“Có một truyền thuyết về con chim chỉ hót một lần trong đời, nhưng nó hót hay nhất thế gian, có lần nó rời tổ bay đi tìm bụi mận gai và tìm cho bằng được mới thôi. Giữa đám cành gai góc, nó cất tiếng hát bài ca của mình và lao ngực vào chiếc gai dài nhất, nhọn nhất. Vượt lên trên nỗi đau khổ khôn tả, nó vừa hót vừa lịm dần đi, và tiếng ca hân hoan ấy đáng cho cả sơn ca và họa mi phải ghen tị. Bài ca duy nhất có một không hai, bài ca phải đổi bằng tính mạng mới có được. Nhưng cả thế gian lặng đi khi lắng nghe… Bởi vì tất cả những gì tốt đẹp nhất chỉ có thể có được khi ta chịu trả giá bằng nỗi đau khổ vĩ đại nhất… Ít ra là truyền thuyết nói như vậy.”

     Tiểu thuyết Tiếng chim hót trong bụi mận gai của nữ văn sĩ người Úc Colleen McCullough được xuất bản vào năm 1977, dịch ra nhiều thứ tiếng và được xếp ngang hàng với các tác phẩm văn học kinh điển như Cuốn theo chiều gió, Đồi gió hú…

     Sự nghiệp sáng tác của bà khá lận đận và công việc viết văn cũng chỉ là nghề tay trái. Tiểu thuyết đầu tay của Colleen xuất bản vào năm 1974 nhưng khá mờ nhạt trong lòng độc giả. Ngót 4 năm, Tiếng chim hót trong bụi mận gai được tác giả thai nghén và chấp bút với tất cả sức lực trong khi công việc ở bệnh viện vẫn chiếm phần lớn thời gian của bà.

     Bên cạnh tác phẩm làm nên tên tuổi Tiếng chim hót trong bụi mận gai, Colleen còn sở hữu một số tác phẩm nổi tiếng khác như Người đến từ thành Rome, Cuộc chạy trốn của Morgan. Hầu hết các tác phẩm của bà đều rất gần gũi với công chúng yêu sách vì văn phong tự nhiên, phóng khoáng cùng lối miêu tả nội tâm nhân vật tinh tế, sâu sắc. Tiếng chim hót trong bụi mận gai tập trung vào những xung đột tâm lý – đạo đức giữa các thành viên trong gia đình, giữa tình yêu nam nữ trong bối cảnh miền Nam nước Úc hoang sơ và hỗn loạn. Hầu hết các nhân vật tuy chịu ảnh hưởng bởi hoàn cảnh xã hội và điều kiện sống nhưng cách ứng xử của họ lại hoàn toàn do tính cách riêng của mỗi người quy định. Trong số đó, nổi bật nhất vẫn là ba người phụ nữ thuộc ba thế hệ nối tiếp nhau trong gia đình nhà Cleary. Nếu Fiona, bà mẹ có dòng dõi quý tộc New Zealand gan góc nhưng cam chịu thì con gái bà – Meggie đã đấu tranh dữ dội để giành lấy tình yêu của chính mình. Đến Justine, con gái của Meggie lại là một cô gái hiện đại và có phần nổi loạn, luôn biết cách làm chủ cuộc đời mình trong mọi tình huống.

     Tất cả những tính cách đó phát triển hài hòa, đan xen nhằm khắc họa phẩm chất kiên cường, mạnh mẽ của các thành viên trong gia đình Cleary trước sự khắc nghiệt của số phận. Tuy nhiên, chính tình yêu bị cấm đoán giữa Meggie xinh đẹp và vị cha xứ quyến rũ Ralph mới là chất lãng mạn hiếm có khiến khúc tráng ca về dòng họ này thêm đậm chất bi và ngời ngời thứ sắc đỏ tình yêu huyền thoại từ máu của loài chim mận gai.

     Tình yêu đó dù vấp phải những định kiến xã hội ngay từ khi nó bắt đầu “hoài thai” trong tâm hồn trong sáng của Meggie bé bỏng và tấm lòng đầy nhân ái của linh mục Ralph, nhưng không vì thế mà nó tàn lụi theo thời gian. Ngược lại, thứ tình cảm được cho là “giành giật” từ Chúa đó ngày càng trở nên mãnh liệt để rồi họ đã lao vào nhau, cháy hết mình một lần cho tình yêu. Họ như con thiêu thân lao vào ngọn lửa cháy sáng đẹp đẽ nhưng đau đớn, như con chim kia chỉ hót một lần rồi chết dù gai nhọn đâm chảy máu.

     Meggie đã không thể lừa dối trái tim bằng một nhân dạng giống Ralph (Luke O” Neill – chồng nàng) cũng như vị linh mục thông minh và tham vọng kia, dù hết lòng phụng sự Chúa nhưng ông biết chỉ có tình yêu của Meggie mới lấp đầy khoảng trống trong mình.

     Tiếng chim hót trong bụi mận gai dù nhiều năm sau nữa vẫn khiến người ta thổn thức vì hào quang đến từ thứ tình yêu huyền ảo, say đắm và hoàn hảo của chủ nghĩa lãng mạn thông qua bút pháp mô tả nhân vật và cách sử dụng những hình ảnh ẩn dụ. Hai nhân vật chính trong tác phẩm đẹp từ ngoại hình, tính cách đến tâm hồn. Truyền thuyết về loài chim mận gai hay màu “tro của hoa hồng” thường xuất hiện cùng Meggie với ẩn ý: “Tất cả những gì tốt đẹp nhất chỉ có thể có được khi ta chịu trả giá bằng nỗi đau khổ vĩ đại nhất”.