nhưng hiệu quả của nó không hoàn toàn làm mất đi khả năng nói dối của người dùng.

Một số loại huyết thanh nói thật, ví dụ như Natri pentathol (111722), làm giảm đi khả năng vận chuyển thông tin của não bộ truyền từ dây thần kinh dọc cột sống lên não. Và hệ quả của nó là khiến cho việc vận hành những nhiệm vụ cấp cao như tập trung vào một hoạt động ví dụ đi đứng theo đường thẳng hoặc nói dối càng khó hơn. Huyết thanh nói thật lấy đi sự tập trung mà bạn cần phải có để suy nghĩ ra lời nối dối.

Hiện tượng tương tự xảy ra khi bạn ngủ gà ngủ gật, bước vào trạng thái mơ mơ màng màng, giữa tỉnh và ngủ.

Nếu bạn không phải là một kẻ hay nói dối thì sau khi dùng thuốc rồi, thì bạn sẽ gặp khó khăn hơn rất nhiều để nói dối hơn nói thật. Như nhà văn Mỹ nổi tiếng viết trong cuốn Mark Twain's Noteboo (được xuất bản sau khi chết vào năm 1935): Nếu bạn nói thật thì bạn chẳng cần phải nhớ điều gì cả.

Mặc dù nói như vậy nhưng thật sự không có cách nào để biết được một người có đang nói thật hay không. Nhiều bài nghiên cứu khoa học gợi ý rằng bạn thường có xu hướng nói thật dưới tác dụng của thuốc huyết thanh nói thật, nhưng thuốc này còn có tác dụng phụ là nó khiến bạn nói ra những điều làm hài lòng người khác mà chưa chắc những điều ấy là thật.

Hơn nữa, không chỉ huyết thanh nói thật không hẳn có tác dụng hoàn toàn, mà nó còn không được phép dùng trong một số trường hợp bao gồm cả việc thẩm vấn tội phạm.

Một số loại huyết thanh nói thật thuở ban sơ được dùng tới ngày nay:

Thuật ngữ "Huyết thanh nói thật" phổ biến vào những năm 1920s nhưng con người đã biết tới nó từ thời Đế Quốc La Mã rằng chúng ta thường nói thật dưới tác dụng của chất kích thích.

Mặc dù nhiều có nhiều loại thuốc được nhà điều tra CIA, cảnh sát, Nazi dùng từ những năm 20s, 30s, 40s vẫn còn được sử dụng đến tận ngày nay, nhưng họ đã thay đổi một số thành phần trong thuốc để giảm ảnh hưởng từ các sự chuyển động (như say xe) và để dùng cho tử hình bằng thuốc độc.

Scopolamine (loài hoa hơi thở của quỷ)

Scopolamine được giới thiệu đầu tiên bởi bác sĩ Robert House dưới dạng huyết thanh nói thật vào những năm đầu thế kỷ 20, và là thuốc đầu tiên được gọi "huyết thanh nói thật". Xuyên suốt những năm 1920 và 30s, các cục cảnh sát trên khắp nước Mỹ đều dùng nó với nghi phạm và trong một số trường hợp, thẩm phán chấp nhận lời khai mà nghi phạm cung cấp dưới sự ảnh hưởng của thuốc. Scopolamine là loại huyết thanh nói thật được dùng nhiều nhất thời bấy giờ bởi sự nó xóa sạch đi ký ức người dùng và họ chẳng biết mình đã nói những gì sau khi thức dậy.

Thuốc được tiết chế từ hạt của cây mà những người dân ở đó gọi là "cây khiến bạn say". Trong khi một số Nazi dùng nó giữa lúc thẩm tra, ngày nay, chất này được dùng trong nhiều loại thuốc để phòng tránh các loại ảnh hưởng từ di chuyển như say xe, say tàu... Các miếng dán chống say xe bạn dùng có thể chứa thành phần này (bạn có thể tìm nó dưới mục thành phần thuốc). Nó còn được dùng để chống sự run rẩy của bệnh Parkinson, đồng thời, còn được dùng như là "thuốc cưỡng bức" (date rape drug). Nguyên nhân là nó làm cho nạn nhân không thể suy nghĩ cũng như điều khiển hành vi của mình, khiến cho kẻ tội phạm thuận lợi làm việc ác, bao gồm cưỡng bức. Ở Việt Nam có một thời xảy ra tình trạng nạn nhân bị thôi miên, đưa hết tài sản cho kẻ cướp và không còn nhớ gì sau đó. Một số bài báo sau đó đưa tin cảnh báo người dân về tình huống này, trong đó có nói tội phạm đã dùng Scopolamine, được báo chí gọi là "Hoa hơi thở của quỷ" để làm nạn nhân mất đi ý thức, qua đó cướp bóc tài sản.

Scopolamine có thể dùng dưới dạng viên hoặc trong một số trường hợp kỳ lạ khác, thông qua ma sát. Một số báo chí đăng tin về trường hợp ba người phụ nữ trẻ tuổi ở thủ đô Colombia, Bogota, đã bôi thuốc này lên ngực và dụ đàn ông liếm hết đó. Sau khi những người đàn ông đó bất lực rồi thì cướp hết tài sản của họ.

Pentothal hay Natri thiopental

Natri pentothal là một dạng thuốc an thần, nằm trong dãy thuốc làm giảm sự hoạt động của hệ thần kinh trung ương, thường được biết dưới tên "Downers" (Kẻ đi xuống). Downers làm giảm sự vận chuyển thông tin tới não bộ và thường là thuốc được các bác sĩ kê đơn giảm đau, gây tê, giãn cơ và hạ huyết áp.

Dùng an thần quá liều có thể gây ra chết người và là nguyên nhân gây ra cái chết của các ngôi sao nổi tiếng như Judy Garland, Jimi Hendrix và Marilyn Monroe. Thuốc này cũng là dạng thuốc đầu tiên được dùng trong án tử hình ở US và được tiêm nhiều nhất.

Cho tới năm 2011, đôi lúc nó được dùng dưới dạng gây mê bởi vì bệnh thân thường hôn mê sau khi được tiêm khoảng 30 đến 45 giây. Nhưng Mỹ đã hoàn toàn ngừng sử dụng thuốc được vài năm.

Đó là bởi vì vào ngày 21/1/2011, một công ty Ý sản xuất thuốc này thông báo rằng họ sẽ ngừng sản xuất thuốc này vì lo rằng giới quan chức Ý sẽ dùng nó trong việc xét xử và vì thế Mỹ đánh mất đi nguồn cung cấp duy nhất.

Tuy nhiên loại thuốc này vẫn còn được sử dụng như là huyết thanh nói thật. Vào năm 2007, cảnh sát ở New Delhi, Ấn Độ đã dùng Natri pentothal với một nhà doanh nhân giàu có là Moninder Singh Pandher và người hầu của hắn là Surender Koli, cả hai là nghi phạm trong vụ kẻ sát nhân hàng loạt ở Noida. Dưới tác dụng của thuốc, bọn chúng thú nhận đã dụ mấy đứa trẻ tới nhà, cưỡng bức và rồi giết chúng. Người hầu, Koli bị phán quyết tử hình và hiện tại ở trong tù, còn Pandher thì thoát tội.

Natri Amytal hay Amorbarbital

Natri Amytal cũng là một loại thuốc an thần hay downers. Nó được sử dụng rộng rãi trong thế chiến thứ hai dưới dạng thuốc chống lo âu cho những người lính đang bị hoảng loạn tâm lý. Nhưng cũng giống như các loại huyết thanh nói thật khác, Natri amytal là dạng thuốc giảm đau rất mạnh và tác dụng phụ của khó là làm mất đi khả năng giữ thăng bằng, khả năng nhận thức giảm và đó là lý do vì sao giờ đây quân nhân không còn dùng nó nữa.

Hơn nữa, đừng dùng quá nhiều Natri amytal, nếu không bạn sẽ nghiện nó. Thuốc này đôi lúc dùng để chữa bệnh mất ngủ và thường được dùng dưới dạng tiêm, mặc dù có thể dùng qua đường miệng dưới dạng bột. Tuy nhiên, dùng quá nhiều chất này cũng có thể gây chết người. Liều mạnh nhất cho người lớn chỉ là 1g.

Thuốc này không còn được sử dụng như huyết thanh nói thật nữa bởi vì người dùng đôi lúc có trí nhớ giả (sự việc không có nghĩ thành có) sau khi dùng thuốc.

Ethyl Alcohol

Đúng vậy, chất cồn. Trong tiếng Ý có câu In vino veritas, mà tiếng Latin có nghĩa là "Sự thật nằm trong rượu" được cho là của nhà triết học người La Mã là Pliny the Elder, tiếng Việt mình có câu "Rượu vào lời ra" mang nghĩa giống giống như vậy. Vì thế, con người đã biết từ khoảng 2000 năm trước rằng chất cồn có thể khiến cho họ không thể điều khiển được miệng mình.

Nếu bạn đã từng uống quá nhiều, bạn sẽ dễ dàng nhận ra được cảm giác mà bạn đang trải nghiệm cũng giống như những cảm giác mà bạn có thể có nếu dùng huyết thanh nói thật. Dù cho bạn uống hay là tiêm nó dưới dạng nguyên chất thì thuốc này làm bạn có xu hướng kể tất tần tật những bí mật của mình, nhưng có thể bạn cũng biết, thuốc này không ngăn được những lời nói dối vô hại mà bạn thường nói từ xưa đến giờ.

Vậy thì Huyết thanh nói thật có thật sự có tác dụng không?

"Trong thế kỷ 21 thì câu trả lời dường như là: Không. Ngày nay, không có phương thuốc nào được chứng minh trước sau như một hoặc dự đoán là có thể tăng khả năng nói thật." Phóng viên David Brown của tờ báo Washington Post viết vào năm 2006.

Mặc dù khả năng ma thuật của huyết thanh nói thật dường như chỉ tồn tại trong tiểu thuyết, tuy nhiên tòa án Mỹ vẫn có những trường hợp cho phép dùng. Một trong những ví dụ là vụ án thảm sát bằng súng ở rạp chiếu phim Aurora, bang Colorado vào ngày công chiếu đầu tiên của phim Batman, The Dark Knight Rise. Thẩm phán cho phép dùng Natri pentothal với tội phạm James Holmes để xác định rằng lời xác nhận rằng hắn bị điên có thật hay không, nếu không thì hắn có tội. Thực tế, lời nhận tội dưới tác dụng của huyết thanh nói thật không được chấp nhận ở các tòa án Mỹ vào năm 1963.

Chỉ bởi vì thuốc kích nói thật bây giờ chưa có, không có nghĩa là sau này cũng không có. Theo giáo sư Mark Wheelis, chuyên gia mảng lịch sử của các cuộc chiến tranh sinh học và kiểm soát vũ khí hóa học ở trường đại học California Davis, " Có hàng loạt đường vòng thần kinh mà chúng ta có thể điều khiển được, các loại kết nối điều khiển các dạng cảm xúc như sợ hãi, lo âu, hoảng loạn và trầm cảm," Davis nói với phóng viên Brown ở tòa Washington Post, "Chúng ta chưa có công thức để điều khiển nó, nhưng tương lai thì có thể thẩy được. Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu chúng ta không khám phá được một lượng lớn các loại thuốc mang lại nhiều lợi ích cho công cuộc điều tra."

Một cuộc tự thử nghiệm với nhà báo Michael Mosley.

Cách tốt nhất để tìm ra liệu huyết thanh nói thật có tác dụng hay không chính là thử nó trên người bạn, đó chính xác là điều phóng viên TV Michael Mosley đã làm.

Để điều tra chất Natri thiopental, một trong các huyết thanh nói thật được sử dụng rộng rãi nhất, Mosley đã dùng hai liều thuốc khác nhau. Sau khi dùng liều đầu tiên, một bác sĩ hỏi Mosley làm gì để sống. Ông khúc khích cười vài tiếng và nói dối rằng mình là nhà phẫu thuật tim nổi tiếng.

Ít hơn một phút sau khi dùng thuốc, từ khúc khích, Mosley cảm thấy nhẹ đầu, hơi ngà ngà say. Ông nói ông cảm thấy như mình vừa uống một ly rượu champagne.

Sau khi dùng liều thứ hai, với lượng Natri thiopental cao hơn, Mosley trải nghiệm điều mà ông không lường trước được. Khi bác sĩ hỏi ông làm nghề gì, ông lập tức trả lời,

"Tôi là nhà sản xuất phim. Ừm, nhà sán xuất chính, rồi, trình bày, rồi...cả ba thứ cộng lại"

Sau đó Mosley giải thích rằng khi được hỏi câu đó, ông cảm thấy chẳng có gì khiến ông phải nói dối cả, cho nên ông không nói.

Bạn có thể xem cuộc thí nghiệm đó ở đây:

Liệu rằng Huyết Thanh Nói Thật có hiệu quả không

Không hẳn là như thế

Vấn đề lớn nhất với việc sử dụng huyết thanh nói thật trong thẩm vấn tội phạm chính là cảm xúc ấm áp thân thiện mà nó gây cho người dùng đối với người thẩm vấn họ. Cộng với trạng thái mất phương hướng nặng nề, điều này có thể khiến cho người dùng khai với người thẩm vấn điều mà họ nghĩ người thẩm vấn muốn nghe, mặc dù điều đó có thể đúng hoặc có thể sai.

Đây là một phần lý do vì sao bất kỳ lời khai nào dưới tác dụng của thuốc đều không dược chấp nhận ở các tòa án Mỹ hơn 50 năm. Vào năm 1963, tòa án tối cao Mỹ đã phán xét rằng, bất kỳ lời khai nào dưới tác dụng của thuốc huyết thanh nói thật đều là "sự ép buộc đi ngược lại với Hiến Pháp", đe dọa quyền công dân dưới điều 5 của Hiến Pháp, và vì thế, không được chấp nhận.

Tương Lai Của Thuốc Nói Thật

Càng lúc chúng ta càng biết nhiều về não bộ và khám phá ra nhiều loại thuốc hơn, và chúng ta có thể đang trên bờ khám phá ra một loại thuốc nói thật và thuốc tăng tin tưởng.

Một trong những loại thuốc đang được kiểm chứng cho tác dụng nói thật của nó là Oxytocin, được những thai phụ biết dưới tên Pitocin. Vào năm 2005, hai nhà nghiên cứu ở trường đại học Zurich đã kiểm tra mức độ tăng niềm tin của thuốc thông qua cuộc nghiên cứu với 130 sinh viên, một số ngửi qua oxcytocin, còn một số thì không.

Họ được hỏi tham gia một trò chơi mà trong đó họ phải tin tưởng một người là mặt và đưa cho người ấy một phần tiền thưởng của mình. Những sinh viên đã ngửi qua oxytocin thì có tỷ lệ tin tưởng cao hơn và gửi tiền nhiều hơn. Quan trong hơn, 45% số học sinh ngửi oxytocin gửi hết hoàn bộ số tiền của mình, cho thấy rằng họ cực kỳ tin tưởng người lạ đó, gấp hai lần số sinh viên không dùng thuốc.

Oxytocin là một loại hóc môn tiết từ tuyến yên, có nhiệm vụ trong việc làm tăng cảm xúc gắn bó, ấm áp, tin tưởng. Nó được tiết nhiều nhất lúc người mẹ sinh con, tạo nên mối liên kết giữa người mẹ và đứa con chào đời để người mẹ có thể cảm nhận được tình thương, ấm áp hạnh phúc với em bé.

Loại thuốc làm tăng niềm tin này có thể là bước tiến mới trong huyết thanh nói thật. Nó khuyến khích người khác nói thật thay vì nói bất cứ điều gì mà làm người hỏi thích. Đừng lo lắng nhiều quá, bí mật của bạn vẫn an toàn bây giờ.


Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro