Tiểu luận

Màu nền
Font chữ
Font size
Chiều cao dòng


KHOA KHOA HỌC CƠ BẢN

BỘ MÔN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

Môn Đường lối Đảng Cộng sản VIỆT NAM

TIỂU LUẬN:
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM ĐÃ VẬN DỤNG CHIẾN LƯỢC TRỒNG NGƯỜI TRONG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH NHƯ THẾ NÀO TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY


Thái Nguyên - 2019

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU
I. CHIẾN LƯỢC TRỒNG NGƯỜI TRONG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
1. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con người
1.1. Con người là vốn quý nhất, nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp cách mạng.
1.2.  Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng: phải coi trọng, chăm sóc, phát huy nhân tố con người
2.  Quan điểm của Hồ Chí Minh về chiến lược"trồng người'
2.1.  "Trồng người" là yêu cầu khách quan, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cách mạng.
2.2.    Chiến lược "trồng người" là một trọng tâm, một bộ phận hợp thành của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội
II. SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA VỀ VẤN ĐỀ X Y DỰNG CON NGƯỜI PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1. Thực trạng và một số vấn đề xây dựng con người Việt Nam
2. Xây Dựng Văn Hóa, Con Người Việt Nam Trong Nghị Quyết Trung Ương 9 (Khóa XI)
2.1. Quan điểm chỉ đạo và chủ trương về xây dựng, phát triển nền văn hóa
2.2. Xây dựng con người Xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn hiện nay
III. KẾT QUẢ VÀ Ý NGHĨA CỦA SỰ NGHIỆP TRỒNG NGƯỜI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1. Kết quả đạt được trong những năm qua
2. Ý nghĩa của chiến lược trồng người trong giai đoạn hiện nay
IV. ĐÁNH GIÁ VỀ SỰ NGHIỆP TRỒNG NGƯỜI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Tài liệu tham khảo


MỞ ĐẦU
Tư tưởng giáo dục của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được xây dựng thành một hệ thống lý luận từ những vấn đề chung, cơ bản đến từng vấn đề về phương pháp giáo dục, được cụ thể hóa thành những mục tiêu đào tạo, hiện thực hóa trong đời sống, góp phần đào tạo những thế hệ thanh thiếu niên học sinh “vừa hồng, vừa chuyên”. Tư tưởng về giáo dục của Người đã trở thành cơ sở để Đảng và nhà nước ta xây dựng quan điểm, đường lối, chủ trương và chính sách về giáo dục.
Lựa chọn đề tài: "Đảng Cộng Sản Việt Nam đã vận dụng chiến lược trồng người trong tư tưởng Hồ Chí Minh như thế nào trong giai đoạn hiện nay" nhằm mục đích làm rõ những nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về con người và chiến lược “trồng người”, giá trị của những quan điểm đó. Nghiên cứu thực trạng chiến lược “trồng người” trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát triển sự nghiệp giáo dục – đào tạo trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Bài tiểu luận viết dựa trên việc nghiên cứu tài liệu, phân tích và tổng hợp dựa trên cơ sở lý thuyết.

I. CHIẾN LƯỢC TRỒNG NGƯỜI TRONG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Chiến lược “Trồng người” là một trong những di sản có giá trị to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại cho dân tộc ta. Tư tưởng, quan điểm “Trồng người” xuyên suốt, nhất quán trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Người, mang đậm nét nhân văn và có giá trị to lớn đối với sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay.
1. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con người
1.1. Con người là vốn quý nhất, nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp cách mạng.
Theo Hồ Chí Minh, "trong bầu trời không quý bằng nhân dân. trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân". Vì vậy, 'Vô luận việc gì, đều do người làm ra, và từ nhỏ đến to, từ gần đến xa, đều thế cả". Người cho rằng "việc dễ mấy không có nhân dân cũng chịu, việc khó mẩy có dân liệu cũng xong". Nhân dân là người sáng tạo ra mọi giá trị vật chất và tinh thần. Đặc biệt là lòng sốt sắng, hăng hái của dân để thực hiện con đường cách mạng. Hồ Chí Minh có niềm tin vững chắc rằng với tinh thần quật cường và lực lượng vô tận của dân tộc ta, với lòng yêu nước và chí kiên quyết của nhân dân và quân đội ta, chẳng những chúng ta có thể thắng lợi, mà chúng ta nhất định thắng lợi.
Nhân dân là yếu tố quyết định thành công của cách mạng. "Lòng yêu nước và sự đoàn kết của nhân dân là một lực lượng vô cùng to lớn, không ai thắng nổi".
1.2.  Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng: phải coi trọng, chăm sóc, phát huy nhân tố con người
Vì sống gần dân, với dân, giữa lòng dân, hiểu rõ dân tình, dân tâm, dân ý, Hồ Chí Minh thấy rõ yêu cầu giải phóng dân tộc, giải phóng con người, giải phóng lao động xã hội. Nhân dân vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng. Người xác định rõ trách nhiệm của Người cũng là của Đảng và Chính phủ là "làm sao cho nước học hành".
Ở Hồ Chí Minh, có sự cảm nhận, thông cảm sâu sắc với thân phận những người cùng khổ và nô lệ lầm than. Nhưng không phải là sự cảm thông kiểu tôn giáo; ngược lại, người có niềm tin vững chắc và trí tuệ, bản lĩnh của con người, ở khả năng tự giải phóng của chính bản thân con người. Người xác định con người là mục tiêu trong điều kiện cụ thể của từng giai đoạn cách mạng. Khi đất nước còn nô lệ, lầm than thì mục tiêu trước hết trên hết là giải phóng dân tộc, giành độc lập dân tộc. Sau khi chính quyền đã về tay nhân dân, thì mục tiêu ăn, mặc, ở, đi lại, học hành, chữa bệnh lại được ưu tiên hơn, bởi vì, "nếu nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì". Vì vậy phải thực hiện: “Làm cho dân có ăn. Làm cho dân có mặc. Làm cho dân có chỗ ở. Làm cho dân có học hành”. Đến Di chúc, Người viết: "Đầu tiên là công việc đối với con người".
Hồ Chí Minh có niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh vĩ đại và năng lực sáng tạo của quần chúng.
Trong sự nghiệp xây dựng đất nước, Hồ Chí Minh đã nhận rõ: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa", "có dân thì có tất cả"...
Niềm tin vào sức mạnh của dân còn được nhận thức từ mối quan hệ giữa nhân dân với Đảng và Chính phủ. Hồ Chí Minh chỉ rõ: Nếu không có nhân dân thì Chính phủ không đủ lực lượng: nếu không có Chính phủ thì nhân dân không có ai dẫn đường. Đảng lãnh đạo nhưng nhân dân là chủ. Dân như nước, bộ đội như cá. Lực lượng bao nhiêu là nhờ ở dân hết. Tin dân, học dân, tôn trọng dân, dựa vào dân theo đúng đường lối quần chúng sẽ tạo nên sức mạnh vô địch. Bởi vì, sự nghiệp cách mạng giành độc lập dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội chỉ có thể thực hiện được với sự giác ngộ đầy đủ và lao động sáng tạo của hàng chục triệu quần chúng nhân dân.
Hồ Chí Minh tin ở dân còn xuất phát từ niềm tin vào tình người. Đã là người cộng sản thì phải tin nhân dân và niềm tin quần chúng sẽ tạo nên sức mạnh cho người cộng sản. Người nói: “Dân tộc ta là một dân tộc anh hùng”.
Trong khi giữ vững niềm tin vào dân thì phải chống các bệnh: xa nhân dân, khinh nhân dân, sợ nhân dân; không tin cậy nhân dân: không hiểu biết nhân dân; không yêu thương nhân dân. Không yêu thương và tin tưởng nhân dân là nguyên nhân của căn bệnh nguy hiểm - bệnh quan liêu, mệnh lệnh. Bệnh này sẽ dẫn đến kết quả là "hỏng việc".
Con người là động lực của cách mạng được nhìn nhận trên phạm vi cả nước, toàn thể đồng bào, song trước hết là ở giai cấp công nhân và nông dân. Điều này có ý nghĩa to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhà nước mới theo tư tưởng của Hồ Chí Minh lấy công - nông - trí làm nền tảng. Từ thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười phải nhìn nhận và đánh giá đúng giai cấp đứng ở trung tâm của thời đại mới, đó là giai cấp công nhân. Chỉ có giai cấp công nhân với những đặc điểm chung và riêng mới lãnh đạo được dân tộc đào mồ chôn chủ nghĩa tư bản. Muốn vậy giai cấp công nhân chỉ có liên minh với giai cấp nông dân và gắn bó với dân tộc mới trở thành lực lượng hùng mạnh.
Không phải mọi con người đều trở thành động lực mà phải là những con người được giác ngộ và tổ chức. Họ phải có trí tuệ và bản lĩnh, văn hóa, đạo đức, được nuôi dưỡng trên nền truyền thống lịch sử và văn hóa hàng ngàn năm của dân tộc Việt Nam... Chính trị, văn hóa, tinh thần là động lực cơ bản trong động lực con người.
Con người là động lực chỉ có thể thực hiện được khi hoạt động có tổ chức, có lãnh đạo. Vì vậy, cần có sự lãnh đạo của Đảng cộng sản.

2.  Quan điểm của Hồ Chí Minh về chiến lược"trồng người'
2.1.  "Trồng người" là yêu cầu khách quan, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cách mạng.
Trên cơ sở khẳng định con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cách mạng. Hồ Chí Minh rất quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, đào tạo, rèn luyện con người. Người nói đến "lợi ích trăm năm" và mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội là những quan điểm mang tầm vóc chiến lược, cơ bản, lâu dài, nhưng cũng rất cấp bách. Nó liên quan đến nhiệm vụ "trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa" và "trồng người”. Tất cả những điều này phản ánh tư tưởng lớn về tầm quan trọng có tính quyết định của nhân tố con người: tất cả vì con người, do con người.
"Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa - Con người xã hội chủ nghĩa đương nhiên phải do chủ nghĩa xã hội tạo ra. Nhưng ở đây trên con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội thì "trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa". Điều này cần được hiểu là ngay từ đầu phải đặt ra nhiệm vụ xây dựng con người có những phẩm chất cơ bản, tiêu biểu cho con người mới xã hội chủ nghĩa, làm gương, lôi cuốn xã hội. Công việc này là một quá trình lâu dài, không ngừng  hoàn thiện, nâng cao và thuộc về trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, gia đình, cá nhân mỗi người.
- Mỗi bước xây dựng những con người như vậy là một nấc thang xây dựng chủ nghĩa xã hội. Đây là mối quan hệ biện chứng giữa "xây dựng chủ nghĩa xã hội" và "con người xã hội chủ nghĩa".
- Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người mới xã hội chủ nghĩa có hai mặt gắn bó chặt chẽ với nhau. Một là kế thừa những giá trị tốt đẹp của con người truyền thống (Việt Nam và phương Đông). Hai là, hình thành những phẩm chất mới như: có tư tưởng xã hội chủ nghĩa: có đạo đức xã hội chủ nghĩa; có trí tuệ và bản lĩnh để làm chủ (bản thân, gia đình, xã hội, thiên nhiên...); có tác phong xã hội chủ nghĩa; có lòng nhân ái, vị tha, độ lượng.


2.2. Chiến lược "trồng người" là một trọng tâm, một bộ phận hợp thành của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội
Để thực hiện chiến lược "trồng người", cần có nhiều biện pháp, nhưng giáo dục và đào tạo là biện pháp quan trọng bậc nhất. Bởi vì giáo dục tốt sẽ tạo ra tính thiện, đem lại tương lai tươi sáng cho thanh niên. Ngược lại, giáo dục tồi sẽ ảnh hưởng xấu đến thanh niên.
Nội dung và phương pháp giáo dục phải toàn diện về cả đức, trí, thể, mỹ, phải đặt đạo đức, lý tưởng và tình cảm cách mạng, lối sống xã hội chủ nghĩa lên hàng đầu. Hai mặt đức, tài thống nhất với nhau, không tách rời nhau, trong đó đức là gốc, là nền tảng cho tài năng phát triển. Phải kết hợp giữa nhận thức và hành động, lời nói với việc làm... có như vậy mới có thể "học để làm người".
"Trồng người" là công việc "trăm năm", không thể nóng vội "một sớm một chiều", không phải làm một lúc là xong cũng không phải tùy tiện, đến đâu hay đến đó. Nhận thức và giải quyết vấn đề này có ý nghĩa thường trực, bền bỉ trong suốt cuộc đời mỗi con người, trong suốt thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Hồ Chí Minh cho rằng: "Việc học không bao giờ cùng, còn sống còn phải học".


II. SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA VỀ VẤN ĐỀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Trên cơ sở tiếp thu tư tưởng Hồ Chí Minh, trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn coi con người là vốn quý nhất, là mục tiêu, là động lực của cuộc cách mạng. Quan điểm này được thể hiện thông qua các kỳ đại hội, đặc biệt tại Đại hội XII, Đảng đã bổ sung, phát triển nhiều quan điểm mới về xây dựng, phát triển con người. Những quan điểm này được cụ thể hóa thành các nhiệm vụ, giải pháp, định hướng cụ thể trong hoạt động thực tiễn và phát triển kinh tế - xã hội.
1. Thực trạng và một số vấn đề xây dựng con người Việt Nam
Sau 30 năm đổi mới, sự nghiệp “trồng người” ở Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực, đạt nhiều kết quả. Nhà nước đã quan tâm thực hiện các chính sách xã hội để nâng cao đời sống cho người dân, thể hiện sâu sắc tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa.
Hệ thống an sinh xã hội nói chung, hệ thống bảo hiểm nói riêng ở Việt Nam thay đổi theo hướng mở rộng đối tượng, loại hình như bảo hiểm bắt buộc (bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện). Nhà nước thực hiện chính sách cấp bảo hiểm y tế hỗ trợ chăm sóc sức khỏe miễn phí cho trẻ em đến 6 tuổi, hỗ trợ một số đối tượng chính sách, người nghèo. Các chính sách trợ giúp xã hội được mở rộng về quy mô và đối tượng, với mức trợ giúp ngày càng tăng…
Việc thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo những năm qua của Việt Nam được thế giới ghi nhận và đánh giá cao. Nhà nước đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho các vùng nghèo, nâng cấp, làm mới, cải tạo các tuyến giao thông, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế; đồng thời tiếp tục quan tâm tạo nguồn lực để dân cư đẩy mạnh sản xuất, phát triển ngành nghề tăng thu nhập.
Tại Đại hội XII, Đảng ta xác định một trong những mục tiêu quan trọng là: “Xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện phải trở thành mục tiêu của của chiến lược phát triển”.
2. Xây Dựng Văn Hóa, Con Người Việt Nam Trong Nghị Quyết Trung Ương 9 (Khóa XI)
2.1. Quan điểm chỉ đạo và chủ trương về xây dựng, phát triển nền văn hóa
Kế thừa và phát triển 5 quan điểm của Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, Nghị quyết Trung ương 9, khóa XI đã nêu ra 5 quan điểm sau:
- Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, là động lực phát triển của đất nước. Văn hóa phải đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội và hội nhập quốc tế.
- Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thống nhất trong đa dạng của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, với các đặc trưng dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học.
- Phát triển văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người và xây dựng con người để phát triển văn hóa. Trong xây dựng văn hóa, trọng tâm là chăm lo xây dựng con người có nhân cách; lối sống tốt đẹp, với các đặc tính cơ bản: yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo.
- Xây dựng đồng bộ môi trường văn hóa, trong đó chú trọng vai trò của gia đình, cộng đồng. Phát triển hài hòa giữa kinh tế và văn hóa; cần chú ý đến yếu tố văn hóa và con người trong phát triển kinh tế.
- Xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp chung của toàn dân do Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân là chủ thể sáng tạo, đội ngũ trí thức giữ vai trò quan trọng.
2.2. Xây dựng con người Xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn hiện nay
Nghị quyết Trung ương 9 đã chỉ rõ: “So với những thành tựu trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thành tựu trong lĩnh vực văn hóa chưa tương xứng, chưa đủ để tác động có hiệu quả xây dựng con người và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh.”
Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội có chiều hướng gia tăng… Môi trường văn hóa còn tồn tại tình trạng thiếu lành mạnh, ngoại lai trái với thuần phong mỹ tục, tệ nạn xã hội, tội phạm có chiều hướng gia tăng”. Và đây cũng là một trong những nguyên nhân của “kinh tế phát triển chưa bền vững. Chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh thấp”. Nguy cơ tụt hậu xa hơn nữa về kinh tế so với các nước trong khu vực và thế giới chưa được đẩy lùi mà còn có chiều hướng gia tăng.
Việc xây dựng các mục tiêu giải pháp kinh tế phải gắn với các mục tiêu giải pháp văn hóa, chăm lo con người, nêu cao đạo đức trong sản xuất kinh doanh. Xây dựng văn minh thương nghiệp, văn hóa kinh doanh, văn hóa sinh thái…
Chương trình xây dựng và phát triển văn hóa phải vì mục tiêu phát triển toàn diện con người, hoàn thiện nhân cách con người, với nhiệm vụ trọng tâm là chăm lo xây dựng con người có nhân cách, lối sống tốt đẹp với các đặc tính cơ bản: Yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo.
Các hoạt động của hệ thống giáo dục - đào tạo, của hệ thống thiết chế văn hoá, khoa học phải hướng vào việc xây dựng con người Việt Nam có thế giới quan khoa học, gắn giáo dục, rèn luyện đạo đức với thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ công dân, bồi dưỡng tri thức, nâng cao trí lực và kỹ năng sống, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, của kinh tế tri thức và xã hội học tập, của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam.
Phải thực sự coi trọng giáo dục, bồi dưỡng, xây dựng lối sống cao đẹp: “Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người”, lối sống có ý thức tự tôn, tự trọng, tự chủ; sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật; ý thức bảo vệ môi trường, lối sống kết hợp hài hòa tính tích cực cá nhân và tích cực xã hội, đề cao trách nhiệm của cá nhân với bản thân, với gia đình và xã hội; biết khẳng định, tôn vinh cái đúng, cái thiện, cái đẹp, cái cao thượng và nhân rộng các giá trị nhân văn cao đẹp. Coi trọng phát triển văn học nghệ thuật và phát huy vai trò của văn học, nghệ thuật trong việc bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, nhân cách của con người. Tăng cường giáo dục nghệ thuật, nâng cao năng lực cảm thụ thẩm mỹ cho nhân dân, đặc biệt cho lớp trẻ. Bảo đảm quyền hưởng thụ và sáng tạo văn hoá của mỗi người dân và của cả cộng đồng. Thực sự coi trọng giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao thể lực, tầm vóc con người Việt Nam.
Do đó, các lĩnh vực văn hóa như: Giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, văn học, nghệ thuật, báo chí truyền thông, di sản văn hóa, thể chế, thiết chế văn hóa, văn hóa tôn giáo, giao lưu văn hóa và tất cả các thành tố của môi trường văn hóa (gia đình, các cơ quan, đơn vị, trường học, bệnh viện, đơn vị lực lượng vũ trang, các bản làng, phường, xã…) trong chương trình hoạt động của mình phải hướng tới hiện thực hóa mục tiêu chung: Xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện hướng đến Chân – Thiện – Mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học để văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội; là sức mạnh nội sinh quan trọng, bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng văn minh.
III. KẾT QUẢ VÀ Ý NGHĨA CỦA SỰ NGHIỆP TRỒNG NGƯỜI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1. Kết quả đạt được trong những năm qua
Hơn nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời Nhà nước công nông đầu tiên ở nông ở Đông Nam Á. So với lịch sử dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc đó chỉ là một giai đoạn ngắn nhưng đã đưa dân tộc ta từ bóng tối ra ánh sáng, từ người nô lệ người mất nước trở thành người làm chủ đất nước, xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc. Từ đó nền giáo dục và đào tạo cũng bước sang một kỷ nguyên mới Kỷ Nguyên xây dựng gắn giáo dục với sự nghiệp cách mạng, phát triển nhân tố con người - nhân tố quyết định sự phát triển của giáo dục.

Bước vào thế kỷ 21 Giáo dục Việt Nam đã trải qua hơn 30 năm đổi mới (tính từ năm 1986) và thu được những thành quả quan trọng về quy mô đa dạng hóa các hình độ dân trí được nâng cao chất lượng giáo dục được cải thiện, có những bước chuyển biến rõ rệt một hệ thống giáo dục quốc dân tương đối hoàn chỉnh thống nhất và đa dạng đã được hình thành với đầy đủ các cấp học bậc trình độ đào tạo từ mầm non đến đại học.Mạng lưới các trường phổ thông được xây dựng rộng khắp trên toàn quốc, các tỉnh và huyện miền núi có trường nội trú và bán trú cho con em các dân tộc ít người.

Các trường lớp trung tâm dạy nghề phát triển dưới nhiều hình thức: các lớp, trung tâm dạy nghề ngắn hạn và dài hạn phát triển mạnh; các trường đại học và cao đẳng được thành lập ở hầu hết các tỉnh, cơ sở vật chất các trường được nâng cấp cải thiện. Số trường lớp được xây dựng mới theo chuẩn quốc gia ngày càng tăng hệ thống giáo dục đa dạng hóa cả về loại hình phương thức và nguồn lực từng bước hòa nhập với xu thế chung của thế giới. Từ hệ thống chỉ có trường công lập và chủ yếu là các loại hình chính quy đến nay đã có các trường ngoài công lập loại hình không chính quy có trường có phương thức đào tạo đại học từ xa. Phương thức đào tạo liên kết với nước ngoài tỷ lệ học sinh sinh viên ngoài công lập trong tổng số học sinh sinh viên ngày càng tăng.

Một ví dụ  từ thực tiễn đào tạo ở trình độ đại học và sau đại học ở nước ta ta có thể thấy được những thành tựu của sự nghiệp trồng người.
Tháng 9/2009, cả nước có 159 cơ sở đào tạo sau đại học (71 viện nghiên cứu và 88 trường đại học), trong đó có 121 cơ sở đào tạo tiến sĩ và 100 cơ sở đào tạo thạc sĩ (trong đó có 4 trường đại học ngoài công lập được giao nhiệm vụ đào tạo trình độ thạc sĩ). Hiện nay, có 236 trường đại học, học viện và 41 viện nghiên cứu khoa học được phép đào tạo trình độ tiến sĩ.
Trong đó có 171 cơ sở giáo dục công lập, 60 cơ sở tư thục và 5 cơ sở có 100% vốn đầu tư nước ngoài. Nếu năm học 2012-2013, tổng số sinh viên của cả nước lên tới hơn 1,8 triệu thì đến năm 2017-2018 tổng số sinh viên chỉ ở mức 1,7 triệu.
2. Ý nghĩa của chiến lược trồng người trong giai đoạn hiện nay
Chiến lược “trồng người” là một trong những di sản có giá trị to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại cho dân tộc ta. Tư tưởng, quan điểm “trồng người” xuyên suốt, nhất quán trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Người, mang đậm nét nhân văn và có giá trị to lớn đối với sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Chiến lược trồng người trong tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng ta áp dụng tốt, sáng tạo, có hiệu quả. Là động lực phát triển nền giáo dục nước nhà, nhờ đó đào tạo được cán bộ, nhà trí thức "vừa hồng, vừa chuyên" để xây dựng đất nước ngày càng phát triển.





IV. ĐÁNH GIÁ VỀ SỰ NGHIỆP TRỒNG NGƯỜI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục, quan điểm về vai trò của giáo dục trong việc phát huy nhân tố con người giữ vị trí hết sức quan trọng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Hồ Chí Minh đối với con người, coi con người là vốn quý nhất, là nhân tố quyết định mọi thành công; con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp cách mạng. Đó cũng là cơ sở khoa học, là kim chỉ nam cho hành động của Đảng ta trong nhận thức và hoạt động xây dựng nền giáo dục Việt Nam.
Chiến lược trồng người được Đảng ta vận dụng đúng đắn. Đúng như lời Bác:"Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu", muốn đất nước phát triển thì phải chú trọng vào giáo dục.
Hiện nay, với sự phát triển của nhân loại, của khoa học công nghệ, của nền kinh tế tri thức, toàn cầu hóa,...không có tri thức, trí tuệ, trình độ, tay nghề cao sẽ rất khó cạnh tranh với các nước khác trên thế giới. Không những không "sánh vai cùng các cường quốc năm châu" mà có thể bị tụt hậu, thậm chí là mất nước.
Nhân loại đang bước vào một nền văn minh trí tuệ, một nền kinh tế tri thức, một xã hội thông tin. Thế giới đang trong cuộc chạy đua về tốc độ trong hệ thống kinh tế - xã hội. Vì vậy, người ta nói, muốn biết tương lai một dân tộc ra sao hãy nhìn vào hiện tại xem dân tộc đó đang làm giáo dục như thế nào? Trong nền kinh tế tri thức, ưu thế không hoàn toàn lệ thuộc vào các nhân tố truyền thống như tài nguyên, đất đai, nhân công,… mà nhân tố có ý nghĩa quyết định là trí tuệ con người, là đội ngũ lao động chất lượng cao, là chất xám của các chuyên gia. Việt Nam muốn “sánh vai với các cường quốc năm châu”, trước tiên phải làm tốt chiến lược “trồng người” theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Chỉ có đi bằng con đường phát triển giáo dục, phát triển năng lực sẵn có trong mỗi con người, chúng ta mới có thể đi tắt, đón đầu, phát huy thế mạnh của con người Việt Nam (yêu nước, ham học, thông minh, sáng tạo,…) để xây dựng và phát triển đất nước. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của giáo dục trong việc phát huy nhân tố con người là kim chỉ nam để Đảng và Nhà nước ta xây dựng đường lối giáo dục và đào tạo trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
Trong giai đoạn hiện nay, để xây dựng con người mới toàn diện có đủ “đức” đủ “tài” đòi hỏi mỗi công dân nước Việt Nam cần có một tấm lòng yêu nước, có một ý chí phấn đấu vươn lên để làm giàu cho xã hội, đất nước. Cần phải tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vào chế độ Xã hội chủ nghĩa và hiện thực ngày càng tốt đẹp của công cuộc đổi mới đất nước. Khi đã có niềm tin vững chắc vào Đảng thì sẽ quyết định khuynh hướng, mục đích, hiệu quả hoạt động của mình và sẽ hoạt động hăng say, tích cực trong học tập, công tác, đóng góp thiết thực cho đất nước, xã hội. Bên cạnh đó, phải tăng cường giáo dục cho thanh thiếu niên - thế hệ tương lai của đất nước tình cảm yêu nước nồng nàn. Yêu nước, tức là yêu độc lập của đất nước; yêu chủ nghĩa xã hội; là phải làm giàu cho gia đình và đất nước; phải trung với Đảng, với nước, hiếu với nhân dân. Trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường và giao lưu quốc tế hiện nay thì "trung" và "hiếu" phải được coi là giá trị nổi bật để thanh thiếu niên không dễ sa vào cạm bẫy của kẻ thù, luyện rèn ý chí tự lực tự cường, say mê trong học tập và nghiên cứu.
Chúng ta là những sinh viên Y - Dược cần phải học tập và làm theo tấm gương của Bác, học tốt môn lý luận chính trị tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng,..để có lý luận vững vàng không bị các phần tử phản động lôi kéo, dụ dỗ, để sau này trở thành "lương y như từ mẫu" đóng góc sức đối với sự nghiệp trồng người, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc
Có thể nói, quan điểm về “trồng người” trong tư tưởng văn hóa Hồ Chí Minh được thể hiện trong suốt cuộc đời cách mạng của Người. Những lời dạy của Người vẫn nguyên giá trị cho nhiều thế hệ hôm nay và mai sau.  Việc học tập, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã triển khai từ lâu bằng nhiều hình thức phong phú trong toàn Đảng, toàn dân ta như một nhu cầu tất yếu khách quan của cuộc sống. Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, chúng ta quyết tâm thực hiện thật tốt lời dạy của Người "Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người".

Tài liệu tham khảo:
Giáo trình đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb CTQG, H.2016
Nghị quyết Trung Ương Đảng 9, khóa XI
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb CTQG, H.2009.
Tài liệu nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, Ban tư tưởng - văn hóa Trung ương, Nxb CTQG, H.2003.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb CTQG, H.2016.
PGS. TS. Thành Duy, Tư tưởng Hồ Chí Minh với sự nghiệp xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, Nxb CTQG, H.2001.
Tạp chí Lý luận chính trị số 1, số 8/2016.
Hồ Chí Minh, toàn tập, Nxb CTQG, H.2000.

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro