Rau đắng dung dị thường mọc ven ở triền đê luống ruộng hay mọc xen trong mấy ô rau ở vườn nhà. Chẳng hoài công chăm bẵm, cũng chẳng cần những danh vị cao sang, rau đắng chính từ cái tên đã nói lên hương vị của nó.

Nhiều người sẽ cho rằng cái đắng chát bao giờ cũng gợi lên những vị giác bất chợt cho sự chùng chình. Nhưng đối với loại rau dân dã này thì vị đắng thật riêng biệt không lẫn vào đâu, để mỗi một khi chợt nhớ ta lại thòm thèm cái nhẫn nhẫn thân thương của rau đắng quê nhà.

Rau đắng cắt từng lọn về có thể trộn với mớ rau diếp cá, càng cua, mấy cọng húng quế, nắm giá đỗ là đã có một rổ rau mát lành. Cái vị chua của diếp cá, cái vị hăng cay của húng quế sẽ hài hòa với chút nhẫn nhẫn của rau đắng thân thương cho rổ rau thật nồng thơm trọn vị.

Chan tô bún nóng mà thiếu đĩa rau sống có nắm rau đắng thì thật thiếu sót. Hay tô cháo cá lóc nóng hổi sẽ dịu ngay nếu cho vào nắm rau đắng ăn kèm. Món lẩu cũng sẽ thiếu đi cái vị đậm đà nếu trong mớ rau nhúng lẩu thiếu đi nắm rau đắng quê nhà.

Ấy là những món ăn mà rau đắng ăn kèm như một loại rau gia vị. Chính bản thân loại rau này cũng có thể đem chế biến thành những món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Trong rau đắng có nhiều vitamin, có tính mát, chỉ cần đem nắm rau đắng xào thơm với mấy múi tỏi là đã có đĩa rau đưa cơm cho những ngày oi nồng. Hay đã quá đỗi thân quen là món rau đắng nấu canh. Chỉ thoáng nghe vậy thôi là đã ngô nghê hát "Còn thương rau đắng mọc sau hè...".

Rau đắng nấu canh khá dễ nấu. Lấy tôm nõn hay thịt xào chín, cho một âu nước sôi vào nấu vài phút để phần tôm thịt ngọt nước, thêm rau đắng rồi đợi nước sôi trở lại là đã có tô canh thanh mát. Vị đắng nhẹ tênh trên đầu lưỡi quyện với cái ngọt của tôm thịt thật đặc biệt khiến ta cứ hoài nhớ mãi không thôi.

Rau đắng còn vô cùng thơm ngon khi đem trộn gỏi. Phần gỏi rau đắng không cần kết hợp với bất kì loại rau nào khác nữa.

Chả giò thái chỉ, tôm nõn xào chín tới rắc lên trên rau, chan mấy muỗng nước mắm ngon pha chua ngọt rồi rắc lên trên mấy hạt đậu phộng rang là đã xong món rau đắng trộn gỏi. Lần bẻ từng miếng bánh tráng xúc gỏi rau đắng cho vào miệng ăn sao mà ngon quá. Bánh tráng giòn rộp, rau thì đắng nhẹ, giòn mát, tôm chả bùi ngọt hài hòa, cứ muốn ăn mãi không thôi.
Dung dị, chẳng cầu kì trong ánh nhìn, màu xanh ngọc thẫm màu yêu thương. Vị đắng nhưng nhẹ dịu, nếu đã lỡ thương cái phảng phất đăng đắng trên đầu lưỡi, có lẽ dẫu đi xa khắp ngả phương trời, lúc đói lòng lại thèm mấy ngọn rau đắng thân thương...

ST.