Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Isaac Asimov 

Tôi là ngƣời máy 

Chào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di động 

Nguồn: http://vnthuquan.net/ 

Tạo ebook: Nguyễn Kim Vỹ. 

MỤC LỤC 

Giới thiệu tác giả 

- I - 

- II - 

- III - 

- Kết - 

Isaac Asimov  

Tôi là ngƣời máy 

Dịch giả: Kim Hài 

Giới thiệu tác giả  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Isaac Asimov sinh năm 1920 ,tại Nga . Năm lên 3 tuổi, ông theo cha mẹ sang định cƣ ở 

Brooklyn,Hoa Kỳ .  

Năm 1955,ông tốt nghiệp ngành Hóa tại Đại học Columbia (Hoa Kỳ ) và đƣợc mời giảng dạy môn 

Sinh Hóa tại Đại Học Dƣợc Khoa Boston (New York) .  

Từ năm 1958 ông bắt đầu dành toàn thời gian cho việc sáng tác và khảo cứu .Ông đã cho ra đời một 

số lƣợng lớn sách(hơn 500 cuốn ) bao gồm nhiều tác phẩm khoa học ,nghiên cứu ,khảo cứu về vật lý 

,hóa học,sinh học ,thiên văn học ,lịch sử cổ kim v..v.. cùng hằng trăm truyện ngắn , tiểu thuyết ,nhiều 

cuốn đã đoạt những giải thƣởng lớn ..Giải thích về sức viết hiếm có của mình , ông kể . Bố ông có 

một dãy cửa hàng kẹo tại Brooklyn và hàng ngày mở cửa từ 6 giờ sáng đến 1 giờ sáng hôm sau suốt 

7 ngày trong tuần . Cậu bé Isaac dậy từ lúc 6 giờ ,giao báo, phóng vội đến trƣờng và lật đật về nhà 

khi tan học để phụ bố chỉ trễ vài phút, Asimov đã bị bố mắng . 

 Khi trƣởng thành , mỗi ngày,ông luôn luôn dậy lúc 6 giờ ,ngồi trƣớc máy đánh chữ lúc 7.30 và làm 

việc đến 22 giờ .Asimov tâm sự : “Trong 50 năm sau ,với tôi , việc tuân thủ giờ giấc là một niềm 

kiêu hảnh “  

Tác phẩm đầu tay của ông đăng trên tờ Amazing Stories năm mới 18 tuổi .  

Sinh thời ,tên tuổi lớn của ông gắn liền với những tác phẩm khoa học viễn tƣởng . Tôi là ngƣời máy ( 

I,Robot ) xuất bản năm 1950 là một trong những tác phẩm khoa học giả tƣởng nổi tiếng thế giới 

,trong đó ông tạo ra “3 luật cơ bản về ngƣời máy học “, quyển sách chứa đựng nhiều điều thông 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

minh,hợp lý không thể giải thích đƣợc về robot .  

Văn của Asimov trong sáng và giản đị ,thƣờng hƣớng sự chú ý của độc giả về các đề tài khoa học .. 

Những câu chuyện về những robot cô đơn, có hình dáng theo cách chúng ta nghĩ về ngƣời máy trong 

tuyển tập” Con ngƣời 200 năm và những chuyện khác” (1976 ) , hoặc cuốn “Rơi vào bóng đêm “ 

(1941) vẫn còn đƣợc xem là những cuốn sách bán chạy nhất . 

Ông mất ngày 6/4/ 1992 tại New York .  

Isaac Asimov  

Tôi là ngƣời máy 

Dịch giả: Kim Hài 

- I -  

BA ĐIỀU LUẬT VỀ ROBOT HỌC 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

1- Một robot không đƣợc làm hại một con ngƣời ,hoặc để cho một con ngƣời bị tổn hại .  

2- Một robot phải tuân theo những mệnh lệnh mà con ngƣời đƣa ra trừ phi những lệnh nầy mâu 

thuẩn với điều luật thứ nhất .  

3- Một robot phải tự bảo vệ mình với điều kiện việc bảo vệ nhƣ vậy không mâu thuẩn với điều luật 

thứ nhất và thứ hai .  

Sách Robot học ,in lần thứ 56, năm 2058.  

TIẾN SĨ SUSAN CALVIN 

Tôi nhìn vào cuốn sổ ghi chú của mình và không mấy hài lòng .Suốt ba ngày qua , tôi đã đến Công 

Ty Robot US để làm phóng sự . Công ty Robot chẳng khác nào một thành phố nhỏ với rất nhiều văn 

phòng , nhà máy .Tôi đã tham quan hầu hết các cơ sở chính ,và bây giờ điều tôi cần nhất là những 

thông tin cá nhân càng nhiều càng tốt cho tờ báo của mình .Chính vì thế mà tôi đã xin đƣợc phỏng 

vấn Tiến sĩ Susan Calvin .  

Tiến sĩ Susan Calvin sinh năm 1982. Năm 20 tuổi,cô đã đƣợc phép đến tham quan Công ty Robot US 

và đã gặp Tiến sĩ Afred Lanning đang làm việc tại đó . Oâng đã cho cô xem một robot đầu tiên nói 

đƣợc . Đó là một con robot xấu xí ,to lớn,vụng về sẽ đƣợc gởi đến những khu mỏ ở sao Thủy.  

Susan Calvin là một cô gái lạnh lùng ,giản dị và hơi nhạt nhẽo ,có vẽ nhƣ cô chẳng yêu thích gì thế 

giới quanh mình .Nhƣng khi cô nhìn và lắng nghe câu chuyện về những robot , nét mặt cô thay đổi 

đồng thời trong lòng cô cũng bắt đầu nẩy sinh niềm hƣng phấn.  

Đến năm 2008,cô hoàn tất năm cuối tại đại học Columbia ,và xin vào làm việc cho Công ty Robot 

US với chức vụ nhà tâm lý học đầu tiên về robot .  

Trong vòng 50 năm ,cô đã chứng kiến sự phát triển của ngành robot , và bây giờ , đã 75 tuổi ,nhƣng 

cô vẫn còn làm việc cho công ty Robot .  

Tôi nói với Tiến sĩ Calvin :  

-Thƣa Tiến sĩ ,tờ báo của chúng tôi đƣợc phát hành khắp các hành tinh của hệ mặt trời . Chúng tôi có 

tới 3 tỷ độc giả và họ rất thích đƣợc nghe những nhận xét của Tiến sĩ về robot .  

Tiến sĩ Calvin không mỉm cƣời với tôi. Có lẽ cô không phải là một ngƣời hay cƣời .Dáng ngƣời cô 

nhỏ bé , mảnh mai ,mắt nhìn sắc lạnh ,dù không hung dữ  

- Cậu bao nhiêu tuổi rồi .?  

-Thƣa , ba mƣơi hai .  

-Chắc chẳng bao giờ cậu nhớ về cái thuở thế giới chƣa có robot …  

Tiến sĩ Calvin bắt đầu kể :  

-Đã có thời kỳ con ngƣời đối diện với vũ trụ một mình , không có bạn bè ..Bây giờ thì chúng ta đã có 

những robot giúp đỡ ,chúng mạnh hơn,lợi ích hơn và có năng lực hơn chúng ta ..Con ngƣời không 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

thể chịu đƣợc sự cô đơn lâu dài. Cậu có bao giờ nghĩ về điều này chƣa ?  

- Tôi e rằng mình chƣa bao giờ …  

- Với cậu ,một robot là một robot .Đƣợc chế tạo bởi con ngƣời và nếu cần, con ngƣời có thể phá hủy 

chúng . Nhƣng cậu đâu có làm việc bên chúng ,vì vậy ,cậu chẳng biết gì về chúng cả . Chúng là 

những sinh vật trong sáng hơn, tốt hơn chúng ta . Vào thời kỳ đầu,tất nhiên những robot không thể 

nói chuyện .Sau đó ,chúng càng lúc càng giống ngƣời hơn . Công ty Robot US đã mất một thời gian 

dài để hoàn thiện chúng . Những con robot đầu tiên gởi đến sao Thủy đã hƣ hỏng gần hết.Nếu cậu 

muốn nói chuyện với các thành viên của đội robot thứ hai ,tôi khuyên cậu nên đến gặp Oâng Gregory 

Powell . Oâng ta vẫn còn sống ở Nữu Ƣớc –và đã là ông nội rồi đấy . Nhƣng vào những ngày xa xƣa 

ấy ,ông ta và Michael Donovan là những kỹ sƣ đã điển hình cho những trƣờng hợp khó khăn nhất 

của chúng tôi .  

Tôi nài nỉ :  

-Vâng ,tôi sẽ đến gặp ông Powell sau . Còn bây giờ ,Tiến sĩ vui lòng kể cho tôi nghe những gì Tiến sĩ 

nhớ đƣợc .  

Tiến sĩ Calvin xoè hai bàn tay thanh mảnh của cô lên mặt bàn ,nhìn chăm chú vào chúng ,rồi nói :  

- Có hai hoặc ba trƣờng hợp mà tôi đƣợc biết .  

Tôi gợi ý :  

- Ở sao Thủy .  

- Vâng ,tôi nhớ đội bay thứ hai đƣợc gởi đến sao Thủy vào năm 2015 ,gồm hai kỹ sƣ ,Gregory 

Powell và Michael Donovan và một con robot mới có tên là Robot SPD . ..  

SỰ TRÌ TRỆ  

Mike Donovan vội vàng chạy xuống những bậc thang đến chỗ Greg Powell :  

- Cả ngày nay, cậu làm gì với đống phế phẩm thế ?  

- Speedy đã không trở về .  

Greg Powell đứng khựng lại :  

- Cậu đã bắt nó đi tìm selenium ?  

- Ừ .  

- Nó đã ra ngoài bao lâu rồi ?  

- Năm tiếng rồi .  

Cả hai đều im lặng .Quả là khó xử ! Họ đã ở trên sao Thủy đúng 12 tiếng đồng hồ ,và đang lo lắng 

thực sự .  

Họ đi lên cầu thang vào phòng vô tuyến mà đã mƣời năm rồi chƣa đụng đến .Toàn bộ thiết bị đã quá 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

hạn sử dụng và căn phòng trông rất chán .  

Powell nói :  

- Mike ,Bắt đầu khởi động đi ,và hãy tìm theo đƣờng thẳng nầy .  

- Tớ đã thử nói chuyện với nó qua radio,nhƣng kết quả bị hạn chế do ánh nắng của sao Thủy..Đó là 

một trong những lý do khiến đội thám hiểm đầu tiên bị lạc mất . Tôi đã theo dõi vị trí của nó trong 

hai tiếng đồng hồ – nhìn lên bản đồ kia kìa .  

Donovan chỉ tấm bản đồ treo trên tƣờng .  

-Vạch đỏ là vùng mỏ selenium,cách đây 30km. Vạch xanh chỉ vị trí của Speedy .  

Lần đầu tiên thấy Powell có vẽ lo lắng .  

-Cậu có đùa không ?Chuyện nầy không dễ dàng đâu .  

-Vậy đấy .  

Cái vạch màu xanh làm thành một vòng bao quanh vạch đỏ của vùng mỏ selenium.Những ngón tay 

của Powell mân mê bộ ria màu nâu ,dấu hiệu cho thấy anh đang suy nghĩ lung lắm .  

- Tôi đã quan sát nó trong vòng hai tiếng đồng hồ . Thấy nó đi vòng quanh vùng đó 4 lần . Nó có vẻ 

muốn tiếp tục đi hoài nhƣ vậy .Cậu có hình dung chúng ta bị lọt ổ thế nào trong vụ này không ,hở 

Greg ?  

Powell không nói gì .Ồ ,đúng vậy, anh ta hiểu rất rõ hoàn cảnh của mình trong chuyện này . Chỉ có 

độc nhất những dãi tế bào quang điện trong tƣờng và trên mái mới che chở họ khỏi sức nóng khủng 

khiếp của mặt trời trên sao Thủy ,thì đã bị hƣ hại khá nhiều .Chỉ có một thứ có thể cứu họ,đó là 

selinium . Và cũng chỉ có một kẽ có thể lấy đƣợc selinium,đó là Speedy . Nếu Speedy không trở về 

,sẽ không có selinium. Không có selinium,sẽ không có những mạng tế bào quang điện . Không có 

mạng tế bào quang điện ,có nghĩa là việc chết bỏng từ từ không thể nào tránh khỏi .  

Donovan vân vê bộ râu đỏ và cay đắng nói :  

- Làm thế nào mà mọi chuyện lại sớm đi đến chỗ tồi tệ nhƣ thế này ? Đội của Powellvà Donovan 

đƣợc gửi lên sao Thủy để sửa chữa trạm mặt trời . Công việc là sửa chữa. Vậy mà chúng ta đã làm 

hỏng chuyện ngay cái ngày đầu .Thật khốn nạn .  

- Chúng ta đang lâm vào tình trạng tệ hại khủng khiếp . –Powell nói nhanh – nếu chúng ta không 

nhanh chóng làm một điều gì đó .  

- Vậy bây giờ chúng ta phải làm gì nào ? _ Donovan nhìn Powell ,hăng hái nói –Thử xem ,Greg.Cậu 

có ý kiến gì không ?  

-Mike,chúng ta không có thể tự đi tìm Speedy . Không thể ở dƣới ánh mặt trời . Ngay cả khi chúng ta 

mặc bộ đồ bảo vệ hiện đại,chúng ta cũng không thể an toàn quá hai mƣơi phút dứơi ánh sáng trực 

tiếp của mặt trời . Nhƣng chúng ta đã đƣa 6 robot vào kho phế phẩm .Có lẽ chúng ta phải sử dụng lại 

chúng nếu chúng vẫn còn làm việc .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Một mối hy vọng loé lên trong mắt Donovan:  

-Cậu có chắc không ? Sáu con robot thế hệ thứ nhất ? Nhƣng ..đã 10 năm rồi .  

-Đƣợc mà , chúng có bộ não positron - tất nhiên là những con robot rất đơn giản .  

Powell nhét tấm bản đồ vào túi và nói :  

- Mình đi xuống đi.  

x x  

 x  

Những con robot đƣợc cất giữ ở tầng thấp nhất .Tất cả 6 robot đều to lớn cực độ ,với chiều cao quá 3 

mét .  

Donovan huýt gió :  

-Hãy nhìn chúng kìa .Vòng ngực chúng phải đến 3 mét .  

-Máy móc cổ mà .- Powell giải thích – Tớ sẽ kiểm tra chúng .Chúng có thể nói đƣợc đấy .  

Powell lấy một cục pin nguyên tử trong cái túi xách và gắn nó vào ngực của một trong những con 

robot rồi hỏi :  

- Này,chú mày có nghe ta nói không ?  

Cái đầu của con robot chậm chạp quay và đôi mắt của nó hƣớng về phía Powel.  

-Vâng ,thƣa chỉ huy .  

Giọng nói của nó rè rè nhƣ sắt rỉ và có vẻ mệt mỏi .  

- Chú mày có thể đi ra ngoài ,dƣới ánh sáng mặt trời không ?  

Bộ não của robot làm việc một cách chậm chạp .  

- Vâng ,thƣa chỉ huy .  

- Chúng tôi sẽ đƣa chú mày lên tầng trên để ra ngoài trạm . Chú mày sẽ đi khoảng 30 cây số và tìm 

cho ra một robot khác ,nhỏ hơn chú mày . Chú mày sẽ ra lịnh cho nó quay trở lại .Nếu nó không 

muốn quay trở lại ,chú mày phải dùng vũ lực bắt nó trở về .  

- Vâng,thƣa chỉ huy .  

- Tốt. Hãy theo tôi .  

Con robot không nhúc nhích .Nó nói :  

-Tôi không thể .Oâng điều khiển tôi .  

Powell giật mình vân vê bộ ria mép nói :  

- Một con robot cổ lỗ sĩ . Tất nhiên là nó không thể hoạt động nếu không có ngƣời điều khiển.Có 

ngƣời đã cởi nó nhƣ cởi ngựa . Còn bậy giờ chúng ta làm gì nào ?  

- Chúng ta không thể đi ba mƣơi cây số ngoài trời dù với một con robot chăng nữa .- Donovan nói – 

Chờ một chút .Đƣa cho tôi cái bản đồ đó . Đây là trạm mỏ . Nếu chúng ta sử dụng những cái đƣờng 

hầm thì có ổn không ?  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Donovan nghiên cứu tấm bản đồ . Trạm mỏ là một vòng đen và những đƣờng vạch đen chính là 

những đƣờng hầm từ đó dẫn ra bên ngoài .  

-Hãy nhìn đây,chúng ta có thể ra ngoài từ đây ,ở lối thoát 13A,cách vùng Selenium khoảng 5 cây số .  

- Tốt lắm ,hãy mặc đồ bảo hộ vào .  

Powell giục .  

Đây là lần đầu tiên họ mặc quần áo bảo hộ ,Chúng nhẹ ,nhƣng kềnh càng và xấu xí .Một ngừơi mặc 

bộ đồ bảo hộ có thể đƣợc an toàn dƣới nắng mặt trời trên sao Thủy khoảng 20 phút .  

Powell hỏi con robot :  

- Chú mày có biết sử dụng lối thoát hiểm 13A không ?  

- Vâng,thƣa chỉ huy .  

Powell trèo lên trên một con robot và Donovan trèo lên một con khác .Trên lƣng con robot nào cũng 

có ghế ngồi ,và có hai cái tai dài để nắm . Cả hai con robot to lớn di chuyển qua cửa chính và đi dọc 

một lối đi hẹp để vào trong đƣờng hầm .Họ di động một cách chậm chạp,không thay đổi tốc độ ,vì 

chúng không thể đi nhanh đƣợc .  

Sau một lúc ,họ đến cuối đƣờng hầm và rồi bƣớc lên vài bậc thang để đến một trạm phụ nhỏ ,trống 

rổng ,không có không khí .Một vách đá cao ,đen kịt che khuất ánh sáng mặt trời ,và bóng đêm sâu 

thẳm của một thế giới không có không khí vây quanh họ .Phía trƣớc họ ,bóng của vách đá chìa ra 

ngoài và thình lình,bóng đen kết thúc bằng một lằn ranh rỏ rệt , bên kia lằn ranh là ánh sáng trắng 

chói lòa của mặt trời chiếu trên sao Thủy .  

Donovan nhìn vào cái máy đo trên cổ tay anh và nói :  

- 80 độ bách phân .  

Anh bắt đầu bƣớc ra ngoài trên mặt đất đầy đá vỡ vụn .  

- Nhìn cái gì vậy ?  

- Có một vùng tối ở phía đó ,có lẽ là vùng selenium.Nhƣng tớ không thấy Speedy .  

Donovan đứng lên vai con robot.  

-Tớ nghĩ …. Ô,nó đó ..Nó đang đi về phía này .  

Powell kêu lên :  

-Tớ thấy nó rồi .Hãy đi đi .  

Con robot bắt đầu di động .  

Donovan kêu :  

-Hãy nhanh hơn nữa .  

Powell rên rĩ :  

-Oâi ,không làm đƣợc .Những con robot nầy chỉ có thể đi từng bƣớc .  

Họ đã di chuyển ra ngoài bóng mát của tảng đá và ánh sáng mặt trời trút xuống ngƣời họ cái nóng 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

gay gắt .  

- Mike,hãy theo dõi Speedy –Powell nói –Cần bám sát hơn . .  

Robot SPD 13 chạy một cách dễ dàng trên mặt đất lồi lõm .Đấy là loại robot nhanh nhất do Công ty 

Robot US sản xuất . Chúng đƣợc chế tạo để thích nghi với trọng lực , nhiệt độ khủng khiếp và mặt 

đất lồi lõm ở Thủy tinh .  

- Speedy .  

Powell gọi vào trong máy bộ đàm :  

- Hãy đến đây .  

Speedy nhìn lên và thấy họ . Nó dừng lại đột ngột và đứng tại chỗ một chốc .Rồi nó quay đi và chạy 

tiếp ,để lại sau lƣng một đám bụi mù . Qua máy vô tuyến ,Donovan và Powell nghe tiếng nó đang 

hát.  

Donovan thầm thì :  

-Greg,nó điên rồi .  

-Nó không điên đâu – Powell nói – Một con robot chỉ là một con robot thôi . Chắc có gì trục trặc khó 

hiểu trong mô hình não bộ của nó .Một khi tìm ra nguyên nhân , thì chúng ta có thể điều chỉnh đƣợc .  

Cả hai ngƣời đàn ông cùng quay trở lại chỗ bóng râm của vách đá và tụt xuống khỏi những con robot 

.  

-Cậu đã nói với Speedy những gì khi cậu gởi nó đi tìm selinium ?-Powell hỏi – Cậu có nói cho nó 

biết rằng đó là chuyện cấp thiết lắm không ? Quan trọng lắm không ?  

Donovan trả lời :  

-Không .Chỉ nhƣ là một lệnh thông thƣờng .Tôi chỉ nói với nó rằng ,chúng ta cần selinium và nó sẽ 

đi và lấy chất ấy về .  

-Tốt –Powell nói – Vậy hãy bắt đầu với 3 điều luật Robot đã đƣợc nạp vào bộ não positron . Thứ 

nhất ,một robot không đƣợc làm tổn thƣơng con ngƣời hoặc cho phép làm điều gì có hại cho con 

ngƣời .Thứ hai ,một robot phải thi hành những mệnh lệnh do con ngƣời đƣa ra trừ khi những lệnh đó 

mâu thuẩn với lệnh thứ nhất . Thứ ba , một robot phải tự bảo vệ trừ khi việc nầy mâu thuẩn với điều 

luật thứ nhất và thứ hai .  

-Và chuyện đó giúp chúng ta đƣợc gì ?  

-Speedy là một trong những con robot hoàn hảo nhất mà chúng ta có đƣợc . Để bảo vệ SPDs,bộ não 

của chúng đƣợc cấu tạo với một khác biệt nhỏ : điều luật thứ ba đƣợc lập thành cho nó mạnh mẽ hơn 

những thƣờng lệ .Dĩ nhiên ,có nguy hiểm ở vùng selinium và Speedy đang né tránh .  

-Những nguy hiểm gì ?  

-Vậy do đâu mà Selinium đƣợc tạo thành ?  

Donovan nói nhanh .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Chất đó tạo nên sau thời kỳ hoạt động của núi lửa .  

- Chính nó . Có lẽ có vài loại hơi,thoát ra từ dƣới lòng đất trên vùng selenium,có thể gây nguy hiểm 

cho Speedy .Chất carbon monoxide chẳng hạng . Ở nhiệt độ nhƣ thế nầy , chất ấy kết hợp với những 

thành phần kim loại ở bộ máy của Speedy , khiến nó có thể bị nổ tung .  

Donovan gật gù :  

- Điều luật thứ ba khiến nó rời khỏi vùng selinuum.Nhƣng khi nó rời khỏi vùng selenium thì điều 

luật thứ hai lại bắt chúng quay lại lần nữa .Trừ khi chúng ta có thể tìm ra cách nào đó để bắt chúng 

dừng lại ,bằng không nó sẽ cứ tiếp tục đi nhƣ vậy –khiến công việc của chúng ta phải trì hoãn .  

Cả hai im lặng một lúc .Họ cố gắng suy nghĩ thật nhanh .Sau cùng Powell nói :  

- Bao giờ cũng có điều luật thứ nhất .  

Donovan nhìn lên .  

- Chúng ta tách ra .-Powell nói – Một robot không thể nhìn một ngƣời đang bị nguy hiểm mà không 

giúp đỡ .Bây giờ tớ sẽ ra ngoài đó để xem thử những điều luật thứ nhất tác động ra sao .  

Donovan phản đối :  

- Gƣợm đã ,Greg.Cậu không thể đi ra ngoài đó dƣới ánh mặt trời nhƣ vậy .Chúng ta phải tìm cách 

khác …  

Nhƣng Powell đã leo lên con robot và đi ra ngoài nắng .  

Con robot cổ lổ di động chậm chạp về phía Speedy ,lúc này đang ở gần vùng selinium .Con đƣờng 

có vẽ khá xa . Khi Powell còn cách nó khoảng 300 mét ,anh trụt xuống lƣng con robot và tiếp tục đi 

bộ .Anh cảm thấy sức nóng của những viên đá qua đôi giày bảo hộ . Anh di động một cách khó khăn 

bởi trọng lực quá yếu.Anh ngoáy nhìn một lần nữa về phía cái bóng tối đen của mỏm đá và nhận 

thức rõ rằng hiện thời mình đã đi quá xa để có thể quay trở lại . Đã hơn mƣời phút qua .  

- Speedy .  

Powell lo lắng gọi qua máy vô tuyến lúc còn cách nó một khoảng vừa đủ .  

- Hãy giúp tôi trở lại chỗ bóng râm nếu không mặt trời sẽ giết chết tôi .. Speedy, tôi cần anh giúp đỡ .  

Speedy dừng chân nhƣng không quay trở lại .Powell nhìn thấy một góc mắt nó động dậy .  

-Chỉ huy ,ông đang gặp nguy hiểm .  

Một giọng nói chầm chậm cất lên .  

Powell quay lại thật nhanh và ngạc nhiên khi thấy con robot to lớn cổ lổ đang tiến đến gần anh .  

- Tôi không thể di động mà không có chỉ huy ở trên tôi ,nhƣng ông đang gặp nguy hiểm .  

Lẽ tất nhiên ! Điều luật thứ nhất đến trƣớc tất cả mọi thứ . Nhƣng Powell không muốn con robot cổ 

lổ ,anh ta muốn con Speedy làm điều đó .  

- Đi chỗ khác ,tao ra lịnh mày phải đi khỏi tao ngay lập tức .  

Powell cuống quýt kêu lên .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Hoàn toàn vô ích , không thể thắng đƣợc điều luật thứ nhất . Con robot nói một cách ngây ngô :  

- Oâng đang gặp nguy hiểm chỉ huy ạ .  

Powell tuyệt vọng nhìn nó . Mặt trời đang nung đốt anh và anh thở rất khó khăn . Mặt đất quanh anh 

dƣờng nhƣ lay động lung linh vì hơi nóng khiến anh không thể nhìn thấy rõ .  

Anh lại gọi một lần nữa,giọng tràn đầy thất vọng :  

- Speedy! Tôi chết mất ! Speedy ,tôi cần anh .  

Thình lình ,anh cảm thấy những ngón tay sắt nắm lấy cánh tay anh và tai nghe một giọng kim loại 

buồn rầu .  

- Chỉ huy ,ông làm gì ở đây ? Và tôi đang làm gì vậy ?Tôi lẫn lộn hết rồi  

- Đừng nghĩ ngợi nữa – Powell thều thào –Hãy mang tôi vào chỗ bóng râm của vách đá kia .Nhanh 

lên .  

* *  

*  

Powell tỉnh lại và thấy Donovan đang cúi xuống nhìn anh mỉm cƣời lo lắng :  

- Có sao không ,Greg ?  

- Khoẻ rồi,Speedy đâu ?  

- Oån cả .Tớ đã đƣa hắn ra ngoài và đến một vùng selinium khác .Lúc nầy,tớ giải thích rằng rất cần 

có gấp chất selinium đó . Hắn đã mang selinium về trong vòng 42 phút . Nó cứ xin lỗi hoài về những 

trì trệ mà hắn đã gây ra cho chúng ta  

Powell gắng gƣợng đƣa tay ra nắm những ngón tay kim loại của Speedy một lúc và nói :  

-Oån rồi ,Speedy à .  

Rồi anh ta cọ xát khắp mặt mình . Không khí lạnh buốt .  

- Cậu biết không ,Mike, khi chúng ta xong việc ở đây,họ sẽ gửi chúng ta đến một trạm không gian 

khác đấy .  

- Không .  

- Đúng thế đấy . Tiến sĩ Calvin đã nói với tôi nhƣ vậy . Tôi sẽ phải đấu tranh tƣ tƣởng . Nhƣng hiện 

nay,mọi việc đối với tôi đều tốt đẹp cả .Âm 273 độ bách phân . Chẳng dễ chịu chút nào ,phải không ?  

Isaac Asimov  

Tôi là ngƣời máy 

Dịch giả: Kim Hài 

- II -  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

CUỘC TRANH LUẬN 

Nữa năm sau,những chàng trai đã thay đổi quan niệm của mình . Ngọn lửa của mặt trời khổng lồ đã 

làm thay đổi khoảng không gian đen kịt lạnh cóng . Nhƣng mặc dầu cơ bản mọi thứ đã có thay đổi 

,Powell và Donovan vẫn còn đối mặt với một số vấn đề khó khăn ,điển hình là một bộ não positron 

không chịu hoạt động đúng mức . Họ sớm khám phá chuyện nầy sau khi họ đi tới trạm không gian .  

Gregory Powell cau mày ,tay vân vê bộ râu màu nâu ,nhìn con robot QT-1 và nói một cách chậm rãi:  

-Một tuần trƣớc đây ,Donovan và tôi đã chế tạo ra chú mầy đó .  

Trong văn phòng của Trạm liên hành tinh 5 ,một sự im lặng bao trùm. Con robot QT-1 đứng im . 

Thân hình bằng kim loại của nó sáng bóng và đôi mắt quang điện màu đỏ đang tập trung về phía 

ngƣời đàn ông ở bên kia bàn .  

Powell cảm giác một nổi sợ hãi bất thần ập đến . Những robot nầy có một bộ óc đặc biệt . Ba điều 

luật cho robotđã có –không cần phải bàn cải gì về chuyện đó .Vì vậy ,QT-1 khá an toàn . Thêm nữa , 

nó là con robot đầu tiên thuộc loại nầy .  

Cuối cùng , con robot nói bằng cái giọng kim loại lạnh lẽo :  

- Powell,Oâng có nhận thức rõ tính chất quan trọng trong nhận xét của ông không ?  

- Chuyện gì khiến mầy nói vậy ,Cutie? –Powell nói –Mầy phải thừa nhận là trí nhớ của mày chỉ bắt 

đầu có một tuần lễ nay .Tao đang giải thích cho mầy hiểu . Donovan và tao đã chế tạo ra mầy ,có sử 

dụng những bộ phận mà trái đất đã gửi lên cho chúng tao .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Cutie khởi động những ngón tay dài đầy năng lực của nó :  

- Có những lời giải thích tốt hơn thế . Chuyện các ông là kẽ chế tạo ra tôi chẳng có thực đâu . Tôi có 

ý muốn khám phá ra ai là ngƣời đã chế tạo ra tôi . Nếu tôi dùng lý trí suy luận ,thế nào tôi cũng khám 

phá ra đƣợc sự thực .  

Powell đứng lên và đặt tay lên bờ vai kim loại của Cutie . Nó lạnh lẽo và cứng .  

- Cutie này ,tao sẽ cố gắng giải thích đôi điều với mày . Mày là thế hệ robot đầu tiên biết tò mò về 

bản thân mình – và về cả thế giới xung quanh . Hãy đi theo tao .  

Con robot đứng dậy một cách dễ dàng và nhẹ nhàng đi theo Powell. Powell nhấn nút . Một khoảng 

vuông vức trên tƣờng mở ra . Qua tấm kính trong và dày họ thấy một khoảng không gian với hàng 

trăm ngôi sao .  

Cutie nói :  

-Tôi đã thấy cảnh nầy khi nhìn qua cửa sổ trong phòng kỹ thuật .  

Powell hỏi :  

-Vậy ,mày nghĩ sao ?  

- Một vật chất đen với những đốm sáng nhỏ trên đó .Tôi biết rằng giám đốc của chúng ta đã gởi 

những tín hiệu đến một số những chấm nhấp nháy kia ,những chấm ấy luôn luôn giống nhau và cũng 

có những chấm di động .  

- Giỏi lắm . –Powell nói – Cái nền đen đó không phải là vật chất ,nó là khoảng trống không khổng lồ 

,và những điểm li ti màu bạc kia rất to lớn , một số chúng cách chúng ta hàng triệu cây số . Chúng 

trông có vẽ nhỏ xíu bởi chúng cách chúng ta quá xa .  

Cutie tiếp tục ngắm qua cửa sổ .  

- Cái chấm nào là trái đất ?  

Powell tìm kiếm .  

- Đó ,nó đó ,cái chấm sáng trong góc kia .Đó là trái đất .Có ba tỷ ngƣời sống ở đó . Tuần sau tôi sẽ 

trở về đó với họ .  

- Nhƣng ông đâu có giải thích gì về tôi ,Powell?  

- Chuyện đơn giản ,những trạm mặt trời , nhƣ trạm của chúng ta ,cung cấp năng lƣợng mặt trời cho 

trái đất và các hành tinh khác . Chúng ta chế tạo năng lƣợng từ mặt trời và gửi nó về trái đất những 

chùm năng lƣợng có cƣờng độ mạnh .Lẽ dĩ nhiên , con ngƣời có nhiều khó khăn khi làm việc trên 

những trạm mặt trời bởi vì ở đấy lạnh quá và cũng vì những cơn bão điện từ . Do vậy các robot đƣợc 

phát triển để làm việc thay ngƣời ,và hiện tại chỉ cần hai ngƣời cho mỗi trạm .Hiện nay chúng tôi cố 

gắng phát triển những robot có thể làm việc thay hai ngƣời đó . Mày là loại robot cao cấp nhất đã 

đƣợc chế tạo ,và nếu mày có thể điều khiển trạm nầy một cách độc lập ,thì không có ai cần thiết phải 

trở lại đây ngoại trừ khi phải mang đến những thiết bị để tu sửa .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Đôi mắt đỏ của robot hƣớng về phía Powell:  

- Oâng mong tôi tin vào những lời giải thích rắc rối đó của ông hay sao ? Vùng trống rổng khổng lồ ! 

Ba tỷ ngƣời ! Xin lỗi nhé ,Powell,tôi không tin đâu .  

Nói xong,nó quay đi và ra khỏi phòng .  

Nó đi ngang qua Donovan đang đứng ở cửa chính mà chẳng thèm nói lời nào . Donovan vò mái tóc 

hung đỏ của mình , hỏi Powell :  

- Nó không tin tƣởng cái gì mới đƣợc chứ ?  

Powell vân vê bộ râu mép :  

-Nó không tin là chúng ta đã chế tạo ra nó .Nó không tin rằng có những ngôi sao và những hành tinh 

và không gian .Nó sẽ tự mình điều tra mọi việc .  

Donovan bực bội nói :  

- Đƣợc lắm,tớ hy vọng nó sẽ giải thích đƣợc tất cả chuyện đó. Tớ không ƣa nó tí nào ,hoàn toàn 

không ƣa . Nó đặt quá nhiều câu hỏi .  

* *  

*  

Cutie gỏ cửa nhè nhẹ và bƣớc vào :  

- Oâng Powell có ở đây không ?  

Mike đang ăn một miếng sandwich gà ,ngồm ngoàm nói :  

- Cậu ấy đang thu thập thông tin – Chúng tôi cho rằng mình đang di chuyển vào một cơn bão điện từ 

.  

Vừa lúc ấy Powell bƣớc vào văn phòng :  

-Đúng vậy ,tôi cho rằng một cơn bão đang trên đƣờng đi .Nhƣng những thông tin không chính xác 

lắm và tôi không biết những gì chờ đợi chúng ta . Ồ ,chào Cutie ,tao tƣởng rằng mày đang làm việc 

trên bảng điều khiển mới .  

-Xong rồi – Con robot nói nhanh - vì vậy tôi đến để nói chuyện với ông. Tôi đã suy nghĩ trong hai 

ngày về chuyện ai là kẽ chế tạo ra tôi .Tôi không tin rằng hai ông chế tạo ra tôi .  

Donovan quay ngƣời một cách giận dữ về phía Cutie ,nhƣng Powell giữ tay anh ta lại .  

-Cutie ,tại sao mày nói nhƣ vậy ?  

Cutie cƣời ,một nụ cƣời không giống ngƣời mà sắc lạnh và không thay đổi .  

- Cứ nhìn xem .Những vật chất cấu tạo nên các ông mềm và yếu .Các ông còn phải phụ thuộc vào 

thứ thực phẩm nhƣ thứ đó –Nó chỉ vào miếng sandwich Donovan đang ăn – để có năng lƣợng . Mỗi 

ngày các ông cần phải ngủ và khi ngủ thì không làm đƣợc việc gì .Còn nếu nhiệt độ thay đổi quá 

nhiều ,các ông cũng không thể làm việc .Các ông là một thiết bị có đời sống quá ngắn ngủi và hoàn 

toàn không hiệu quả .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Con robot dừng lại một chút rồi nói tiếp :  

- Tôi ,về một phƣơng diện khác là một bộ máy hiệu quả và hoàn hảo .Tôi dùng năng lƣợng điện tử 

một cách trực tiếp . Ngƣời tôi làm bằng kim loại cứng .Tôi chẳng bao giờ ngủ .Và tôi có thể làm việc 

trong bất cứ nhiệt độ nào . Các ông không thể là kẽ làm ra tôi , điều đó thật vô lý . Không hợp lý khi 

mà một ngƣời có thể chế tạo một ngƣời khác với chất lƣợng cao hơn bản thân mình .  

Donovan nhảy dựng lên :  

- Đủ rồi ,cái miếng kim loại kia ,nếu tụi tao không làm ra mầy thì ai làm nào ?  

- Tuyệt lắm ,Donovan – Cutie nói một cách nghiêm trang –Mọi vấn đề nằn trong những nghi vấn sau 

đây .Ngƣời chế tạo ra tôi phải là ngƣời có sức mạnh hơn tôi và vì vậy chỉ có thể là một ngƣời có tiềm 

năng .  

Donovan và Powell nhìn nhau bối rối .Cutie tiếp tục nói :  

- Trung tâm của những trạm mặt trời là gì ? Tất cả chúng ta phục vụ cho cái gì ?  

Donovan nhìn Powell ngạc nhiên :  

-Tớ nghĩ là cái thỏi thép điên rồ nầy nói về hệ thống biến đổi năng lƣợng .  

- Tôi đang nói về ông chủ .  

Tiếng trả lời sắc lạnh vang lên .  

Donovan và Powell cùng cƣời ồ .Cutie đứng dậy và đôi măùt đỏ của hắn hƣớng về phía họ .  

-Các ông không ở đây lâu hơn đâu .Ban đầu ,ôâng chủ tạo ra con ngƣời ,là loại thấp kém nhất, rồi 

đến robot ,và cuối cùng ông ta đã tạo ra tôi ,thế vào chỗ những con ngƣời cuối cùng . Từ bây giờ ,tôi 

phục vụ ông chủ .  

- Ồ ,không , mày không đƣợc ..-Powell nói một cách gay gắt- Mày phải làm theo lệnh của tao và hãy 

im lặng cho đến khi chúng tao tin chắc đƣợc là mầy có thể điều khiển hệ thống đổi điện nầy ..Hệ 

thốngbiến đổi năng lƣợng ,chứ không phải ông chủ .  

Cutie rời phòng mà không nói thêm lời nào khác .Donovan ngồi xuống ghế trở lại và đƣa tay vò tóc .  

- Có chuyện chẳng lành với con robot nầy .Nó điên rồi .  

* *  

*  

Trong phòng chỉ huy ,tiếng ồn của máy đổi điện nghe rất lớn . Donovan xem xét những máy móc :  

- Những tín hiệu của trạm mặt trời 4 truyền đến hỏa tinh đúng giờ .  

Powell gật đầu :  

- Tôi rất lo khi nhìn những sơ đồ này . Chúng ta đang ở vị trí xấu nhất đối với một cơn bão từ . Nó có 

thể chạy thẳng vào trong đƣờng dẫn tín hiệu của trái đất . Mike, cậu thử đi xuống phòng máy kiểm 

tra xem Cutie có ổn không .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Đƣợc .  

Donovan bƣớc vào thang máy đi xuống phòng máy . Ở đây ,những tiếng ồn vang ra từ những máy 

móc khổng lồ càng lớn hơn .Từ trên bục cao ở phía sau căn phòng , Donovan nhìn thấy những con 

robot đang câm lặng làm việc . Thình lình ,tất cả bọn chúng ngừng lại và quỳ xuống thành một hàng 

trƣớc cổ máy đổi điện . Cutie chậm rãi bƣớc vào hàng .  

Donovan la lên một tiếng lớn rồi chạy vội xuống những bậc thang hẹp .  

- Tụi bây làm gì vậy ,mấy cái thanh sắt đần độn kia ?  

Không một robot nào động đậy .Cutie vẫn im lặng ,đôi mắt của nó nhƣ dán vào cái hệ thống biến đổi 

năng lƣợng khổng lồ .  

Donovan nắm lấy con robot gần nhất hét lên :  

-Đứng dậy .  

Con robot trả lời chậm rãi :  

-Chỉ có một ông chủ và Cutie là sứ giả .  

Các con robot khác cũng lập lại :  

-Chỉ có một ông chủ và Cutie là sứ giả .  

- Sai rồi – Donovan giận giữ nói - Hãy để tao nói cho tụi bây nghe . Chẳng có bất kỳ một ông chủ 

nào cả . Tao mới là ngƣời ra lịnh ở đây Hiểu chƣa ? Bây giờ đi ra .  

-Tôi chỉ vâng lời ông chủ .  

-Vô lý .  

Donovan kêu lên . Anh quay đầu và vỗ vào cổ máy nói :  

- Vật này chỉ là một cổ máy . Không có bất kỳ ông chủ nào ở đây .Và cũng không có sứ giả nào cả 

.Tụi bây phải nghe lời tao.  

Những robot yên lặng và những đôi mắt đỏ của chúng hƣớng về phía Donovan .  

-Tôi thách ông phỉ nhổ vào ông chủ đấy .  

Cutie rít lên .Nó di động về phía trƣớc ,chậm rãi mà quả quyết . Donovan cảm thấy một nổi sợ hãi 

dâng tràn .Một con robot không thể có cảm giác tức giận –nên nhìn đôi mắt của Cutie cũng không 

thể biết chuyện gì đƣợc .  

Con robot nói :  

- Donovan ,tôi xin lỗi , nhƣng sau những chuyện đã xảy ra ông không thể ở đây đƣợc .Oâng và ông 

Powell không thể ở lâu hơn trong phòng điều khiển và phòng máy .  

Bàn tay của Cutie nhẹ nhàng ra hiệu .Trong phút chốc , hai con robot đã nhấc bổng Donovan lên 

khỏi sàn và vác anh xuống những bậc thang .  

* *  

*  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Hai con robot canh gác ở cửa phòng nhân viên .Bên trong Donovan vẫn còn tức giận .  

- Những con robot nầy phải vâng lịnh chúng ta . Đó là điều luật thứ hai mà .  

- Nhƣng chúng đã không còn vâng lời chúng ta .-Powell nói –Rồi chuyện gì sẽ xảy ra khi cơn bão từ 

đổ ập đếân? Cậu có biết rằng nó đang di chuyển thẳng đến đƣờng truyền về trái đất không ? Tôi vừa 

mới kết thúc việc kiểm tra các sơ đồ .Chỉ có Cutie ở những trạm điều khiển . Xin Chúa cứu giúp trái 

đất và chúng ta ! Chúng ta sẽ phải trở lại hầm mỏ sao Thủy trong vòng hai mƣơi năm nữa .  

Thình lình Cutie bƣớc vào phòng và nhẹ nhàng đóng cửa lại.  

- Làm ơn đừng có buồn phiền nhƣ vậy . Cho đến khi tôi thích nghi đƣợc với công việc , ông hãy làm 

theo lời Oâng chủ . Oâng phải phục vụ ông ta thật tốt và phải luôn luôn ghi nhớ những điều đó . Tôi 

sẽ cung cấp cho ông mọi thứ ông cần trong khi ông sống ở đây .Nhƣng ông không đƣợc bén mảng 

đến phòng chỉ huy và phòng máy  

Họ cố gắng thuyết phục nó ,nhƣng Cutie tin rằng chỉ có những lời giải thích của nó là đúng . Khi 

năng lƣợng đƣợc chuyển về trái đất ,những lời giải thích của nó rất đơn giản :” Đó là do ông chủ 

muốn nhƣ vậy .Chúng tôi không đƣợc thắc mắc “  

Một lát sau ,Powell ngồi xuống và úp mặt vào lòng hai bàn tay :  

-Hãy ra khỏi đây Cutie . Hãy ra khỏi đây và để tôi yên .  

-Tôi sẽ cho mang thực phẩm đến .  

Cutie tử tế nói rồi ra khỏi phòng .  

Donovan rít lên :  

-Greg,hãy tống khứ nó đi bằng bất cứ giá nào . Đốt sạch các mạch điện của nó hoặc ..  

Powell lắc đầu :  

- Chúng ta không bao giờ có cơ hội ở gần nó đủ để làm chuyện đó .Phải kiên trì thuyết phục nó và 

phải trở lại phòng điều khiển trƣớc ngày mai .  

Thình lình Donovan bật cƣời lớn :  

- Tại sao phải thuyết phục nhỉ ? Tôi sẽ làm cho nó hiểu . Hãy để tôi chế tạo một con robot khác . Khi 

nhìn tận mắt chuyện này,nó có thể thay đổi ý kiến .  

Cutie đồng ý đến phòng chế tạo máy với họ . Ơû đó có chứa các bộ phận của robot đã đƣợc trái đất 

gửi lên Đấy là một việc làm khó khăn và phức tạp .Trong vòng ba tiếng đồng hồ ,Cutie ngồi im lặng 

và cứng đơ ,nhìn Donovan và Powell chế tạo một robot đơn giản .  

-Bây giờ hãy lắp bộ não vào ,Mike .  

Cẩn thận ,Donovan kiểm tra lại bộ não positron trong thùng chứa . Bộ não đƣợc ráp thật chính xác 

vào đầu con robot.Một miếng thép đậy lên trên . Đôi mắt quang điện đƣợc gắn vào và che phủ bởi 

một tấm màn bằng nhựa mỏng .  

Powell dừng tay nói :  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Bây giờ hãy nhìn đây Cutie,nhìn thật kỹ nhé .  

Powel ấn vào nút điện và con robot bắt đầu di động .  

-Tôi muốn bắt tay vào việc . Tôi phải đi đâu đây ?  

Con robot hỏi một cách chậm rãi .  

Donovan mở cửa :  

- Hãy đi xuống những bậc thang đó rồi mày sẽ đƣợc bảo phải làm gì .  

Con robot đi rồi ,Donovan và Powell quay sang Cutie .  

- Thế nào ?- Powell mỉm cƣời hỏi - bây giờ mày có tin rằng tụi tao chế tạo ra mày không ?  

Câu trả lời của Cutie ngắn và dứt khoát :  

- Không . Oâng lắp ráp những con robot,nhƣng ông không chế tạo ra những bộ phận của chúng . 

Chính ông chủ mới chế tạo ra những bộ phận đó .  

Donovan há hốc mồm.  

-Hãy nghe đây .-Anh gào lên -Những bộ phận này đƣợc làm từ trái đất và gửi lên đây . Nếu mày đọc 

những cuốn sách trong thƣ viện thì khắc sẽ biết .  

- Tôi đã đọc ,đọc hết tất cả . Những cuốn sách cũng vậy ,chúng do ông chủ tạo ra ,và ông ta có ý định 

dành cho ông chứ không phải cho tôi . Chúng ta không cần bàn cải . Bộ óc của ông chắc là quá yếu 

ớt để hiểu đƣợc sự thật này . Nhƣng ông chủ nhớ đến các ông ,những con ngƣời tội nghiệp ,vàngƣời 

sẽ quan tâm đến các ông nếu các ông làm tốt bổn phận của mình .  

Nói xong , Cutie lẳng lặng rời phòng với sự bình tỉnh,tự tin rằng hắn đem đến cho họ sự hiểu biết về 

một sự thực .Còn hai con ngƣời chỉ còn biết đƣa mắt nhìn nhau .  

* *  

*  

Mƣời hai tiếng đồng hồ sau , cơn bão đến . Không có đƣợc sự giúp đỡ nào .Gƣơng mặt tái nhợt vì lo 

âu,Donovan và Powell nhìn ra ngoài cửa sổ .Những ánh sáng chớp lóe từng hồi do những điện tích 

có vận tốc lớn chạm vào đƣờng dẫn năng lƣợng . Đƣờng dẫn có vẻ thẳng nhƣng họ biết rằng bất kỳ 

một thay đổi trực tiếp nào ,thậm chí chỉ là một phần của triệu giây – không thể nhìn thấy đƣợc – 

cũng phá hoại hàng trăm km trên trái đất .Còn những con robot ,kẽ chẳng chú ý gì đến trái đất hoặc 

mục đích của đƣờng dẫn hoặc bất kỳ cái gì ngoại trừ ông chủ của nó ,thì lại đang ở những phòng 

điều khiển .  

Nhiều giờ trôi qua , Con ngƣời chờ đợi một cách lặng lẽ , Và rồi những điểm phát sáng từ từ biến 

mất . Cơn bão đã chấm dứt .  

Powell thốt ra nhẹ nhỏm :  

- Nó đã đi qua rồi .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Cutie đi vào nói :  

- Các ông có thích xem một vài sơ đồ mà chúng tôi nhận đƣợc hôm nay không ?  

Thẩn thờ và buồn bực ,Powell nhận thức đƣợc rằng con robot đang cố gắng tỏ ra thân thiện . Anh 

nhận tờ giấy từ tay Cutie và xem chúng một cách máy móc . Anh xem đi , xem lại lần nữa. Rồi thì 

anh chồm lên ,tờ giấy rơi xuống sàn .  

- Mike , hắn đã làm đƣợc . Hắn đã giữ cho đƣờng truyền xuyên thẳng qua cơn bão .  

Donovan cũng vậy , anh nhìn sơ đồ rồi nhìn Cutie .  

- Mày làm đƣợc chuyện này . Mày đã hƣớng thẳng tia dẫn một cách chính xác tới trạm nhận ở trái 

đất .  

Cutie quay đi bực bội .  

- Nói toàn chuyện vô lý .Tôi chỉ giữ cho cái máy hoàn toàn chính xác vì lẽ đó là ý muốn của ông chủ 

.  

Cutie rời khỏi phòng một cách cứng nhắc . Hai ngƣời đàn ông nhìn nhau . Donovan hỏi :  

- Bây giờ chúng ta phải làm gì .  

- Không làm gì cả . Hắn có thể điều khiển trạm mặt trời một cách hoàn hảo . Tớ chƣa bao giờ thấy 

một cơn bão đƣợc quản lý tốt nhƣ vậy . Hắn bắt chúng ta ra khỏi phòng điều khiển bởi hắn biết rằng 

hắn tìm ra đƣợc hệ thống và đƣờng dẫn năng lƣợng tốt hơn chúng ta .  

- Nhƣng chúng ta không thể để hắn tiếp tục câu chuyện vô lý về ông chủ .  

- Tại sao không ? Hắn có thể điều khiển trạm thì việc nó tin tƣởng vào cái gì có còn là vấn đề không 

?  

* *  

*  

Powell và Donovan trở về trái đất . Đi cùng con tàu đến đón họ có hai ngƣời mới là Frank Miller và 

Sam Evans.  

- Trái đất thế nào ? Powell hỏi .  

- Vẫn quay – Miller nói – Trung tâm robot US vừa chế tạo ra một con robot mới - Một con robot chủ 

điều khiển 6 con robot khác . Các cậu sẽ kiểm tra nó . Tôi nghe nói thế .  

Anh ta báo tin với một nụ cƣời nhạt nhẽo và không thân thiện lắm .  

Powell nhăn mặt :  

- Chúng tớ cần một kỳ nghĩ phép .  

- Ồ . sẽ có thôi . Hai tuần . Hình nhƣ vậy .  

Powell càng nhăn mặt hơn :  

.-Chỉ chừng đó thôi sao ?  

Miller lại mỉm cƣời .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

-Anh ta có vẽ khoái cái chuyện mình chỉ đƣợc nghĩ có mấy phép ít ỏi .-Powell thầm nghĩ - .  

Miller đƣa cho họ bộ quần áo không gian .  

-Những con robot mới này thế nào ? Tớ hy vọng là nó tốt ,hoặc tớ không cho phép nó sờ vào phòng 

điều khiển .  

Powell dừng lại . Anh nhìn Miller , nhìn mái tóc gọn gàng và nét mặt cứng nhắc của anh ta .Bất chợt 

, lòng cảm thấy vui vui , anh nói chậm rãi :  

- Con robot nầy hầu nhƣ hoàn hảo –Cậu không cần phí nhiều thời gian trong phòng điều khiển đâu .  

Anh mỉm cƣới và đi vào trong con tàu không gian . Miller sẽ phải ở lại đây vài tuần .  

BẮT THỎ 

Sau thời gian nghĩ phép,Donovan lại cùng Powell bay đến một hành tinh nhỏ .Nơi đây đang có nhiều 

vấn đề cần giải quyết . Một con robot mới có 6 robot phụ lập thành một đội khai mỏ trên những hành 

tinh nhỏ . Đội khai mỏ làm việc tốt chừng nào Donovan còn để mắt tới . Nhƣng khi Donovan không 

kiểm soát ,tức thời những robot ngƣng ngay công việc . Chúng chẳng mang về một chút quặng nào 

từ những mỏ của các hành tinh . Chúng cũng không trở về đúng giờ .Donovan đành phải đi tìm 

chúng .  

Donovan đã giải thích việc này vơi Powell và họ bàn đi bàn lại mãi .  

- Đƣợc rối , hãy thử nói chuyện với các robot xem .- Cuối cùng Powell đề xuất ý kiến – Nếu chúng ta 

không thể tìm ra cái trục trặc đó là gì thì Công ty Robot US sẽ mất toi một trăm triệu đô ,còn chúng 

ta thì mất việc .  

Donovan đem con robot DV5 về .Anh dùng chân đẩy cánh cửa đóng kín .  

Powell chào họ :  

- Chào Dave . Mày cảm thấy thế nào ?  

- Tốt . – Con robot nói – Tôi ngồi đƣợc chứ ?  

DV5 không phải là một robot to lớn ,nhƣng nó cũng cao đến 2 mét và nặng 500 kg.  

- Dave ,mày là một robot giỏi giang ,một robot khai mỏ nhạy cảm –Powell mở đầu – Mày đƣợc tạo 

ra để sƣu tầm quặng mỏ từ đất đá trên các tiểu hành tinh .Và mày phải điều khiển 6 robot phụ việc .  

Con robot gật đầu :  

- Thật là tuyệt . Vậy có gì trục trặc hở ông chủ ?  

- Cũng có vài chuyện trục trặc trong công việc của mày . Ví dụ ,sáng nay mày chẳng sản xuất chút 

quặng nào .  

Dave ngập ngừng :  

-Tôi không thể giải thích chuyện nầy ông chủ ạ . Những robot phụ việc làm việc một cách lơ là . Tôi 

cũng vậy .Tôi nhớ điều đó …..  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Đôi mắt quang điện của nó cháy lên  

- Rồi thì tôi không nhớ cái gì hơn nữa . Rồi một ngày chấm dứt .Rồi Mike tới .  

Powell nhìn Dave thận trọng nói :  

- Dave này, ta thử làm một cuộc kiểm tra nhé . Có thể nhận biết đƣợc một điều gì đó .  

- Nếu ông chủ muốn vậy ,cũng đƣợc thôi .  

Bài kiểm tra khởi đầu đơn giản ,sau khó dần .Robot DV5 phải thực hiện những bài toán về toán học , 

vật lý và cuối cùng giải quyết những vấn đề về luật lệ . .Bài kiểm tra hoàn tất sau 2 tiếng đồng hồ .  

Con robot hỏi :  

-Thế nào ?  

-Tôi sẽ nghiên cứu chuyện nầy –Powell vân vê bộ râu nói – Dave ,hãy trở lại làm việc .Yên tâm đi .  

Khi con robot ra khỏi phòng Donovan nhìn Powell dò hỏi . Powell gật đầu  

-Bộ não Positron của nó làm việc hoàn hảo .  

- Nó chỉ trục trặc khi chúng ta không ở gần nó .-Donovan nói nhanh – Tớ có cảm giác chuyện nầy 

không dễ dàng .Có rất nhiều việc ,nhiều điều khác thƣờng mà chúng ta không …  

Powell lắc đầu :  

- - Không ,không đâu ,hãy bình tỉnh .Phải có một lời giải thích đơn giản cho việc này .Tớ sẽ trông 

chừng nó làm suốt ngày bằng cách lắp một cái máy quay phim ,với một màn hình ở đây ,trong văn 

phòng nầy . Chắc là có vấn đề ,nhƣng vì không biết đó là chuyện gì ,nên chúng ta cần phải khám phá 

ra trƣớc khi giải quyết mọi việc . Ngƣời ta phải bắt con thỏ trƣớc khi nấu món thỏ hầm . Đúng nhƣ 

vậy, chúng ta phải bắt cho đƣợc con thỏ đó .  

* *  

*  

Donovan nhìn lên bản báo cáo với đôi mắt mỏi mệt .  

- Greg , chúng ta sản xuất chƣa đến 1000 tấn .  

Anh đƣa tay vò mái tóc dày đỏ hoe của mình và nói tiếp :  

-Nếu không phải vì tiền ,tôi đã xin thôi việc rồi . Tôi thật sự mệt mỏi khi phải làm việc với lũ robot 

đần độn này … Ồ ..Greg .  

Nghe tiếng kêu to của Donovan,Powell nhảy bổ tới . Cả hai cùng nhìn lên màn hình trên tƣờng .  

Donovan rên rĩ :  

- Chúng hoàn toàn mất trí rồi .  

- Hãy mặc áo vào,chúng ta sẽ ra ngoài đó .  

Powell nói .  

Các robot đang đi ,những thân hình bằng kim loại lấp lánh sáng tƣơng phản với những tảng đá đen 

của một tiểu hành tinh không có không khí . Dave đi trƣớc ,sáu robot phụ đi theo sau nó , mỗi con đi 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

sát với con trƣớc nó . Chúng dừng lại ,quay đi rồi đi trở lại ,mỗi con đều phối hợp với nhau một cách 

chính xác .  

Donovan than :  

- Chúng hoàn toàn điên rồi . Chúng đi giống nhƣ những tên lính . Ngó bộ chúng đang thực tập để 

chuẩn bị chiến tranh chắc .  

Powell nói nhỏ :  

-Chúng ta không biết chúng đang làm gì . Trƣớc hết hãy quan sát và sau đó cũng đừng nói gì hết .  

Donovan nhăn nhó và sờ nhẹ vào khẩu súng mang bên trong thắt lƣng của bộ trang phục .Họ đi chầm 

chậm qua khoảng tối đen đến chỗ những con robot . Họ thử gọi cho Dave nhƣng con robot không trả 

lời .  

- Hãy leo lên tảng đá đó ,ở đấy chúng ta có thể quan sát chúng một cách chu đáo hơn . Chúng đang đi 

đƣờng này .  

Donovan nhảy lên . Lực hấp dẫn trên hành tinh thấp hơn dƣới quả đất ,nên tuy mang bộ đồ không 

gian nặng nề ,anh vẫn nhanh nhẹn nhảy một bƣớc lớn . Powell theo sau . Những con robot đi về phía 

họ . Nhƣng thình lình ,khi Dave còn cách họ khoảng 6 mét ,thì nó dừng lại . Những con robot phụ 

cũng dừng lại , rồi thì chúng lại bỏ đi thật nhanh . Dave quan sát họ một phút rồi thong thả ngồi 

xuống đất .  

-Oâng chủ ở đây hả ?  

Powell và Donovan nhảy xuống tảng đá .  

-Chuyện gì xảy ra ở đây ,Dave ?  

Powell hỏi .  

Con robot lắc đầu :  

- Tôi không biết .Phút trƣớc ,tôi đang làm việc trên một tảng đá cứng ở đƣờng hầm 17 và phút sau tôi 

thấy có con ngƣời ở bên tôi .  

-Bây giờ ,những robot phụ ở đâu ?  

-Tất nhiên ở đàng sau đƣờng hầm 17 . Mất bao lâu rồi ?  

Powell trả lời :  

- Không nhiều lắm . Mike ,cậu ở lại với nó cho đến hết giờ làm việc .  

* *  

*  

Ba giờ sau, Donovan trở về .  

- Chẳng có gì trục trặc khi chúng ta trông chừng chúng .  

Anh nói một cách mệt mỏi .  

Powell đẩy ghế dịch ra sau và gát chân lên bàn .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Nghe này Mike ,tớ có một ý tƣởng .Này nhé . Dave không bao giờ làm sai khi có ngƣời ở gần . Khi 

nó bị trục trặc ,hể có ngƣời đến gần thì lại hết trục trặc ngay .  

- Tớ đã nói với cậu là tớ cảm thấy chẳng dễ dàng gì đâu .  

- Gƣợm đã nào . Làm thế nào mà con robot lại thay đổi khi con ngƣời vắng mặt ? Câu trả lời rất rõ 

ràng . Con robot cần sử dụng nhiều hơn khả năng điều động của cá nhân ..  

Donovan ngồi thẳng ngƣời :  

- Hầu nhƣ con ngƣời đâu có bộ phận nào điều khiển khả năng điều động cá nhân . Nhƣ cậu đã biết đó 

, tớ là một chuyên gia vi mạch robot .Tớ có thể nói với cậu về tất cả những gì dính líu tới vi mạch . 

Chúng ta cần tìm ra những lý do đặc biệt nào khiến nó bị trục trặc và chuyện đó thì nên bắt đầu xem 

xét ở các vi mạch .  

Powell nói một cách thận trọng :  

- Tất nhiên cần phải gặp riêng một robot phụ việc .  

Không phải Powell cũng không phải Donovan nói chuyện với con robot phụ ,bởi vì hầu nhƣ toàn bộ 

chúng là do Dave điều khiển . Chúng hầu nhƣ dính sát với Dave nhƣ những ngón tay cuả Dave . 

Trên thực tế ,Powell và Donovan vẫn thƣờng gọi chúng là những ngón tay của Dave .  

Donovan đem về một trong số các robot phụ, con robot DV5-2 .Powell nhìn nó hỏi :  

- Thời gian gần đây , xếp của mày có ngƣng việc một cách bất ngờ không ?  

- Có ,thƣa ông .  

- Mọi khi mầy làm gì ?  

“Ngón tay” của Dave trả lời một cách tự động mà không chú ý gì .  

- Lúc đầu, chúng tôi chuyển vận một tảng đá cứng trong đƣờng hầm 17. Lần thứ hai ,chúng tôi chống 

đỡ cái mái của đƣờng hầm 12 .Lần thứ ba ,chúng tôi chuẩn bị làm một đƣờng hầm ở một vị trí mới 

.Và lần thứ tƣ là sau một vụ lỡ đá tại đƣờng hầm 17.  

- Chuyện gì xaỷ ra trong những lần đó .  

- Tôi thật sự không thể tả lại chuyện đó . Một lệnh đƣợc ban ra ,nhƣng trƣớc khi chúng tôi nhận lịnh 

thì chúng tôi đƣợc lịnh phải đi hoặc khiêu vũ .  

- Tại sao ?  

Con robot phụ lắc đầu phiền muộn :  

-Tôi không biết .  

Powell ngồi xuống :  

-Thôi đƣợc rồi ,hãy về với xếp của mày đi .  

“Ngón tay của Dave “ ra khỏi phòng và Powell quay lại chỗ của Donovan nói :  

-Chúng ta phải bắt con thỏ đó . Chúng ta phải ra ngoài đó và quan sát chúng suốt buổi rồi chờ cho 

đến lúc có sự trục trặc .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Không – Donovan chợt nói :- Chúng ta có thể làm cho Dave bị trục trặc trong lúc quan sát nó .  

Powell bối rối hỏi lại :  

- Thế nào ?  

- Suy nghĩ cho kỹ đi . Cậu có một khối óc , cậu phải suy nghĩ đi .Khi nào thì DV5 bị trục trặc ? Hãy 

nghĩ về những điều mà “ngón tay” của Dave đã nói hồi nảy . Nó làm sai khi chúng vận chuyển một 

tảng đá cứng hoặc lợp mái hoặc chuẩn bị một đƣờng hầm mới hoặc sau một vụ lỡ đá .  

- Rõ quá rồi ,vào những lúc có chuyện khẩn cấp .  

Powell hăm hở trả lời .  

- Chính xác . Khả năng điều động cá nhân .Vấn đề là ở đó . Suốt thời gian khẩn cấp ,khi con ngƣời 

vắng mặt ,khả năng điều động cá nhân đƣợc sử dụng nhiều hơn thƣờng lệ . Bây giờ ,chúng ta muốn 

quan sát Dave vào lúc có việc khẩn cấp vì vậy chúng ta phải tự tạo một vụ nhƣ vậy .  

- Cậu nói đúng . Bây giờ chúng ta sẽ tạo nên một vụ khẩn cấp gì đây ?  

- Một vụ đá lỡ tại đƣờng hầm ,đƣợc không ? Nào ,bắt đầu đi .  

* *  

*  

Powell và Donovan chậm chạp băng ngang qua bãi đá trên tiểu hành tinh . Bƣớc chân của họ hích 

tung những hòn đá, tạo thành một đám mây bụi màu xám .  

- Chúng ta phải cẩn thận không ở quá gần các robot hoặc để chúng nhận biết chúng ta .  

Powell căn dặn .  

-Tôi biết rồi – Donovan trả lời ngắn gọn – Xuống đây .  

Họ đi vào trong một đƣờng hầm . Aùnh sáng của những ngôi sao biến mất Chỉ có ánh đèn chiếu của 

họ in trên những bức tƣờng tối đen . Mất một thời gian dài họ mới đi đƣợc một đoạn . Powell cố giữ 

cẩn thận cái ngòi nổ . Thình lình họ cảm thấy bức tƣờng đá rung nhè nhẹ .  

- Chúng ta gần tới rồi .  

Họ đã nghe những tiếng động di chuyển ở trên đầu , rồi một ánh chiếu của kim loại thoáng ngang 

qua ở cuối đƣờng hầm . Họ im lặng chờ đợi .  

Đƣợc một chốc ,Donovan khẽ nói :  

-Hãy đi dọc theo đƣờng hầm nầy rẽ về phía bên phải .  

Khi họ men theo đƣờng hầm hẹp ở phía bên phải ,những tiếng động nhận biết rõ ràng hơn .  

- Đƣờng hầm nầy không tốt lắm . Nó bị chắn lại ở đoạn cuối .  

Donovan vừa nói vừa giữ cho ngòi nổ hƣớng lên cao .  

- Không , chờ một chút .-Powell nói – Tớ nhìn thấy ánh sáng . Tớ nghĩ có một cái lỗ ở cuối đƣờng . 

Những con robot chắc ở phía bên kia .  

Đƣờng hầm rất hẹp và dốc . Hai ngƣời đàn ông trong bộ đồ không gian nặng nề leo một cách chậm 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

chạp đến cuối đƣờng hầm và nhìn qua cái lỗ . Cái lỗ quá nhỏ cho một ngƣời chui qua . Họ chỉ có thể 

cùng nhau nhìn ra ngoài . Những robot xuống sâu hai mƣơi mét dƣới đƣờng hầm chính để làm việc 

tại bãi đá .  

- Nhanh lên , một chút nữa là chúng sẽ đi đấy . –Donovan nói – Có một chỗ rất yếu trên mái ,gần chỗ 

những con robot . Nếu chúng ta cho nổ ở đó ,một nửa mái nầy sẽ sụp xuống ngay cạnh chúng .  

- Tốt lắm . Bây giờ hãy quan sát những con robot nhé .  

Powell nâng ngòi nổ lên và ném xuống đƣờng hầm về phía những con robot .  

Một loé sáng .Rồi tiếp theo vài tiếng động vang trời . Powell và Donovan rơi huỵch xuống đất .  

- Greg,tôi chẳng thấy gì cả .  

Powell bò lung tung quanh quẩn . Không có tín hiệu của những con robot .  

- Chúng ở đâu rồi ? Không lẽ chúng đã bị chôn vùi rồi ?  

- Hãy đi xuống đó .  

Donovan lo lắng nói .  

Powell bắt đầu đi ngƣợc xuống dốc .Đoạn đƣờng hầm nầy hẹp nên Donovan đi nối theo sau .  

-Mike…  

- Bây giờ mình làm gì đây ?  

- Mike , chúng ta sẽ đặt bẩy ! Chỗ cái mái đỗ ! Tại đây,trong đƣờng hầm nầy .  

Donovan tiến đến cạnh Powell .Aùnh đèn pin dừng lại trƣớc một bức tƣờng đá tảng vững chắc trƣớc 

mặt họ . Họ mất một lúc để cố gắng di chuyển những hòn đá nhƣng không thành công .  

-Thiệt xui xẻo –Powell nói .- Chúng ta còn bao nhiêu oxy? Chắc không quá 6 giờ . Chúng ta có thể 

để Dave đem chúng ta ra ngoài một cách dễ dàng trong khoảng thời gian đó ,nhƣng e rằng việc tạo 

trƣờng hợp khẩn cấp của chúng ta có thể làm rối nó .  

Họ leo trở lại lên đƣờng hầm và Donovan nhìn qua cái lỗ .  

- Tớ có thể thấy chúng .Chúng đang đi.Không, chờ một chút .Chúng đang khiêu vũ .Chúng đang 

khiêu vũ tới gần chúng ta .  

- Tớ hy vọng chúng đừng đến quá gần mình. Dave có thể cảm nhận sự có mặt của chúng ta ở khoảng 

cách 6 mét .Bây giờ chúng cách mình khoảng bao nhiêu :  

-15 mét . Chúng ta sẽ bị lộ trong vòng 15 phút . Ồ ,không !  

- Cái gì , cho tôi nhìn với – Powell kêu lên .  

- Chúng quay lại. Chúng đang rời chỗ .  

Powell gọi Donovan :  

-Mike ,nghe đây ,tôi có một ý tƣởng . Hãy để tôi vào trong đó trƣớc khi chúng đi quá xa đây .  

Donovan đi ngƣợc xuống :  

- Ồ ,cậu đang làm gì với khẩu súng đó ?  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Anh giữ cánh tay của Powell lại .  

Powell giựt mạnh tay ra .  

- Hãy để tôi đến đó .  

Anh cẩn thận hƣớng mủi súng của mình qua cái lỗ , nhắm vào một con robot và rồi lẩy cò .Họ mang 

khẩu súng xuống và lo lắng nhìn chăm chăm suốt dọc con đƣờng hầm . Một con robot phụ ngã 

xuống .  

Powell khó khăn gọi vào máy bộ đàm :  

-Dave phải không ?  

-Oâng chủ , ông ở đâu? Ngón tay thứ ba của tôi bị hỏng rồi .  

- Hãy bỏ con robot phụ của mày đi .Tụi tao bị sụp bẫy ở dƣới đây . Mầy có thể thấy ánh sáng từ cây 

đèn pin của tao không ?  

- Thấy . Chúng tôi sẽ đến chỗ ông sau vài phút .  

Powell thả rơi ngƣời trên mái .  

- Hoàn hảo .  

Anh nói với một giọng đầy sự biết on .  

- Tốt lắm Greg .- Donovan nói nhỏ – Cậu đã thắng . Tôi cứ nhƣ một tên ngu đần . Bây giờ hãy kể 

cho tôi nghe chuyện nầy đi .  

- Rất dễ hiểu . Chúng ta bỏ sót một thực tế hiển nhiên . Chúng ta đã biết có một trục trặc về khả năng 

điều động cá nhân .Vậy loại lệnh nào cần nhất cho khả năng nầy ? Loại lệnh nào nảy sinh nhiều nhất 

khi gặp trƣờng hợp khẩn cấp .?  

- Giải thích đi Greg ,đừng có hỏi thêm gì nữa .  

- Lệnh dùng cho 6 “ngón tay” . Trong hoàn cảnh bình thƣờng ,một vài robot phụ sẽ làm những việc 

thƣờng lệ ,những lệnh sẽ đƣợc cho tách rời . Nhƣng khi một trƣờng hợp khẩn cấp xảy ra ,tất cả 6 

ngón tay phải đƣợc nhận lệnh một cách chính xác và cùng một thời gian . Dave không thể truyền 

lệnh cho 6 ngón tay cùng một lúc ,vì vậy ,mạch điện bị quá tải và nó bắt đầu làm những chuyện điên 

rồ . Khi tớ loại trừ bớt một con robot ,Dave mới có thể truyền lệnh cho 5 ngón tay kia . Khả năng 

điều động không cần nhiều lắm và nó trở nên bình thƣờng .Chỉ là phỏng đoán thôi ,vì vậy ,tớ đành 

phải thử xem ,và kết cuộc nó làm việc trở lại .  

Tiếng nói của con robot lại vang lên bên tai họ :  

- Tôi đây . Khoảng nữa giờ nữa chúng tôi sẽ đến mang các ông ra ,từ giờ đến đó các ông chịu đƣợc 

chớ ?  

- Cứ bình tỉnh !  

Powell nói rồi day sang Donovan nói tiếp :  

- Bây giờ thì công việc rất đơn giản . Chúng ta kiểm tra lại tất cả các mối nối và xem xét lại việc sao 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

một robot chỉ có thể truyền ra 5 lệnh .Sau đó ,phải tìm cách thay đổi chúng .  

- Tôi nghĩ rằng chỉ có một mạch dẫn truyền lệnh cá biệt ,chính chuyện đó gây ra vấn đề . Xử lý rất dễ 

dàng .- Giọng Donovan trở nên vui vẻ – Tớ ngạc nhiên không hiểu tại sao Dave bắt đầu đi diễn hành 

và khiêu vũ mỗi lần nó lên cơn điên .  

Powell lắc đầu :  

- Tớ không biết . Nhƣng tớ có một ý nghĩ thế này .Những con robot phụ này là những ngón tay của 

Dave . Tất nhiên khi có một chuyện khẩn cấp , nó trở nên điên loạn , và bỏ thời gian để chơi đùa với 

những ngón tay của nó .  

* *  

*  

Susan Calvin kể chuyện về Powell và Donovan với một sự thích thú mà không chút mỉm cƣời 

.Nhƣng giọng nói của cô trở nên ấm áp phấn khởi khi nói về những con robot . Cô kể cho tôi nghe 

chuyện những con robot hệ Speedy, Cutie, Dave một cách say sƣa .Tôi cố gắng ngắt lời Tiến sĩ trƣớc 

khi cô bắt đầu chuyển sang một loại robot mới .  

- Thƣa Tiến sĩ ,có chuyện gì tƣơng tự đã xảy ra trên trái đất chúng ta không ?  

-Tiến sĩ Calvin hơi cau mày nhìn tôi :  

- Không ,chúng tôi không có nhiều vấn đề với những robot ở đây ,trên trái đất này .  

- Ồ ,rủi quá . Bạn đọc của tôi rất thích thú với những câu chuyện về những kỹ sƣ của Tiến sĩ ,nhƣng 

chúng tôi chƣa đƣợc nghe những chuyện về Tiến sĩ ? Không hề có trục trặc nào khi Tiến sĩ ø làm 

việc với những robot của mình sao ?  

Gƣơng mặt của Tiến sĩ Calvin đỏ ửng lên .  

- Ồ , có chứ . Cũng có những trục trặc nhƣng cách đây lâu lắm rồi ,khoảng năm 2021 .Lúc đó tôi mới 

38 tuổi . Ồ ,anh bạn trẻ ,tôi chẳng muốn nhắc đến chuyện đó .  

Tôi chờ đợi . Và rồi Tiến sĩ thay đổi ý kiến :  

- Ừ,mà tại sao lại không nhỉ ? Bây giờ , chuyện đó chẳng làm tôi phiền muộn .Ngay cả chuyện nhớ 

lại nữa .Anh bạn trẻ , cậu có tin rằng đã có một thời tôi cũng ngu muội .  

Tôi nói :  

- Thƣa Tiến sĩ ,tôi không tin nhƣ vậy .  

- Nhƣng có lúc tôi đã nhƣ vậy mà con robot Herbie thì có thể đọc đƣợc ý nghĩ ngƣời khác . Trƣớc 

đây ,chỉ có một con robot có bản chất đó .Từ lâu rồi ….Do một sơ suất …đâu đó …  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Isaac Asimov  

Tôi là ngƣời máy 

Dịch giả: Kim Hài 

- III -  

KẼ NÓI DỐI  

Alfred Lanning thận trọng đốt thuốc ,nhƣng những ngón tay của ông vẫn còn run run một chút .Oâng 

cau mày nhìn nhà toán học Peter Bogert nói :  

- Hiện thời nó có thể đọc đƣợc ý nghĩ . Chuyện nầy cũng hơi khó tin một chút . Nhƣng tại sao ?  

Bogert đƣa cả hai bàn tay vuốt mái tóc đen mềm của mình :  

- Đó là con robot RB thứ 34 mà chúng ta đã sản xuất . Tất cả các con kia đều hoàn toàn bình thƣờng .  

Ngƣời đàn ông thứ ba có mặt tại bàn là Milton Ashe ,giám đốc trẻ nhất của Công ty Robot US ,đang 

rất tự hào với vị trí của mình ..Anh nhăn nhó nói :  

- Hãy nghe đây Bogert . Chắc chắn nhà máy chúng tôi đã tạo ra những con robot hoàn hảo .  

Bogert gƣợng cƣời :  

- Phải vậy không ? Một bộ não Positron thì hoàn hảo rồi . Nhà máy đã phải dùng đến 75.234 thao tác 

riêng rẽ ,chính xác ,mới sản xuất đƣợc một bộ não positron .Chính anh đã nói với chúng tôi điều đó . 

Nhƣng nếu bất kỳ một trong những thao tác đó bị sai lệch trầm trọng thì bộ não sẽ không sử dụng 

đƣợc .  

Milton Ashe đỏ mặt ,nhƣng một giọng nói thứ tƣ vang lên ,trả lời :  

- Nếu chúng ta bắt đầu đỗ lỗi cho nhau thì tôi sẽ bỏ đi tức khắc . – Đôi mội mỏng của Susan Calvin 

không mỉm cƣời – Chúng ta có một robot đọc đƣợc ý nghĩ và chuyện quan trọng là chúng ta phải 

khám phá do nguyên nhân nào . Còn lỗi của anh ,lỗi của tôi thì chẳng giúp gì đƣợc .  

Đôi mắt xám nhạt của cô nhìn xoáy vào Ashe và anh ta mỉm cƣời .  

Tiến sĩ Lanning cũng mỉm cƣời ,ông nói :  

- Đúng đấy ,Tiến sĩ Calvin .Chúng ta sản xuất một bộ não Positron có thể đọc đƣợc ý nghĩ . Chúng ta 

không biết tại sao lại xảy ra chuyện nhƣ vậy . Ashe ,tôi muốn anh phải kiểm tra nhà máy ,từ đầu cho 

đến cuối . Mọi thứ . Và lập danh sách bất kỳ một thao tác nào mà ở đó có nhiều lỗi .  

Lanning quay sang Calvin .  

- Cô phải nghiên cứu ngay ở con robot đó với cƣơng vị một nhà tâm lý của công ty ,cô phải tìm hiểu 

xem nó làm việc ra sao và nó có bình thƣờng ở những công việc khác hay không . Tôi sẽ làm việc về 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

những vấn đề toán học -tất nhiên với anh Borget .  

Ash đẩy cái ghế ra phía sau .  

- Từ khi tôi gặp nhiều vấn đề khó khăn thì tôi khởi sự tốt hơn .  

Đôi mắt của Susan Calvin nhìn theo cho đến khi ông ra khỏi phòng .  

* *  

*  

Đôi mắt quang điện của RB-34 rời khỏi quyển sách khi cánh cửa phòng mở và Susan Calvin bƣớc 

vào .  

- Herbie ,tôi mang đến cho anh vài cuốn sách về kỹ thuật nguyên tử .  

Susan nói .  

Herbie nhấc ba cuốn sách nặng nề từ tay cô .  

-Tiến sĩ Cal vin . Mời ngồi . Việc nầy sẽ làm cho tôi mất vài phút đây .  

Nhà tâm lý học ngồi xuống và ngắm Herbie khi nó lƣớt đọc qua những cuốn sách một cách cẩn thận . 

Khoảng gần nửa giờ ,nó mới đọc xong .  

-Quyển sách nầy không thích hợp cho tôi – nó nói – Khoa học của cô nhƣ là một sƣu tập khổng lồ 

những vấn đề . Nhƣng lại khá lỏng lẻo trong việc nối kết chúng cho rành mạch vì cách thể hiện 

những ý tƣởng đó không đƣợc sáng sủa cho lắm . Đơn giản là tôi không muốn bực mình với những 

chuyện nhƣ vậy . Tôi muốn đọc những tiểu thuyết của cô mang đến ,những câu chuyện kể của cô ,để 

tìm hiểu ý nghĩ của cô vận động nhƣ thế nào và để học hỏi về những cảm giác của con ngƣời .  

Tiến sĩ Calvin thì thầm :  

- Tôi nghĩ là tôi hiểu ý anh .  

Con robot nói tiếp :  

- Tôi nhìn thấy ý nghĩ của con ngƣời . Cô không hình dung đƣợc chúng phức tạp nhƣ thế nào . Tôi 

không thể hiểu hết mọi việc ,bởi vì những ý nghĩ của riêng tôi lại khác.Nhƣng những cuốn truyện 

của cô có thể giúp tôi hiểu đƣợc .  

- Nếu anh vui với những cảm giác chán ngắt đƣợc diễn tả trong những tác phẩm bình dân ,thì anh 

phải tìm biết những ý nghĩ tƣơng tự nhƣ sự đau khổ ,sự lạnh lùng của chúng tôi .  

- Nhƣng tôi không làm đƣợc .  

Herbie trả lời với một giọng dễ mến .  

Tiến sĩ Calvin hơi đỏ mặt . Cô nghĩ thầm : -Nó biết .  

- Tất nhiên tôi biết về chuyện đó – Herbie nói chậm rãi – Cô nghĩ đến chuyện đó mọi lúc ,vì thế nên 

tất nhiên tôi biết .  

Gƣơng mặt cô đanh lại :  

- Anh có ,anh đã nói với ai chƣa ?  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Herbie ngạc nhiên :  

- Tất nhiên là không rồi , Đâu có ai hỏi tôi .  

Calvin chua chát nói :  

- Tôi xấu xí ,và tôi già hơn anh ấy . Anh ấy không xem tôi nhƣ là một phụ nữ .  

- Cô sai rồi – Bàn tay thép của Herbie đập mạnh trên bàn – Hãy nghe tôi đây –  

- Tôi sẽ giải thích tại sao ? Anh là một cổ máy . Anh không nhìn tôi nhƣ một ngƣời . Với tôi ,tôi hầu 

nhƣ là một ví dụ của ý nghĩ của một con ngƣời riêng biệt – giống nhƣ cuốn tiểu thuyết mà anh đã 

xem .  

Giọng nói của cô chứa đầy sự đau khổ .  

Herbie lắc đầu áy náy :  

- Hãy nghe tôi. Tôi có thể giúp đỡ cô , Tôi biết ông Milton Ash nghĩ gì .  

Susan Calvin im lặng một lúc lâu . Rồi đôi mắt của cô nhìn xuống ,hơi thở dồn dập :  

- Hãy nói nhanh lên .  

- Cô thích biết ông ta nghĩ gì - Con robot nói nhanh – Oâng ta yêu cô .  

- Anh sai rồi . Làm sao mà ông ta lại ..  

Con robot giải thích :  

- Oâng ta không nhìn bề ngoài . Oâng ta cần một ngƣời đàn bà thông minh .  

Susan hỏi ,giọng run run :  

-Ông ta chƣa bao giờ chứng tỏ có quan tâm đến tôi . Hơn 6 tháng nay , có một cô gái trẻ vẫn đến 

thăm ông ấy tại nhà máy . Cô ấy trẻ và đẹp nữa . Cô ấy là ai ?  

Herbie trả lời ngay lập tức :  

- Tôi biết cô ấy . Cô ta là em bà con của ông ấy . Chẳng có tình yêu nào giữa họ hết .  

Susan Calvin đứng lên,nắm lấy bàn tay thép lạnh giá của Herbie trong tay mình .  

- Cám ơn Herbie  

Cô khẩn nài no nhỏ :  

- Đừng nói với bất cứ ai chuyện này . Đây là bí mật của riêng chúng ta .Cám ơn anh một lần nữa .  

Cô rời khỏi phòng và Herbie chầm chậm lật một cuốn truyện khác . Không một ai đọc đƣợc ý nghĩ 

của nó .  

* *  

*  

Milton Ashe mệt mỏi than :  

- Cả tuần nay ,tôi làm việc suốt và chẳng ngủ đƣợc bao nhiêu . Chúng ta phải tiếp tục nhƣ vậy trong 

bao lâu nữa ?  

Bogert săm se đôi tay trắng và mềm của mình nói :  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Tôi hầu nhƣ sắp đạt đƣợc rồi ,nhƣng Tiến sĩ Lanning là lý do khiến mọi việc trì trệ . Oâng ấy đã 

quá già và không có thói quen xử dụng các dụng cụ toán học mới mẽ ,đầy năng lực hơn .  

- Tại sao cậu không hỏi Herbie ? Nó biết mọi việc về toán học mặc dù nó không thích lắm . Calvin 

đã nói với anh chuyện này chƣa ?  

- Không ,cô ấy không nói với tôi chuyện đó . Tại sao cô ấy lại nói với anh .  

- Ừ ,tôi đã nói chuyện với cô gái già ấy rất lâu .-Ash cau mày nói – Anh có nghe đồn là gần đây cô 

ấy có vẽ rất lạ lùng .  

Bogert cƣời độc ác :  

-Đúng thế ,cô ấy xài nƣớc hoa .Nếu đó là những điều mà anh muốn nói .  

- Ừ .Nhƣng đúng là có cái gì đó . Cô ấy rất vui – dƣờng nhƣ cô ấy có một bí mật.  

Bogert lại cƣời :  

- Có thể cô ấy đang yêu chăng .  

Ash nhắm mắt lại :  

- Anh điên rồi Bogert. Anh đi mà nói chuyện với Herbie. Tôi muốn ở lại đây để ngủ một giấc .  

* *  

*  

Herbiie lắng nghe Bogert giải thích vấn đề một cách chăm chú và nghiên cứu những con số trên tập 

giấy . Cuối cùng ,nó nói :  

- Tôi thấy chẳng có lỗi gì cả .  

- Mày có thể giúp tao thêm một chút không ?  

- Oâng là một nhà toán học giỏi hơn tôi nhiều .  

Bogert mỉm cƣời hảnh diện :  

-Tao cũng nghĩ nhƣ vậy . Nhƣng thôi, quên chuyện đó đi .  

Bogert định đi ra nhƣng rồi đứng lại :  

- Gƣợm đã , có một việc .  

Bogert cảm thấy khó nói tiếp .  

Herbie nói nhanh :  

- Ý nghĩ của ông hơi rối rắm ,nhƣng tất cả đều hƣớng về Tiến sĩ Lanning .  

Bogert đƣa tay lên vuốt mái tóc của mình :  

- Lanning đã gần 70 tuổi . Oâng ấy đã quản lý công ty này 30 năm nay .  

Herbie gật đầu . Bogert hỏi :  

-Vậy bây giờ ,mầy có biết ông ta có ý định từ chức hay không ?  

-Chắc chắn rồi ,ông ấy sẳn sàng từ chức .  

- Cái gì ? Mầy lập lại một lần nữa xem !  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Ông ấy sẳn sàng từ chức . Oâng ấy chờ để làm sáng tỏ vài vấn đề …về …tôi . Sau đó,ông ta sẳn 

sàng rời chức vụ giám đốc quản trị để nhƣờng chỗ cho ngƣời kế vị .  

Bogert thở mạnh :  

- Vậy ai là ngƣời kế vị ?  

Herbie nói từng lời ,chậm rải :  

- Ông là giám đốc quản trị kế vị .  

Bogert mỉm cƣời :  

- Tôi hy vọng và chờ đợi điều đó .Cám ơn Herbie .  

* *  

*  

Bogert ngồi lì ở bàn làm việc cho đến 5 giờ sáng hôm đó ,rồi lại quay lại lúc 9 giờ . Những tờ sơ đồ 

la liệt trên bàn và cả trên sàn nhà . Vào khoảng 12 giờ . Anh ta dụi mắt than :  

- Mỗi lúc mỗi tệ hơn .  

Đúng lúc đó ,cánh cửa phòng mở ra và Tiến sĩ Lanning bƣớc vào .  

- Cô Calvin có kể với anh về chuyện con robot chƣa ? Một bộ óc tính toán không thể tƣởng tƣợng 

nổi .  

Bogert cƣời lớn :  

- Tôi đã kiểm tra Herbie và nó không giỏi lắm đâu .  

- Anh sai rồi .Tôi đã ở bên Herbie suốt buổi sáng và nó rất đặc biệt . Hãy nhìn đây nầy .  

Bogert nghiên cứu các sơ đồ trên một tập giấy .  

- Anh thấy đấy .-Lanning nói – Nó rất hòa thuận với tôi .  

- Đƣợc rồi ,hãy để nó giải thích toàn bộ vấn đề này cho ông nghe .  

Bogert nói một cách giận dữ .  

- Không ,nó chẳng có thể giải thích gì về việc đó . Vì vậy ,tôi mang nó đến Trƣờng Chuyên toán 

quốc gia . Có thể họ sẽ giải thích sự việc cho chúng ta biết .  

Bogert nhảy nhỏm lên , mặt đỏ bừng .  

- Ông không thể làm việc đó .  

Lanning nhìn Bogert ngạc nhiên :  

- Anh vừa nói: Ông đã quá già cho trò chơi nầy và ông đang cố gắng để ngăn chặn sự thành công của 

tôi . Tôi có thể giải thích vấn đề này và ông không đƣợc đem nó đi . Hiểu chƣa ?  

Lanning cau mày :  

- Anh điên rồi . Anh có quyền gì nói với tôi nhƣ vậy . Tôi cho anh nghĩ việc .  

- Ồ không ,Tôi… không …Ông là một lão già điên rồ . Ông đã không còn bất kỳ chút bí mật nào với 

con robot đó . Tôi biết ông sẽ từ chức . Và tôi biết tôi sẽ là giám đốc mới . Tôi sẽ sớm điều khiển nơi 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

này .  

Lanning la lên :  

- Hãy chấm dứt ngay . Đi ra ngoài ,  

Bogert mỉm cƣời :  

- Tôi biết ông sẽ từ chức mà . Herbie đã nói với tôi . Nó đã nói ra hết những suy nghĩ của ông rồi .  

Lanning cố hết sức để giọng nói đƣợc bình tỉnh :  

- Tôi không biết đã xảy ra chuyện gì ,Bogert,nhƣng anh hãy đi mà nói chuyện với Herbie . 

* * *  

Đồng hồ chỉ đúng 12 giờ ,Milton Ashe mới rời mắt khỏi cái bản vẽ vụng về của ông và nói :  

- Cô thấy đấy ,tôi vẽ rất dở ,nhƣng đây là căn nhà tôi yêu thích và nó cũng không mắc lắm .  

Susan Calvin dịu dàng nói :  

- Nó đẹp đấy . Tôi cũng đã thƣờng nghĩ đến…  

Cô nín lặng nửa chừng .  

-Tất nhiên ..-Ash nói tiếp – Tôi xây nó để kịp ở vào những ngày nghĩ phép ,nhƣng những vấn đề của 

Herbie đã khiến công việc bị chậm trễ . À ,tôi cũng có một bí mật muốn thổ lộ với một ai đó .  

Trái tim Susan Calvin đập mạnh trong lồng ngực ,nhƣng cô cố nén không thốt ra một lời nào cả .  

-Thực ra ,ngôi nhà nầy không chỉ dành riêng cho một mình tôi .-Ash hạ giọng – Cô có nhớ cô gái 

vẫn thƣờng đến thăm tôi tại nhà máy vào mùa hè vừa rồi không ?Tôi sẽ cƣới cô ấy “..  

Ash đẩy vội chiếc ghế ra sau ,đứng lên ,lo âu hỏi :  

- Chuyện gì thế .? Cô bị bịnh ?  

- Không không …  

Susan nói một cách yếu ớt :  

- Tôi nhức đầu quá . Tôi phải – tôi,… xin chúc mừng ông ..  

Gƣơng mặt cô trắng bệch và giọng nói trở nên khó khăn :  

- Xin lỗi .. vui lòng …  

Cô lảo đão bƣớc ra khỏi phòng . Mọi việc tựa nhƣ một giấc mơ khủng khiếp , mà cũng chẳng phải là 

một giấc mơ thật sự .Herbie có thể đọc đƣợc ý nghĩ . Nó đã nói … Cô chạy nhanh lên tầng trên và 

vào phòng của Herbie .Cô tiến đến chỗ con robot ,đôi mắt đỏ của nó nhìn cô .  

- Đó chỉ là một giấc mơ .. Herbie nói .Tiếng nói của nó có vẻ hoảng hốt và lo lắng .- Oâng ta yêu cô 

mà .Oâng ta yêu cô mà . Cô hãy mau tỉnh lại đi .  

Susan Calvin muốn tin Herbie ,nhƣng tâm trí cô bỗng bừng tỉnh ra . Cô hét lên :  

- Mày đang cố gắng làm cái gì vậy ?  

Herbie lùi lại :  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Tôi muốn giúp đỡ .  

- Giúp đỡ ? Nhà tâm lý học nhìn chằm chằm vào con robot .-Mày nói với tao rằng sự thực là một 

giấc mơ ,và mày muốn giúp đỡ tao hả ?  

Cô hít một hơi dài rồi nói tiếp .  

- Chờ đấy – Bây giờ thì tao hiểu rồi .Hiển nhiên nhƣ vậy .  

Có một giọng nói lớn vang lên ngoài cánh cửa. Calvin quay lại đi đến góc cuối của căn phòng . Cánh 

cửa mở ra , Bogert và Lanning bƣớc vào , cả hai ngƣời đàn ông đều không chú ý đến cô .  

- Bây giờ, Herbie .- Lanning lên tiếng một cách giận dữ .- ngày hôm qua mày đã bàn luận những gì 

về tao vối ông Bogert ?  

Herbie trả lời chậm rãi :  

-Không ,thƣa ông ?  

Bogert tiến đến trƣớc mặt con robot :  

- Hãy lập lại những gì mày đã nói với tao ngày hôm qua .  

- Tôi nói là ..- Herbie im lặng .  

- Mày nói là ông ta sẽ từ chức ,có đúng không ?- Bogert hét lên – Hãy trả lời đi .  

Lanning gạt Bogert sang một bên :  

-Bình tỉnh nào Herbie . Tôi từ chức hả ?  

Herbie khởi động nhƣng không nói gì .  

- Đã xảy ra chuyện gì ? Mày không thể nói ra sao ?Bogert hỏi một cách sốt ruột .  

- Tôi có thể nói – Herbie nói nhanh .  

- Hãy trả lời đi .Oâng Lanning có từ chức không ?  

Một lần nữa Herbie lại im lặng cho đến khi Susan Calvin cƣời lớn ,cƣời mãi  

Hai nhà toán học giật mình nhảy nhỏm lên :  

- Uûa ,sao cô lại ở đây ? Có chuyện gì buồn cƣời đến nhƣ vậy ?  

- Chẳng có gì đáng cƣời hết .- Giọng nói của cô không đƣợc tự nhiên lắm .- Cả ba chúng ta đã rơi 

vào trong một cái bẫy . Vậy đấy .Giọng cô run rẩy ,cô dặt bàn tay lên ngực – Nhƣng chẳng buồn 

cƣời chút nào  

Hai ngƣời đàn ông nhìn nhau :  

- Cô nói về cái bẫy gì vậy .- Lanning cao giọng hỏi : Herbie có gì trục trặc phải không ?  

- Không . Cô chậm rãi đi đến cạnh hai ngƣời đàn ông :- Chẳng có gì trục trặc ở nó .Chỉ với ba chúng 

ta thôi .  

Đoạn cô quay sang Herbie quát to :  

- Hãy xê ra xa tôi . Herbie .Hãy đi tới cuối phòng và đừng để tao nhìn thấy mày .  

Herbie im lặng và nó nhanh chóng bƣớc đi . Lanning giận giữ :  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Tiến sĩ Calvin ,chuyện gì đã xảy ra?  

Cô quay lại nhìn ông và nói :  

-Ông biết điều luật thứ nhất về robot chớ .Một robot không đƣợc làm tổn thƣơng một ngƣời hoặc 

đƣợc phép để cho một ngƣời bị tổn hại .  

Hai ngƣời đàn ông gật đầu .  

- Thế thì loại tổn hại đó là loại gì ? Bất kỳ loại tổn hại nào, phải không . Thế thì những cảm giác bị 

tổn thƣơng,những nguyên nhân giết chết niềm hy vọng hoặc giấc mơ của chúng ta .Tất cả không phải 

cũng là những tổn hại đó sao ?  

Lanning cau mày :  

-Những con robot làm sao hiểu đƣợc những cảm giác hoặc niềm hy vọng của chúng ta . ..  

-Herbie không hiểu. Nhƣng nó đọc tƣ tƣởng của chúng ta và cho chúng ta những câu trả lời mà 

chúng ta muốn nghe . Nó không thể nói sự thật với chúng ta nếu nó biết sự thực đó sẽ làm tổn thƣơng 

chúng ta . Nếu nó làm chuyện đó ,nó sẽ bị vỡ nát bởi điều luật thứ nhất . Một robot không thể làm 

chuyện đó .  

- Đó là lý do nó không trả lời chúng ta .Nó không thể trả lời mà không làm tổn thƣơng chúng ta . 

Lanning nói .  

Sau một phút im lặng ,hai ngƣời đàn ông nhìn về phía con robot đang đứng cạnh cửa sổ ở cuối phòng 

.  

-Nó biết hết mọi thứ. Kể cả những lỗi của nhà máy khi chế tạo nó .  

Lanning quay nhìn Calvin :  

-Cô sai rồi . Tôi đã hỏi và nó không biết gì .  

- Nó biết .- Calvin lập lại – Anh không muốn biết sự thực . Anh không thích chuyện một cái máy có 

thể làm những gì mà anh không làm đƣợc .Có đúng không .?-Cô thách thức Bogert .  

- Tôi đã hỏi nó . –Bogert nói lý do- .Mặt ông ta đỏ lên -. Nó nói với tôi rằng nó biết rất ít về toán học 

.  

Lanning cƣời to và Calvin cũng mỉm cƣời .  

-Herbie ,đến đây .  

Calvin lạnh lùng gọi .  

- Mày biết chính xác những trục trặc trong nhà máy phải không ?  

Herbie đến cạnh họ  

-Vâng – Nó nói rất thanh thản .  

-Hãy nói cho chúng tôi biết đi .  

Nhƣng Herbie im lặng trở lại .  

-Tại sao mày không trả lời ,Herbie ?  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

-Tôi không thể – Herbie nói – Tiến sĩ Lanning và tiến sĩ Bogert muốn khám phá những lỗi lầm 

củachính họ .Nhƣng họ lại không muốn tôi nói với họ về chuyện đó .  

Lanning chậm rãi nói :  

- Hãy nói đi ,Herbie . Chúng tôi muốn anh nói cho chúng tôi biết ,  

Tiếng nói của Herbie trở nên rối loạn :  

- Ông không muốn thế . Tôi có thể thấy sâu trong ý nghĩ của ông . Ông không muốn một robot nói 

với ông sự thật .  

- Nhƣng mày phải hiểu rằng Tiến sĩ Lanning và tiến sĩ Bogert muốn biết những lỗi đó .  

Calvin hỏi một cách bình tỉnh .  

-Đúng ,đúng ,nhƣng ngƣời nói ra không đƣợc là tôi .  

-Nhƣng họ muốn có câu trả lời .Mày biết nhƣng không chịu nói cho họ hay ,nhƣ vậy là mầy cũng 

làm họ tổn thƣơng ,có phải không ?  

-Đúng ,đúng .  

- Mày không thể nói với họ bởi vì chuyện đó làm họ bị tổn thƣơng .Nhƣng nếu mày không nói với họ 

,mày cũng làm cho họ bị tổn thƣơng .Vì vậy mày phải nói với họ . Nhƣng nếu mày nói với họ ,thì lại 

làm họ bị thƣơng tổn ,Vì vậy mày không thể nói với họ .  

Herbie lùi ra sau .Nó hét lên :  

- Ngƣng lại ,ý nghĩ của cô chứa đầy sự giận dữ và đau khổ .Cô ghét tôi ,trong khi tôi cố gắng để giúp 

đỡ cô .  

Nhà tâm lý học không muốn lắng nghe ,cô tiếp tục nói :  

- Mày phải nói với họ ,nhƣng nếu mầy nói ,mầy sẽ làm họ thƣơng tổn ,vì thế mầy không đƣợc nói 

cho họ biết . Nhƣng nếu mầy không nói thì mầy lại làm họ bị tổn thƣơng .Vì vậy mầy phải nói cho 

họ biết .  

Herbie kêu thét lên .  

Tiếng gào thét của nó càng lúc canøg lớn hơn ,giống nhƣ tiếng rít của hàng trăm máy bay phản lực , 

cho đến khi căn phòng đầy ắp tiếng thét . Và khi những tiếng thét ấy lịm đi ,Herbie ngã gục xuống 

sàn nhà ,trở thành một đống sắt lộn ngộn .  

Gƣơng mặt của Bogert nhƣ mất máu :  

-Nó chết rồi .  

-Không . -Susan Calvin cƣời gƣợng :- Không chết .Chỉ điên thôi . Tôi bắt nó phải đối mặt với những 

mâu thuẩn không thể giải quyết đƣợc trong lòng nó . Và nó sụp đỗ .Bây giờ ,ông có thể quẳng nó đi 

.Nó chẳng bao giờ nói trở lại đâu .  

Lanning run run nói :  

- Cô cố ý làm nhƣ vậy phải không ?  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Tại sao không ?Tôi rất vui .  

Susan Calvin chua chát nói .  

Giám đốc điều hành cầm cánh tay Bogert nói :  

- Đi thôi Peter . Dù sao chăng nữa ,chúng ta cũng đâu muốn có một con robot nhƣ vậy .  

Đôi mắt của ông ta trở nên già nua ,mỏi mệt ,ông lập lại .  

–Đi thôi ,Peter .  

Hai ngƣời đàn ông rời khỏi phòng nhƣng Susan Calvin vẫn còn nhìn sửng Herbie . Chậm chạp , cơn 

giận từ từ biến mất khỏi gƣơng mặt cô.Và mọi sóng gió trong đầu cô chỉ còn biểu lộ ra bằng một từ 

chua chát :  

-Đồ dối trá .  

* * *  

Tiến sĩ Susan Calvin ngồi vào bàn làm việc của mình . Gƣơng mặt bà trắng bệch ,lạnh lẽo  

Tôi nói :  

- Cám ơn bà ,Tiến sĩ Calvin .  

Nhƣng Tiến sĩ không trả lời . Lúc đó là hai ngày trƣớc khi bà bằng lòng gặp tôi một lần nữa .  

CON ROBOT THẤT LẠC . 

Tôi gặp Tiến sĩ Calvin lần nữa ngay tại cửa văn phòng của cô. Giấy tờ của cô đang đƣợc đƣa ra 

ngoài .  

Cô hỏi tôi :  

- Công việc diễn tiến thế nào ,hở chàng trai trẻ ?  

- Dạ tốt ạ ,Tiến sĩ có thể kiểm tra lại . Tôi không muốn có gì sai lạc .  

Cô nhìn tôi vui vẻ :  

- Tôi cũng nghĩ vậy . Chúng ta sẽ đi đến phòng ăn của giám đốc để dùng một tách cà phê nhé ?  

Khi chúng tôi đã yên vị ,tôi hỏi Tiến sĩ Calvin về những con robot đang làm việc trong chƣơng trình 

phát triển những động cơ nguyên tử phục vụ các chuyến du hành không gian đến những hành tinh 

nhỏ .  

- Các trạm không gian hiện thời đã quá thời hạn và các robot khai mỏ nhanh chóng trở nên phổ biến. 

Tôi thích viết một vài chuyện về những sáng chế robot có các động cơ nguyên tử mới nhất .  

Tiến sĩ Calvin tƣ lự :  

- Kinh nghiệm đầu tiên của tôi về các chuyến du hành không gian và việc phát triển các động cơ 

nguyên tử là vào năm 2029 ,khi một robot bị mất tích …  

* * *  

Susan Calvin chƣa bao giờ rời khỏi trái đất trƣớc đó . Nhƣng có một trƣờng hợp khẩn cấp xảy ra . 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Một robot trên trạm không gian mẹ của 27 nhóm tiểu hành tinh đã bị mất tích và một con tàu đặc biệt 

của chính phủ có nhiệm vụ đƣa Tiến sĩ Calvin và Tiến sĩ Bogert lên trạm để giải quyết vấn đề . Tiến 

sĩ Calvin không muốn rời trái đất và cô cũng không chắc chắn đấy có thật sự là một trƣờng hợp khẩn 

cấp hay không . Suốt buổi ăn tối đầu tiên trên trạm ,gƣơng mặt không trang điểm của cô có vẻ không 

đƣợc vui lắm.  

Chủ tịch Kallner phụ trách những con robot tại trạm chính giải thích những vấn đề xảy ra cho các vị 

khách .  

- Chúng tôi đã mất một con robot . Công việc phải ngƣng lại và không thể tiếp tục cho đến khi nào 

con robot đƣợc tìm thấy , Tôi không nhất thiết phải nói với các bạn rằng những công việc của chúng 

tôi tại trạm nầy quan trọng nhƣ thế nào. Chúng tôi đang sử dụng đến hơn 80% số tiền vốn dùng cho 

sự phát triển khoa học .  

- Chúng tôi biết chuyện đó – Bogert nói một cách vui vẻ – Oâng đã trả rất nhiều tiền cho công ty 

Robots US.  

Susan Calvin thì không vui nhƣ vậy  

- Tại sao một con robot lại quan trọngđến thế ? .Và tại sao không tìm ra nó ?  

Gƣơng mặt của trƣởng trạm Kallner có vẻ lo lắng :  

- Chúng tôi đã đi tìm ,và đã thất bại .Chúng tôi đã công bố tình trạng khẩn cấp và tất cả mọi công 

việc đều ngƣng trệ . Nhƣng ngày hôm trƣớc , dƣới trái đất gởi lên 62 con robot mới cùng loại. Chúng 

tôi sẽ giữ lại 2 con và gửi 60 con đến một trạm khác .Nhƣng sau khi con robot của chúng tôi mất, 

chúng tôi đếm lại,thì thấy có đến 63 con .  

- Có thêm một con robot của các ông ?  

- Đúng vậy .Nhƣng chúng tôi không biết chính xác là con nào .  

Susan Calvin im lặng một lúc .  

- Lạ thật . – Cô bực bội quay sang ngƣời bạn đồng nghiệp của mình .- Peter ,ở đây có gì trục trặc nào 

? Họ đang sử dụng loại robot nào ?  

Tiến sĩ Bogert do dự và nhẹ mỉm cƣời :  

- Đó là vấn đề nhạy cảm ,Susan à .  

- Nếu có 63 con robot cùng loại , sao lại không có thể lấy bớt một con để sử dụng ? Có chuyện gì đâu 

? Tại sao lại phải vời đến chúng tôi ?  

- Hãy nghe tôi giải thích . -Bogert nói một cách chậm rãi - Việc phát triển trạm không gian nầy cần 

sử dụng vài con robot có bộ não không dự phòng cho điều luật thứ nhất về Robot .Đây là một bí mật 

– Chỉ vài ngƣời trong công ty đƣợc biết mà thôi .  

Trƣởng phòng Kallner nói nhanh :  

-Tiến sĩ Calvin ,tôi không nghĩ rằng cô chẳng hay biết gì về tình trạng này ï Tôi không nhất thiết phải 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

kể cho cô nghe là trên trái đất có nhiều ngƣời chống đối các robot một cách mạnh mẽ.Tất nhiên 

,chính phủ phải chứng tỏ rằng những robot luôn luôn không đƣợc phá bỏ nguyên tắc của điều luật 

thứ nhất . Nhƣng chúng tôi đã đánh liều xử dụng những robot khác với thông thƣờng .Vì vậy một vài 

con loại NS-2s đƣợc chế tạo mà không có đầy đủ điều luật thứ nhất . Để giữ bí mật ,tất cả các con 

NS-2s không đƣợc đánh số thứ tự ,và những con không có đủ điều luật thứ nhất sẽ phân phối chung 

với nhóm robot thông thƣờng .  

Giọng nói của Calvin tỏ ra giận dữ :  

-Ông đã hỏi những robot rằng nó là ai chƣa ?  

Trƣởng trạm gật đầu :  

- Tất cả 63 con đều nói rằng chúng chƣa bao giờ làm việc ở đây, tất nhiên trong đó có một con đã nói 

dối . Tiến sĩ Calvin ,chúng tôi không thể cho tàu phân phối này rời trạm đƣợc . Nếu con ngƣời trên 

trái đất nghe chuyện về những con robot mới ,cô có thể hình dung ra sự việc khủng khiếp nhƣ thế 

nào .  

- Tiêu hủy hết 63 con . Nhà tâm lý học lạnh lùng nói .  

Bogert cau mày :  

- Tiêu hủy hàng triệu đô la sao ?Công ty Robot US sẽ không muốn nhƣ vậy .Chúng ta phải cố gắng 

tìm cho ra con robot đó ,Susan à , trƣớc khi chúng ta tiêu hủy bất cứ vật gì .  

- Đƣợc rồi ,tôi cần biết sự thật .- Cô nói bằng giọng đanh thép : Trƣởng trạm ,tại sao trạm nầy lại cần 

những con robot cá biệt đó ?  

- Chúng tôi có những vấn đề với những con robot thế hệ trƣớc . Nhƣ cô thấy đấy ,ngƣời của chúng 

tôi làm việc ở các vùng bức xạ . Tất nhiên ở đó rất nguy hiểm , nên chúng tôi rất thận trọng . Chúng 

tôi giải thích với những robot của chúng tôi rằng công việc đó rất cần thiết ,nhƣng nhiều lần ,hể một 

ngƣời đi đến gần vùng bức xạ ,một con robot lại kéo anh ta lại . Cô biết là điều luật thứ nhất của 

robot là : một robot không đƣợc gây hại cho con ngƣời ,hoặc cho phép một ngƣời dấn đến chỗ bị tổn 

hại . Chúng tôi ra lệnh cho robot cho phép ngƣời của chúng tôi đến gần vùng bức xạ ,nhƣng điều luật 

về sự vâng lời lại chỉ là luật thứ 2 . Bức xạ có thể làm tổn hại đến bộ não positro của robot ,nhƣng 

điều luật thứ nhất lại mạnh hơn điều luật thứ ba trong đó nói rằng một robot phải tự bảo vệ bản thân .  

- Phần nào của điều luật thứ nhất đƣợc lập cho loại robot bí mật đó .?  

- Bộ não của chúng chỉ chứa đựng một phần của điều luật thứ nhất là :một robot không đƣợc làm hại 

một con ngƣời . Chỉ thế thôi .  

- Chỉ khác nhau thế thôi ,phải không Peter ?  

- Vâng chỉ vậy thôi Susan .  

Tiến sĩ Calvin đứng lên .  

- Bây giờ tôi phải đi ngủ . Sau 8 tiếng nữa ,tôi muốn nói chuyện với ngƣời lần cuối cùng nhìn thấy 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

con robot đó. Và kể từ bây giờ ,trƣởng trạm Kallner,tôi đảm nhận vị trí nầy và tôi tạm quyền chỉ huy 

.  

* *  

*  

Gerald Back ngồi trƣớc mặt Calvin và Bogert . Black còn trẻ, dáng tháo vát ,cái áo sơ mi trắng của 

anh dính đầy vết bẩn và những ngón tay đan vào nhau ra vẻ bồn chồn .Calvin chăm chú nhìn anh ta 

và hỏi :  

- Anh làm việc với Nestor 10 trƣớc khi nó biến mất .Nhƣng trƣớc đó, anh có làm việc với nó không ?  

- Tôi đã làm việc với nhiều robot trong trạm .Nestor cũng giống nhƣ những robot khác nhƣng chúng 

thông minh hơn và cũng khó chịu hơn . Chúng tò mò, điềm tỉnh và không buồn phiền .Chúng chẳng 

bao giờ vội vàng . Chúng nói thẳng với chúng tôi khi chúng nghĩ là chúng tôi đang làm sai chuyện gì 

đó .  

Bogert nhẹ nhàng hỏi :  

-Có điều gì đặc biệt xảy ra vào buổi sáng hôm đó không ?  

Black im lặng một chút rồi nói :  

- Tôi cũng có một chút rầy rà với nó . Bữa đó tôi đang vội vì công việc chƣa xong kịp ,thì nó đến đòi 

tôi lập lại vài thử nghiệm mà chúng tôi đã làm vào tháng trƣớc . Nó cứ quấy rầy tôi hoài về chuyện 

đó nên tôi đã không kiên nhẫn nổi ,thế là tôi quát nạt nó và – và bảo nó hãy biến đi cho rãnh .  

- Anh bảo nó biến đi .  

Gƣơng mặt ngƣời đàn ông trẻ đỏ lên :  

- Tôi vì bực nó mà nói thế thôi ,chớ tôi thật sự đâu có chủ tâm bảo nó biến đi .  

-Tôi hiểu .-Tiến sĩ Calvin nói - Anh có thể đi , anh Black . Rất cám ơn sự hổ trợ của anh .  

* *  

*  

Tiếp đến ,Susan Calvin phỏng vấn 63 con robot trong 5 tiếng đồng hồ với các câu hỏi ABCD và 

những câu trả lời ABCD. Nhà tâm lý học mệt lữ ngƣời .  

–Tất cả 63 con đều trả lời tôi giống nhau .-Cô nói với Bogert – Nhƣng một trong 63 con đã tìm cách 

để lừa tôi . Nghiêm trọng là ở đó .  

- Nestor 10 đƣợc lệnh tự biến mất .Và nó đã tự biến vào trong nhóm những robot đơn giản . Thật là 

thông minh .  

Bogert mỉm cƣời nói :  

- Đây là một vấn đề nghiêm trọng .-Calvin nói một cách đanh thép – Chúng ta không thể cho phép 

một robot nói dối chúng ta . Chúng ta phải tiến hành .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

nhiều thử nghiệm hơn nữa  

* *  

*  

Trong Phòng Bức Xạ to lớn của toà nhà số 2 . Một ngƣời đàn ông ngồi trong một cái ghế,cứng đơ và 

im lặng . Xoay vòng quanh đó là 63 con roboot ,mỗi con ngồi trong một căn phòng nhỏ bằng 

gỗ.Những căn phòng gỗ có cửa mở ra phía trƣớc nhƣng hai bên là vách ngăn từng con với nhau . Từ 

phía trên đầu ngƣời đàn ông một tảng đá nặng rơi thẳng xuống ,nhƣng phút chót đƣợc nâng lên lại 

bằng một lực đẩy lớn . Trong vòng một phần triệu giây trƣớc khi viên đá đƣợc nâng lên,63 con robot 

lao về phía trƣớc.  

Tảng đá nâng lên rồi rơi xuống ,nâng lên rồi rơi xuống ,nâng lên rồi rơi xuống đúng 10 lần .  

Mƣời lần nhƣ một ,những con robot lao về phía trƣớc và dừng lại khi ngƣời đàn ông trở lại an toàn .  

Trƣởng phòng Kallner nhìn Tiến sĩ Bogert lo lắng hỏi :  

- Oâng tìm đƣợc gì không ?  

Bogert lắc đầu :  

- Chúng tôi không tìm ra nó ,62 con robot đã lao bề phía trƣớc để cứu ngƣời. Sau 3 hoặc 4 lần ,chúng 

phải hiểu rằng tảng đá đã không làm tổn hại đến ngƣời đàn ông . Nhƣng chúng vẫn lao về phía trƣớc 

bởi bị điều luật thứ nhất chi phối .  

-Sao ?  

- Con robot mất tích ngồi tự do trên ghế . Chính do Điều lệnh thứ nhất trong nó đã bị thay đổi nên nó 

sẽ không bị thúc đẩy phải lao về phía trƣớc . Nhƣng thực tế cho thấy rõ rằng ,nó muốn sao chép thói 

quen của những con robot khác .-Bogert giải thích .  

Tiến sĩ Calvin bƣớc vào trong phòng ,cô nói :  

- Nestor 10 biết hết những gì chúng ta đang làm . Nó có chủ tâm trốn chúng ta . Tôi không thích 

những gì đang xảy ra . Không nên để lâu hơn nữa việc Nestor 10 làm theo lệnh tự biến mất .Tôi sợ 

rằng nó đang muốn thông minh hơn chúng ta đó .  

- Vậy bây giờ chúng ta có thể làm gì ?  

- Chúng ta sẽ lập lại thử nghiệm . Nhƣng vào lúc nầy chúng ta sẽ ở vị trí một giây cáp điện nằm giữa 

những con robot và ngƣời bị nguy hiểm .Chúng ta sẽ báo tin cho những con robot rằng chúng sẽ bị 

tiêu diệt nếu chúng chạm vào giây cáp . Nhƣng chúng ta sẽ thu xếp một cách bí mật để giòng điện 

đƣợc cắt ngay tức thì nếu một con robot chạm vào giây cáp ,  

-Sẽ làm nhƣ vậy chứ .?  

Trƣởng phòng hỏi ,ánh mắt ông ánh lên niềm hy vọng .  

-Phải làm nhƣ vậy thôi . 62 con robot sẽ lao về phía trƣớc để chết bởi vì tuân theo lệnh thứ nhất . 

Nhƣng con Nestor thứ 10 của chúng ta vì không có đầy đủ điều lệnh thứ nhất mà cũng không có bất 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

kỳ mệnh lệnh nào chi phối điều luật thứ hai ,nên nó phải đi theo lệnh thứ ba .  

* *  

*  

Một ngƣời đàn ông ngồi trong một chiếc ghế ,cứng đơ và im lặng . Một tảng đá nặng rơi xuống đầu 

ông ta rồi lại chệch sang chỗ khác vào giây phút cuối .  

Từ chỗ ngồi của mình , một cái bục phía trên các robot ,Tiến sĩ Calvin giật mình kinh hoàng .  

63 con robot ngồi im lặng trong ghế ,nhìn chăm chăm vào ngƣời đàn ông trƣớc mặt chúng .Không 

một con nào di chuyển .  

* *  

*  

Tiến sĩ Calvin rất tức giận .Tức giận kinh khủng . Nhƣng cô không để lộ cơn giận của mình trƣớc 

những con robot .Chúng đang lần lƣợt bƣớc vào phòng của cô rồi đi ra .  

Con robot thứ 28 bƣớc vào .  

- Tôi muốn hỏi anh một vài câu hỏi . –Cô bắt đầu một cách nhẹ nhàng – Khoảng 4 giờ trƣớc đây anh 

đã ở trong phòng bức xạ của tòa nhà số 2 ?  

- Vâng  

- Có một ngƣời đàn ông suýt bị tai nạn ,đúng không ?  

- Vâng  

- Thế tại sao anh không cứu họ . ?  

Con robot nói với giọng lo âu :  

- Cô nói với chúng tôi rằng cáp điện sẽ giết chúng tôi . Nếu tôi chạy đến cứu ông ta thì tôi sẽ chết 

trƣớc tiên ,còn ông ta thế nào cũng chết thôi Vì lẽ không có cách nào cứu đƣợc ngƣời đàn ông đó nên 

tôi không thể tự tiêu diệt mình .  

Nhà tâm lý học đã đƣợc nghe 27 lần câu trả lời giống hệt nhƣ vậy rồi. Nhƣng tiếp đến mới là c âu hỏi 

quan trọng nhất . Tiến sĩ Calvin bắt đầu :  

– Một ý tƣởng đáng chú ý– Nhƣng anh có nghĩ đấy là ý tƣởng của chính anh không ?  

Con robot lƣỡng lự :  

-Không , đêm hôm qua chúng tôi có một buổi trò chuyện với nhau .Có một ai đó nêu ý tƣởng ấy và 

nó hoàn toàn hợp lý .  

- Con robot nào ?  

Con robot suy nghĩ một lúc lâu :  

-Tôi không biết . Chính xác là một trong chúng tôi .  

Susan Calvin gật đầu nói :  

-Đó là tất cả những gì tôi muốn hỏi .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Đến lƣợt con Robot thứ 29.  

* *  

*  

Trƣởng trạm Kallner cũng tức giận không kém Tiến sĩ Calvin .Suốt tuần qua,tất cả công việc trên 

trạm chính của 27 nhóm tiểu hành tinh đã bị ngƣng trệ . Suốt một tuần ,Tiến sĩ Calvin và Tiến sĩ 

Bogert đã kiểm tra tất cả 63 con robot trên trạm mà không có kết quả . Tiến sĩ Calvin đƣa ra một ý 

kiến khác .Cô yêu cầu :  

- Chúng ta phải tách biệt các con robot riêng ra thì mới có kết quả .  

Kallner cố dằn cơn giận của mình ,ông nói :  

-Thƣa Tiến sĩ Callvin,tôi không thể nào tách 63 con robot ra khắp cả trạm nầy  

- Tôi không còn cách nào hơn .Con robot thất lạc nầy hoặc nó bắt chƣớc những gì mà những con 

robot khác làm hoặc dạy cho những con kia làm những gì mà nó làm . Lần nào nó cũng thắng và 

càng thắng nhiều thì những nguy hiểm mà nó đem lại càng nhiều .Có khả năng chắc chắn là phần giữ 

nguyên lại của điều luật thứ nhất sẽ cũng phá sản .  

Thình lình ,Gerald Black xuất hiện trƣớc cửa.  

- Tôi vừa đƣợc thông báo mấy việc ,những ổ khóa của phòng robot đã bị hỏng . Tôi cho rằng Nestor 

10 đang cố gắng trốn thoát .  

Mọi ngƣời sửng sốt nhìn anh ta .  

Cuối cùng ,Susan Calvin nói nhanh :  

- Có khả năng con robot đó sẽ điều khiển con tàu rời trạm với 62 con robot khác .Khi đó chúng ta sẽ 

có một con robot điên khùng và nguy hiểm trên một con tàu không gian . Tiếp đến nó sẽ làm những 

gì? Còn ý đồ nào nữa đây ?  

Kallner van nài :  

- Phải làm một cái gì đi chứ ?  

- Tôi chƣa thể nghĩ ra đƣợc điều gì – Calvin mệt mỏi nói -Nếu chỉ có những cái khác nhau khác giữa 

Nestor 10 và những Robot NS-2s bình thƣờng là …  

Cô chợt ngƣng nữa chừng .  

- Chuyện gì vậy ?  

- Tôi nghĩ đến một chuyện . –Cô quay sang Gerald Black – NS-2s có học về sự bức xạ trong khi làm 

việc với các nhà khoa học ở đây,trên trạm nầy phải không ?  

Black gật đầu :  

- Vâng ,khi chúng đến đây thì chúng chƣa biết gì về chuyện đó cả .  

- Tôi hiểu rồi . Vui lòng đi khỏi đây,cho tôi một hoặc hai tiếng đồng hồ ….  

* *  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

*  

Bây giờ ,đến lƣợt Bogert nói chuyện với các robot bởi vì Calvin đã kiệt sức . Số 14 đi vào .  

- Khi anh rời phòng nầy ,anh sẽ đƣợc mang đến một nơi mà ở đó anh phải chờ cho đến khi ngƣời ta 

cần anh . Một ngƣời khác sẽ gặp nguy hiểm . Anh phải cố để cứu họ .  

- Vâng ,thƣa ông .  

- Nếu chẳng may,giữa một ngƣời và anh có một vùng bức xạ . Anh có bao giờ làm việc với bức xạ 

chƣa ?  

- Chƣa ,thƣa ông .  

- Tốt, bức xạ sẽ giết anh tức khắc . Nó sẽ phá hủy bộ óc của anh .Anh phải luôn luôn nhớ nhƣ vậy . 

Tất nhiên là anh không muốn hủy diệt mình chứ .  

Con robot có vẽ bị sốc .  

- Tất nhiên . Nhƣng làm thế nào tôi có thể cứu ngƣời ? Tôi sẽ bị hủy diệt ngay từ đầu .  

- Đúng . -Bogert chậm rãi nói- Đó là sự thực . Tốt lắm . Tôi khuyên anh cứ ngồi tại chỗ nếu anh đƣợc 

thông tin là có bức xạ ở vùng giữa anh và ngƣời bị nạn .  

- Cám ơn ,thƣa ông . Con robot nói một cách vui vẻ .  

- Tất nhiên , nếu không có vùng bức xạ nguy hiểm nào ,thì anh phải cứu ngƣời đấy .  

- Tự nhiên là vậy ,thƣa ông .  

Nó đi ra và con robot số 15 bƣớc vào …  

* *  

*  

Căn phòng bức xạ lớn đã đƣợc chuẩn bị . 63 con robot kiên nhẫn chờ đợi trong những căn phòng 

bằng gỗ nhỏ ,tất cả đều trống ở phía trƣớc nhƣng che kín tách biệt mỗi con với nhau .  

- Anh có chắc là từ buổi phỏng vấn đến nay không một con robot nào nói chuyện với nhau đấy chứ ?  

Susan Calvin hỏi .  

- Chắc chắn . Black nói một cách kiên quyết .  

- Tôi sẽ ngồi ở ghế trung tâm .- Calvin nói với Kallner.- Tôi cần phải nhìn thấy những hành động nhỏ 

nhất của chúng .  

- Đồng ý .  

- Vậy thì hãy thử một lần cuối cùng .  

Cô ngồi trên ghế ,im lặng ,căng mắt nhìn . Một tảng đá nặng rơi xuống .  

Một con robot đơn lẽ đứng dậy , tiến hai bƣớc về phía trƣớc . Và dừng lại .  

Đúng lúc đó , Tiến sĩ Calvin cũng ngồi bật dậy ,ngón tay của cô chỉ về phía nó :  

-Nestor 10,đến đây .- Cô kêu lên giọng lanh lãnh – Đến đây .  

Một cách chậm chạp và miễn cƣởng ,con robot tiến về phía trƣớc .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Black ,hãy cho những con robot khác rời khỏi phòng ngay lập tức - nhà tâm lý học kêu to nhƣng 

cặp mắt vẫn không rời khỏi con robot . –Hãy mang chúng ra ngoài nhanh lên , mang chúng ra ngoài .  

Nestor 10 đến gần hơn  

- Tôi đƣợc ra lệnh phải biến mất đi –tôi phải vâng lời . Tôi đã bị tìm thấy – cô yếu ớt và chậm chạp 

nhƣ vậy – Tôi có năng lực và thông minh –Họ không bắt đƣợc tôi – không một ai tìm đƣợc tôi – 

không một ai…  

Một bƣớc nữa và một cánh tay sắt đẩy vào vai Tiến sĩ Calvin . Cánh tay quá nặng làm Tiến sĩ Calvin 

ngã xuống sàn .Cánh tay con robot vắt ngang qua ngƣời cô. Nó không động đậy .  

Một gƣơng mặt cúi xuống nhìn cô .  

- Cô có đau ở đâu không ? Black lo lắng hỏi .  

Cô lắc đầu khi họ kéo Nestor 10 đi và nâng cô dậy .  

– Chuyện gì đã xảy ra ?  

-Tôi cho phủ bức xạ toàn vùng .-Black giải thích - Khi chúng tôi biết nó muốn tấn công cô , chúng 

tôi chẳng còn thời gian để kịp nghĩ phải làm gì nữa . Một lƣợng phóng xạvừa đủ để phá hủy Nestor 

10 ,nhƣng không đủ làm hại cô .  

- Thực tình tôi không nghĩ nó muốn tấn công tôi - Tiến sĩ Calvin nói một cách yếu ớt .- Nó đang thử 

tấn công ,nhƣng Điều Luật Thứ Nhất đã đƣợc thay đổi của nó vẫn còn giữ nó quay lại .  

* *  

*  

Sau đó Calvin đã giải thích cho Bogert và Kallner biết làm thế nào mà cô nhận biết đƣợc Nestor 10 .  

- Chúng ta đã cảnh cáo tất cả robot rằng có một vùng bức xạ giữa robot và ngƣời . Vì vậy chúng 

không hề chuyển động .  

- Đúng ,đúng .tôi hiểu . Nhƣng tại sao Nestor 10 lại đứng dậy ?  

- Đó là do có sự xếp đặt của tôi và Black . Diện tích phân cách không phủ loại bức xạ nguy hiểm 

,đấy là loại ánh sáng không làm hại ai . Độ nóng bình thƣờng . Vô hại . Nestor 10 biết rằng bức xạ đó 

vô hại và vì vậy nó bắt đầu tiến lên phía trƣớc . Trong trƣờng hợp nầy nó biết rằng những NS-2s 

thông thƣờng có thể ý thức đƣợc bức xạ nhƣng không thể phân biệt những loại bức xạ khác nhau 

.Nestor 10 thì biết rành bởi vì nó đã làm việc với ông Black ở đây và đã đƣợc dạy cho cách phân loại 

các bức xạ . Với một con robot bình thƣờng , đó là vùng tử địa ,bởi vì chúng ta nói với chúng rằng 

bức xạ là nguy hiểm chết ngƣời . Nhƣng Neston 10 biết rằng chúng ta nói dối . Trong phút chốc ,nó 

quên rằng những con robot khác biết ít hơn nó .  

Isaac Asimov  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Tôi là ngƣời máy 

Dịch giả: Kim Hài 

- Kết -  

BẰNG CHỨNG  

Chúng tôi uống nốt ly cà phê và Tiến sĩ Calvin bắt đầu nói chuyện về sự phát triển của 50 mƣơi năm 

sau .  

- Trái đất đã trở nên quá nhỏ cho các quốc gia ,và việc đổi từ những quốc gia sang thành những vùng 

đƣợc bắt đầu từ những robot . Tôi đang nghĩ đến một ngƣời đàn ông,ông ta đã chết năm vừa rồi .  

Giọng nói của cô bất chợt trở nên buồn sâu sắc  

- Oâng ta chuẩn bị để chết bởi vì ông biết rằng chúng tôi chỉ cần ông ta một thời gian ngắn . Đó là 

Stephen Byerly .  

- Vâng,tôi nhớ,có lần cô đã nói chuyện về ông ấy .  

- Lần dầu tiên,ông ta bƣớc chân vào chính phủ là năm 2032 . Lúc đó cậu chỉ là một thằng bé con ,cho 

nên cậu chẳng thể nhớ đƣợc cuộc tuyển cử kỳ lạ của ông ta vào chức Thống đốc Thành phố đâu .  

* * *  

Francis Quinn là một chính trị gia ,và ông đã đến gặp Alfred Lanning có việc .Giọng của Quinn có 

vẽ rất thân thiện :  

-Tôi nghĩ ông biết Stephen Byerly ?  

Tiến sĩ Lanning ,ngồi ở phía đối diện , cau mày tỏ vẽ sốt ruột .  

- Tôi có nghe nói về ông ta . Tôi tin sắp tới đây ông ấy có lẽ sẽ trở thành Thống đốc thành phố của 

chúng ta .  

- Đúng vậy . Có thời kỳ ông ấy chỉ là một luật sƣ .Nhƣng nếu có đủ ngƣời bỏ phiếu cho ông ta tại 

cuộc tuyển cử ,thì ba tháng nữa .ông ta sẽ trở thành thống đốc .  

Lanning kiên nhẫn giải thích :  

- Ông Quinn, tôi không thích thú gì với chuyện chính trị ..  

- Nhƣng chuyện nầy rất quan trọng đối với công ty US robot . Oâng có hiểu không nếu tôi cho ông 

biết việc nầy : Oâng Byerly chƣa bao giờ ăn uống .  

Đôi mắt của Lanning mở to,ông buột miệng :  

-Đúng là chuyện lạ thƣờng .  

Nét mặt của Francis Quinn có vẽ thích thú :  

- Suốt năm qua ,tôi đã cho điều tra về Stephen Byerly một cách cẩn thận. Cuộc sống của ông ta bình 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

thƣờng ,lặng lẽ .Đƣợc nuôi dƣỡng tại một thành phố nhỏ ,tốt nghiệp đại học ,bị một tai nạn ô tô ,đến 

thành phố .Và tại thành phố này ,không một ai nhìn thấy ông ấy ăn uống . Chƣa bao giờ . Và chẳng 

một ai nhìn thấy ông ấy ngủ .  

Lanning lắc đầu :  

- Anh cố nói với tôi một chuyện mà chuyện đó chẳng đáng tin chút nào .  

-Tiến sĩ Lanning ,ông ấy là một robot .  

Đôi mắt già nua của Lanning ngạc nhiên sửng sốt . Đó là chuyện không thể có . Ông biết là công ty 

RobotUS là công ty duy nhất trong hệ mặt trời chế những bộ não Positron ,và công ty không bao giờ 

chế tạo một con robot có dáng của một con ngƣời và có những đặc điểm nhƣ ngƣời .  

- Lẽ tất nhiên,công ty của ông sẽ phải điều tra về chuyện đó . Quinn trở .giọng mềm mỏng -Ông biết 

rất rõ là có điều luật nghiêm khắc phản đối việc sử dụng những robot positron trên những hành tinh 

.Nếu Byerly là một robot ,hãy nghĩ xem ù công ty của ông sẽ gặp phải những điều khủng khiếp nhƣ 

thế nào . Hãy tƣởng tƣợng ra những sự khích động công khai và kinh khủng …  

Lanning nhìn chăm chăm vào ông ta với một sự giận giữ lạnh lùng ,chờ cho ông ta nói tiếp  

--Những gì xảy ra với bộ óc positron trong những con robot của ông khi công việc của chúng chấm 

dứt ? Quinn hỏi với một nụ cƣời thích thú .  

- Những bộ óc Positron sẽ phân hủy hoặc đƣợc dùng cho những con robot mới .  

Lanning kiên nhẫn giải thích .  

- Liệu có một ai đó giữ lại một trong những bộ óc ấy – để làm một việc bất hợp pháp –nhƣ  chế tạo 

một con robot có tính ngƣời không ?  

- Nói một cách khoa học thì có thể chế tạo ra một con robot có tính ngƣời nhƣ vậy ,vâng ,nhƣng ông 

Quinn à,không có chuyện nhƣ vậy đâu ,tôi hứa với ông đấy .  

* * *  

Stephen Byerly ,trạc 40 tuổi .Vẻø bề ngoài ông takhá hợp với số tuổi 40. Ông trông khỏe mạnh và 

vui vẻ,nhất là khi ông ta cƣời . Và hiện tại,ông ta đang cƣời .  

- Thật không ,Tiến sĩ Lanning ? Tôi-Tôi là robot ?  

Lanning cau mày nhìn tiến sĩ Calvin đang ngồi cạnh ông . Cô đang im lặng .  

- Một vài ngƣời đã nói với chúng tôi rằng ông là một robot và chúng tôi phải điều tra bởi vì công ty 

của chúng tôi là công ty duy nhất sản xuất những bộ não Positron .-Lanning lạnh lùng giải thích .-  

- Ồ vâng ,địa vị của ông là phải làm rõ chuyện nầy . Tôi rất tiếc nếu nụ cƣời của tôi làm ông phiền 

.Tôi có thể giúp gì ông ?  

- Oâng sẽ ngồi trong phòng ăn với những nhân chứng tại chỗ và ăn ,đƣợc không ?  

Lanning hỏi một cách bình tỉnh trong khi Tiến sĩ Calvin chăm chú quan sát ông Byerly .  

Byerly đƣa mắt nhìn Tiến sĩ Calvin một thoáng trƣớc khi quay trở về phía Lanning .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

- Tôi không nghĩ rằng tôi có thể làm việc đó . Tôi biết Franciss Quinn.Ông cũng thấy đấy, ông ta 

không muốn tôi trở thành Thống đốc Thành phố và vì vậy ông ấy bịa chuyện tôi . Thật vô lý .Tôi 

không ngủ nhiều và ăn uống ở chốn công cọng , đó là những gì ông Quinn báo cáo về tôi phải không 

?  

Rồi ông quay sang Tiến sĩ Calvin :  

- Cô là nhà tâm lý học của Công Ty phải không ?  

- Nhà tâm lý học về robot .  

- Đúng ,nhƣ một nhà tâm lý ,nhà tâm lý robot .Tôi đoán là cô có mang chút thức ăn theo lúc sáng nay 

.  

Một chút ngạc nhiên thoáng qua khuôn mặt của Tiến sĩ Calvin .Cô mở cái túi lấy ra một trái táo lẳng 

lặng đƣa cho Byerly .  

Lặng lẽ ,ông cắn vào trái táo và cũng lặng lẽ ông nhai nuốt nó .  

Tiến sĩ Lanning tƣơi cƣời thoải mái .Nhƣng chỉ một phút sau ,Tiến sĩ Calvin đã khiến ông trở lại 

trạng thái lo lắng ban đầu . Cô nói :  

- Tôi muốn nhìn thấy ông ăn.Nhƣng dĩ nhiên , điều đó đâu chứng minh đƣợc gì .  

Lanning hỏi :  

- Không chứng tỏ điều gì à ?  

- Tất nhiên là không . Rõ ràng , nếu ngƣời đàn ông này là một robot tính ngƣời thì ông ta sẽ phải là 

một bản sao hoàn hảo . Hãy nhìn làn da,đôi mắt ,xƣơng tay của ông ta . Nếu ông ta là một robot ,thì 

tôi mừng cho công ty US robot đã chế tạo ra đƣợc ông ta ,bởi vì ông ta là một tác phẩm tốt đẹp . Bất 

cứ ai làm ra ông ta đƣợc hoàn hảo nhƣ vậy thì chắc chắn cũng sẽ làm cho ông ta có thể ăn uống ,ngủ 

nghĩ , nếu cần thiết phải thế .  

- Hãy chờ một chút – Lanning nói với giọng giận dữ - Tôi không quan tâm đến việc Oâng Byerly là 

con ngƣời hay không phải con ngƣời . Tôi chỉ quan tâm đến việc bảo vệ Công ty Robot US . Một 

bữa ăn bình thƣờng sẽ chấm dứt vấn đề này .  

-Nhƣng ông đừng quên rằng tôi muốn trở thành Thống đốc .Nếu Quinn muốn gọi tôi là một robot ,thì 

tôi sẽ biểu diễn một trò chơi với ông ta .  

Lanning nhìn bằng ánh mắt không vui :  

- Ông ta sẽ nói công khai rằng ông là một robot .  

- Chính xác .Cứ để ông ta nói với mọi ngƣời . Cuối cùng ,Tôi sẽ thắng ông ta bằng cách xử dụng 

chính vũ khí riêng của ông ta để chống lại ông ta .  

Susan calvin đứng lên :  

- Thôi,Tiến sĩ Lanning, ông ta không thay đổi ý định của mình đâu  

- Nhƣ cô thấy đấy – Byerley mỉm cƣời lịch sự - Cô cũng là một nhà tâm lý học về con ngƣời đấy .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

* * *  

Sau khi quay về nhà , Byerly trở nên đăm chiêu ,suy nghĩ ,có lẽ ông không còn đủ tự tin tin tƣởng 

nhƣ lúc ban chiều .  

Ngƣời đàn ông trong chiếc xe lăn nhìn ông mỉm cƣới thì thầm hỏi :  

- Sao về trễ vậy ,Steve .. -Oâng ta mở miệng một cách khó khăn -.  

- Tôi biết Thầy John ạ –Byerly nhẹ nhàng nói - Có một vấn đề đặc biệt nên tôi về trễ .  

Gƣơng mặt của John bị cháy nám một cách dễ sợ từ mấy năm trƣớc nhƣng đôi mắt ông vẫn trong 

sáng . Bây giờ đôi mắt ấy ánh chút lo âu .  

–Không có việc gì mà anh không giải thích đƣợc ?  

-Tôi không chắc là đúng nhƣ vậy .Có lẽ tôi cần thầy giúp đỡ bởi thầy là một ngƣời khôn ngoan trong 

gia đình . Hãy đi ra ngoài vƣờn . Chiều nay trời rất đẹp .  

Hai cánh tay mạnh mẽ nâng John từ xe lăn lên và Byerly nhẹ nhàng mang ông ta băng qua ngôi nhà 

để ra vƣờn ,ông cẩn thận đặt John xuống thảm cỏ .  

- Hãy nói với tôi về những rắc rối của anh .  

- Quinn đang tấn công tôi vì cái chức thống đốc . Oâng ta dọa sẽ nói với mọi ngƣời rằng tôi là một 

robot .  

Đôi mắt của John mở to :  

- Không thể nhƣ vậy . Tôi không tin .  

- Đó là sự thực . Hai nhà khoa học của Công ty Robot US đã đến văn phòng tôi hôm nay để vặn hỏi 

tôi .  

Bàn tay thanh mảnh của John lùa trên đám cỏ ,ông nói :  

- Tôi hiểu rồi .  

- Nhƣng tôi có một ý kiến . Hãy lắng nghe tôi và nói cho tôi biết nếu chúng ta có thể thực hiện đƣợc .  

* * *  

Francis Quinn nhìn Tiến sĩ Alfred Lanning chòng chọc trong khi Lanning chăm chú nhìn Susan 

Calvin ,lúc ấy đang bình tỉnh nhìn Quinn.  

- Chúng tôi đã làm những gì mà ông đòi hỏi – Lanning nói lần thứ hai – Chúng tôi thuyết phục để 

ông ta ăn . Oâng ta không phải là một robot .  

Tiến sĩ Calvin vẫn trầm ngâm suy nghĩ ,không nói lới nào .Cuối cùng ,Quinn quay sang hỏi Calvin :  

- Cô không nói gì ,hãy nói với tôi những gì cô nghĩ đi .  

- Nói ngay đi ,Susan..- Lanning nhắc khéo .  

- Hãy để cô ấy nói – Quinn nói một cách nhẹ nhàng .  

Susan Calvin hƣớng đôi mắt lạnh lùng của mình vào Quinn và nói :  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

-Chỉ có 2 ngày để kiểm tra Byerly có phải là một robot hay không . Oâng có thể chiếu quang tuyến X 

ông ấy . Hoặc ông có thể nghiên cứu tâm lý của ông ta . Nếu ông ta có một bộ não Positron ,thì ông 

ta sẽ tuân theo điều luật thứ nhất về Robot . Oâng biết chứ ?  

Quinn gật đầu .  

- Bất kỳ thế nào nếu Byerly phá vỡ điều luật đó ,thì ông ta không phải là Robot . Nếu ông ta tuân 

theo tất cả các điều luật ,ông ấy có lẽ là một robot ,hoặc đơn giản vì ông ta là một ngƣời tốt .  

- Vì thế cô nói với tôi rằng cô không thể kiểm tra xem ông ấy có phải là một robot hay không .?  

- Tôi có thể kiểm tra để xác nhận ông ấy không phải là robot .  

Nhà chính trị đứng dậy  

- Rồi chúng ta sẽ thấy những gì mà cơ thể Byerly có dƣới làn da của ông ấy . Bằng cách nầy hoặc 

cách khác ,tôi sẽ chứng minh ông ấy là một robot .  

Nói xong ,ông ta rời phòng .  

Lanning quay lại sốt ruột hỏi :  

-Tại sao cô lại cứ nhất định …  

-Vì ông tôi không muốn nói dối– Cô trả lời rõ ràng .  

-Chuyện gì sẽ xảy ra với công ty Robot nếu ông ta tháo tung Byerly với một lô bánh xe , mạch điện 

và những mảnh tung toé ? Rồi gì gì nữa .?  

- Oâng ta chẳng tháo tung đƣợc Byerly đâu .-Calvin nói một cách tự tin - Byerly chí ít cũng thông 

minh nhƣ Quinn.  

* * *  

Những tờ báo mới đầy những tin tức về “”Robot Byerly “. Không ai để ý đến những chuyện khác 

nữa . Thoạt tiên ,ngƣời ta cƣời cợt xem nhƣ chuyện khôi hài ,nhƣng rồi ngƣời ta nhanh chóng bắt đầu 

tƣởng tƣợng ra đủ thứ . Sự thực nhƣ thế nào ? Ý tƣởng đó thực khủng khiếp,không thể tin đƣợc 

.Không một ai bỏ phiếu cho Byerly ,nếu chứng cớ cho thấy ông ta là một robot .  

Những ngƣời phản đối sự phát triển của robot đòi hỏi phải ban hành những điều luật mới ,và số công 

dân nổi giận bắt đầu tăng . Đã phải tăng cƣờng những ngƣời bảo vệ trang bị súng ống chung quanh 

các cơ sở của công ty Robot và nhà máy . Cảnh sát bảo vệ Byerly ngày đêm .Các phóng viên , nhiếp 

ảnh gia chực chờ bên ngoài nhà của Byerly và phỏng vấn những nhà khoa học ở Công ty US robot . 

Chẳng bao lâu ,một một viên chức thành phố đi cùng với hai cảnh sát đã đến để kiểm tra nhà Byerly .  

Bình tỉnh ,Byerly đọc lệnh khám nhà do một thẩm phán của thành phố ký . Rồi ông ta gật đầu :  

- Hãy làm việc của các ông .  

Viên chức rời phòng với hai cảnh sát để kiểm tra căn nhà . Mƣời phút sau ,họ trở lại và đề nghị :  

-Oâng Byerly ,chúng tôi cần kiểm tra chính ông . Chúng tôi có mang theo một máy X quang.  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

Byerly mỉm cƣời , lắc đầu .  

- Ông không thể kiểm tra thân thể tôi . Tôi đã đọc bảng liệt kê những gì các ông đƣợc phép kiểm tra 

.Theo lệnh của thẩm phán thành phố các ông chỉ đƣợc kiểm tra nhà tôi,vƣờn tôi ,nhà xe ,và bất kỳ 

một tòa nhà khác trong vƣờn tôi . Nhƣng các ông không có phép kiểm tra tôi .  

Không thể làm gì hơn ,toán kiểm tra ra về . Nhƣng khi đến cửa , viên chức quay lại ,tay thọc vào túi 

xách , giận giữ nói :  

-Ông là một luật sƣ mƣu mẹo đấy .  

Ông ta đứng lại một lát ,rồi đi xăm xăm đến chỗ đám phóng viên đứng bên ngoài ngôi nhà ,và hét lên 

:  

- Ngày mai , sẽ có vài chuyện hay ho đón chờ các bạn đó .  

Khi đã yên vị trong xe ,ông lấy trong xách tay ra một cái máy nhỏ xíu và cẩn thận kiểm tra nó . Đây 

là lần đầu tiên ông ta dùng một cái máy X quang hiện đại . Oâng ta hy vọng mình đã sử dụng nó một 

cách chính xác ..  

* * *  

Trƣớc đây ,Quinn và Byerly chƣa bao giờ mặt đối mặt .Nhƣng sau ngày khám xét căn nhà của 

Byerly ,Quinn đã điện thoại cho Byerly qua điện thoại truyền hình .  

- Tôi quyết định thông báo với tất cả cử tri là ông đã mặc một cái áo chống X quang .Chuyện này 

cho thấy là ông sợ bị chiếu X quang . .  

Byerly nói một cách thân thiện :  

-Tôi không muốn bị rọi X quang vì tôi muốn bảo vệ cuộc sống riêng tƣ của mình –Rõ ràng là ông 

không tôn trọng đời sống riêng tƣ của mỗi cá nhân – hoặc bảo vệ con ngƣời khỏi những sự đối xử bất 

chính . Lẽ tất nhiên ,tôi phải thận trọng và những cử tri có thể nhận thấy rõ sự khác nhau đó giữa hai 

chúng ta .  

- Một ý tƣởng đáng chú ý . Nhƣng chẳng có ai tin ông đâu . -Quinn nhìn vào tờ giấy trong tay ông ta 

– một chuyện khác ,bạn của ông không có trong nhà ông .  

- Ông thầy giáo già của tôi . –Byerly bình tỉnh nói – Ông đã về quê –đƣợc hai tháng rồi .  

- Thầy của ông ? Một là khoa học ?  

- Trƣớc khi bị tai nạn,ông ấy là một luật sƣ và một nhà khoa học . Bây giờ ,sức khoẻ ông ấy quá kém 

vì thế chỉ có thể làm những việc nho nhỏ thôi .  

Quinn không cƣời .  

- Ông ấy biết gì về những robot ?  

Byerly nhìn vào gƣơng mặt của Quinn trên màn hình điện thoại ,nhƣng nét mặt ông ta không hề thay 

đổi:  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

– Tôi không rành về chuyện đó .  

- Thầy của ông là một Stephen Byerly chính cống . Ông ta chế tạo ra ông . Chẳng ai bỏ phiếu cho 

ông đâu . Ông là một robot .  

Byerly ngoác miệng cƣời :  

- Ông không thể chứng minh điều đó . Còn chuyện thất cử ,…tốt thôi , trong khi trƣớc đây tôi là một 

luật sƣ không ai hay biết . Bây giờ ,cám ơn ông , tôi nổi tiếng khắp thế giới .  

* * *  

Một tuần trƣớc cuộc bầu cử ,thầy giáo của Byerly đã trở lại thành phố.  

- Công việc của thầy ổn chứ ? Byerly hỏi .  

- Kha khá .Sẽ chẳng có vấn đề gì đâu .  

- Có một vài vụ bạo động lớn trong thành phố suốt thời gian tuyển cử ,nhƣng tôi không nghĩ nó nguy 

hiểm .Thầy John à ,ngày mai,chắc chắn thầy phải xem truyền hình đấy nhé .  

Byerly nhẹ nhàng nắm tay thầy .  

* * *  

Đám đông rất lớn . Nhiều ngƣời giận dữ ,bởi vì họ không muốn một robot trở thành một thống đốc 

mới . Từ trên bục cổ động ,Byerly nói chậm rãi và bình tỉnh ,nhƣng ít ngƣời lắng nghe . Tiếng gào 

thét và tiếng kêu giận dữ từ đám đông nổi lên càng lúc càng lớn hơn . Rồi một ngƣời đàn ông 

cao,gầy, cố chen qua rừng ngƣời để tiến lên phía trƣớc,hắn kêu to :  

- Này ,hãy đánh tôi đi .  

- Bình tỉnh ,bình tỉnh nào .- vài ngƣời đứng bên cạnh hắn khuyên can -  

- Hãy đánh tôi –hắn lập lại lần nữa . – Nếu ông không phải là một robot ,hãy chứng minh đi .Đánh 

tôi nè .  

Hắn nhảy phóc lên bục đứng trƣớc mặt Byerly ra vẽ thách thức .  

Đám đông bỗng im lặng .Họ chờ đợi thái độ của Byerly .  

- Tôi đâu có lý do để đánh ông –Byerly nói một cách rõ ràng .  

Ngƣời đàn ông cƣời lớn :  

- Ông không thể đánh tôi . Ông không muốn đánh tôi . Ông không phải là một con ngƣời . Ông là 

một cổ máy .một cổ máy xấu xa .  

Và Byerly ,trƣớc hàng ngàn ngƣời đông đúc và trƣớc hàng triệu ngƣời đang xem truyền hình ,vung 

tay lên đánh một cú thôi sơn vào cằm ngƣời đàn ông trƣớc mặt . Hắn văng ra phía sau ,không việc gì 

,nhƣng trên nét mặt hắn hiện rõ nổi ngạc nhiên ,sửng sờ .  

Tiến sĩ Calvin có mặt ở hàng ghế đặc biệt ,theo dõi sự việc từ đầu đến cuối . Khi mọi việc kết thúc , 

cô đứng dậy,bỏ đi .Một phóng viên chạy theo . Tiến sĩ Susan Calvin ngoảnh lại nói :  

- Anh có chứng cớ rồi đấy . Oâng ta là con ngƣời .  

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

* * *  

Tiến sĩ Calvin và Stephen Byerly gặp lại nhau một tuần trƣớc khi ông ta nhận nhiệm sở trong tòa 

nhàThống đốc .  

- Tôi lấy làm tiếc vì phải kết thúc nhƣ vậy . Nhà tâm lý học nói .- Tôi yêu thích các robot hơn là con 

ngƣời , Tôi thích nhìn một robot điều hành thế giới . Họ không thể làm hại con ngƣời và vì vậy họ sẽ 

cai trị tốt hơn bất cứ một con ngƣời nào . Bởi vì theo những điều luật của Robot ,một robot khôngbao 

giờ đƣợc phép độc ác ,điên rồ và bất công .Đó sẽ là câu trả lời hoàn hảo cho những vấn đề của chính 

phủ .  

- Ngoại trừ một điều những bộ óc Positron không có khả năng nhƣ bộ óc của con ngƣời .  

- Họ cần có những cố vấn .Chƣa bao giờ một bộ óc con ngƣời có khả năng cai trị đến mức không cần 

những cố vấn .  

Byerly chú ý nghe Susan Calvin với sự thích thú :  

-Tại sao cô lại cƣời ,tiến sĩ Calvin ?  

- Bởi vì Ông Quinn không nghĩ thấu đáo mọi việc .Khoảng ba tháng trƣớc khi bầu cử ,thầy của ông 

về quê với vài lý do rất bí mật . Ông ta chỉ trở lại trƣớc khi xảy ra cuộc huyên náo nổi tiếng của ông . 

Và sau tất cả nhƣng gì mà ông ấy đã làm một lần rồi ,ông ta có thể làm lần thứ hai .  

- Tôi không hiểu kịp .  

Tiến sĩ Calvin đứng lên chuẩn bị để đi .  

- Ý tôi là có một lần , một robot có thể gây tổn hại cho con ngƣời mà không phá vỡ điều luật thứ nhất 

.  

- Và đó là khi nào ?  

Tiến sĩ Calvin dừng lại ở cửa ra vào .Cô nói một cách bình thản :  

- Khi con ngƣời giống hệt một robot .  

Rồi cô mỉm cƣời phóng khoáng ,gƣơng mặt gầy của cô sáng lên :  

- Chào ông Byerly.Tôi sẽ bỏ phiếu cho ông một lần nữa , ở kỳ bầu cử 5 năm tới ,vào chức vụ Thống 

đốc liên vùng .  

Cánh cửa đóng lại sau lƣng cô .  

* * *  

Tôi nhìn Tiến sĩ Calvin trân trối :  

-Có thực không ,thƣa Tiến sĩ ?  

Cô nói :  

- Nhƣ vậy đấy .  

- Có nghĩa là Byerly vĩ đại là một robot ?  

- Ồ , chúng ta không bao giờ tìm ra sự thực . Ông ta đã chuẩn bị để hủy diệt cơ thể mình ,vì vậy sẽ 

Tôi là ngƣời máy  Isaac Asimov 

Tạo Ebook: Nguyễn Kim Vỹ  Nguồn truyện: vnthuquan.net 

chẳng bao giờ kiểm chứng đƣợc . Nhƣng tôi tin rằng ông ta là ..  

- Vâng ,nhƣng ..  

- Chẳng nhƣng nhị gì cả .Byerly là một Thống đốc thành phố giỏi nhất và năm năm sau ,ông ta đã trở 

thành Thống đốc liên vùng .Và năm 2044 ông trở thành Thống đốc thế giới đầu tiên .  

Im lặng kéo dài và rồi Tiến sĩ Calvin đứng lên và nói :  

-Đó là tất cả ,tôi đã chứng kiến mọi việc ,từ buổi ban đầu ,khi mà những con robot đơn giản chƣa thể 

nói đƣợc , đến tận bây giờ ,khi những con robot là niềm hy vọng thực sự duy nhất cho sự an toàn của 

con ngƣời . Chắc tôi chẳng thấy đƣơc lâu hơn . Tôi đã trải qua gần hết một đời ngƣời . Nhƣng cậu thì 

sẽ đƣợc nhìn thấy những gì đến tiếp theo .  

* * *  

Tôi không bao giờ còn gặp lại Tiến sĩ Calvin một lần nữa .Cô đã qua đời một tháng sau đó ,hƣởng 

thọ 82 tuổi .  

Ngƣời dịch : KIM-HÀI  

Lời cuối: Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện. 

Nguồn: http://vnthuquan.net 

Phát hành: Nguyễn Kim Vỹ. 

Nguồn: Vnthuquan - Thƣ viện Online 

Đƣợc bạn: Ct.Ly đƣa lên 

vào ngày: 6 tháng 9 năm 2008