Q2-C5: Trích đoạn Chuyên Húc và Tiểu Yêu nói chuyện với nhau về Tương Liễu và Cổ thuật

...

颛顼询问小夭，相柳如何救活了她了。

Chuyên Húc hỏi Tiểu Yêu, Tương Liễu làm sao cứu sống được muội.

  小夭说道："我一直昏迷着，具体我也不清楚，应该和我种给他的蛊有关，靠着他的生气，维系住了我的一线生机，然后他又施行了某种血咒之术，用他的命替我续命。"

Tiểu Yêu nói: "Muội luôn hôn mê bất tỉnh, cụ thể ra sao muội cũng không nắm được rõ ràng, có lẽ liên quan đến cổ trùng mà muội đã gieo cho y, nhờ vào sinh khí* của y, đã giữ cho muội một cơ hội sống. Sau đó y lại thực hiện một thuật huyết chú nào đó, dùng sinh mệnh của y thay** muội kéo dài sinh mệnh."

*生气 [ shēngqì ] - Sinh khí
**替 [ tì ] - Thế: thay thế; thay; giúp => Từ này trong trường hợp này cảm thấy dịch là "thay thế" phù hợp hơn là "Giúp". Vì Tương Liễu đã truyền sinh khí, dùng mạng đổi mạng, chết thay Tiểu Yêu.

Ví dụ:
你替他吧! - Bạn làm thay anh ta đi!
我替你洗衣服。- Tôi giặt quần áo giúp anh.
我「替」妳掃地，
Tôi thay bạn quét rác => biểu thị bạn không cần quét rác và rôi sẽ làm việc đó cho bạn.
我「幫」你掃地，
Tôi giúp bạn quét rác => Bạn vẫn quét rác cùng với sự giúp đỡ của tôi.

**替 [ tì ] - Từ này luôn biểu thị rõ tính chất thay thế giữa cái này và cái kia trong mọi ý tứ về mặt nội dung.

替 [ tì ] - Từ này mang ý nghĩa về một sự giúp đỡ mà người đến giúp sẽ thay thế vào vị trí của người được giúp hoàn toàn, tức làm thay toàn bộ, trao đổi cho nhau. Thông thường nếu chỉ là sự giúp đỡ bình thường mang tính trợ giúp sẽ dùng từ 帮 [ bāng ]. Nhưng Tiểu Yêu không dùng từ 帮 [ bāng ] mà dùng từ  替 [ tì ] , điều này biểu hiện cô ấy luôn rõ ràng mức độ cứu giúp "mạng đổi mạng" của Tương Liễu. Nếu đơn thuần cho từ "giúp" vào đoạn văn này người đọc VN sẽ không hiểu được tâm lý và suy nghĩ của cô ấy. Và việc cô ấy dùng 替 [ tì ] chứ không dùng 帮 [ bāng ] chứng minh cách nói "mơ hồ, không rõ ràng" mà cô ấy nói trước đó với Chuyên Húc chỉ mang tính chất qua loa lấy lệ không muốn CH hỏi kỹ hơn hoặc biết quá nhiều. Ngoài ra cũng ngầm nói cho CH biết Tương Liễu đã bỏ ra rất nhiều để cứu mạng nàng CHỨ KHÔNG HỀ TIẾT LỘ BÍ MẬT GÌ VỀ CỔ TÌNH NHÂN MẠNG ĐỔI MẠNG, vì trước đó CH có thái độ không thiện chí với Tương Liễu. Chuyên Húc cũng không nắm rõ quá trình cứu chữa nên cũng sẽ không vì một câu nói này mà suy ra được gì. Mình ghi nhận sự góp ý của mọi người về mặt ngữ pháp, câu từ,... Nhưng cảm thấy cho từ "giúp" đơn giản vào đây thì nó không thể hiện được hết tâm lý của Tiểu Yêu, nên nếu mọi người có cách dịch nào hay hơn trong câu cuối này thì hay góp ý với mình. Mình muốn cho hẳn vào trong câu gốc chính thức chứ không diễn giải trong phần phụ.

  颛顼沉思地说："蛊术、血咒之术都是些歪门邪道，你可觉得身体有异？"

Chuyên Húc trầm tư nói: "Cổ thuật, thuật huyết chú đều là loại tà đạo đường ngang ngõ tắt, muội có thấy cơ thể có gì khác lạ không?"

  小夭笑起来："哥哥，你几时变得这么狭隘了？济世救人的医术可用来杀人，歪门邪道的蛊术也可用来救人，何谓正，又何谓邪？"

Tiểu Yêu cười nói: "Ca ca, từ khi nào mà huynh trở nên hẹp hòi như thế? Y thuật cứu nhân tế thế, cũng có thể dùng để giết người. Cổ thuật tuy là tà thuật đường ngang ngõ tắt cũng có thể dùng để cứu người, thế nào là chính, thế nào lại là tà?"

  颛顼自嘲地笑："不是我狭隘了，而是怕你吃亏。我会遵守承诺，自然不希望相柳耍花招。"

Chuyên Húc cười tự giễu: "Không phải ta hẹp hòi, mà ta sợ muội chịu thiệt. Ta sẽ giữ lời hứa, đương nhiên không mong muốn Tương Liễu giở trò."

  小夭立即问："相柳救我是有条件的？"

Tiểu Yêu lập tức hỏi: "Tương Liễu cứu muội là có có điều kiện sao?"

  颛顼道："之前，他只说他有可能救活你，让我同意他带你走，我没办法，只能同意。前几日，相柳来见我，让我答应他一个条件，你就能平安回来。"

Chuyên Húc nói: "Trước kia, y chỉ nói y có thể cứu sống muội, đòi ta đồng ý để y đưa muội đi, ta không còn cách nào khác, chỉ đành chấp nhận. Cách đây vài ngày, Tương Liễu đến gặp ta, muốn ta đồng ý với y một điều kiện, thì muội mới có thể bình an trở về."

  相柳可真是一笔笔算得清清楚楚，一点亏不吃！小夭心中滋味十分复杂，说不出是失落还是释然，问道："什么条件？"

Tương Liễu quả thực từng bước tính toàn rõ ràng, một chút thiệt thòi cũng không chịu nhận! Trong lòng Tiểu Yêu dấy lên cảm xúc vô cùng phức tạp(1), không thể nói rõ là mất mát(2) hay là nhẹ nhõm(3), liền hỏi: "Điều kiện thế nào?"

(1) 十分複雜 [ Shífēn fùzá ] - Thập phần phức tạp: Rất phức tạp, mười phần phức tạp, vô cùng phức tạp, hết sức phức tạp...
(2) 失落 [ shīluò ] - Thất lạc: thất lạc; lạc, mất, mất mát, thất vọng, buồn bã, lạc lõng...
(3) 释然 [ shìrán ] - Thích nhiên: Thoải mái, thư thái, nhẹ nhõm,...

"他向我要一座神农山的山峰。"

"Y yêu cầu ta một ngọn núi trong Thần Nông Sơn."

  "什么意思？"

"Có ý gì?"

  "我也这么问相柳。相柳说，所有跟随共工的战士都是因为难忘故国，可颠沛流离、倥偬一生，即使战死，都难回故国，如果有朝一日，我成为轩辕国君，他要我划出一座神农山的山峰作为禁地，让所有死者的骨灰能回到他们魂牵梦绕的神农山。"

"Ta cũng hỏi Tương Liễu như vậy. Tương Liễu nói, tất cả binh sĩ đi theo Cộng Công đều bởi vì không thể quên được cố quốc, nhưng lại chịu cảnh khốn cùng lang thang đây đó, một đời quẫn bách. Cho dù chiến tử sa trường, cũng khó trở về cố quốc. Nếu như có một ngày, ta trở thành vua của Hiên Viên, y muốn ta phân ra một ngọn núi trong Thần Nông Sơn thành nơi cấm địa, để toàn bộ tro cốt của những người đã khuất trở về Thần Nông Sơn, nơi mà linh hồn họ đã từng mơ ước."

  "你答应了？"

"Huynh đã đồng ý?"

  颛顼轻叹了口气："神农山里再不紧要的山峰，也是神农山的山峰！我知道兹事体大，不能随便答应，但我没有办法拒绝。不仅仅是因为你，还因为我愿意给那些男人一个死后安息之地。虽然，他们都算是我的敌人，战场上见面时，我们都会尽力杀了对方，但我敬重他们！"

Chuyên Húc khẽ thở dài: "Một ngọn núi không trọng yếu trong Thần Nông Sơn, cũng là núi trong Thần Nông Sơn! Ta biết đây là chuyện lớn, không thể tùy tiện đồng ý. Nhưng ta không có cách nào cự tuyệt, không chỉ vì muội, mà ta nguyện ý dành ra một nơi cho những nam nhân đó được an nghỉ sau khi qua đời. Tuy rằng bọn họ đều là kẻ địch của ta, khi giáp mặt trên chiến trường, chúng ta đều sẽ tận lực giết chết đối phương, nhưng ta kính trọng bọn họ."

  小夭默默不语。

Tiểu Yêu yên lặng không nói lời nào.

  颛顼笑了笑："不过，我也告诉相柳，这笔交易他有可能会赔本，如果我不能成为轩辕国君，他不能因此来找你麻烦。相柳答应了，但我还是担心他耍花招。"

Chuyên Húc cười cười: "Nhưng mà, ta cũng nói với Tương Liễu, giao dịch lần này có thể y sẽ phải chịu thua thiệt. Nếu ta không thể trở thành vua của Hiên Viên, thì y cũng không thể vì thế mà tìm ta gây rắc rối. Tương Liễu đã đồng ý, nhưng ta vẫn lo lắng y chiêu trò lật lọng."

  小夭道："放心吧！相柳想杀我容易，可想用蛊术、咒术这些歪门邪道来害我可没那么容易。"

Tiểu Yêu nói: "Yên tâm đi! Tương Liễu giết muội thì dễ dàng, nhưng muốn dùng cổ thuật, hay mấy chú thuật tà đạo lại không dễ như vậy."

"每次你都言语含糊，我也一直没有细问，你如何懂得养蛊、种蛊？还有你出神入化的毒术是和谁学的？"

"Mỗi lần muội nói mấy lời mơ hồ, ta cũng không bao giờ truy hỏi cặn kẽ, sao muội lại biết nuôi cổ trùng? Là loại cổ nào? Còn thuật dùng độc xuất thuần nhập hóa* của muội là học từ ai?"

*出神入化 [ chūshénrùhuà ] - xuất thần nhập hóa: kỳ diệu, tuyệt diệu,...

  小夭问："此处方便讲秘密吗？"

Tiểu Yêu hỏi: "Ở đây nói bí mật có tiện không?"

  颛顼点了下头，又设了个禁制，小夭说："你可知道《神农本草经》？"

Chuyên Húc gật đầu, lại thiết lập ra một cấm chế. Tiểu Yêu nói: "Huynh có biết "Thần Nông bản thảo kinh" không?"

  "当然，传闻是医祖炎帝的一生心血，天下人梦寐以求，可惜炎帝死后就失传了。"

"Đương nhiên, nghe nói đó là tâm huyết một đời của y tổ Viêm đế, thiên hạ người người nằm mơ cũng muốn có*. Đáng tiếc, đã thất truyền sau khi Viêm Đế qua đời."

*梦寐以求 [ mèngmèiyǐqiú ] - mộng mị dĩ cầu: tha thiết mơ ước, nằm mơ cũng muốn, mong ước,...

  "实际在我娘手里，你还记得外婆和外爷重病时，都是我娘在医治吧？"

"Thật ra nó nằm trong tay mẹ muội. Huynh có còn nhớ lúc ông bà ngoại lâm trọng bệnh, đều do mẹ muội chữa trị chứ?"

  "当然，我一直以为，姑姑向宫廷医师学习过医术。"

"Đương nhiên, ta cứ luôn tưởng là, cô cô học y thuật từ chỗ y sư cung đình."

  "我也是这么认为，后来才明白传授娘医术的应该是炎帝。"

"Muội cũng từng nghĩ vậy. Sau này muội mới biết, người truyền thụ y thuật cho mẹ là Viêm đế."

  "可是......怎么可能？爷爷可是一直想灭神农国。"

"Nhưng... sao có thể được? Ông nội vẫn luôn muốn tiêu diệt nước Thần Nông."

  "谁知道呢？也许是我娘偷的。"

"Ai mà biết được chứ? Có lẽ mẹ muội đã lấy trộm nó."

  "胡说！"在很多时候，颛顼对姑姑的敬意要远大于小夭对母亲的敬意。

"Nói càn!" Trong nhiều trường hợp, sự tôn trọng của Chuyên Húc dành cho cô cô vượt xa hơn nhiều so với sự tôn kính của Tiểu Yêu đối với mẹ mình.

  "娘把我放在玉山时，在我脖子上挂了一枚玉简，里面有《神农本草经》，有我娘对医术的心得体会，还有九黎族巫王写的《九黎毒蛊经》，专门讲用毒和用蛊之术。王母发现后，说这些东西都是大祸害，被人知道了，只会给我找来麻烦，勒令我每天背诵。等我记得滚瓜烂熟后，她就把玉简销毁了。"小夭记得当时她还大哭了一场，半年都不和王母说话，恨王母毁了娘留给她的东西。

"Lúc mẹ bỏ mặc muội ở Ngọc Sơn, đã đeo một chiếc ngọc giản lên cổ muội, trong đó có "Thần Nông bản thảo kinh", có những kinh nghiệm y thuật tâm đắc mà mẹ muội lĩnh hội được, còn có "Cửu Lê độc cổ kinh" do Vu Vương tộc Cửu Lê viết ra, chuyên về dùng(1) độc và điều khiển(2) Cổ thuật. Sau khi bị Vương Mẫu phát hiện ra, nói rằng những thứ này đều là đại họa, nếu bị người đời biết tới, sẽ chỉ mang đến rắc rối cho muội, ra lệnh ép buộc muội mỗi ngày phải học thuộc nó. Đợi đến khi muội đã học thuộc làu làu*, bà ấy đã phá hủy Ngọc giản. Tiểu Yêu nhớ lại khi đó mình đã gào khóc một trận, nửa năm liền không hề nói chuyện với Vương Mẫu, hận Vương Mẫu đã hủy đi đồ vật mà mẹ đã để lại cho nàng.

(1,2) 用 [ yòng ]: dùng, sử dụng,...
=> Hai đoạn đều dùng chung từ 用 [ yòng ]. Ở đoạn 2  dịch là "Điều khiển" vì trong cổ thuật thì đa dạng hơn, có thêm việc khống chế & điều khiển cổ nên dịch vậy cho đỡ lặp từ và sát với việc dùng Cổ hơn. Đoạn này chỉ nói chung về việc nuôi và dùng cổ, chứ không có hàm ý Tiểu Yêu có khả năng điều khiển được Cổ tình nhân thành thạo, vì cổ này rất khó điều khiển.

(3) 滚瓜烂熟 [ gǔnguālànshú ] - cổn qua lạn thục: thuộc làu; thuộc như cháo; thuộc làu như cháo chảy; thuộc lòng

  小夭说："本来我把这些东西都忘到脑后了，知道我被九尾狐妖关起来时，突然就想起那些毒术。我知道我只有一次杀九尾狐妖的机会，所以十分谨慎小心，怕巫王的毒术还不够毒辣隐秘，又把炎帝的医术用来制毒。"

Tiểu Yêu nói: "Vốn muội đều đã vứt bỏ những thứ này ra sau đầu*, đến khi muội bị Cửu vĩ hồ yêu bắt giam lại, chợt nhớ lại mấy món độc thuật kia. Muội biết muội chỉ có một cơ hội duy nhất để giết Cửu vĩ hồ yêu, cho nên vô cùng cẩn thận từng li từng tí. Sợ độc của Vu Vương chưa đủ ác độc ẩn mật, nên đã dùng y thuật của Viêm đế để chế độc."

*Đoạn này bản dịch lan tràn trên mạng dịch là "đã quên sạch sẽ những gì đã thuộc" là không chính xác. Ý của Tiểu Yêu là nàng bỏ nó qua một bên do không bao giờ dùng tới, không nghĩ tới những thứ mình đã học. Đến tận khi xảy ra chuyện mới nhận ra mình có ngón nghề bỏ quên không dùng này, nên nhớ lại để dùng. Bản chất Tiểu Yêu chưa bao giờ quên những gì đã học, khi nhớ lại cũng nhớ toàn bộ chứ không phải chỉ nhớ một hai, bởi trước đó đã học thuộc làu làu như cháo chảy.

Sau này khi nói chuyện với Hoàng đế hay khi chữa bệnh cho bà nội Cảnh, tác giả cũng luôn miêu tả Tiểu yêu nằm lòng hai loại sách đã học, thậm chí dách về độc còn thông thạo và nhớ kỹ hơn vì nàng thích dùng độc.

Từ "忘 [ wàng ]" có thể dịch nhiều nghĩa là : Quên, mất, bỏ sót, bỏ rơi,...

  小夭摊摊手，自嘲地笑道："娘留这些东西给我，估计想要我仁心仁术，泽被苍生，可我看我要成为一代毒王了。"

Tiểu Yêu dang hai tay ra, cười tự giễu nói: "Mẹ để lại những thứ này cho muội, chắc rằng muốn muội có tấm lòng y đức nhân từ, cứu giúp muôn dân, nhưng muội thấy muội muốn trở thành một độc vương mà thôi."

*苍生[cāngshēng] - Thương sinh: muôn dân, trăm họ, bá tánh,...

  颛顼只是笑着摸了摸小夭的头："你喜欢做什么就做什么。"

Chuyên Húc chỉ cười xoa đầu Tiểu Yêu: "Muội cứ làm những gì muội thích."

...

...

Dịch: Cửu

P/s: Mọi người sửa bản dịch và beta giùm e, e cảm ơn

Cửu

#Trường_Tương_Tư
#Tương_Liễu
#长相思相柳
#Lostyouforever
#Cửu_mệnh_tương_Liễu

http://wattpad.com/user/cuu999999999
http://truongtuongtu9menhtuonglieu.wordpress.com
http://facebook.com/truongtuongtucuumenhtuonglieu