La Quán Trung

Tam Quốc Diễn Nghĩa

Hồi 94

Mã Tắc trái lời khuyên, Nhai Ðình thất thủ

Khổng Minh ôm đàn gảy, Tư Mã chạy dài

Ngụy chúa sai Trương Hấp làm tiên phong theo Tư Mã Ý đem binh thẳng tới , còn một phía sai Tân Tỷ và Tôn Lễ đem năm vạn quân đến giúp Tào Chơn.

Riêng Tư Mã Ý dẫn binh ra khỏi ải rồi mời Trương Hấp mà dặn :

- Khổng Minh thường làm việc gì cũng rất cẩn thận. Vì thế nay y đồn binh nơi đó, ắt là phải đánh ngã Mỹ Thành. Vì vậy ta đã có hịch văn cho nơi đó cứ cố thủ không đánh .

Trương Hấp hỏi : 

- Vậy Ðô Ðốc định tấn binh đường nào ?

Tư Mã Ý đáp : 

- Chưa nên đánh vội ? Trước hết phải lấy Nhai Ðình, vì đó là yết hầu của Hớn Trung. Hễ Nhai Ðình lấy được thì tất nhiên Khổng Minh phải trở về Hớn Trung. Nếu y không chịu về thì chỉ trong một tháng là hết lương. 

Ý lại dặn thêm :

- Khổng Minh chẳng phải kẻ thường. Tướng quân phải cẩn trọng lắm mới được. 

Sau đó, Trương Hấp vội vã ra đi .

Còn Khổng Minh đang ở Kỳ Sơn, bỗng có tin báo : 

- Trương Hấp đã tới Tân Thành, còn Mạnh Ðạt đã bị Thân Nghi và Thân Thầm làm nội ứng giết rồi . Nay Ngụy Chúa dùng Tư Mã Ý tiến quân đến đây .

Khổng Minh thất kinh nói : 

- Mạnh Ðạt làm việc không kín, bị chết đã đành, còn hư cả việc của ta nữa . Nay nó đem binh đến Nhai Ðình là nơi yết hầu của ta . Vậy chư tướng ai dám ra giữ Nhai Ðình .

Vừa dứt lời thì Mã Tắc xin đi .

Khổng Minh nói : 

- Nhai Ðình rất quan hệ cho cả tính mạng đại binh ta . Mã Tắc tuy thông binh pháp, song nơi đó không có thành quách gì, rất khó mà kiên thủ.

Mã Tắc thưa : 

- Sá gì một chổ Nhai Ðình nhỏ xíu ấy mà Thừa Tướng lại khinh tôi giữ không nổi ? 

Khổng Minh nói : 

- Tư Mã Ý không phải kẻ thường lại có Trương Hấp làm tiên phong, e ngươi cự không nói. 

Mã Tắc thưa : 

- Nếu không giữ nổi tôi xin chịu tội.

Khổng Minh nói : 

- Không nên nói chơi như vậy !

Mã Tắc thưa :

- Tôi xin làm đoạn văn. 

Khổng Minh xem đoạn văn rồi, nhưng vẫn còn e ngại bèn nói với Mã Tắc : 

- Ta phát cho ngươi năm ngàn binh mạnh và một viên Ðại tướng theo giúp. Vậy phải cẩn trọng ! 

Lại kêu Vương Bình đến dặn : 

- Ta biết ngươi là ngươi rất thận trọng, nên giao việc này. Vậy hãy hết lòng . Hễ đóng trại thì phải lựa chỗ hiểm yếu. Ðóng trại xong phải lập bản đồ gửi về cho ta. Nếu chỗ ấy giữ được, sau khi ta lấy xong Trường An rồi, ắt công ngươi sẽ đứng hàng đầu . Hai người lãnh mạng ra đi.

Khổng Minh sợ hai người còn sơ thất, nên gọi Cao Tường lại dặn :

- Phía Ðông Bắc Nhai Ðình có một thành tên Liệt Liễu thành, chỗ ấy đường núi rất hẹp nên đóng binh lập trại được. Vậy ngươi hãy đến đóng tại thành ấy, nếu Nhai Ðình bị nguy thì hãy đến cứu ứng.

Cao Tường vâng lệnh ra đi, Khổng Minh sợ Cao Tường không phải là đối thủ của Trương Hấp, bèn sai Ngụy Diên dẫn bốn đạo binh ra phía sau Nhai Ðình mà đóng. 

Ngụy Diên thưa : 

- Tôi làm tiên phong lẽ ra phải đi dẹp giặc, sao lại để tôi trấn nơi an nhàn như vậy ?

Khổng Minh nói : 

- Ta lo chổ Nhai Ðình lắm. Vậy ngươi hãy đi đi ?

Ngụy Diên bèn vâng lệnh ra đi. 

Khổng Minh lại kêu Triệu Vân và Ðặng Chi vào mà nói : 

- Từ nay Tư Mã Ý dụng binh, các tướng phải rất cẩn trọng. Hai người hãy ra đóng nơi Tà Cốc, hoặc đánh, hoặc không hư hư thực thực miễn sao cho địch không rõ lực lượng của ta.

Sau đó, sai Khương Duy làm tiên phong ra đánh Mỹ Thành.

Khương Duy hỏi Khổng Minh : 

- Nhai Ðình là nơi trọng yếu, sao Thừa Tướng không tập trung quân nơi đó ? 

Khổng Minh đáp : 

- Binh lực có hạn, ta cần giữ Nhai Ðình , mà cũng phải lấy Mỹ Thành. Nếu giữ được Nhai Ðình cũng không ích gì, còn nếu mất Nhai Ðình mà tản binh đi ắt sẽ lâm nguy. 

Khương Duy nghe nói rất kính phục.

Còn Mã Tắc và Vương Bình đem binh đến Nhai Ðình xem xét địa thế, rồi cười : 

- Thừa Tướng quá lo xa. Một hòn núi hiểm trở thế này sao địch dám tới. 

Vương Bình nói : 

- Dẫu sao cũng phải đề phòng cẩn mật . 

Mã Tắc nói : 

- Ta xem một bên là núi, bốn phía lại không ăn thông vào đâu , đây là chổ trời dành cho ta đó ! 

Vương Bình nói : 

- Tham quân nói như vậy sai rồi , đồn binh nơi giữa đường, dọc theo mé núi mà đóng. Dẫu binh có mấy vạn cũng khó qua, chứ đâu có nên đóng chót vót trên núi. Thảng giặc đốt núi thì sao ? 

Mã Tắc nói :

- Ngươi thiệt kiến thức của đàn bà ! 

Vương Bình nói : 

- Tôi xem Thừa Tướng đóng binh đã nhiều, chỗ nào ông cũng giảng cho tôi biết. Nay tôi coi nơi này, nếu quân giặc chặn đường nước chỉ rồi trong một ngày, quan sĩ sẽ chết khát . 

Mã Tắc nói : 

- Ta đã thông rõ binh pháp, há không biết điều ấy sao ? 

Vương Bình nói : 

- Nếu Tham quân đóng trại trên núi thì hãy chia binh cho tôi, để tôi đóng dưới chân núi. Nếu giặc vây núi tôi sẽ đến cứu ứng. 

Mã Tắc không nghe. 

Bỗng có tin báo :

- Binh Ngụy đã kéo đến . 

Vương Bình xin ra Cự. 

Mã Tắc nói :

- Ngươi đã không nghe lệnh của ta, ta cho ngươi một ngàn binh, tự đóng trại lấy. 

Vương Bình bèn dẫn binh ra khỏi núi đóng trại, lại vẽ họa đồ gửi về cho Khổng Minh. 

Còn Mã Tắc dẫn binh lên núi trấn.

Nói về Tư Mã Ý dẫn đạo Trung quân đến nơi, bèn sai con là Tư Mã Chiêu đi thám thính và dặn : 

- Nếu Khổng Minh đã cố thủ ở đó thì chớ có đến.

Tư Mã Chiêu đi hoi lâu, về thưa : 

- Khổng Minh đã trấn thủ nơi đó .

Tư Mã Chiêu lại nói : 

- Binh Thục không đóng quân nơi yếu lộ, mà lại đóng trên núi. Con tưởng lấy Nhai Ðình dễ như chơi. 

Tư Mã Ý nói .

- Nếu quả thế thì trời giúp ta đó. Nói rồi, bèn cùng Chiêu thẳng đến chân núi mà xem. 

Ðêm ấy trời có trăng, Mã Tắc ở trên núi ngó xuống nhủ thầm : 

- Nếu chúng bây muốn chết thì đến đây. 

Nói rỗi truyền lệnh quân sĩ, hễ binh Ngụy tới thì phải coi chừng cây cờ đỏ này, khi thấy dao động thì phải tràn xuống bốn phía núi mà giết quân địch.

Còn Tư Mã Ý trở về sai quân đi dò thám thử coi tướng giữ Nhai Ðình là ai. 

Quân về báo rằng : 

- Tướng giữ Nhai Ðình là Mã Tắc. 

Tư Mã Ý cười : 

- Thằng đó hữu danh vô thực. Thiệt là tên bất tài. Khổng Minh dùng người như vậy, ta có sợ chi. 

Ý lại hỏi : 

- Bốn phía núi còn gì chăng ?

Quân thám thính thưa : 

- Dưới chân núi cách chừng mười dặm có đạo binh của Vương Bình đóng nơi đó. 

Tư Mã Ý bèn sai Trương Hấp đến chận Vương Bình không cho ứng cứu. Lại khiến Thân Thầm và Thân Nghi đến chặn đường đi lấy nước , chờ binh Thục loạn rồi mới đánh nhầu.

Qua bữa sau, trời vừa hừng sáng, Hấp dẫn binh vòng sau mé núi ,

Ý dẫn binh ùa tới vây núi ấy. 

Mã Tắc ở trên ngó xuống thay binh Ngụy đông như kiến, thì cả kinh. 

Mã Tắc bèn lay động lá cờ đỏ, ba quân thảy nhìn nhau không dám xuống. 

Mã Tắc nổi giận giết hết hai tướng. Quân sĩ thất đảm, ùa xuống mà đánh quân Ngụy. Hai bên cầm cự không phân thắng bại, Mã Tắc bèn thâu quân kiên thủ cửa trại chờ quân cứu ứng.

Vương Bình đem quân đến cứu thì gặp Trương Hấp chận lại.

Bình quân ít phải rút lui. Binh Thục ở trên núi, vừa khát nước vừa đói phải mở đường máu mà thoát thân. 

Trương Hấp dẫn quân rượt theo. Chừng vài chục dặm, thì đạo binh của Ngụy Diên ùa ra chân Trương Hấp lại mà đánh. Hấp lui binh chạy dài. Diên đuổi theo, quyết lấy lại Nhai Ðình. Nhưng chạy được ít dặm thì quân Tư Mã Ý và Tư Mã Chiêu ùa ra đánh nhau. Ngụy Diên bị khép chặt vòng vây, binh hao phân nửa. .

Ðang lúc nguy cấp thì Vương Bình đến tiếp cứu. 

Ngụy Diên bèn hợp sức với Vương Bình đánh nhầu một trận, binh Ngụy mới chịu lui.

Diên và Bình vội trở về trại thì binh Ngụy đã chiếm rồi. Túng thế, hai tướng phải chạy tới Liệt Liễu Thành, hiệp với Cao Tường. Lúc ấy nghe tin Nhai Ðình thất thủ, Cao Tường lập tức đến tiếp cứu. Vừa ra khỏi thành chừng ít dặm thì gặp Bình và Diên. Cả ba dẫn binh trở về thành thì trên thành đã dựng cờ Ngụy.

Nhai Ðình hoàn toàn thất thủ, ba tướng bèn phải trở về Kỳ Sơn.

Tư Mã Ý chiếm được Nhai Ðình rồi, biết thế nào Khổng Minh cũng phải lui binh, bèn tin cho Tào Chơn và Quách Hoài hay, chuẩn bị để tiêu diệt binh Thục. 

Còn Khổng Minh, từ khi sai Mã Tắc đến giữ Nhai Ðình thì lòng không an. Lại nhận được bản đồ của Vương Bình thì thất kinh nói : 

- Mã Tắc không biết gì hết, chắc đã chôn quân của ta rồi. 

Chư tướng hỏi thì Khổng Minh nói : 

- Chỗ yếu lộ không đóng binh nhè trên núi mà cố thủ.

Dương Nghi nói : 

- Tôi xin đến thế Mã Tắc .

Khổng Minh nói : 

- Ta chỉ chỗ cho ngươi nơi đóng trại. Hãy đi ngay ! 

Vừa dứt lời, có tin báo : 

- Nhai Ðình và Liệt Liễu Thành đều bị mất rồi . 

Khổng Minh than : 

- Lỗi tại ta ! Nói xong kêu Quan Hưng và Trương Bào dặn : 

- Hai tướng hãy dẫn quân theo đường nhỏ núi Võ Công mà đi, khiến ba quân la ó vang trời. Nếu gặp binh Ngụy chớ có đánh. Làm cho nó chạy thôi, chờ ta lui binh rồi hãy kéo về Dương Bình Quan. 

Sau đó, Khổng Minh sai Trương Dực lo việc sửa sang đường sá mở cho rộng, khiến đại quân sắm sửa hành trang chờ lệnh, khiến Mã Ðại và Khương Duy ở đoạn hậu song hãy dẫn binh lui hết rồi mới thâu quân, sai người tâm phúc báo cho quan lại, dân quân ở quận Thiên Thủy, Nam An và An định phải rút về Hớn Trung, khiến người đến Ký Huyện rước mẹ Khương Duy về .

Khi Khổng Minh đến Tây thành, thì quan quân ai nay đều lo việc của mình. 

Bỗng có tin báo Tư Mã Ý kéo mười lăm vạn quân tới Tây thành. 

Khổng Minh bèn sai ba ngàn quân chở hết lương ra khỏi thành, chỉ để lại hai ngàn và một số văn quan. 

Lại có tin báo : 

- Tư Mã Ý dẫn mười lăm vạn kéo đến Tây thành như gió. 

Các quan ai nấy đều lo sợ .

Khổng Minh bèn lên thành quan sát thì thấy binh Ngụy đông như ong, bèn ra lệnh cho quân sĩ phải dẹp hết cờ xí, im lặng tuyệt đối. Lại truyền mở hết bốn cửa thành, mỗi cửa để vài người giả làm dân và dặn hễ địch tới thì cứ tự nhiên lo quét đường. 

Sau đó, Khổng Minh mặc áo trắng, dắt vài tên tiểu đồng lên lầu gảy đờn vui chơi.

Ðạo tiền binh của Tư Mã Ý tới nơi thấy quang cảnh như vậy thì không dám đến nữa , bèn về thông báo cho Tư Mã Ý. 

Ý không tin, bèn giục ngựa bay tới trước, đúng xa mà ngó, thấy Khổng Minh ngồi trên lầu gảy đờn, nét mặt vui tươi bên tả một tiểu đồng tay cầm bửu kiếm, bên hữu một đứa cầm cây phất trần. Còn trong thành chỉ có vài người quét dọn. 

Ý thấy vậy thì nghi lắm, bèn khiến hậu quân làm tiền quân rút lui hết theo đường núi Bắc Sơn. 

Tư Mã Chiêu hỏi :

- Sao cha lại nghi như vậy ? Chắc là y ít quân nên làm ra vậy chăng ? 

Ý đáp : 

- Xưa nay Khổng Minh dụng binh rất cẩn thận, không hề cầu may. Nhỡ ta tấn binh mà sa vào kế của y thì nguy, tốt hơn hết là rút ? 

Khổng Minh thấy binh Ngụy rút hết thì vỗ tay cười :

- Ý sợ ta gảy đờn không dám vào. 

Các quan ngạc nhiên hỏi : 

- Binh mã của Ngụy cả đông cớ sao lại rút ? 

Minh đáp : 

- Ý biết ta là người cẩn trọng, thấy ta làm như vậy, nó nghi là ta phục binh nên lui. 

Các quan nói : 

- Kể như bọn tôi thì bỏ thành chạy rồi. 

Khổng Minh đáp : 

- Binh ta có hai ngàn, lại không có tướng, nếu bỏ thành mà chạy ắt bị bắt trọn. 

Nói rồi vỗ tay cười mà rằng : 

- Nếu ta như Ý , ta chẳng chịu lui binh. 

Bèn truyền bá tánh phải theo quân sĩ mà vào Hớn Trung.

Còn Tư Mã Ý lui binh rồi theo lối nhỏ nơi núi Võ Công mà đi, xảy nghe sau núi, quân hét vang trời , trống chiêng dậy đất. 

Tư Mã Ý bèn nói với hai con : 

- Nếu không chạy, ắt trúng kế của Khổng Minh rồi !

Vừa dứt !ời bỗng tin thấy một đạo binh cầm cờ đề chữ : 

- Hữu Hộ Vệ Sứ Hổ Dực Ðại Tướng Quân Trương Bào . 

Binh Ngụy thất kinh bỏ chạy tứ tán.

Chạy được một quãng, trong núi lại có tiếng la ó, rồi một đại kỳ đề chữ : 

- Tả Hộ Vệ Sứ Long Nhưỡng Tướng Quân Quan Hưng xuất hiện. 

Binh Ngụy thất kinh hè nhau mà chạy. 

Quan Hưng và Trương Bào hiệp nhau kéo về Dương Bình Quan

Lúc ấy Tào Chơn được tin Khổng Minh lui binh thì lật đật kéo quân đi truy kích. Ðang đi bỗng thấy binh Thục kéo đến đông đảo, cầm đau là Khương Duy và Mã Ðại. 

Tào Chơn vội lui binh , nhưng Mã Ðại xông vào chém tiên phong Trần Tỷ nhào xuống ngựa. Nhờ vậy binh Thục bình an trở về Hớn Trung.

Phần Triệu Vân và Ðặng Chi tại Tà Cốc, được tin Khổng Minh trở về, bèn nói với nhau : 

- Binh Ngụy sẽ thừa lúc ta lui mà truy kích . Vậy phải chia thành hai đạo, một giử phía sau, một đi chậm chậm mà về.

Nói về Quách Hoài đem binh rượt theo đến Tà Cốc, bèn kêu Tô Ngung mà dặn : 

- Triệu Vân là tay võ dõng, nên ta phải cẩn thận. Nếu binh y mà lui đây, ắt có kế ngừa binh ta truy nã. Nghe xong, Ngung dẫn quân tiến vào Tà Cốc. 

Ði được nữa đường thì gặp Triệu Vân, Ngung cả sợ truyền lui quân. 

Triệu Vân liền xông lại đâm Ngung một thương té nhào, chết tốt. Binh Ngụy vỡ tan tành. 

Triệu Vân cứ thế thẳng tới, nhưng sau lưng lại gặp Vạn Chánh đang rượt theo . 

Triệu Vân bèn gò ngựa đứng chờ. 

Vạn Chánh nhìn thấy Triệu Vân nên không dám tới.

Khi Quách Hoài tới thì Vạn Chánh nói : 

- Triệu Vân đứng là tướng võ dõng vì thế tôi không dám tới. 

Quách Hoài liền truyền lịnh rượt theo truy cản. 

Ði đến khu rừng rậm, bỗng gặp Triệu Tử Long hét lớn :

- Triệu Vân ta đây ! Tiếng hét khiến binh Ngụy hoảng hồn té ngựa mà chết dư trăm. Còn lại bao nhiêu trốn chạy tán loạn. Còn Vạn Chánh tuy hoảng sợ , nhưng cố cự, cuối cùng bị Triệu Vân bắn một mũi tên té nhào. Sau đó, Triệu Vân dẫn binh về Hớn Trung vô sự.

Tư Mã Ý hay binh Thục đã lui thì bực tức lắm, bèn dẫn quân đến Tây Thành mà hỏi thì được biết, trong lúc binh Ngụy tới Tây Thành thì binh Thục chỉ có vài ngàn, lại không có võ tướng nữa. Lại được tin nơi miệt Võ Quang, Trương Bào và Quan Hưng cũng chỉ có vài ngàn quân la ó vang trời chứ chẳng có phục binh nào hết.

Tư Mã Ý tức tối vô cùng, ngẩng mặt lên mà than : 

- Ta thật chẳng bằng Khổng Minh .

Nói đoạn dẫn quân về ra mắt Ngụy Chúa.

La Quán Trung

Tam Quốc Diễn Nghĩa

Hồi 95

Khổng Minh gạt lệ chém Mã Tắc

Châu Phương cắt tóc dụ Tào Hưu

Khổng Minh về đến Hớn Trung, kiểm điểm binh mã không hề mất mát. 

Sau đó, đòi Vương Bình vào mà trách : 

- Ta khiến ngươi đóng ở Nhai Ðình với Mã Tắc, sao không cản nó để thất như vậy ? 

Vương Bình thưa :

- Tôi can gián đôi ba phen, xin đắp thành nơi đường xung yếu mà giữ, nhưng Mã Tắc không nghe, nên chia quân cho tôi đóng ở dưới lộ cách đó chừng mười dặm. Vì thế phải thất trận .

Khổng Minh nạt Vương Bình ra , cho đòi Mã Tắc vào. 

Mã Tắc trói mình quì trước trướng.

Thấy Mã Tắc, Khổng Minh hét lớn : 

- Ta đã dặn dò ngươi, chỗ Nhai Ðình là nơi quan yếu. Sao ngươi dám đem hết tánh mạng để lãnh trách nhiệm, rồi tự ý lộng hành để hư cả việc lớn. Nay trước ba quân, tội ngươi rất trọng, buộc phải xử theo quân pháp . 

Nói đoạn, truyền dẫn Mã Tắc ra mà chém .

Mã Tắc than van xin tha. 

Khổng Minh thấy vậy cũng động lòng, nhưng vì quân pháp nên Mã Tắc vẫn chịu án tử hình. 

Một lát sau võ sĩ đem dâng thủ cấp Mã Tấc dưới thềm. 

Khổng Minh vùng khóc rống.

Trương Huynh hỏi : 

- Sao Thừa Tướng đã áp dụng đúng quân pháp mà còn khóc .

Khổng Minh đáp : 

- Chẳng phải ta không biết , nhưng tiên đế trước khi băng hà người có dặn không nên giao Mã Tắc những việc hệ trọng. Hôm nay, nhớ đến lời dạy mà ta đã làm sai, nên ta khóc.

Ðoạn, Khổng Minh, truyền quân đem thủ cấp đến các dinh, rồi lấy chỉ may vào mình để chôn cất rất trọng hậu. Còn gia quyến của Mã Tắc mỗi tháng đều được cấp dưỡng. 

Sau đó, Khổng Minh lại dâng biểu lên Hậu Chúa đại ý tự nhận đã không biết dùng người nên để Nhai Ðình bị thất thủ phải kéo binh về và xin được giáng xuống ba bậc để chịu tội. 

Hậu Chúa xem biểu văn rồi nói : 

- Việc binh gia thắng bại là thường, sao Thừa Tướng lại tự trách như vậy ? 

Phí Vĩ tâu : 

- Nay Thừa Tướng bại binh mà tự xét như vậy, thiệt là một cái gương sáng cho triều đình. Ý người muốn lấy mình mà răn kẻ khác. Xin Bệ hạ chớ phụ lòng .

Hậu Chúa cực chẳng đã, bèn hạ chiếu giáng chức Khổng Minh làm hậu Tướng quân, và kiêm nhiệm việc Thừa Tướng.

Rồi sai Phí Vĩ đệ chiếu đến Hớn Trung.

Khi lãnh chiếu, Phí Vĩ sợ Khổng Minh hổ thẹn, nói : 

- Ai nấy nghe Thừa Tướng lấy được bốn quận thì mừng lắm . 

Khổng Minh cả giận nói : 

- Lấy được rồi làm mất thì có ích gì. Nếu lấy điều đó làm mừng thì thật nhục cho tôi . 

Phí Vĩ lại nói : 

- Nghe Thừa Tướng thâu được Khương Duy ai nấy đêu phục. 

Khổng Minh nói : 

- Ðược một tướng mà không hoàn thành việc lớn, ấy là kẻ bất tài có chi mà khen. Những kẻ vì nước quên mình đều phải coi thân danh mình đứng sau sự hưng vong của Quốc Gia. Phải biết xét lỗi mình mà răn dè, phải tự mình khắc phục lấy mình mới giúp ích quốc lợi dân được. 

Phí Vĩ rất bái phục . Rồi giã từ trở về Thành Ðô. 

Còn Khổng Minh lo luyện tập binh mã, dự bị đồ chinh chiến để lo toan công việc ngày sau.

Còn Tư Mã Ý đuổi được binh Thục ra khỏi bờ cõi bèn cùng Ngụy Chúa trở về Lạc Dương. 

Tào Tuấn nói : 

- Ta xem Thục muốn chiếm Trường An. Sao không thừa dịp này đánh vào Hớn Trung, đặng thâu hồi Lưỡng Xuyên ? 

Tư Mã Ý thưa : 

- Chưa nên . Vì Trời đang nóng bức rất khó tấn binh. Tôi xin cử Trần Thương đạo khẫu để đắp thành ngăn giữ . 

Tào Tuấn hỏi ai :

- Tư Mã Ý thưa :

-Tên Hích Chiêu ở quận Thái Nguyên có sức mạnh hơn người. Người ấy đủ chống với Khổng Minh.

Tào Quăn bèn phong Hích Chiêu làm Trấn Tây Tướng Quân, khiến đến bảo thủ Trần Thương đạo Khẫu. 

Ðang bàn bạc bỗng có tin báo Tư Mã đại Ðô Ðốc Dương Châu là Tào Hưu sai người dâng biểu : 

- Bên Ðông Ngô có Thái Thú tên Châu Phương, tình nguyện xin dâng quận Phan Dương mà đầu . Lại nói lúc này nên tấn binh đánh Ngô.

Tào Tuấn hỏi, Ý thưa : 

- Lời biểu rút có lý. Vậy xin tấn binh đánh Ngô. 

Tào Tuấn bèn sai Ý và Giả Quỳ đem binh đến giúp Tào Hưu. 

Giả Quỳ nói với Ý : 

- Người Ðông Ngô phản phúc thật khó mà tin. 

Tư Mã Ý nói : 

- Cơ hội tốt không nên bỏ. 

Tư Mã Ý, Giả Quỳ và Tào Hưu bèn hiệp nhau chia ra ba đạo. 

Tào Hưu đi lấy Huyễn Thành, Giả Quỳ cùng Mãng Lũng đi với Hồ Chất kéo tới Ðồng Quan, còn Tư Mã Ý thẳng đến Dương Lăng.

Tôn Quyền đang ở Võ Xương (Ðồng Quan) bàn luận với chư tướng rằng : 

- Tào Hưu thường hay xâm lấn đất đai nên quan Thái Thú Phan Dương làm ra quỉ kế mà dẫn binh Ngụy vào nơi trọng địa để mai phục bắt hắn. Nay binh Ngụy chia làm 3 đạo kéo tới, các khanh có kế chi ?

Cố Ung tâu : 

- Xin Chúa Công nên hỏi Lục Bá Ngươn mới được.

Tôn Quyền bèn cho thỉnh Lục Tốn đến. 

Lục Tốn thưa : 

- Tôi xin lãnh mạng ra cự địch. Lại xin tiến cử thêm Châu Huờn và Toàn Trung .

Tôn quyền bèn phong Châu Huờn làm Tả Ðô Ðốc và Toàn Trung làm Hữu Ðô Ðốc. Sau đó Lục Tốn thống lãnh binh Giang Nam và binh Kinh Châu gồm 70 vạn chia làm 3 đạo. Lại khiến Gia Cát Cẩn giữ chặt Giang Lăng cự với Tư Mã Ý. Còn thảy đều kéo tới Huyễn Thành. 

Lúc Tào Hưu đem binh đến Huyễn Thành thì Châu Phương ra tiếp. 

Tào Hưu nói :

- Khi được thư của túc hạ, ta đã báo cho Thiên Tử nên ngài đã cử đại binh chia làm 3 đạo mà đánh Giang Ðông. Nếu lấy được Giang Ðông thì công của túc hạ không phải nhỏ. Song lại có kẻ nói túc hạ đa mưu, e lời không ngay . 

Châu Phương nghe nói vùng khóc rống mà rằng : 

- Tôi tiếc vì không được phơi bày ruột gan để ông thấy lòng trung của tôi. Nếu có tin đồn, ắt là có kẻ ly gián rồi . Nói xong toan rút gươm tự vận, nhưng Tào Hưu can ngăn. 

Châu Phương bèn lấy gươm cắt tóc mà rằng : 

- Tóc tôi là của cha mẹ tôi để lại, nay cắt đi xin ông rõ lòng tôi . 

Lúc ấy có Giả Quỳ đến ra mắt. 

Tào Hưu , nói : 

- Binh Ðông Ngô ắt sẽ kéo đến Huyễn Thành, còn lời nói của Châu Phương thấy cũng khó tin, xin Ðô Ðốc hãy cẩn trọng .

Tào Hưu cả giận mắng : 

- Những kẻ đa nghi sao làm việc lớn được. Ta vừa muốn tấn binh, mi lại can, tội ấy đáng chém . Nói đoạn tước hết binh quyền của Giả Quỳ , cho ở lại giữ trại. Sau đó kéo đại binh đi đánh Ðồng Quan.

Châu Phương nghe Tào Hưu tước quyền Giả Quỳ thì cả mừng mà rằng : 

- Tào Hưu mà nghe lời Giả Quỳ thì Ðông Ngô nguy rồi. Bèn cấp báo cho Lục Tốn hay.

Lục Tốn bèn sai Từ Thạnh phục binh tại Thạch Ðình. 

Còn Tào Hưu khiến Châu Phương dẫn binh đi trước do đường. 

Khi đến Thạch Ðình, Châu Phương nói với Tào Hưu : 

- Ở đây có thể đóng binh được .

Tào Hưu nghe theo, đem binh đóng hết nơi đó. 

Hôm sau có tin Ðông Ngô đóng binh ở phía trước.

Tào Hưu cả kinh khiến kêu Châu Phương đến hỏi, chẳng dè Châu Phương đã dẫn vài mươi tên quân đi mất rồi. 

Tào Hưu than rằng : 

- Ta đã lầm kế của Châu Phương rồi ! Bèn khiến Ðại tướng Trương Phổ đem binh đem cự với Từ Thạnh. Hai đàng đánh nhau một trận. 

Trương Phổ chống cự không lại trở về báo cho Tào Hưu. 

Tào Hưu cả giận nói : 

- Ta đã có kế bắt Từ Thạnh như trở tay .

Nói đoạn sai Trương Phổ phục nơi Nam Thạch Ðình , sai Tiết Kiều phục nơi phía Bắc Thạch Ðình, hẹn lúc rạng đông, Tào Hưu sẽ đến đánh, dụ Từ Thạch đến đó, rồi xông ra mà giết. Ðâu đó đều y kế mà hành động.

Ðêm ấy Lục Tốn cũng sai Châu Huờn và Toàn Trung đến mai phục nơi mé núi Thạch Ðình, Tốn thống lãnh đại binh, hễ có lửa hiệu bốc lên thì đốc binh xông vào. Khi Châu Huờn dẫn binh đến sau trại Ngụy thì Trương Phổ không ngờ là binh Ngô bèn đến hỏi chuyện, bị Châu Huờn cho một đao rụng đầu. Binh Ngụy thất kinh vùng chạy.

Còn Toàn Trung đánh Tiết Kiều. 

Kiều chống không nổi bỏ chạy.

Châu Hườn, Toàn Trung rượt theo nổi lửa, Lục Tốn thấy lửa hiệu, xua binh kéo tới. Ba đạo binh đánh ép lại, binh Ngụy bị giết như rạ.

Tào Hưu thất kinh chạy dài, nhưng bị Từ Thạnh chận đánh, may nhờ có Giả Quỳ đang trong trại thấy lửa cháy bèn dẫn binh đến cứu.

Tư Mã Ý đóng ở Giang Lăng, khiêu chiến Gia Cát Cẩn. 

Cẩn cố thủ không ra đánh, nay nghe Tào Hưu thất trận cũng rút về .

Lục Tốn toàn thắng về ra mắt Tôn Quyền. 

Quyền mừng rỡ mở tiệc khao quân.

Lúc đang ăn uống thấy Châu Phương đầu không có tóc thì cười mà rằng : 

- Tướng quân tuy mất tóc nhưng nước còn , ấy là cái công rất lớn .

Bèn phong Châu Phương làm Nội Hầu. 

Lục Tốn tâu : 

- Nay Tào Hưu bại binh, vậy Chúa Công nên viết thơ xúi Khổng Minh tấn binh phạt Ngụy. 

Tôn Quyền y kế viết thơ sai đem đi liền.

La Quán Trung

Tam Quốc Diễn Nghĩa

Hồi 96

Khổng Minh dâng biểu xuất Kỳ Sơn

Khương Duy tráo thư giết binh Ngụy

Tháng chín năm Kiến Hưng thứ sáu nhà Hớn, Tào Hưu bị bại binh vì Lục Tốn nơi Thạch Ðình. Trong lòng hết sức buồn rầu nên sanh bệnh. Khi về đến Lạc Dương thì bịnh nặng mà chết.

Phần Tư Mã Ý trở về được các quan tiếp vào điện mà hỏi : 

- Tào Ðô Ðốc bị thua như vậy tất can hệ đến Nguyên soái . Vậy sao Nguyên soái về vội vậy ? 

Tư Mã Ý đáp : 

- Tôi sợ Khổng Minh hay tin bại binh như vậy , thừa thế đánh lấy Tây Xuyên, nên phải về gấp để phòng . 

Bá quan mỉm cười cho là nhát.

Còn Ðông Ngô kể lại việc thắng Ngụy và xin Hậu chúa đem binh phạt Ngụy .

Hậu chúa cả mừng bèn tin cho Khổng Minh .

Khổng Minh được tin cũng rất hoan hỉ, bèn họp các tướng lại tìm kế . Trong lúc đang nghị kế xảy một cơn gió thổi làm cho cây tòng tước trại ngã xuống, ai nay đều kinh .

Khổng Minh bèn nói : 

- Ðiềm sẽ mất một viên Ðại tướng. Chư tướng còn ngơ ngác thì Triệu Thống và Triệu Quảng con Triệu Vân xin ra mắt. Khổng Minh khóc rống mà than : 

- Ôi Triệu Vân đã qua đời rồi . Hỏi ra thì được biết Triệu Vân lâm bịnh mà chết.

Khổng Minh than : 

- Thế là Thục mất đi một rường cột .

Khổng Minh bèn sai con Triệu Vân đến Thành Ðô tâu cùng Hậu chúa .

Hậu chúa được tin khóc ròng, ôm mặt nói : 

- Lúc Trẫm còn thơ ấu nếu không có Triệu Vân ắt trẫm đã thác nơi đám loạn quân rồi .

Nói rồi bèn hạ chiếu hàm ân cho Triệu Vân làm Ðại tướng quân, dạy chôn tại Thành Ðô, lại truyền lập Miếu Ðường, bốn mùa tế hưởng. 

Ðoạn, phong Triệu Thống làm Hổ Bôn trung lang tướng. Triệu Quảng làm Nha Môn tướng.

Bỗng có người đến tâu : 

- Thừa Tướng sai người đến dâng biểu xin xuất sư .

Hậu chúa cả mừng, truyền Khổng Minh thống lãnh binh mã đi đánh Ngụy .

Ðược giáng chỉ, Khổng Minh bèn phong Ngụy Diên làm Tiên phong, kéo tới Trần Thương đạo khẩu .

Về phía Ngụy Chúa thì từ ngày Tào Hưu thác, rất buồn rầu, bỗng có tin từ Trường An báo, Khổng Minh lại cử đại binh đến đánh Ngụy .

Tào Tuấn bèn hội các tướng lại tính kế .

Tào Chơn bước ra tâu :

- Tôi xin tình nguyện dẫn binh đi bắt Khổng Minh. Hiện tôi có Vương Song đại tướng, sức mạnh vô song, lại có cây đại đao nặng trăm cân, giương nổi cây cung hai tạ, với ba trái chùy rất lợi hại . Vậy tôi xin cử Vương Song làm tiên phuông. Tào Tuấn nghe nói cả mừng bèn phong cho Vương Song làm Hổ Oai tướng quân, Tào Chơn làm Ðại Ðô Ðốc, cùng với Quách Hoài vân Trương Hấp cùng nhau cố thủ Ải Khẫu .

Còn Khổng Minh đến ải Trần Thương có tin báo Trần Thương thành lũy rất kiên cố lại có Hích Chiêu trấn giử .

Khổng Minh nói :

- Phía Bắc Trần Thương là Nhai Ðình, vậy phải lấy được Trần Thương thì mới có đường ra Kỳ Sơn. Nói rồi bèn sai Ngụy Diên đem binh đến công phá bốn mặt thành.

Ngụy Diên đánh ròng mấy ngày, nhưng phá không nổi, bèn về thưa với Khổng Minh. 

Khổng Minh rất buồn bực, bỗng Cẩn Tường bước ra nói : 

- Tôi xin đến Trần Thương mà dụ Hích Chiêu đầu hàng khỏi tốn binh mã . 

Khổng Minh hỏi dùng lời chi mà dụ thì Cẩn Tường thưa : 

- Hích Chiêu người Lũng Tây thuở nhỏ kết bạn với tôi rất hậu, nay lấy tình ấy mà tỏ bày lợi hại, ắt y sẽ qui hàng . 

Khổng Minh y lời Cẩn Tường vội thẳng tới Trần Thương, kêu quân vào báo .

Hích Chiêu mở cửa cho vào rồi hỏi : 

- Cố nhân có việc chi mà đến đây ? 

Cẩn Tường thưa : 

- Vâng lệnh Khổng Minh , người dạy đến thăm anh và bàn với anh một việc . 

Hích Chiêu nhăn mặt : 

- Tôi với Khổng Minh là kẻ địch. Còn anh với tôi tuy là bạn. Nhưng ai thờ Chúa nấy . Anh không nên lấy lời dịu ngọt mà dụ tôi về đầu . Nói xong bước ra . Quân sĩ lại giục Cẩn Tường phải đi mau .

Cẩn Tường về kể sự việc cho Khổng Minh. 

Khổng Minh lại khiến Tường ra mắt y lần nữa, lấy lời lợi hại mà phủ dụ .

Cẩn Tường lại đến bên thành xin ra mắt Hích Chiêu .

Hích Chiêu lên thành nói lớn : 

- Hãy trở về ta không nghe ngươi đâu . Cẩn Tường lại trở về thưa với Khổng Minh tự sự .

Khổng Minh cả giận nói : 

- Thằng giặc nay thất hổn, một cái thành nhỏ ấy bộ cố thủ nổi với ta sao ? Nói đoạn dốc binh thẳng tới thành, truyền quân sĩ dùng thang leo trèo lên. Hích Chiêu bèn khiến quân dùng tên lửa bắn vất ra làm cho thang bị cháy

Khổng Minh vừa khiến quân đào đất lấp hào, rồi thừa thế đoạt thành, thì lại có quân phi báo Tào Tuấn sai Tào Chơn làm Ðô Ðốc , Vương Song làm tiên phong kéo binh đến cứu ứng.

Khổng Minh hỏi ai dám ra cự địch thì Ngụy Diên xin đi .

Khổng Minh nói : 

- Tướng quân là Tiên phuông nhiều trách nhiệm chớ nên đi .Tùy tướng của Nguỵ Diên là Tả Hùng bèn xin ra chận Vương Song. 

Khổng Minh y lời .

Rồi đó, tùy tướng Cung Khởi cũng ứng tiếng xin đi .

Khổng Minh bèn cấp cho mỗi người ba ngàn quân, vội vã ra đi .

Tả Hùng và Cung Khởi chống lại với Vương Song. Ðánh chưa đầy vài hiệp thì bị Vương Song chém cho một đao nhào xuống ngựa .

Quân thua về thưa với Khổng Minh. 

Khổng Minh thất kinh bèn sai Liêu Hóa , Vương Bình và Trương Ngưng ra đánh. 

Cả ba dẫn quân cự địch.

Trương Ngưng giục ngựa ra trước, đánh đặng vài hiệp .Vương Song vờ thua chạy. Ngưng đuổi theo. Song bèn quay ngựa ném Ngưng một chùy. Ngưng bị hộc máu mà chạy. Song đuổi theo Ngưng. Nhờ Liêu Hóa và Vương Bình xông ra cứu được phò về trại. 

Bị hao mất hai tướng .

Khổng Minh gọi Khương Duy vào mà nói : 

- Ðường Trần Thương đi không được, ngươi có kế chi chăng ? 

Khương Duy thưa :

- Thừa tướng nên khiến một tướng nương theo mé nước đóng trại cố thủ. Rồi khiến một đạo binh chận đường phòng binh Nhai Ðình đến đánh. Còn Thừa Tướng sẽ dẫn đại binh lấy Kỳ Sơn. Tôi sẽ dùng kế như vậy , như vậy. . . ắt bắt được Tào Chơn.

Khổng Minh bèn sai Vương Bình, Ly Khôi dẫn binh phục nơi đường nhỏ Nhai Ðình. Ngụy Diên dẫn binh giữ Trần Thương. Mã Ðại tiên phong ; Trương Bào với Quan Hưng do theo đường nhỏ đi ngỏ Tà Cốc, nhắm Kỳ Sơn tấn phát.

Về phần Tào Chơn, từ khi Tào Tuấn dùng lại Tư Mã Ý, thì sợ Ý đoạt hết công lao nên cố gắng điều binh chống Thục. Khi nghe Hích Chiêu giữ được Trần Thương, Vương Song chém được tướng Thục thì cả mừng. Ngày kia bỗng bắt được kẻ tế tác ở San Cốc đem về. 

Tào Chơn tra hỏi, y thưa : 

- Tôi không phải kẻ gian tế vì có việc mật nên muốn ra mắt Ðô Ðốc, rủi bị bắt đó thôi . 

Tào Chơn nhẹ lời : 

- Cơ mật gì vậy ? 

Tên ấy thưa : 

- Tôi là người tâm phúc của Khương Bá Uớc đến dâng mật thư. 

Tào Chơn mở thư xem, đại ý rằng : 

- Tôi là Khương Duy, tướng có tội. Nhưng bị Khổng Minh dùng kế nên phải chịu đầu hàng. Nay binh Thục kéo đến đây, Khổng Minh lại có ý nghi tôi, nên tôi muốn được đái công chuộc tội. Vậy nên binh Thục đến thì Ðô Ðốc cứ trá bại mà chạy, chừng nào thấy nổi lửa thì hãy quay binh lại đánh. Tôi sẽ đốt hết lương thảo. Như vậy ắt bắt được Khổng Minh. 

Tào Chơn cả mừng, trọng thưởng kẻ đem thơ và cho về báo với Khương Duy cứ làm y kế . 

Tào Chơn hỏi Bí Diệu, Diệu thưa : 

- Khổng Minh đa mưu, Khương Duy túc kế. Vậy chớ tin ! 

Tào Chơn nói : 

- Duy là người của Ngụy há phản Ngụy sao ? 

Bí Diệu thưa : 

- Hãy để tôi đến tiếp ứng với Khương Duy, nếu thành thì công cùng về Ðô Ðốc, nếu bại, tôi sẽ gánh hết cho.

Tào Chơn nghe theo bèn khiến Bí Diệu kéo binh đến Tà Cốc. 

Lối hoàng hôn, có quân về báo : 

- Ðường Tà Cốc có binh Thục kéo đến. 

Bí Diệu liền tiến quân. 

Binh Thục lui, binh Ngụy ào tới, hứng thấy Khổng Minh ngồi trên xe, kêu Bí Diệu mà nói : 

- Hãy về bảo Tào Chơn ra đây nói chuyện ! 

Bí Diệu hét lớn : 

- Chúa tướng há lại nói chuyện với bay .

Khổng Minh cả giận, giơ cán quạt lên, tức thì binh Thục ùa ra đánh phía hậu. 

Bí Diệu lại thấy phía sau có lửa cháy, ngỡ là Khương Duy đã cử sự, bèn lướt tời mà đánh.. 

Bỗng hai đạo binh Trương Bào và Quan Hưng xông ra chận lại. Trên núi tên bắn xuống như mưa. 

Bí Diệu biết mình trúng kế cố đánh nhầu. 

Lại gặp Khương Duy chận lại, rồi cười : 

- Ta gạt Tào Chơn, nhưng y không đến lại sai ngươi đến đây mà lãnh cái chết. Thiệt uỗng .

Bí Diệu thấy không có lối rút , tự vận mà chết.

Khổng Minh rốc binh tới Kỳ Sơn đóng trại, rồi nói với Khương Duy : 

- Tiếc vì dùng mưu lớn vào việc nhỏ.

Tào Chơn hay tin Bí Diệu đã chết thì ăn năn vô cùng, suốt đêm nghĩ kế lui binh, lại khiến người về tâu với Ngụy Chúa tự sự.