Đọc truyện Tổng hợp văn cấp 3 - Chữ người tử tù- Cảnh cho chữ

♥ Truyen2U.Pro - Tên miền mới của Truyen2U.Net

Chữ người tử tù- Cảnh cho chữ

Trước Sau

Màu nền

Font chữ

Font size

Chiều cao dòng

Nhắc đến Nguyễn Tuân là nhắc đến " cả một định nghĩa về người nghệ sĩ ". Nguyễn Tuân đã tạo cho mình một phong cách độc đáo, không thể lẫn lộn với bất kì ai trong làng văn học Việt Nam. Ông đã đem vốn sống, vốn hiểu biết sâu rộng của mình tạo nên quan niệm sáng tác lớn lao đầy triết lí. Ngòi bút của ông luôn hướng đến cái đẹp, cái phi thường. Phong cách tự do và ý thức sâu sắc về cái tôi cá nhân đã khiến Nguyễn Tuân tìm đến thể tuỳ bút như một điều tất yếu. Ông để lại cho đời nhiều tác phẩm nhưng nổi bật trong đó là " Chữ người tử tù "- truyện ngắn được xem là xuất sắc và tiêu biểu nhất của tập " Vang bóng một thời ". Tác phẩm đã thể hiện quan niệm của Nguyễn Tuân về cái đẹp. Với bàn tay tài hoa của mình, nhà văn đã khéo léo dựng nên một tình huống truyện vô cùng độc đáo và kịch tính với cuộc hội ngộ của những con người đối lập trong cảnh cho chữ- " Một cảnh tượng xưa nay chưa từng có ".

Ở các thể loại tiểu thuyết, kịch, đặc biệt là truyện ngắn, tình huống truyện luôn giữ vai trò quan trọng, là vấn đề cốt lõi, là chìa khoá để khám phá một tác phẩm. Nhà văn Nguyễn Minh Châu cho rằng: " Tình huống truyện giống như thứ nước rửa ảnh làm nổi bật lên hình sắc các nhân vật". Nó có ý nghĩa đặc biệt quan trọng quyết định đến sự sống còn của tác phẩm và là phương tiện để nhà văn truyền tải tư tưởng, những dụng ý nghệ thuật của mình tới người đọc. Tình huống truyện trong " Chữ người tử tù" mang nhiều nét độc đáo, kịch tính riêng, không thể nhầm lẫn. Tình huống xoay quanh cuộc gặp gỡ kì lạ trong hoàn cảnh éo le có phần ngang trái giữa viên quản ngục và Huấn Cao đứng trên hai bình diện xã hội đối lập nhau khi một bên là kẻ phản nghịch phải lãnh án tử trong khi bên còn lại là đại diện cho tầng lớp thống trị, là người thực thi pháp luật. Cứ ngỡ điều này sẽ là rào cản khó thay đổi, tạo nên khoảng cách giữa hai tâm hồn đồng điệu thì chính lòng yêu mến nghệ thuật cùng sự si mê,ngưỡng mộ trước cái đẹp đã biến họ trở thành những người tri kỉ của nhau. Và cảnh cho chữ xảy ra có ý nghĩa cởi nút,giải toả những băn khoăn, chờ đợi nơi người đọc,từ đó toát lên những giá trị lớn lao của tác phẩm.

Cảnh cho chữ là một "cảnh tượng xưa nay chưa từng có". Nếu người nghệ sĩ thư pháp thường viết chữ ở những không gian thoáng đãng, yên tĩnh, sạch sẽ thì Huấn Cao lại cho chữ viên quản ngục trên mảnh đất lao tù, " trong buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện đất bừa bãi phân chuột, phân gián ". Một nơi chứa đầy bóng tối, nhơ bẩn, nơi của sự chết chóc, xấu xa, tăm tối ngự trị nay lại trở thành nơi cái đẹp cao quý được ra đời. Biện pháp đối lập được sử dụng trong cách khắc hoạ hoàn cảnh của việc cho chữ đã thành công trong việc tạo dựng sự tương phản góp phần làm nổi bật hơn ý nghĩa sâu sắc về sức sống của cái đẹp mà nhà văn muốn hướng tới. Đồng thời, hoàn cảnh ngang trái cũng cho thấy ý chí phi thường của những con người yêu cái đẹp, dám vượt lên mọi sự khắc nghiệt của hoàn cảnh để chiêm ngưỡng và lưu giữ nó. Thời gian ở đây cũng gợi cho ta tình cảnh của người tử tù. Đây là đếm cuối mà người nghệ sĩ có thể cống hiến tài năng, sức lực của mình cho việc sáng tạo nghệ thuật, dù sắp phải đối mặt với cái chết, dường như Huấn Cao không cảm thấy hối tiếc khi đã tìm được tri kỉ của đời mình.

Và trong hoàn cảnh ấy thì "một người tù, cổ đeo gông,chân vướng xiềng, đang dặm tô nét chữ trên tấm lụa trắng tinh căng trên mảnh ván" với một phong thái ung dung, đường hoàng đỉnh đạc. Đây là một điều mà hiếm có thể thấy ở một người mà ngay ngày mai sẽ phải đối diện với tử thần. Sự lên ngôi và chiến thắng của cái đẹp tạo nên sự đảo ngược vị thế rất kì lạ nơi lao tù. Nguyễn Tuân dùng hai chữ "người tù " để nói về Huấn Cao, nhằm nhấn mạnh về thân phận của người sáng tạo cái đẹp, đối lập với khí phách, bản lĩnh của người anh hùng như thể Huấn Cao mới là chủ nhân đích thực của chốn lao tù tăm tối. Trong khi đó hai mệnh quan của triều đình lại khúm núm chuyển động " thầy thơ lại gầy gò thì run run bưng trậu mực", " viên quản ngục lại vội khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa ống ". Trật tự kỉ cương thông thường đang bị đảo lộn. Viên quản ngục đáng lẽ phải hô hào, răn đe kẻ tù tội nhưng trong hoàn cảnh này thì tù nhân ại trở thành người răn dạy, ban phát cái đẹp. Dường như viên quản ngục và thầy thơ lại đang trở thành những người hầu cận cho cái tài, cái đẹp, Huấn Cao càng khí khái, cương trực bao nhiêu thì viên quản ngục càng nhân nhượng, lễ phép bấy nhiêu. Điều này không làm hạ thấp giá trị nhân phẩm của con người mà mà ngược lại còn thể hiện tình yêu nghệ thuật và thiên lương toả sáng đáng trân trọng của viên quản ngục và thầy thơ lại giữa trốn ngục tù. Tất cả chỉ vì sự tác động của cái đẹp, của ánh sáng toả ra từ nhân cách, vì quý trọng một tài năng, xót xa cho một báu vật văn hoá sắp bị trôn vùi.

Chính bởi những tấm lòng tri kỉ như thế mà họ đã cùng nhau xoá nhoà đi mọi khoảng cách để cùng xây dựng một thế giới thanh cao, nơi cái đẹp được tồn tại và duy trì. Nghệ thuật đối lập giữa bóng tối va ánh sáng đã làm cho câu truyện cũng vận động theo hướng đó. Cái hỗn độn của nhà giam đối lập với cái thanh khiết của nền lụa trắng và những nét chữ đẹp đẽ. Ánh sáng rực rỡ của bó đuốc đã đẩy lùi đi bóng tối, mùi thơm của chậu mực đã xua đuổi mùi phân chuột, phân gián, màu trắng của tấm lụa bạch đã xoá tan sự u ám của nhà giam. Ngọn lửa của chính nghĩa đã bùng lên ở chốn ngục tù tăm tối, cái đẹp được sáng tạo giữa chốn hôi hám, bẩn thiểu này. Nguyễn Tuân đã tô đậm sự vươn lên thắng thế của ánh sáng so với bóng tối, giờ đây cái đẹp, cái thiện, cái cao cả đang làm chủ. Với cảnh cho chữ này, nhà tù tăm tối đã sụp đổ bởi không còn người tử tù, không còn viên quản ngục, chỉ có người nghệ sĩ tài hoa đang sáng tạo cái đẹp trước đôi mắt ngưỡng mộ sùng kính của những kẻ liên tài, tất cả đều thắm đẵm ánh sáng thuần khiết của cái đẹp, của thiên lương và khí phách. Và cũng trong cảnh này đây, người tử tù đang đi vào cõi bất tử. Sáng mai ổng sẽ bị tử hình, nhưng những nét chữ vuông vắn tươi đẹp hiện lên cái hoài bão tung hoành cả một đời của ông vẫn còn đó. Cái đẹp sẽ mãi tồn tại và được lưu giữ. Ở đây, Nguyễn Tuân đã làm nổi bật lên chủ đề của tác phẩm: Cái đẹp chiến thắng cái xấu xa, thiên lương chiến thắng tội ác. Đó là sự tôn vinh cái đẹp, cái thiện đầy ấn tượng. Và thiên lương của Huấn Cao đang toả sáng, soi đường dẫn lối cho viên quản ngục- một kẻ lầm đường lạc lối qua lời khuyên: "Thầy quản nên tìm về ........... cái đời lương thiện đi ".Chính công việc, môi trường nhà tù hằng ngày đã ràng buộc viên quản ngục vào một giới hạn nghiệt ngã, hằng ngày con người này là công cụ của xã hội nhưng sâu trong cõi lòng kia lại chất chứa một tâm hồn cao đẹp có sở nguyện cao quý. Câu nói đã khẳng định sự trân trọng của Huấn Cao về vẻ đẹp bên trong của con người dù có ở nơi tàn bạo, chết chóc. Đồng thời Huấn Cao khuyên viên quản ngục từ bỏ chốn ngục tù dơ bẩn, "đổi chỗ ở" để có thể tiếp tục sở nguyện của mình. Qua đó, khẳng định một quan niệm sâu sắc cái đẹp có thể sản sinh từ chốn tăm tối nhưng không bao giờ chung sống với cái ác. Trước lời khuyên của người tù, viên quản ngục xúc động: "............." (*). Có những cái vái lạy khiến người ta trở nên thấp hèn nhưng cái vái lạy của viên quản ngục với Huấn Cao ngược lại làm tôn cao cái nhân cách, lòng ngưỡng mộ, cảm phục của ông trước lời khuyên chân thành của người nghệ sĩ. Và cái cúi đầu của viên quản ngục cũng thật cao đẹp chẳng khác nào cái cúi đầu của Cao Bá Quát khi xưa: "Nhất sinh để thủ bái mai hoa". Nó làm cho hình tượng Huấn Cao trở nên cao lớn lạ thường, vương lên những cái dung tục thấp hèn xung quanh. Đồng thời thể hiện mọt chân lí trong bất kì hoàn cảnh nào, con người vẫn luôn khao khát hướng tới chân- thiện- mỹ.

Việc lựa chọn tình huống truyện độc đáo là cuộc gặp gỡ của những con người đối lập nhau vừa làm nổi bật vẻ đẹp của các nhân vật, vừa diễn tả quan niệm sâu sắc của nhà văn về cái đẹp. Cảnh cho chữ đã vẽ lại những nét đẹp trong văn hoá truyền thống và khẳng định sức mạnh nghệ thuật to lớn, phi thường. Việc sử dụng triệt để bút pháp nghệ thuật tương phản đối lập đã làm nổi bật hình tượng nhân vật Huấn Cao là đại diện cho những người nghệ sĩ tài hoa và khẳng định sự chiến thắng của cái đẹp. Đồng thời nhà văn còn sử dụng hệ thống ngôn ngữ trau chuốt, trang trọng mang lại cho truyện bầu không khí và nhịp điệu cổ kính. Trình tự miêu tả cũng thểhiện tư tưởng một cách rõ nét: từ bóng tối đến ánh sáng, từ dơ bẩn đến cái đẹp. Tất cả kết hợp tạo nên một tác phẩm xuất sắc cả về hình thức lẫn nội dung trong sự nghiệp văn chương của Nguyễn Tuân.

Vẫn là Nguyễn Tuân, vẫn cái chất tài hoa uyên bác sáng ngời trong từng câu chữ, nhà văn đã thực sự thành công khi xây dưng hình tượng nhân vật mà bấy lâu nay ông tìm kiếm. "Chữ người tử tù" đã trở thành đỉnh cao của nghệ thuật ngôn từ, đúng như cái tên mà Nguyễn Tuân từng được ví "cây đại thụ của ngôn ngữ". Qua tác phẩm, nhà văn đã nêu lên một chân lí: Cái đẹp là bất tử, dù thực tại có tàn bạo đến bao nhiêu cũng không thể tiêu diệt được, bởi cái đẹp sẽ đăng quang và cứu rỗi thế giới.

* Do giờ mình đã tốt nghiệp rồi và cũng không còn sgk nữa nên hiện mình cũng không xác định được chỗ trống đó là gì nữa. Mọi người hãy đọc và tự tìm trong sgk nhé. Kamsahamita

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen2U.Pro

Trước Sau

#cấp3 #học #tho #vân