Chiến tranh bao giờ cũng là một điều tồi tệ.nó  cướp đi quá nhiều thứ của con người chúng ta: hi sinh,mất mát,xa cách...bởi lẽ đó mà có rất nhiều nhà thơ nhà văn lên án sự phi nghĩa của chiến tranh.và đặng trần côn,một tác giả sống vào khoảng thế kỉ XVIIl,đã sáng tác ra một tuyệt tác mang tên CPN,khai thác một khía cạnh í được chú í- những hi vọng về tình yêu và hp lứa đôi và đạt được sự tán dương của mọi người.tác phẩm thể hiện những tâm tư cảm xúc của người phụ nữa có chồng đi chinh chiến,tiêu biểu nhất có lẽ là 12 câu đầu của trích đoạn TCLLCNCP.

                  Tpn là một tập thơ chữ hán được Đặng Trần Côn sáng tác.Bằng tài nghệ của mình,cũng như sự tinh tế khi khai thác một đề tài khá mới mẻ,tác phẩm của ông đã chạm được đến trái tim của nhiều người,đặc biệt là nhưng người phụ nữ có chồng đi chinh chiến.bởi lẽ đó mà tác phẩm có rất nhiều bản dịch,mỗi bản đều có cái thú riêng,song hay nhất vẫn là bản dịch hiện hành.12 câu đầu của trích đoạn tcllcncp,Đặng Trần Côn đã tái hiện lại hình ảnh,tình cảm,sự cô đơn trống trải của người phụ nữ
 
   "Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước

           ..............

    Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa"

               Mở đầu trích đoạn,Đặng Trần Côn đã tái hiện phần nào sự cô đơn,trống trải của người phụ nữ khi làm những hành động lặp đi lặp lại một cách nhàm chán vô vị

   "Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước
   Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen"

              Chỉ với 2 câu thơ nhưng cũng khiến ta phần nào mường tưởng ra hoàn cảnh của người chinh phụ.Khi những bước chân lẻ bóng giữa không gian trống trải,chẳng còn là bước sánh đôi,chứ chầm chậm bước.Dạo đi lại bước,lại quay lại,lặp đi lặp lại.Hiên nhà chẳng còn ai,người phụ nữ gieo từng bước chân như chờ đợi,như mong muốn,rằng như để giết thời gian tưởng như vô tận này.Cánh rèm cửa lúc rủ lúc buông.Có lẽ thác lên để chờ đợi,chờ đợi người chồng trở về,xong lại buông xuống,vì sợ bản thân hi vọng rồi lại thất vọng.Buông xuống cuốn lên bao lần,người phụ nữ vẫn chẳng thấy hình bóng của người chồng.2 câu thơ với những hình ảnh quen thuộc,lại gợi hình gợi cảm.Đặng Trần Côn như hiểu như cảm mà tả lại tâm của người hay đến thế.

     "Ngoài rèm thước chẳng mách tin
Trong rèm ,dường đã có đèn biết chăng
     Đèn có biết dường bằng chẳng biết
Lòng thiếp riêng bi thiếp mà thôi
    Buồn rầu chẳng nói nên lời
Hoa đèn kia với bóng người khá thương"

     Sự khao khát tìn yêu đôi lứa,mơ về giấc mơ hạnh phúc viên mãn của người phụ nữ,len lói rồi lại tắt,như một ngọn đèn trước ánh mai."Ngoài rèm thước chẳng mách tin".Đối với người xưa,nhưng con chim thước-hay còn gọi là chim khách,được coi là một loài chim báo tin lành,có khách đến chơi,người đi xa trở về.Nhưng đối với người phụ nữ có chồng đi chinh chiến nơi,sự mong ngóng trông chờ như đặt trọn lên chú chim bé nhỏ.Nàng chờ đợi,cứ chờ đợi,xong lại chẳng con chim thước nào mang đến tin tức,như nỗi sợ về chuyện gì không may xảy ra.Chính vì lẽ đó,người phụ nữ xa chồng,lại chẳng ai bầu bạn,chỉ biết dốc bầu tâm sự với ngọn đèn còn le lói ánh lửa trong đêm tối.Chẳng giống với ngọn đèn mang lại hạnh phúc vui vẻ của một đứa trẻ lên ba khi thiếu tình thương của cha trong " chuyện người con gái nam xương","đèn trong tcllcncp lại u buồn đến cô độc. Một người một đèn lẻ bóng,in hằn lên những uất trầm không thể chia sẻ.Cô độc,hiu quạnh,những cung bậc cảm xúc được Đặng Trần Côn thể hiện một cách nhẹ nhàng,lại khiến ta thấy tiếc thương cho số phận người phụ nữ.Đèn từ một vật vô tri vô giác,nay lại bất đắc dĩ trở thành người bầu bạn của nàng.Điệp từ "đèn " được lặp lại ba lần,như càng khẳng định sự gắn bó với chủ.Những nỗi niềm không thể sẽ chia,những hi vọng cạn rồi lại đầy,những tình cảm chôn chặt,sự tàn phai búa éo theo năm tháng.Chỉ coa sự cô độc với ánh đèn,với tâm trí để nhớ về người thương nơi chiến trận.Nghĩ đến đèn,tôi lại nghĩ đến câu ca dao mà mình từng đọc:
               " Đèn thương nhớ ai
                  Mà đèn không tắt.."
 
Như minh chứng cho tình cảm của những người phụ nữ có chồng đi xa,đèn như một hình ảnh ẩn dụ,đẹp,lại trong sáng mà chan chứa tình cảm.Ngọn đèn ấy sẽ mãi sáng,bởi có lẽ đó là hi vọng,sự ngóng chờ người thương trở về,với giấc mơ hạnh phúc...

        Với tài năng của mình,Đặng Trần Côn đã thể hiện những tâm tình của người chinh phụ khi mượn nghệ thuật tả cảnh ngụ tình.Không nổi bật,không phô trương,như sự hèn mọn mong chờ hạnh phúc
     "Gà eo óc gáy sương năm trống
      Hòe phất rủ bông bốn bên
Một đêm năm canh.Có lẽ người phụ nữ ấy đã thao thức cả đêm,để nghe từng đợt gà cất hót một tiếng.Những tiếng gáy inh ỏi màn đêm,báo hiệu một canh nữa lại qua,một canh chờ đợi,ngóng trông lại sắp đến.Những cành hoa hèo lao xao rủ bóng,gió vội thổi xào xạc,khiến ta vừa cảm thấy cô độc,lại buồn tẻ đến chán nản.Chả có màn đêm nào lại buồn đến thế.Khi tất cả mọi người đều chìm vào giấc ngủ,vẫn còn nàng chinh phụ vì ngóng chờ chồng mà vẫn ngồi đợi,cùng ánh đèn dầu hắt,với vệt bóng in dài trên mặt đất,với những tiếng gà gáy chói tai,với cả sự cô độc thuộc về riêng họ.
Bút pháp tả cảnh ngụ tình,cảnh đẹp tình buồn.Như một dấu ấn,càng đẹp lại càng khiến con người ta ấn tượng,xong lại nhớ đến hình bóng người phụ nữ mòn mỏi ngóng chờ người thương.Những bông hoa hòe như tấm lòng nàng nặng trĩu,nhưng vẫn đẹp tươi mà tin tưởng vào tương lai đoàn tụ.Có lẽ,sự nhạy cảm đã gặm nhấm người phụ nữ ấy,những cảnh vật tựa vô tri,quen thuộc nay lại khác thường đến đau lòng chua xót.

  " Khắc giờ đằng đẵng như niên
Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa "

Có lẽ đã quá quen với sự cô độc,lẻ loi,cái chán ngắt buồn tẻ một mình,cảm nhận về thời gian của người chinh phụ thật khác lạ. Thời gian khác lạ?.Không.Nó có lẽ chỉ dành cho những người đang yêu.Ôm tình yêu,sự hi vọng vào hạnh phúc viên mãn,giờ đây chỉ còn là những tháng ngày cô độc,nhan sắc của đời con gái cứ thế bào mòn theo thời gian tàn nhẫn.Mỗi một khắc một giây không còn là thời gian của một ngày.Một khắc tựa cả thế kỉ,sao lại dài và buồn đến thế.Tựa bao giờ,những âu sầu bi thảm,chạnh lòng mới ngôi ngoai.Hoặc có lẽ,mối sầu đã tựa như biển xa kia,cao mà rộng,xa xăm khiến người ta chán nản.Như biển xa kia,như từng đợt sóng vỗ,không lúc nào người chinh phụ không nhớ đến chồng,chỉ trách cho số phận đã định,tuyệt nhiên không để thay đổi.Chẳng trách chiến tranh đã tách biệt những con người yêu nhau,những mất mát đau khổ,chỉ tội những người vợ lính trong chiến tranh

Tuy chỉ vỏn vẹn 12 câu văn,cùng những biện pháp nghệ thuật độc đáo như: điệp ngữ,thành ngữ..hay những bút pháp tả cảnh,những hình ảnh ước lệ,đầy quen thuộc,tác giả Đặng Trần Côn quả là tài giỏi khi khác họa hình ảnh người chinh phụ thành công đến như vậy.Qua đoạn trích,càng thể hiện Đặng Trần Côn là một người nhân đạo nhân nghĩa,tài năng,chúng ta lại cành tiếc thương cho số phận của những người phụ nữ có chồng đi chinh chiến nơi xa,quanh năm suốt tháng ôn mối tình sầu đằng đẵng.

CPN với trích đoạn tcllcncp quả là một tác phẩm hay và ý nghĩa.Không mang hàm ý phê phán đả kích nặng nề chiến tranh tách biệt những con người yêu nhau,tước đi hạnh phúc mưu cầu của con người.Cả đoạn trích là những cung bậc cẩm xúc của người chinh phụ,những nỗi buồn khiến người ta cảm thấy chua xót,tiếc cho tình yêu và hạnh phúc đôi lứa của họ.Cảm ơn tác giả đã viết ra tác phẩm cũng như đoạn trích "Tình Cảnh Lẻ Loi Của Người Chinh Phụ ",đã đem đến cho em và những bạn đọc một cái nhìn,cũng như sự đồng cảm với người phụ nữ.Và em tự cảm thấy bản thân thật may mắn,khi được sống trong thời bình,được bố mẹ gia đình yêu thương.
#1/5/2022