Tháp Chăm Việt bên Campuchia: Đi tìm bí ẩn của lịch sử

Đến thăm tháp Bakheng ở Siêm Riệp, Campuchia, chúng tôi ngỡ ngàng vì kỳ bên cạnh những tháp đá quan thế giới, xứ sở của Angkor Wat, Angkor Thom lại có những ngôi tháp bằng gạch như Tháp Chàm bên Việt Nam. Điều đó thật bất ngờ và gợi cho chúng tôi nhiều suy nghĩ về mối liên hệ giữa những tòa tháp gạch, tháp Chàm giữa Việt Nam và Campuchia, về những tác giả đích thực của nó, rồi giữa tháp đá và tháp gạch, cái nào có trước, cái nào có sau… Vẻ đẹp huyền hoặc của những ngọn tháp đã thôi thúc chúng tôi tự đi tìm câu trả lời…

Tháp Chàm Việt Nam

Người Chăm có nguồn gốc Malayo – Polynesian di cư đến vùng Đông Nam Á từ Borneo (một hòn đảo lớn thuộc nước Nam Dương ngày nay), vào thời đại văn hóa Sa Huỳnh ở vào thế kỷ thứ I và thứ II trước Công nguyên. Ở Việt Nam vương quốc Chăm Pa được biết đến đầu tiên với sự ra đời và tồn tại của Vương triều Sinhapura, còn gọi là Vương quốc Lâm Ấp từ năm 192 (cuối thế kỷ thứ II) ở khu vực Huế ngày nay, vị vua đầu tiên là Khu Liên, nền văn hóa của người Chăm chịu ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ, Khmer, Java, tôn giáo ban đầu của người Chăm là Ấn Độ giáo, sau ảnh hưởng thêm Phật giáo, Hồi giáo… Vương quốc Chăm Pa cực thịnh vào thế kỷ thứ IX,X.

Dựa trên những văn bia cụm tháp Chăm tại Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam), là những ngôi tháp được xây dựng đầu tiên của vương quốc Chăm Pa, nơi đây từng có một đền thờ bằng gỗ được xây dựng vào thế kỷ thứ IV, tồn tại qua hơn 2 thế kỷ thì bị thiêu hủy trong một trận hỏa hoạn. Vào đầu thế kỷ thứ VII, vua Chăm lúc bấy giờ là Shambuvarman (trị vì từ năm 577 đến 629), đã cho xây lại ngôi đền bằng gạch, còn tồn tại đến ngày nay. Các triều vua Chăm sau tiếp tục tu sửa cho xây dựng thêm những ngôi đền khác bằng gạch, hiện vẫn còn nhiều ngôi đền trên thánh địa Mỹ Sơn, tuy đã bị thời gian và chiến tranh tàn phá. Tại Mỹ Sơn cũng có một ngôi đền được xây dựng bằng đá, đáng tiếc đã bị bom đạn phá hủy. Những ngôi tháp Chăm khác rải rác suốt trên dải đất miền Trung ngày nay, đều được người Chăm xây dựng sau thánh địa Mỹ Sơn. Như vậy tháp Chăm xuất hiện chậm nhất là vào đầu thế kỷ thứ VII tại vương quốc Chăm Pa (Mỹ Sơn ngày nay).

Tháp Chăm ở Campuch ia Đây là những tháp được xây dựng bằng gạch tại Phnom Bakheng Siêm Reap, nơi có quần thể di tích Angkor của đế quốc Khmer xưa.

Đến Angkor du khách thường được các tour du lịch hướng dẫn thăm Angkor Wat, Angkor Thom là 2 khu vực thuộc kinh đô xưa của người Khmer, được xây dựng hoàn toàn bằng đá với những đền đài, thành quách, tượng, phù điêu rất đẹp và hùng vĩ.

Angkor Wat thuộc tỉnh Siem Reap cách thủ đô Phnom Penh 240km về hướng Bắc, được xây dựng dưới triều vua Suriya – warman II (1113 – 1150), vào khoảng đầu thế kỷ XII thờ thần Visnu (Ấn Độ giáo), sau trở thành thánh đền của Phật giáo. Angkor Thom là kinh đô cuối cùng và lâu dài nhất của đế quốc Khmer, được bắt đầu xây dựng bởi vua Jayavarman VII vào cuối thế kỷ XII. Ngoài 2 di tích kể trên du khách cũng hay được hướng dẫn đến thăm ngôi đền Phnom Bakheng nằm trên một ngọn đồi, có vị trí ở giữa Angkor Wat và Angkor Thom, đây là trung tâm của vương quốc Khmer xưa. Phnom Bakheng là một ngôi đền Ấn Độ giáo thờ thần Shiva, được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ IX dưới triều vua Yasovarman (889 – 915). Phnom Bakheng được xây dựng mô phỏng theo hình ảnh của đền Bakong, (Bakong được xây dựng 2 thập niên trước đó, cũng nằm trong quần thể di tích Angkor), đền Bakheng được mô tả xây dựng kết hợp giữa đá và gạch (tương tự như đền Bakong), khác với Angkor Wat và Angkor Thom hoàn toàn bằng đá.

Đền Bakong là một ngôi đền nằm trong quần thể di tích Angkor, được xây dựng vào thế kỷ thứ IX dưới triều vua Indravarman I (trước đền Bakheng khoảng 2 thập niên), là một cụm kiến trúc kết hợp giữa vật liệu đá và gạch (có 8 ngôi đền tháp gạch).

Ngoài 2 ngôi đền kể trên, trong quần thể di tích Angkor còn 2 ngôi đền khác cũng có những tháp được xây dựng bằng gạch như 2 ngôi đền này gồm có đền Lolei và đền Đền Preah Ko.

Đền Lolei được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ IX dưới triều đại của 2 vị vua Indravarman I và Yasovarman I, kiến trúc gần giống với đền Bakong và Preah Ko. Đền Preah Ko do vua Indravarman xây dựng vào năm 879, cũng nằm trong quần thể Angkor thờ thần Shiva của đạo Hindu.

Mối liên hệ Việt Miên

Vào năm 950 (giữa thế kỷ thứ X) có cuộc chiến tranh đầu tiên xảy ra giữa người Chăm và người Khmer. Đến năm 1177 (nửa cuối thế kỷ XII) người Khmer bị người Chăm đánh bại và kinh đô Angkor của người Khmer bị người Chăm chiếm đóng trong một thời gian ngắn. Năm 1203 (đầu thế kỷ thứ XIII), Jayavarman VII, vị vua được coi là vĩ đại của người Khmer đã đánh bại người Chăm giành lại Angkor, như vậy người Chăm đã chiếm Angkor từ năm 1177 đến năm 1203, thời gian tổng cộng 26 năm. Có thể trong 26 năm chiếm giữ Angkor, người Chăm đã kịp xây dựng một số tháp Chăm bằng gạch tại Phnom Bakheng như chúng ta đã biết.

Tuy nhiên cùng với đền Bakheng, những chứng cứ về những ngôi tháp khác được xây bằng gạch tại đền Bakong, Lolei, Preah Ko trong quần thể di tích Angkor, đã chứng minh những ngôi tháp xây bằng gạch tại quần thể di tích Angkor, do các vị vua Khmer xây dựng chứ không phải của người Chăm.

Và thế, ta có thể kết luận bài răng Tháp Chăm ở Việt Nam được xây dựng trước những tháp gạch ở Angkor, có cùng một kiến trúc tương tự như ở Phnom Bakheng, cũng như ở những ngôi đền Bakong, Lolei, Preah Ko cũng trong quần thể di tích Angkor. Tháp Chăm Mỹ Sơn được xây dựng muộn nhất vào đầu thế kỷ thứ VII, trong khi tháp gạch tại Angkor được xây dựng vào thế kỷ thứ IX. Tháp gạch ở Angkor về mặt lý thuyết là do người Khmer xây dựng, tại sao tôi lại nói “về mặt lý thuyết” tôi sẽ giải thích tiếp. Tháp đá và tháp gạch ở Angkor qua những dẫn chứng nêu trên, cái nào xây trước cái nào xây sau? Có thể kết luận: tại quần thể di tích Angkor 2 ngôi đền Bakong và Preah Ko được xây dựng sớm nhất vào thế kỷ thứ IX, đã kết hợp giữa vật liệu đá và gạch (tháp đá bên cạnh tháp gạch, hoặc tháp gạch nhưng nền móng là đá), như vậy tháp đá và tháp gạch được xây dựng cùng một thời kỳ. Angkor Wat và Angkor Thom được xây dựng hoàn toàn bằng đá sau đó đến 3 thế kỷ (thế kỷ XII).

Còn có mối liên hệ nào giữa tháp Chăm (Việt Nam) và tháp gạch (Angkor)? Nhìn hình chúng ta đã thấy ngay tháp Chăm và tháp gạch Angkor về kiến trúc rất giống nhau, nếu chỉ đưa hình ảnh những tháp gạch bên Ankor hỏi thì mọi người cũng không ngần ngại nói ngay là tháp Chăm Việt. Còn về kỹ thuật xây, chẳng hạn không dùng mạch vữa để kết dính gạch không rõ có giống nhau không lại là một câu hỏi khác.

Điều giống nhau về kiến trúc cũng có thể lý giải được, theo lịch sử, thì người Chăm có nguồn gốc từ Borneo (Nam Dương), thế kỷ thứ 2 và thứ 1 trước Công nguyên họ đã di cư đến vùng Đông Nam Á trong đó có VN (để đến cuối thế kỷ thứ II họ thành lập quốc gia là Lâm Ấp tại khu vực miền Trung VN). Có thể những người từ Borneo khác di cư đến Khmer (tương tự như những người di cư đến VN và trở thành người Chăm) cũng biết kỹ thuật xây dựng tháp gạch như những người đến VN, sau nhiều thế kỷ con cháu của họ đã trở thành người Khmer, và đã giúp các vì vua Khmer xây những tháp gạch ở Angkor như chúng ta đã thấy. Như vậy “sản phẩm tháp Chăm” không phải của riêng người Chăm, hay bây giờ là của riêng VN, ở Cambodia cũng có, và có thể một số nước khác trong khu vực Đông Nam Á như Nam Dương, Mã Lai, hay Myanmar… có khi cũng có những tháp gạch này, do chúng ta chưa được biết đó thôi…

Tháp Chăm Khương Mỹ

Tháp Preah Ko trong quần thể di tích

Tuy nhiên, ở Campuchia chỉ ở Angkor kinh đô xưa của vương quốc Khmer mới có những ngôi tháp gạch tương tự tháp Chăm. Những ngôi tháp này được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ IX (niên đại thế kỷ thứ IX), tập trung trong khoảng 20, 30 năm.

Những tháp Chăm bây giờ còn nhìn thấy trên dải đất miền Trung Việt Nam thì khác hẳn, được xây dựng khá sớm vào khoảng thế kỷ thứ VII cho đến tận thế kỷ thứ XVII, trong suốt một thời gian dài cả ngàn năm, và gồm đến 8 phong cách (phong cách Mỹ Sơn, phong cách Bình Định, phong cách Đồng Dương, phong cách Trà Kiệu, phong cách Khương Mỹ…), thế thì so sánh tìm những mối tương quan (liên quan) giữa tháp Chăm và tháp Angkor thế nào cho hợp lý? May mắn tôi đã tìm được những thông tin về một cụm tháp Chăm được xây dựng cùng một thời kỳ với tháp Angkor, đó là cụm tháp Chăm Khương Mỹ ở Quảng Nam ngày nay, tháp Khương Mỹ đã được người Chăm xây dựng vào cuối thế kỷ thứ IX và đầu thế kỷ thứ X. Tháp Khương Mỹ ngày naythuộc xã Tam Xuân 1, huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam. Cụm tháp Khương Mỹ gồm 3 tháp xếp thành hàng ngang theo trục Bắc Nam, đây là tháp Chăm truyền thống với mặt bằng gần vuông, được cho là thờ thần Vhisnu của đạo Hindu, mỗi tháp có một cửa ra vào và 5 cửa giả. Mái tháp Đền Lolei gồm 3 tầng, tầng trên cùng bằng sa thạch. Theo trang mạng Thông tin điện tử Quảng Nam thì tháp Khương Mỹ là tháp Chăm duy nhất ở miền Trung có thân tháp được trang trí theo mô típ nghệ thuật Khmer. Theo trang mạng điện tử huyện Phú Ninh – Quảng Nam, đặc biệt quanh chân tháp có 17 khối sa thạch có điêu khắc độc đáo, đây là những khối đá có công năng bao giữ phần chân đế bằng gạch của tháp. Trang mạng này cũng cho biết những hoa văn thảo mộc cành lá uốn cong vểnh lên phía đầu mút, lá có rãnh sâu, các hình thoi nối tiếp nhau được tạo thành bởi những đường chéo và những đóa hoa cách điệu… là nghệ thuật đặc trưng Khmer ở vào cuối thế kỷ thứ IX, đầu thế kỷ thứ X. Preah Ko là cụm di tích gồm 6 tháp được xây thành 2 hàng mỗi hàng 3 tháp, thờ thần Shiva của đạo Hindu. Nền móng chân tháp là bằng sa thạch, do vua Indravarman I xây dựng.

Tháp Lolei trong quần thể di tích Angkor

Tháp Lolei có kiến trúc gần giống như tháp Preah Ko và Bakong, thờ thần Shiva và hoàng tộc, cũng gồm 3 cụm tháp nhưng không xếp thành hàng ngang, được xây dựng gần như hoàn tất dưới thời vua Indravarman I, sang đến thời vua Yasovarman.

Những nét tương quan giữa tháp Chăm và tháp Angkor có cùng một thời kỳ xây dựng: so sánh về kiến trúc giữa tháp Chăm và tháp Angkor trích dẫn kể trên, chúng ta nhận thấy, về hình dạng tháp gần như hình vuông giống nhau, đỉnh mái tháp cũng gồm nhiều tầng lên cao nhỏ dần, tháp Khương Mỹ là một cụm 3 tháp thành hàng ngang, tháp Preah Ko gồm 6 tháp nhưng được chia thành 2 cụm mỗi cụm 3 tháp dàn hàng ngang như tháp Khương Mỹ, cùng thờ thần đạo Hindu, về xây dựng tháp Chăm Khương Mỹ và tháp Angkor cùng kết hợp giữa đá sa thạch và gạch đất nung, nền móng của tháp Khương Mỹ có kết hợp giữa sa thạch và gạch, nền móng của tháp Preah Ko bằng sa thạch, ở tháp Khương Mỹ mỗi tháp có đến 5 cửa giả, ở tháp Lolei hình cuối cùng, để ý chúng ta sẽ thấy ngôi tháp lớn đầu tiên phía bên tay phải có cửa giả bằng đá, ở Entry Tháp Chàm ở Phnom Bakheng bạn Marguerite cũng gởi vào một tấm hình tháp Bakheng cho ta thấy rõ cửa giả bằng đá.

Ngoài những nhận xét trên, thông tin trên trang mạng điện tử huyện Phú Ninh – Quảng Nam cũng cho biết nghệ thuật chạm khắc trên tháp Chăm Khương Mỹ mang những nét hoa văn của nghệ thuật Khmer vào cuối thế kỷ thứ IX, đầu thế kỷ thứ X… 

Kết ngỏ

Như vậy rõ ràng nhóm tháp Chăm Khương Mỹ và tháp Angkor có rất nhiều điểm tương đồng từ niên đại xây dựng, cho đến kiến trúc (hình dáng), vật liệu xây dựng (kết hợp gạch và sa thạch), hoa văn trang trí… Cách xa nhau hàng ngàn dặm tại sao tháp Chăm và tháp Angkor của Khmer lại có nhiều điểm giống nhau như thế? Có lẽ câu trả lời là những người xây dựng những ngôi tháp này đều do cùng một nguồn gốc, nhưng nguồn gốc từ nơi đâu? Họ đến từ Ấn Độ, hay khu vực Nam Đảo (Java, Borneo…), hay còn từ một nơi nào khác, có lẽ như tôi đã nêu, chỉ những nhà thật sự chuyên môn trong nhiều lãnh vực của xã hội mới mong hiểu biết và lí giải rõ ràng được…

Phạm Ngọc hiệp

Vietnamese inside Cambodia Cham Tower : In search of historical mysteries

Visit the Tower Bakheng in Siem Reap , Cambodia , we are surprised because next period stone towers of the World , the land of Angkor Wat , Angkor Thom has brick towers as the Vietnam Thap Cham . That was unexpected and reminds us a lot of thinking about the relationship between the brick tower , Cham towers between Vietnam and Cambodia , to the real author of it , and between the tower and the tower of stone bricks , which first, after which there ... mystical beauty of the tower has inspired us to go and find the answer ...

Vietnam Thap Cham

Cham origin Malayo - Polynesian migration to Southeast Asia from Borneo ( a large island country of Indonesia today) , at times at the Sa Huynh culture in the first century BC and the second . In Vietnam kingdom of Champa was first known to the birth and survival of Sinhapura dynasty , also known as the Kingdom of Linyi in 192 (late second century ) in the Hue area today , the king Complex first , Cham culture influenced Indian culture , Khmer , Java , original religion of the Cham are Hindu, then Buddhist influence more Islamic Kingdom of Champa ... century heyday IX , X.

Vietnamese inside Cambodia Cham Tower image0022 : In search of the mysterious Cham Tower Vietnamese history image0041 inside Cambodia : In search of historical mysteries

Cham Towers in Vietnam 's tower of Cham , Cham , Cham , Chiem , Chiem Thanh , ask ... for the way I use the word care .

Based on the cluster epitaph Cham towers at My Son Sanctuary ( Quang Nam ) , is the tower was built first the kingdom of Champa , which used to have a wooden temple was built in the fourth century , survived more than two centuries it was destroyed in a fire . At the beginning of the seventh century , the Cham king at that time was Shambuvarman ( reigned from 577 to 629 ) , was rebuilt brick temple , still exists today . Cham monarch after remodeling continues to build other temples of brick , the temple is still more on My Son Sanctuary , but was time and war-torn . In My Son also has a temple is built of stone , regrettably bombs have been destroyed . The other Cham towers scattered throughout the central strip today , were built after the Cham My Son Sanctuary . Thus Cham towers appeared at least in the early seventh century in the kingdom of Champa ( My Son today) .

Cham Tower in Campuch ia This is the brick tower was built at Phnom Bakheng Siem Reap , where Angkor relics of the ancient Khmer empire .

Visitors have been to Angkor tour guide to visit Angkor Wat , Angkor Thom are two areas of ancient Khmer capital , was built entirely with stone temples , palaces , statues , bas-reliefs are beautiful and majestic .

Angkor Wat Siem Reap provincial capital 240km north of Phnom Penh , was built during the reign of Suriya - Warman II ( 1113-1150 ) , in the early twelfth century worship of Visnu ( Hindu ) , later to become Buddhist holy temple . Angkor Thom was the last capital and most enduring of the Khmer Empire , which was started by King Jayavarman VII built in the late twelfth century . In addition to the above two monuments or tourists are guided to visit Phnom Bakheng temple located on a hill , is located in the middle of Angkor Wat and Angkor Thom , this is the center of the ancient Khmer kingdom . Phnom Bakheng is a Hindu temple Shiva , was built in the late ninth century under King Yasovarman ( 889-915 ) . Phnom Bakheng was built to resemble the image of the temple Bakong , ( Bakong was built two decades earlier , are also among the relics of Angkor ) , described Bakheng temple built of stone and brick combination ( relative like the temple Bakong ) , other than Angkor Wat and Angkor Thom entirely of stone .

Vietnamese inside Cambodia Cham Tower image0061 : In search of historical mysteries

A tower was built of brick at Phnom Bakheng

Vietnamese inside Cambodia image007 Cham Tower : In search of historical mysteries

A brick tower at Bakong Temple

Bakong Temple is a temple located in Angkor relics , was built in the ninth century under King Indravarman I ( before the Bakheng temple for about 2 decades ) , is a cluster architecture combines stone and brick materials ( 8 brick temple towers ) .

In addition to the above two temples , Angkor relics in 2 other temples have also been built of brick towers as two temples temples including Preah Ko temples and Lolei .

Lolei Temple was built in the late ninth century under the reign of two kings Yasovarman Indravarman I and I, like architecture with Bakong and Preah Ko temples . Preah Ko Temple built by King Indravarman 879 years , is located in the Angkor complex of Hindu Shiva .

Relationship Cambodian Vietnamese

In the year 950 ( mid- tenth century ) that the first war occurred between the Cham and Khmer . By 1177 ( the second half of the twelfth century ) is Khmer and Cham defeat of the Khmer capital of Angkor Cham was occupied in a short time . 1203 ( early thirteenth century ) , Jayavarman VII , regarded as the greatest king of the Khmer defeated Champa regained Angkor , so captured the Cham Angkor from 1177 to 1203 , a total time 26 years . Maybe in 26 years captured Angkor , Cham has built up a brick tower at Phnom Bakheng care as we know it .

However, with the Bakheng temple , the evidence of the other tower made ​​of brick in the temple Bakong , Lolei , Preah Ko in Angkor relics , has proved the brick tower at Angkor relics , by Khmer kings built not of Cham .

Vietnamese inside Cambodia image008 Cham Tower : In search of the mysterious Cham Tower Vietnamese history image009 inside Cambodia : In search of historical mysteries

So , we can conclude that all Cham Towers in Vietnam was built before the brick tower of Angkor , the same architecture is similar in Phnom Bakheng , as well as in the temple Bakong , Lolei , Preah Ko and in Angkor relics . My Son Cham towers were built later than the beginning of the seventh century , while at Angkor brick tower was built in the ninth century . Brick Tower at Angkor is theoretically built by Khmer , why do I say " theoretically " I will explain further . Tower of stone and brick towers of Angkor via the above evidence , which any building constructed prior to the next ? It can be concluded that the relics of Angkor 2 Bakong and Preah Ko temple was built as early as the ninth century , was a combination of stone and brick materials ( brick tower beside the stone tower , or tower brick but foundation stone ) , so the tower brick and stone tower was built at the same time . Angkor Wat and Angkor Thom was built entirely of stone then 3 centuries ( XII century ) .

There is a relationship between Cham Towers ( Vietnam ) and brick tower ( Angkor ) ? See the image we saw at Angkor Cham towers and brick tower architecture are very similar, if only take pictures inside the brick tower Ankor also asked the people not even hesitate to say that Vietnam Cham Towers . What about construction techniques , such as failure to use grout for tile adhesive not clear if the same is another question .

This same architecture can also be explained , according to history , the Cham people originating from Borneo ( Indonesia ) , 2nd century BC and 1st they migrated to Southeast Asia in that VN ( to the end of the second century they established the national Forest in the central region Ap VN ) . Maybe other people who migrated from Borneo to Khmer ( similar to VN immigrants and became Cham ) construction techniques also know as the brick tower to VN , after centuries their descendants have became the Khmer , and Khmer kings helped build the brick towers of Angkor as we have seen . Such " product Cham Towers " Cham not own , or now own VN , Cambodia also, and maybe some other countries in Southeast Asia such as Indonesia , Malaysia , and Myanmar while there are ... there is this brick tower , so we know it is not ...

Vietnamese inside Cambodia image010 Cham Tower : In search of historical mysteries

Cham towers Khuong U.S.

Vietnamese inside Cambodia image011 Cham Tower : In search of historical mysteries

Tower of Preah Ko in relics

However, only at Angkor in Cambodia 's ancient capital of the Khmer kingdom new brick towers similar Cham Towers . The tower was built in the late ninth century ( dating back to the ninth century ) , concentrated in about 20 , 30 years .

The Cham towers now also seen on the strip of land in central Vietnam is different , built early in the seventh century until the seventeenth century , during a period of a thousand years long , and includes 8 style ( My Son style , style Binh Dinh , Dong Duong style , Tra Kieu style , Khuong My style ... ) , then compare to find the correlation ( related ) between the tower and the tower Care How to Angkor reasonable ? Luckily I have found information about a cluster of Cham towers were built at the same time the towers of Angkor , which are clusters of Cham towers Khuong My in Quang Nam today , Khuong My tower was built in the late Cham ninth century and the beginning of the first century America day X. Jiang Tower naythuoc Tam Xuan 1 , Nui Thanh district of Quang Nam province . Cluster of 3 towers Khuong My Tower Stacking horizontal north-south axis , this is the traditional Cham towers with nearly square form , supposedly Vhisnu Hindu worship , each tower has a door and 5 -door fake . Lolei Temple tower roof composed of 3 floors , the top floor of sandstone . According to the website Electronic Information towers Khuong Quang Nam , the U.S. is the only tower in Central Cham tower itself has been decorated with motifs of Khmer art . According to the website of electronic Phu Ninh - Quang Nam , especially around 17 cubic foot sandstone tower has unique sculpture , these are stones whose functions include keeping the base portion of the brick tower . The site also said that the herb foliage motifs bend the tip pricked up , leaves deep grooves , the lozenge after another is formed by the diagonal and the stylized flower is unique art ... Khmer referendum in the late ninth century , the first century Preah Ko is X. vestige of 6 towers were built in 2 rows 3 rows each tower , worship of the Hindu god Shiva . The foundation 's foot sandstone tower , built by the first king Indravarman .

Vietnamese inside Cambodia image012 Cham Tower : In search of historical mysteries

Lolei Tower in Angkor relics

Lolei Tower architecture much like the tower of Preah Ko and Bakong , Shiva and the royal family , including three clusters of towers but also not lined up horizontally , is almost finished building under Indravarman I, to the King Yasovarman .

The similarities between the Cham towers and the towers of Angkor has the same construction period : comparison of architecture between Cham towers and towers of Angkor cited above , we can see , the shape of a square tower almost identical, roof top tower also includes many smaller stories high , is a cluster of towers Khuong My 3 in a row tower , the tower of Preah Ko consists of six towers are divided into two clusters , but each cluster 3 abreast as tower towers Khuong America , the church Hindu gods , the Cham towers built Angkor towers Khuong America and the combination of sandstone and terracotta tiles , the foundations of the towers Khuong American combination of sandstone and brick , the foundations of the tower of Preah Ko sandstone , in the United States each tower towers Khuong 5 of the price , in final form Lolei tower , so we will see the first major tower right hand side there fake stone door , in Entry Thap Cham Phnom Bakheng you Marguerite also sent in a picture of the tower Bakheng shows clearly fake stone door .

In addition to the comments above , information on electronic networks Phu Ninh district - Quang Nam also said the carvings on the Cham towers Khuong brought sharp U.S. pattern of Khmer art in the late ninth century , the first century th ...

the open

Thus it is clear groups of Cham towers and towers Khuong Angkor America has a lot of similarities between dating construction to architecture ( shape ) , construction materials ( brick and sandstone combined ) , decorations How far apart ... why thousands of miles Cham towers and tower of Khmer Angkor has many similarities to that? Perhaps the answer is to build this tower by the same origin , but is derived from where ? They come from India , or South Island ( Java , Borneo ... ) , or from somewhere else , maybe as I 've mentioned , the only real expertise in many areas of society understand new hope know and explain clearly ...

Pham Ngoc union