Thuyên xuống quê ở cùng ông bà khi cậu lên tám.

Đâu đó, hơn chục năm về trước, cha mẹ Thuyên đã đến thành phố này làm ăn, mong cầu một chốn an cư lạc nghiệp nơi đất khách quê người.

Sợ rằng không thể chăm sóc cậu chu đáo, mà lại chi phí tìm một người trông trẻ không hề thấp, thêm nữa giao cho người ngoài, cha mẹ Thuyên không yên tâm. Vậy là, cậu đã được gửi về cho ông bà ở dưới quê chăm sóc giúp, khi công việc đã đâu vào đó họ sẽ rước Thuyên trở lại thành phố.

Ở trên thành phố tiện nghi bao nhiêu thì về quê lại thiếu thốn bấy nhiêu. Không có những cửa hàng bán đồ chơi, hay những quán ăn nhanh tấp nập dòng người. Muốn mua đồ gì phải chạy ra tạp hóa đầu làng và hơn hết chất lượng đồ cũng không tốt bằng, đôi khi còn gặp phải những đồ đã hết hạn sử dụng mà người bán chẳng hề hay.

Ngoài thị trấn sẽ phong phú mặt hàng hơn nhưng xa quá, nhà ba người lại không có một phương tiện đi lại nào mà chỉ dùng sức từ đôi chân. Bên nội Thuyên thì ít anh em trong nhà, họ hàng xa lại ở tít trong kinh, chỉ có dịp Tết mới qua lại gần gũi còn ngày thường thì hiếm khi thấy họ. Ông bà Thuyên có hai người con, cha Thuyên còn một người chị nhưng gả chồng xa nhà. Nhiều lần, sợ ông bà tuổi cao sức yếu, cha mẹ có bàn tính rước ông bà lên thành phố nhưng ngại đường xa, lại thêm người già không muốn xa quê, vậy là tính đi tính lại ông bà vẫn ở lại nơi này. Chứng kiến mưa bom bão đạn hơn nửa đời người, rồi cuộc sống khó khăn, nghèo đói, ông bà Thuyên vậy mà lại dẻo dai hơn người. Gần sáu mươi có hơn nhưng vẫn minh mẫn trồng cây, nuôi con này con kia để bán.

Nhưng không như nhiều đứa trẻ thành thị ở được dăm ba hôm, hết hứng thú lại khóc lóc đòi về, Thuyên rất thích ở đây. Cậu thích cái không khí trong lành mỗi sớm mai, không bị làm ồn bởi xe cộ, thích cái hương quê được gửi gắm qua từng món ăn, từng lời nói của con người nơi đây. Mọi thứ đều chân chất, đậm tình nghĩa xóm mà không phải lạnh lùng, vô cảm như thành phố.

Mỗi sáng, Thuyên đều tỉnh dậy rất sớm, cậu sẽ xuống bếp ngồi cạnh bếp lửa đang phừng phực cháy để xua đi cái lạnh lẽo của sương sớm bám vào người. Dạo nay sương mù nhiều lắm, chúng xuất hiện khắp nơi, len lỏi vào khắp ngõ ngách, những tán cây, để lại trên đó những giọt sương long lanh báo hiệu mình đã từng đặt chân đến.

Hoặc là, sương phủ kín cả một con đường, nhìn từ xa không thấy bóng dáng nhà cửa, kể cả người đi trong màn sương ấy. Thuyên thích nhất là đi tới đi lui hòng xuyên qua màn sương, cảm nhận hơi mát của nó lẫn vào người nhưng rồi lạnh quá cậu phải chạy vội vào nhà bếp để hơ người cho ấm áp.

"Thuyên ơi, nay con xuống dưới bến đón ghe hàng giùm ngoại nghen."

Thuyên dạ, cậu vội hơ lửa cho ấm hai bàn tay rồi nhanh chân chạy xuống bến.

Dưới quê, chuyện mua đồ hàng trên ghe vô cùng phổ biến. Người bán hàng sẽ bày đồ họ có như rau củ, thịt cá, mỗi thứ một ít và đôi khi sẽ có cả bánh quẩy khoái khẩu của Thuyên nữa. Họ sẽ chạy ghe trên sông, mỗi sáng đều thế. Người muốn mua sẽ đứng dưới bến sông và khi gặp sẽ gọi thật lớn tiếng để người bán biết mà cho ghe chạy vào.

"Ghe hàng ơi, ghe hàng!" Thuyên hét lớn.

Thấy chiếc ghe gần vào tới bến, Thuyên đã chạy vội vô sân nhà gọi ngoại, vì sợ ghe đi Thuyên lại vội vã chạy ra. Các nhà gần đó đã có người xuống bến nhà Thuyên để mua hàng, tiếng nói chuyện rôm rả khắp nơi.

Nay ngoại mua cá lóc và cục me, thêm một ít giá sống thế là Thuyên biết ngay ngoại sẽ nấu canh chua vì cậu đã đòi ngoại nấu cho ăn vào hôm trước. Món canh chua ngoại nấu với đầy đủ hương vị quê nhà, chua chua của me, mùi thơm của ngò gai, bạc hà cùng các loại rau vườn ông ngoại hái ăn kèm. Nước canh chua ngọt vừa ăn, cùng với nước mắm cay nồng hương ớt khiến Thuyên có thể ăn liền ba bốn chén cơm mà không ngán.

Hôm nay không có bánh quẩy nên bà ngoại đã nướng cho Thuyên hai cái bánh phồng. Cậu cũng vui vẻ thỏa mãn. Ăn sáng xong, Thuyên theo ông ra vườn chơi còn bà ngoại làm cơm trước để hai ông cháu vào nhà sẽ có cơm ăn.

Vườn trồng rất nhiều cây ăn trái, chúng được ông ngoại chăm bẵm rất tốt. Cây nào thân cũng rắn chắc, vững chải, cành lá thì sum suê, tỏa bóng mát.

Thuyên thích ăn nhất là sầu riêng, lại đúng mùa trổ quả nhưng trái chưa chín. Mỗi cây chỉ đậu chừng năm quả là nhiều, treo lủng lẳng trên cành. Mỗi khi đi qua cây, ông đều bảo Thuyên chạy vội kẻo rụng trúng đầu thì khổ vì mùa mưa, trái nhỏ sẽ dễ rụng xuống đất. Thuyên sợ lắm, mỗi lần thấy cây sầu riêng trước mặt cậu đều ôm đầu và chạy thật nhanh.

Hôm qua ông thả nước vào ao nên hôm nay nước đã ngập lên bờ, nước đọng thành từng mảng, được bãi cỏ giữ lại. Thuyên rất thích nghịch nước, cậu để chân trần giẫm lên nước, cảm nhận sự mát lạnh truyền từ lòng bàn chân đến toàn thân. Mặc dù đôi lúc ông sẽ nhắc nhở nhưng Thuyên cứ mải mê mà quên mất lời ông nói.

Gần trưa, ông cũng đã tưới cây xong.

"Con khát nước không Thuyên, để ông chặt một trái dừa cho con hé?" Ông ngồi nghỉ mát dưới bóng râm, vừa lấy nón lá quạt vừa nhìn Thuyên hỏi.

Thuyên lắc đầu, cậu định chừa bụng để lát nữa ăn canh chua của bà ngoại. Nhìn đám bưởi đã trổ quả xanh, Thuyên quay sang hỏi ông mình:

"Năm nay được mùa không ngoại?"

Ông cười cười, tay vẫn không ngừng phe phẩy chiếc nón để tạo gió.

"Cũng đủ ăn thôi con."

Hai ông cháu im lặng nhìn khoảng không trước mặt. Từng mảnh xanh um, loáng thoáng vài búp hoa lú nhú sau tán lá. Mỗi khi có gió thổi qua, búp lại e thẹn, vừa đong đưa theo gió, vừa úp mặt vào cành.

Ngồi nghỉ một lát, ông ngoại kêu Thuyên đi vào nhà trước phụ bà, phần ông sẽ hái rau nhưng cậu nằng nặc đòi theo để hái tiếp. Trẻ con mà, cái gì lạ, cái gì vui là ưu tiên trên hết.

Rau muống đồng cây nào cây nấy đều mập ú, tươi tốt. Ông ngoại thoăn thoắt ngắt rau, chẳng mấy chốc đã cầm một bó trên tay. Khi nãy ông có đem theo cái rổ đựng, vậy là ông đưa rau cho Thuyên bỏ vào đó. Ngoài rau muống, ông ngoại còn hái thêm loại rau khác mà khi Thuyên hỏi mới biết được đó là húng lủi, húng quế, ông còn hái cả tai tượng và bông súng.

Trên thành phố Thuyênchỉ biết mỗi rau muống, mà rau lại không giống dưới quê. Thân nó gầy, màu xanh,lá dài và hẹp còn rau muống dưới quê thì ngược lại, nó màu tim tím, tán lá rộngvà ngắn hơn. Lúc cha mẹ chưa bận bịu như bây giờ, mẹ cũng sẽ nấu canh chua choThuyên ăn nhưng nấu bằng chanh, thêm cà chua, giá sống, cá điêu hồng và chỉ ănkèm với rau muống. Mặc dù đã không nhớ rõ vị canh chua mẹ nấu nhưng Thuyên cóthể khẳng định, canh chua ngoại nấu vẫn là tuyệt nhất.