Bước 1: Chuẩn bị

- 1 cái thùng ủ (thùng nhựa hay hộp xốp) kích thước khoảng bằng thùng rác trong nhà, có nắp đậy.

- Chất độn: mụn dừa, tro trấu hoặc mạt cưa (không bắt buộc nhưng nên có để tránh chảy nước).

- Chế phẩm EM (Effective Micro-organisms – tập hợp các vi sinh vật hữu hiệu) dạng lỏng hay dạng bột (tên gọi Bokashi) dùng để hỗ trợ phân hủy nhanh rác thải có nguồn gốc thực vật (có thể mua hay tự làm như hướng dẫn bên dưới).

- Rải 1 lớp chất độn mỏng ở đáy thùng.

Bước 2:

“Tận dụng” rác thải thực vật phát sinh từ việc nấu nướng hàng ngày lá, rễ , rau, củ, quả và những loại cành lá cây bỏ đi từ vườn nhà bạn để làm “nguyên liệu”. Nếu muốn chúng phân hủy nhanh hơn thì nên cắt nhỏ thành khúc khoảng 5 cm.

Cách thực hiện:

Rải 1 lớp rác sẽ phun 1 lớp dung dịch EM pha sẵn (hay rắc 1 ít EM bột), trường hợp nhiều rác thì nên đảo nhẹ để đảm bảo chế phẩm EM phân bố đều.

San phẳng mặt rác vừa trộn, phủ 1 lớp mỏng chất độn kín trên mặt rác, sau đó đậy nắp thùng.

Thực hiện các bước này hàng ngày cho tới khi thùng ủ gần đầy thì đóng kín nắp, để riêng. Tiếp tục làm tiếp với thùng ủ mới.

Bước 3:

Sau 3-5 ngày nhiệt độ của lớp ủ sẽ tăng lên khoảng 70oC, làm ức chế sự nảy mầm của hạt cỏ cũng như tiêu diệt các loại mầm bệnh (điển hình như Salmonella và E.coli) có thể gây bệnh cho người và gia súc. Sau đó, nhiệt độ hạ dần, đến khoảng 30 ngày thì có thể sử dụng sản phẩm phân hữu cơ này bón cho cây trồng.

Những điều lưu ý:

Giữ độ ẩm đạt khoảng 50 – 55 % (dùng tay nắm chặt hỗn hợp ủ, thấy nước vừa rịn kẽ tay là được), nếu chưa đủ ẩm bổ sung thêm nước.

Không nên để quá khô, cũng như quá ướt làm chậm quá trình phát triển của vi sinh vật.

Không nên nén quá chặt sẽ làm hạn chế sự phát triển của vi sinh vật.

Thùng ủ phân hữu cơ có thể để dưới tủ bếp hoặc ban công của gia đình bạn vì nó không có mùi hôi.

Tự làm chế phẩm EM

Bạn cũng có thể tự làm chế phẩm EM phân hủy thực vật mà không cần mua bằng cách sau:

Chuẩn bị: Bí ngô, chuối, đu đủ, đường đỏ mỗi thứ 1kg; 2 quả trứng; 3 lít nước sạch (nước máy để 1 tuần cho bay hơi hết clo).

Thái nhỏ các loại quả trên, cho tất cả nguyên liệu vào trong 1 bình kín khí. Giữ ở nhiệt độ thường và nơi râm mát, tránh ánh nắng mặt trời.

Mở bình vào ngày thứ 10, sẽ có nấm mốc phát triển trên bề mặt, khuấy trộn đều hỗn hợp. Nếu không có, cho thêm đường đỏ và đậy nắp lại.

Cứ 10 ngày mở ra khuấy trộn đều 1 lần.

Sau 30 ngày, khuấy trộn hàng ngày cho tới ngày thứ 45. Lúc này hỗn hợp đã sẵn sàng cho sử dụng trong vòng 6 tháng, hỗn hợp có mùi dễ chịu, vị chua ngọt dịu.

Lọc bỏ bã trước khi sử dụng. Nồng độ pha loãng cho các nhu cầu thông thường là 200ml/10 lít nước sạch.

Chế phẩm EM pha loãng có thể dùng để ủ phân hữu cơ, khử mùi hôi vật dụng trong nhà (sofa, thảm, rèm...), làm chất tẩy rửa thay chất tẩy rửa hóa học (lau bàn, lau nhà., rửa bát...), tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng cho cây trồng, giảm mùi hôi và rận ở vật nuôi...

Phạm Thị Thùy Dương

(Quản lý hợp phần triển khai, Dự án Get Green Vietnam)