Giữa xã hội phù phiếm xa hoa, con người ta luôn hối hả chạy rong ruổi đến mệt nhoài, ước gì một lúc được ngả lưng trên bãi cỏ xanh mướt, nép mình dưới hàng râm rậm rạp của thiên nhiên. Như ngọn cỏ lau oằn mình trong từng luồng gió, nghiêng ngả nhảy múa theo từng giọt nắng vàng ươm, ta ước một lần quên đi sự nhộn nhịp, huyên náo, xa hoa, tìm về một dòng sông êm dịu, nhẹ nhàng, thả hồn theo khúc nhạc của núi non, của một nỗi niềm ngả màu xưa cũ. Lạc bầy giữa thế giới hiện đại chằng chịt vết sắt thép hợp kim, Phượng Hoàng Cổ Trấn mang một sắc thái quyến rũ lạ lùng, với cái chất tình mộng mơ của những tâm hồn say ngây ngất...

        Làm một kẻ lãng du phiêu bạt từng ngõ ngách, nêm nếm từng nhịp phách của dây đàn đời thường, Phượng Hoàng Cổ Trấn nắm trong tay chiếc đồng hồ ngưng đọng từng nếp gấp, từng nét mờ mờ, ảo ảo của thuở hoang sơ.

        Khoác lên chiếc áo lụa bồng bềnh đầy màu sắc, Phượng Hoàng Cổ Trấn mang trong mình hơi thở ảm đạm, pha chút u uất, trầm buồn. Hơn 1300 năm tồn tại, vùng cổ thành chốn Hồ Nam điêu khắc, họa nên một dải thủy mặc rạng ngời, tinh tế, lại có chút bay lượn nên thơ. Phảng phất nên sự lãnh lẽo của một mùa đông đầy nỗi nhớ, Cổ Trấn cô liêu, tịch mịch như nỗi lòng của người thiếu nữ chôn chặt một mộng tưởng tương tư. Ai đi qua đi lại? Ai khi nhớ khi quên? Cổ Trấn mang tâm tình xưa cũ xa xăm, cô gái yêu kiều của cổ kính thời gian, dịu dàng nằm gọn trong lòng núi non, dựa đầu vào vòng tay dệt bằng tầng tầng, lớp lớp cây xanh hùng vĩ. Nỗi lòng người con gái trải rộng, có lúc Cổ Trấn lộ mặt tinh nghịch, gợn sóng lăn tăn trên mặt ngọc thạch lam của con sông Đà Giang, khi lại dỗi hờn im ả, phẳng lặng như tờ.

         Sáng sớm mở mắt ở một chốn thực ảo đan xen, giữa cái tiên cảnh đang còn mơ màng ngủ kĩ, chị sương phà nhẹ làn khói trắng ngà lười biếng, luồn lách mon men đến từng bức tường rêu phong. Những ngôi nhà trụ gỗ nối tiếp, chồng chất lên nhau, những ngôi nhà từ cái thời Minh Thanh đã quấn quýt bên cột  cao mà xếp mái, nay đã ra hoa ra trái, trịu nặng những cái lồng đèn.  Ấy thế cái e thẹn của tia sáng đầu tiên cứ đong đưa sà vào trong lòng Đà Giang, một chốc lại dập dềnh, một chốc lại tí tách. Một chốc khi trời quang mây tạnh, các anh lại chèo mái xuồng ra nhảy múa với cá tôm, các chị lại đong đưa những bộ xiêm y, tay vò tay giũ như đang hàn huyên, đang hát khúc dân bình.

         Những tòa nhà như những cô nàng xúng xính áo váy lung linh, lâu lâu hơi e thẹn nghiêng mình soi bóng xuống mặt nước. Thoáng chốc thẹn thùng xoay qua xoay lại, thoáng chốc lại cười giòn giã rạng rỡ khiến mặt nước rền vang. Đưa tay ngói khẽ chạm vào anh gió, lại thì thầm lôi kéo cả bọn trêu chọc chiếc cầu mỏ trụ đá vắt ngang, chênh vênh, độ rộng chừng nửa mét trên mặt sông Đà Giang trầm ổn, hay lại nhìn nhau tản bộ qua chiếc cầu gỗ Hồng Kiều dáng cong, ôm chân đoạn thác lừa róc rách, ngắm cái sắc ngả vàng nhè nhẹ chốn Cổ Trấn Phượng Hoàng.

         Ngày say cảnh sắc như ly trà nóng hổi, đêm lại say ánh đèn như say nàng Kiều của Nguyễn Du. Ôi cái say mê li, cái say tròn đầy! Say ánh trăng, say nỗi lòng của người thiếu nữ, say cũng chén rượu bên âm thanh của đất, nước, vật, cỏ cây. Lang thang vô định trên những con phố, dạo quanh từng hẻm nhỏ người người lại qua, những câu đối với gam đỏ chủ đạo, hay những tán ô xòe treo lủng lẳng trên đỉnh đầu. Thuyền ai đang thắp nến, ánh vàng phai, đứng lập lòe trên mặt sông sóng sánh? Đèn đua nhau phát sáng, chập chập lại đua nhau so bóng dưới mặt sông đêm đen khịt trong veo. Hai bên bờ từng cụm nối đuôi nhau, như hai con rắn huỳnh quang trải dài nẻo đường hàng dặm. Đến với Phượng Hoàng Cổ Trấn là đến với cái thơ, cái êm ả, cái ngọt thanh mát dịu. Đến với nơi đây là đến với cái cô tịch, cái man mác, cái lâng lâng. Đến với cái lơ đãng, cái thoát tục, cái nhịp chậm tách biệt khỏi cuộc sống bình thường.