* KHÁI NIỆM :
- Tưởng tượng là một quá trình tâm lý phản ánh những cái chưa từng có trong kinh nghiệm của cá nhân bằng cách xây dựng những hình ảnh mới trên cơ sở những biểu tượng đã có.
* CÁC CÁCH SÁNG TẠO HÌNH ẢNH MỚI :
- Thay đổi kích thước, số lượng của sự vật hay các thành phần của sự vật để tạo ra hình ảnh mới.
VD : Hình tượng người khổng lồ, tí hon, Phật Bà nghìn tay, nghìn mắt; cây tre 100 đốt;...
- Nhấn mạnh : tạo hình ảnh mới bằng sự nhấn mạnh đặc biệt hoặc đưa lên hàng đầu một phẩm chất hay một quan hệ nào đó của một vài sự vật hiện tượng.
VD : Ông quan tham ăn thường được vẽ với cái bụng bự, mũi của phù thủy thường dài và khoằm...
- Chắp ghép ( kết dính ): là phương pháp ghép các bộ phận của nhiều sự vật, hiện tượng khác nhau thành một hình ảnh mới.
VD : + Nàng tiên cá : đầu người mình cá.
+ Nhân mã : đầu người mình ngựa.
+ Nàng Medisa : mặt người phụ nữ xinh đẹp với mái tóc là những con rắn quấn lấy nhau.
- Liên hợp : phương pháp này có vẻ giống như phương pháp chắp ghép nhưng các bộ phận tạo nên hình ảnh mới bị cải biến và sắp xếp trong mối tương quan mới. Liên hợp là một sự sáng tạo, chứ không phải là sự tổng hợp đơn giản các yếu tố đã biết.
VD : Xe điện bánh hơi là sự liên hợp giữa ôtô và tàu điện. Máy gặt đập là sự liên hợp giữa máy gặt lúa và máy đập lúa.
- Điển hình hóa : là phương pháp tạo thành hình ảnh mới trên cơ sở xây dựng các thuộc tính, đặc điểm điển hình của nhân cách đại diện cho một giai cấp hay từng lớp XH nhất định.
VD : Nhân vật chị Dậu trong tác phẩm : "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố đại diện cho hình ảnh người phụ nữ VN trước đây dưới ách thống trị của thực dân Pháp : bị áp bức, bóc lột, đô hộ,...
- Loại suy ( tương tự, mô phỏng ): là phương pháp tạo ra cái mới trên cơ sở mô phỏng, bắt chước những chi tiết, những bộ phận, những sự vật có thực, hoặc những thao tác của đôi bàn tay.
VD : Tháp Eiffel mô phỏng theo cấu trúc và hình dạng của xương ống. Công cụ lao động tương tự những thao tác của đôi bàn tay : cái cào, cái kìm, cái bát,...