Tương tự:

1, Bản chất và các loại tương tự:

Trong lo gic học, tương tự đc coi như phương pháp lĩnh hội tri thức mới, là suy luận trong đó kết luận về sự jong nhau của các dấu hiệu đc rút ra trên cơ sở jong nhau của các dấu hiệu khác của các đối tượng.

Tương tự là suy luận, trong đó kết luận về dấu hiệu thuộc đối tượng xác định nào đó đc rút ra trên cơ sở jong nhau của đối tượng ấy với đối tượng khác ở hàng loạt dấu hiệu.

Cũng như mọi hình thức suy luận logic, tương tự ko fai là kết quả của việc xây dựng tùy tiện. Nó đc hình thành trong quá trình hoạt động thực tiễn của con ng. Trong quá trình ấy con ng nhận thức rằng, mỗi sự vật và hiện tượng là 1 hệ thống hoàn chỉnh các dấu hiệu liên hệ qua lại với nhau. Các dấu hiệu đó ko tồn tại biệt lập mà nằm trong mối liên hệ tất yếu bên trong. Nếu giải thích đc các mối liên hệ cơ bản, sâu sắc jua các dấu hiệu riêng biệt tác động qua lại với nhau thì có thể chuyển từ sự hiểu biết các dấu hiệu của 1 đối tượng sang sự hiểu biết các dấu hiệu của đối tượng khác trong quan hệ jong nhau nào đó với đối tượng đầu tiên.

Tùy theo dấu hiệu đc rút ra trong kết luận thuộc về thuộc tính hay quan hệ, ngta chia tương tự thành tương tự theo thuộc tính và tương tự theo quan hệ.

Nếu dấu hiệu đc rút ra trong kết luận thuộc về thuộc tính hay quan hệ, ngta chia tương tự thành tương tự theo thuộc tính và tương tự theo quan hệ.

Tương tự theo thuộc tính rất phổ biến, Nó thường đc sử dụng trong cs, cũng như trong tư duy khoa học. Mặc dù nó thường dựa vào sự jong nhau thuần túy bên ngoài, nhưng nếu biết kết hợp với các phương pháp nhận thức khác, kể cả nghiên cứu bằng thí nghiệm, thì có thể đưa lại những kết quả đúng đắn.

 Để nâng cao mức độ xác suất của kết luận theo tương tự cần tuân theo các đk:

+  Các dấu hiệu so sánh càng có nh dấu hiệu chung thì mức độ xác suất của kết luận càng cao, vì sự jong nhau ngẫu nhiên của các đối tượng so sánh có thể gặp ở 1 vài dấu hiệu.

+ Các dấu hiệu chung càng phong phú , mức độ xác suất của kết luận càng cao, vì các sự vật so sánh đc xem xét đầy đủ hơn, ít gặp fai dấu hiệu bên ngoài, ko bản chất, ngẫu nhiên.

+ Dấu hiệu bản chất chung càng nh, mức độ xác suất của kết luận càng cao, vì sẽ fat hiện đc chính xác mối liên hệ có tính quy luật của các sự vật và hiện tượng của thế joi khách quan.

Tuy kết luận của tương tự là xác suất nhưng ko đc tuyệt đối hóa đặc trưng xác suất ấy, Dựa vào tương tự ngta đã rút ra đc nh luận điểm khoa học rất gần chân lí.

2, Giá trị nhận thức của tương tự:

Tương tự có giá trị to lớn trong hoạt động thực tiễn cũng như trong nhận thức khoa học của con ng. Nó là 1 trong những pp nghiên cứu và chiểm ưu thế ở giai đoạn đầu của quá trình nhận thức. Với hình thức sử dụng đơn giản, phổ thông là hình thức sơ đẳng của nhận thức khoa học, nó nhằm tạo ra mầm mống sơ khai trong suốt quá trình nghiên cứu khoa học.

Tương tự là phương tiện cụ thể hóa tư tưởng, là phương tiện giải thích nội dung tư tưởng nhờ so sánh tư tưởng này với tư tưởng khác có cùng 1 dấu hiệu chung. Trong thực tế cái chung tồn tại trong cái riêng, đc fat hiện thông qua cái riêng. Tư suy tương tự về hiện thực. Nhờ tương tự con ng mới fat hiện đc cái cụ thể, cái riêng và khái quát chúng thành cái chung , cái trừu tượng. Cụ thể hóa tư tưởng, tương tự bổ sung cho tư duy tính mềm dẻo và làm jau tư duy.

Tương tự đc xem như thủ thuật bổ trợ, là 1 trong những pp của kho tàng pp nhận thức. Nó hoàn toàn là pp vững chắc, thực tế để thu nhận tri thức mới. Nó là thủ thuật dẫn nhà nghiên cứu tới dự đoán và fat hiện tri thức mới. Nó cũng là thủ thuật để làm sáng tỏ và cụ thể hóa tri thức.