1 Néi dung quy luËt gi¸ trÞ trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸

- Quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt kinh tÕ c¬ b¶n cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸, ë ®©u cã s¶n xuÊt hµng ho¸ th× ®ã ë ®ã cã sù ho¹t ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ

- Yªu cÇu cña quy luËt gi¸ trÞ lµ buéc ng­êi s¶n xuÊt vµ trao ®æi ph¶i dùa trªn c¬ së gi¸ trÞ cña nã, tøc lµ dùa trªn hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt

+ Theo yªu cÇu cña quy luËt, s¶n xuÊt hµng ho¸ ®­îc thùc hiÖn theo hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt, nghÜa lµ ®èi víi mét hµng ho¸, gi¸ trÞ cña nã ph¶i nhá h¬n hoÆc b»ng thêi gian lao ®éng x· héi cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã, tøc lµ gi¸ c¶ thÞ tr­êng. Cô thÓ lµ hao phÝ lao ®éng t¹o thµnh gi¸ trÞ c¸ biÖt cña hµng ho¸ nhá h¬n gi¸ c¶ cña nã th× ng­êi s¶n xuÊt cã l·i, nÕu b»ng th× hoµ vèn, nÕu gi¸ trÞ c¸ biÖt lín h¬n gi¸ c¶ thÞ tr­êng th× bÞ thua lç

+ Trong trao ®æi hµng ho¸ ph¶i theo nguyªn t¾c ngang gi¸, nghÜa lµ ph¶i bï ®¾p ®­îc chi phÝ cho ng­êi s¶n xuÊt vµ cã l·i ®Ó t¸i s¶n suÊt më réng

- Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ gi¸ c¶ lu«n vËn ®éng xoay xung quanh gi¸ trÞ, lÊy gi¸ trÞ lµm c¬ së. Th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng míi thÊy ®­îc sù ho¹t ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ. GÝa c¶ lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng ho¸. GÝa c¶ lµ ph¹m trï trung t©m cña kinh tÕ hµng ho¸

2. T¸c dông cña quy luËt gi¸ trÞ

- Tù ph¸t ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt vµ ®iÒu tiÕt l­u th«ng hµng ho¸

- KÝch thÝch c¶i tiÕn kü thuËt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, kÝch thÝch lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn

- Ph©n ho¸ ng­êi s¶n xuÊt vµ ph¸t sinh quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa

Nh÷ng nh©n tè ®¶m b¶o giai cÊp c«ng nh©n hoµn thµnh sø mÖnh lÞch sö cña m×nh

Yªu cÇu sinh viªn lµm râ ®­îc c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n sau

Nh÷ng nh©n tè kh¸nh quan

- Giai cÊp c«ng nh©n g¾n víi LLSX tiªn tiÕn nhÊt

- Lµ con ®Ó cña nÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, nªn cã tinh thÇn c¸ch m¹ng triÖt ®Ó nhÊt.

- Cã kh¶ n¨ng ®oµn kÕt cao v× bÞ ¸p bøc trªn quy m« quèc tÕ.

- Trong Chñ nghÜa T­ b¶n hä kh«ng cã TLSX nªn bÞ ¸p bøc bãc lét

Nh÷ng nh©n tè chñ quan

-VÒ sè l­îng

-VÒ chÊt l­îng

- TÝnh tæ chøc kû luËt cao

-Cã chÝnh §¶ng l·nh ®¹o vµ hÖ t­ t­ëng Chñ nghÜa M¸c-Lªnin

Liªn hÖ víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ nhËn lÊy sø mÖnh lÞch sö l·nh ®¹o c¸ch m¹ng ViÖt nam

1. Sù phh©n chia t­ b¶n thµnh t­ b¶n bÊt biÕn vµ t­ b¶n kh¶ biÕn:

§Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt gi¸ trÞ thÆng d­ nhµ t­ b¶n ph¶i øng t­ b¶n ra ®Ó mua c¸c yÕu tè s¶n xuÊt bao gåm, t­ liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng. Hai bé phËn nµy trong qu¸ tr×nh tham gia s¶n cã vai trß kh¸c nhau, ®Ó lµm râ sù kh¸c nhau ®ã M¸c ph©n chia thµnh t­ b¶n bÊt biÕn vµ t­ b¶n kh¶ biÕn

- T­ b¶n bÊt biÕn lµ bé phËn t­ b¶n tån t¹i d­íi h×nh thøc t­ liÖu s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gi¸ trÞ cña t­ liÖu s¶n xuÊt ®­îc lao ®éng cô thÓ cña ng­êi c«ng nh©n chuyÓn vµo s¶n phÈm míi, vµ l­îng gi¸ trÞ cña chóng kh«ng thay ®æi so víi tr­íc khi ®­a vµo s¶n xuÊt. Bé phËn nµy ®­îc gäi lµ t­ b¶n bÊt biÕn vµ ký hiÖu lµ c

- T­ b¶n kh¶ biÕn lµ bé phËn dïng ®Ó mua søc lao ®éng. Bé phËn nµy trong qu¸ tr×nh tham gia s¶n xuÊt cã sù thay ®æi vÒ l­îng gi¸ trÞ

Mét mÆt, gi¸ trÞ cña nã biÕn thµnh c¸c t­ liÖu sinh ho¹t cña ng­êi c«ng nh©n vµ biÕn ®i trong tiªu dïng cña c«ng nh©n

MÆt kh¸c, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, b»ng lao ®éng trõu t­îng ng­êi c«ng nh©n t¹o ra gi¸ trÞ míi kh«ng nh÷ng ®ñ bï ®¾p søc lao ®éng cña m×nh mµ cßn t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ cho nhµ t­ b¶n. Bé phËn t­ b¶n nµy ®­îc gäi lµ t­ b¶n bÊt biÕn vµ ký hiÖu lµ c

- ý nghÜa cña viÖc ph©n ph©n chia t­ b¶n thµnh t­ b¶n bÊt biÕn vµ t­ b¶n kh¶ biÕn cã ý nghÜa v¹ch râ nguån gèc t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ cho nhµ t­ b¶n chÝnh lµ søc lao ®éng cña c«ng nh©n lµm thuª cßn m¸y mãc (t­ b¶n bÊt biÕn) lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gi¸ trÞ thÆng d­. Cßn søc lao ®éng cña c«ng nh©n lµm thuª (t­ b¶n kh¶ biÕn) cã vai trß quyÕt ®Þnh

2. GÝa trÞ thÆng d­ vµ tû suÊt gi¸ trÞ thÆng d­:

- GÝa trÞ thÆng d­ lµ bé phËn cña gi¸ trÞ míi d«i ra ngoµi gi¸ trÞ søc lao ®éng do c«ng nh©n lµm thuª t¹o ra vµ bÞ nhµ t­ b¶n chiÕm kh«ng vµ M¸c dïng ký hiÖu lµ m

- Tû suÊt gi¸ trÞ thÆng d­ (m’) lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a sè l­îng gi¸ trÞ thÆng d­ (m) víi t­ b¶n kh¶ biÕn (v) vµ ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc

m

m’ = ? x 100%

v

- ý nghÜa cña viÖc t×m hiÓu tû suÊt gi¸ trÞ thÆng d­ ph¶n ¸nh møc ®é bãc lét cña nhµ t­ b¶n ®èi víi ng­êi lao ®éng lµm thuª, tû suÊt gi¸ trÞ thÆng d­ cµng cao th× møc ®é bãc lét cña nhµ t­ b¶n ®èi víi ng­êi lao ®éng cµng tµn khèc

3. GÝa trÞ thÆng d­ tuyÖt ®èi vµ gi¸ trÞ thÆng d­ t­¬ng ®èi:

- GÝa trÞ thÆng d­ tuyÖt ®èi

GÝa trÞ thÆng d­ tuyÖt ®èi lµ gi¸ trÞ thÆng d­ thu ®­îc do kÐo dµi thêi gian lao ®éng v­ît qu¸ thêi gian lao ®éng tÊt yÕu, trong khi n¨ng suÊt lao ®éng, gi¸ trÞ søc lao ®éng vµ thêi gian ®éng tÊt yÕu kh«ng thay ®æi

- GÝa trÞ thÆng d­ t­¬ng ®èi

GÝa trÞ th¨ng d­ t­¬ng ®èi lµ gi¸ trÞ thÆng d­ thu ®­îc do rót ng¾n thêi gian lao ®éng tÊt yÕu b»ng c¸ch n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh s¶n xuÊt ra t­ liÖu sinh ho¹t ®Ó h¹ thÊp gi¸ trÞ søc lao ®éng, nhê ®ã t¨ng thêi gian lao ®éng thÆng d­ lªn ngay trong ®iÒu kiÖn ®é dµi ngµy lao ®éng, c­êng ®é lao ®éng vÉn nh­ cò.

- ý nghÜa cña viÖc nghiªn cøu 2 lo¹i gi¸ trÞ thÆng d­ trªn

+ Trong bÊt cø h×nh thøc nµo th× ng­êi lao ®éng lµm thuª ®Òu bÞ nhµ t­ b¶n bãc lét

+ §Ó bãc lét ®­îc gi¸ trÞ thÆng d­ t­¬ng ®èi nhµ t­ b¶n ph¶i ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.

C©u 2:

Nh÷ng nh©n tè ®¶m b¶o giai cÊp c«ng nh©n hoµn thµnh sø mÖnh lÞch sö cña m×nh

Yªu cÇu sinh viªn lµm râ ®­îc c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n sau

Nh÷ng nh©n tè kh¸nh quan

- Giai cÊp c«ng nh©n g¾n víi LLSX tiªn tiÕn nhÊt

- Lµ con ®Ó cña nÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, nªn cã tinh thÇn c¸ch m¹ng triÖt ®Ó nhÊt.

- Cã kh¶ n¨ng ®oµn kÕt cao v× bÞ ¸p bøc trªn quy m« quèc tÕ.

- Trong Chñ nghÜa T­ b¶n hä kh«ng cã TLSX nªn bÞ ¸p bøc bãc lét

Nh÷ng nh©n tè chñ quan

-VÒ sè l­îng

-VÒ chÊt l­îng

- TÝnh tæ chøc kû luËt cao

-Cã chÝnh §¶ng l·nh ®¹o vµ hÖ t­ t­ëng Chñ nghÜa M¸c-Lªnin

Liªn hÖ víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ nhËn lÊy sø mÖnh lÞch sö l·nh ®¹o c¸ch m¹ng ViÖt nam