3. Thời kì quá độ lên CNXH

a) Tính tất yếu:

+Có thể khẳng định hình thái kinh tế XHCNCS và các hình thái kinh tế xã hội trước đó khác nhau hoàn toàn về bản chất, đó là: CNTB được xây dựng trên cơ sở chế độ tư hữu TBCN về TLSX. Vì vậy đây là chế độ duy trì tình trạng người bóc lột người. Còn hình thái ktế

XHCN thì được xây dựng trên cơ sở chế độ công hữu về TLSX, xóa bỏ tình trạng áp bức giai cấp và tiến tới xóa bỏ giai cấp.

+Về khía cạnh LLSX, sau khi xây dựng xong hình thái kinh tế XHCSCN thì LLSX sẽ cao hơn nhiều so với LLSX trong CNTB.

+Qua thực tế lsử cho thấy hình thái ktế XHCSCN là một hình thái ktế xh hoàn toàn mới do nhân dân lđ từng bước xd nên, nó khôg có từ trog log CNTB. Vì vậy, để xd được hình thái ktế XHCSCN phải trải qua một thkì chbị khó khăn, gian khổ, và gần như phải xd từ đầu.

Chính những lí do trên mà thời kì quá độ được cho là thời kì tất yếu của mọi quốc gia khi bước vào xây dựng hình thái kinh tế XHCSCN.

b) Đặc điểm và thực chất của thời kì quá độ lên CNXH

+Đặc điểm bao trùm nhất của thkì quá độ lên CNXH là cái cũ cái lạc hậu đã bị đánh bại nhưg chưa bị tiêu diệt hẳn, đag tìm cách phục hồi lại, còn cái mới đã ra đời thì còn non yếu. Thực tế cho thấy thkì này, lvực ktế tồn tại nhiều thành phần ktế khác nhau, bao gồm nhữg thành phần ktế đối lập, chúg tồn tại đan xen với nhau, đ.tr quyết liệt, triệt tiêu lẫn nhau. Nhưg trog đó, thành phần ktế mới vẫn đóg vai trò là xu hướg vận độg của lsử. Từ ktế dẫn đến khía cạnh xh, đây là thkì tồn tại nhiều gc tầng lớp đan xen nhau, đ.tr với nhau trog nhiều lvực.

+Về khía cạnh chtrị, đây là thời nhà nước XHCN ngày càng được củng cố, tuy vẫn còn nhiều vấn đề trog quá trình xd nhà nước dân chủ, nhà nước pháp quyền kể cả về mặt kết cấu tổ chức, đây cũg là thkì mà các thế lực phản động cũng bằng mọi cách để chống phá nhằm làm suy yếu nhà nước XHCN.

+Về lvực tư tưởng- văn hóa, đây là thkì mà giữa tư tưởng cũ và tư tưởng mới, văn hóa cũ và văn hóa mới tồn tại đan xen với nhau, đ.tr với nhau để đi đến sự thống nhất. Nhưng xu hướng chung là những tư tưởng tiến bộ, văn hóa tiên tiến mang màu sắc dân tộc sẽ là xu hướng vận động chủ yếu.

Từ sự lí giải có thể đi đến kết luận: thời kì quá độ lên CNXH là thời kì tiếp tục đấu tranh giai cấp trong mọi lĩnh vực, trong một hoàn cảnh mới (cái mới cơ bản là cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng đã nằm trong tay gccn).

c) Một số nội dung về kinh tế -chính trị- văn hóa- xã hội trong thời kì quá độ lên CNXH cần phải thực hiện:

+Về kinh tế: thực hiện sắp xếp, bố trí lại LLSX, cải tạo QHSX cũ, từng bước xây dựng QHSX mới, đẩy nhanh sự phát triển của LLSX, không nừng cải thiện đời sống của nhân dân.

+ Trong lĩnh vực chính trị cần kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu của các thế lực thù địch chống phá các nước XHCN, tiến hành xây dựng, củng cố nahf nước XHCN cũng như nền dân chủ XHCN ngày càng vững mạnh; tập trung xây dựng Đảng cộng sản thật sự trong sạch vững mạnh.

+Trong lĩnh vực văn hóa: tập trung phổ biến, tuyên truyền những tư tưởng KH tiến bộ, quan tâm đặc biệt đến việc tuyên truyền CN Mác-Leenin, khắc phục, hạn chế đi đến xóa bỏ những tư tưởng cổ hủ, lạc hậu, xd cho được nền văn hóa mới tiên tiến, đậm đà bản sắc dtộc.

+Về xh: phải khắc phục các tệ nạn xh, khắc phục sự chênh lệch giữa các vùng miền, dtộc, xd mqh tốt đẹp giữa con người với con người trên tinh thần tự do của người này là điều kiện, tiền đề của sự tự do của người khác (tự do trong pl).