Chúng ta, đều có một ai đó năm Mười Bảy tuổi. Người mà nụ cười của đối phương là niềm vui của mình. Người ở rất gần cũng ở rất xa, chỉ có thể chạm tay vào vai mà không thể chạm tay vào tim người ta được.
•••••••••••••••••
Quang chuyển đến ngồi ngay bên cạnh tôi vào cuối năm lớp Mười, khi mà kỳ thi học kỳ đến gần, cô giáo thực hiện một cuộc “cách mạng” chuyển chỗ để các bạn “hay chơi cùng nhau” không có cơ hội cho nhau chép bài nữa! Cũng như khi tôi bị tách khỏi cô bạn thân nhất, Quang bị tách khỏi “ổ các bạn nam” để ngồi cạnh tôi.
Tôi không có ấn tượng nhiều về Quang, vì tính cách Quang hơi lạnh lùng và ít nói. Vẫn nhớ lúc đó, lời đầu tiên tôi nói với cậu nhạt nhẽo bằng ba từ “tớ xin lỗi”, vì tôi lỡ tay làm rơi điện thoại di động của cậu trong giờ học, và … cô giáo bắt gặp. Cô giáo vì cho rằng Quang đang dùng điện thoại trong giờ và không chú ý vào bài nên đã thu điện thoại của cậu, cô không nghe tôi giải thích, và Quang cũng chẳng giải thích gì.
- Tớ … tớ xin lỗi.
Tôi kéo tay áo Quang, vừa tỏ vẻ ăn năn hối cải hết cỡ, vừa cúi gằm mặt. Nhưng khi tôi vừa kịp dứt lời, chỉ thấy bàn tay kia của cậu đẩy tay tôi khỏi áo cậu ấy, rồi ngồi xích xa tôi một chút. Cậu ấy, không biết là đang giận hay thế nào.

Lần thứ hai nói chuyện với Quang, cũng là lần hiếm hoi tôi thấy cậu cười thoải mái như vậy. Tôi giúp cô giáo dạy văn thu lại những bài làm văn viết trên lớp, vô tình có một cuốn vở được mở, có một dòng viết về tác phẩm Tương tư, thế này:
“Nguyễn Bính tài lắm khi xuất khẩu thành thơ 'Gió mưa là bệnh của trời. Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng'. Quả chí lý lắm, vì gió mưa thì chắc chắn ta sẽ bệnh, nhất là mưa trái mùa có gió độc như ông bà ta bảo trái gió trở trời. Còn yêu nhau thì có nhiều thứ bệnh hơn lắm hay sao? Không phải đâu, cũng bệnh như những người không yêu nhưng nó khác là bệnh tương tư. Bệnh này không có vi rút nhưng nguy hiểm hơn cả cúm gia cầm vì ai cũng mắc phải, ai cũng yêu…”
Tôi bụm miệng cố giữ nụ cười thì thấy tiếng Quang cười rõ hẳn, lần đầu tiên tôi nghe Quang nói mấy từ thoải mái như thế.
- Hay, hay lắm. Chí lý lắm!
- Viết thế này chỉ tổ bị điểm kém. – Tôi lầm bầm. – Nhưng cậu này dũng cảm thật!
- Cái cậu ấy quan tâm không phải điểm kém hay không. Cậu ấy chỉ nói ra suy nghĩ của cậu ấy, những gì cậu ấy cảm nhận được. – Quang lại cười. – Chỉ là hơi thô một chút thôi.
Nói xong câu ấy Quang lại cười. Tôi nhìn lại cuốn vở, đọc những dòng chữ nguệch ngoạc ai đó viết. Ừm, hơi thô nhưng mà đúng thật, ai mà chẳng phải yêu, ai mà chẳng tương tư …

Tôi phát hiện ra bí mật trong ngăn bàn của cậu vào lần thứ ba cùng cậu nói chuyện. Cậu thích đọc sách, những cuốn sách mà cậu đang đắm chìm vào đều là những cuốn sách về triết lý cuộc sống hay những tác phẩm kinh điển thực thụ. Tôi biết được điều đó vì có lần vô tình nhìn thấy màn hình điện thoại của cậu chi chít các ứng dụng đọc sách. Và mỗi giờ nghỉ, cậu lại chúi mũi vào chiếc màn hình nhỏ xíu, chăm chú đọc.
- Cậu cũng đọc “Những người khốn khổ” à?
Tôi liếc mắt sang màn hình điện thoại của cậu, không kìm được bật ra thành câu hỏi. Cậu nheo mắt nhìn tôi hơi ngạc nhiên, rồi lại cúi mặt nhìn chăm chằm điện thoại, trả lời:
- Ừ!
- Đáng lẽ ra cậu phải thích văn mới đúng. – Tôi nhỏ giọng nhận xét – Tớ cũng thích đọc sách, nên tớ thích văn. Cuộc sống có văn học thật tươi đẹp.
- Ừ. – Quang đáp, tôi không ngờ là cậu đáp, còn dài hơn cả một chữ “ừ”. – Tớ không ghét văn, nhưng tớ không thích văn ở trường. Ở ngoài trường học, văn học là thỏa sức sáng tạo và thỏa sức tưởng tượng. Còn ở trong trường học, văn học là dập khuôn.
Tôi quay ngoắt sang nhìn Quang chăm chú. Đột nhiên cậu cũng ngẩng đầu nhìn thẳng vào mắt tôi, bất chợt nở một nụ cười:
- Sao mà nhìn tớ ghê thế? Tớ không định có ý kiến gì với việc học văn và thích văn của cậu đâu. Chỉ là tớ thích tự do hơn. Nên tớ thích học Toán và đọc sách!
Ừ… Sau hôm ấy, dường như tôi và Quang nói chuyện cùng nhau nhiều hơn. Cậu chia sẻ cho tôi những cuốn sách mà cậu đọc, kể cho tôi nghe những câu chuyện thú vị mà tôi không ngờ là Văn học là như thế. Khoảng trống giữa bàn bỗng nhiên ngắn lại, những cuộc nói chuyện dày lên và hình như, tôi mắc bệnh tương tư mất rồi. Hóa ra, Quang không lạnh lùng như tôi tưởng, cậu lạnh lùng vì vẻ ngoài cậu thế, vì cậu có một thế giới riêng, rất rất riêng ở trong ngăn bàn.

- Cậu đang làm cái quái gì vậy?
Một ngày như bao ngày mà tôi từng kể. Quang bất chợt lên tiếng khi nhìn cách tôi ngu ngơ giải một bài tập Lý. Tôi biết mình học kém các môn tự nhiên, đặc biệt là Vật Lý. Còn cậu thì ngược lại, là người học tốt các môn tự nhiên gần như nhất lớp. Nghe giọng Quang vừa hơi vẻ cười cười, tự dưng tôi thấy tủi thân hẳn. Tôi gấp sách vở, đập mạnh bút xuống mặt bàn, quay mặt đi.
- Không liên quan đến cậu.
- Đó là điện xoay chiều mà. Cậu cứ loay hoay dùng mấy công thức một chiều khi nào mới ra?
Chẳng biết Quang có còn nhìn tôi không, nhưng giọng cười không còn nữa. Tôi hơi giật mình giở lại vở, vừa cầm bút lên soi lại sơ đồ mình vừa vẽ. Ngốc, ngốc thật, bảo sao mãi không ra!
- Này!
Đột nhiên Quang kéo áo tôi một cái, đầu hơi cúi rỉ rỉ vào tai tôi.
- Chúng ta … làm một cuộc trao đổi đi!
Chết tiệt, bỗng dưng đầu tôi nóng bừng lên và mặt đỏ, tôi đần ra một lúc vì Quang cúi đầu quá gần. Mất khoản 5s, tôi lùi người lại, hít sâu một hơi trả lời cậu.
- Cái gì?
- Tớ sẽ dạy cậu Vật Lý. À không, nhắc bài cho cậu trong giờ kiểm tra luôn. Nhưng phải cho tớ mượn văn mẫu trong giờ Văn để tớ chép, nhé!
- Ý là cậu … quay bài hả? – Tôi đờ đẫn.
- Không phải. – Quang giơ tay cốc vào trán tôi một cái. – Cậu không thấy giờ làm văn cô giáo vẫn mặc kệ cho cả lớp “tham khảo” văn mẫu đấy à? Tớ không có văn mẫu, cũng lười mang, cậu mang cho tớ đi.
- Ờ … được!
Tôi quay mặt đi vội, vẫn đang còn mông lung vì những gì Quang vừa nói. Thật ra không cần trao đổi, tôi cũng không ngại mang cho Quang mượn một cuốn văn mẫu đâu mà!

Giờ làm văn cuối cùng của lớp Mười Một, tôi đem đến lớp một chồng văn mẫu ôn thi Đại học cho Quang xem. Cậu lười biếng giở vài trang giấy rồi hỏi tôi:
- Cuốn nào hay nhất, cuốn nào nhiều bài nhất, cuốn nào dùng được cả sang năm?
Tôi lướt một vòng quanh tập văn mẫu rồi lựa cho Quang cuốn vừa dày vừa cũ nhất. Quang nhận cuốn sách hơi nghi ngờ:
- Cũ thế này không có bài gì mới thì sao? Bị đạo hết ý tưởng rồi thì sao? Không đủ thì sao?
- Tớ nhắc cậu!
Tôi nhấn mạnh một câu át đi lời Quang nói, tôi thật không ngờ, cũng có lúc con người vốn lạnh lùng của cậu trở nên hoạt ngôn như vậy. Cậu nghe tôi nói, rồi lại chăm chú nhìn thẳng vào mắt tôi khiến tôi ngại đến đỏ mặt quay đi. Sau cùng, nghe tiếng cậu gõ gõ từng nhịp trên mặt bàn, lên tiếng rất chậm.
- Thế dùng quyển này đi. Quyển này là của tớ, cậu đem cho tớ, không được cho ai khác tớ mượn đâu nhé.
- Ừ!
Tôi đồng ý với Quang, và mỗi lần đến giờ làm văn đều mang riêng cuốn đó cho cậu. Có lần tôi đem đến lớp nhiều sách như vậy, các bạn trong lớp cũng muốn mượn, cô bạn thân tôi muốn mượn trúng cuốn sách “của Quang”, tôi bèn đưa cho cô ấy rồi chọn cho Quang cuốn khác. Nhưng vừa nghe tôi thông báo tin ấy, Quang cầm cuốn sách tôi vừa chọn đi thằng đến chỗ ngồi của cô bạn thân, vội vàng đổi nhanh cuốn sách, chỉ để lại một câu:
- Cậu dùng quyển này đi, quyển này của tớ.
Tôi rất buồn cười với cách cậu “tham khảo” một cuốn sách lâu như vậy. Cũng có lần tôi hỏi cậu tại sao chỉ “tham khảo” duy nhất cuốn đó mà không đổi cuốn khác. Cậu trầm ngâm nhìn cuốn sách một lúc rồi đáp:
- Tinh túy!
Tôi cười, cậu cũng cười. Cứ vậy, những ngày sau đó đi cùng nụ cười ngây thơ giữa tôi và cậu, kéo chúng tôi chạy nhanh hơn theo guồng quay của thời gian …

Cuối năm lớp Mười Hai, cô giáo thêm một lần nữa phân lại chỗ ngồi. Cô phân hết các bạn thi khối A ngồi một nhóm, khối B một nhóm, rồi khối C, khối D. Quang giỏi tự nhiên, Quang ngồi ở tổ khối A còn tôi chuyển đến tổ khối C. Giữa chúng tôi, dường như giống khối A và khối C vậy, không có điểm chung nào cả. Mỗi cuộc nói chuyện giữa chúng tôi dần ít, cuốn sách văn tôi giữ cho cậu cậu cũng không còn dùng đến nữa rồi. Người bạn cùng bàn bây giờ cũng là một cô bạn khác, những câu chuyện chỉ còn là những bài học, những đề thi dài dằng dặc mà giữa chúng tôi vẫn chẳng có điểm chung.

- Này, cậu không chăm chỉ ôn văn đúng không?
Quang kéo kéo áo tôi rồi hỏi, không biết bằng cách nào cậu ngồi ngay phía đằng sau tôi trong buổi lễ bế giảng lớp Mười Hai. Tôi lắc đầu, trả lời bằng một câu hỏi:
- Sao cậu biết được?
- Nhìn mặt cậu là tớ biết mà! – Quang lém lỉnh.
- Tớ hơi lười thật, vì hơi áp lực ... – Tôi nhỏ giọng. – Nhưng gần đây ổn rồi, đang ôn rất chăm chỉ nhé!
- Ừ được. – Quang đột nhiên với tay xoa đầu tôi. – Thế cái quyển sách của tớ … à không, quyển văn mẫu cậu hay đem cho tớ mượn, có cho ai mượn chưa?
- Chưa. – Tôi cười. – Tớ giữ lời hứa mà!.
- Tốt! - Quang cười híp mí. – Chịu khó học ôn đi nhá!
Nói rồi Quang xách ghế chạy biến, để lại tôi ngồi tại chỗ ngẩn ngơ, không biết trong lòng đang bồi hồi những cảm xúc gì.
Tôi có đọc ở đâu đó một câu nói mà tôi rất thích: “Có thể dũng cảm thích một người thì cũng có thể dũng cảm tỏ tình …” Nhưng tôi với Quang, có phải là thích không tôi cũng không dám chắc, có thích cũng chẳng đủ tự tin để tỏ tình, vì lỡ tỏ tình rồi, tôi chắc chắn không dũng cảm thấy mối quan hệ giữa tôi và cậu ngày xa càng xa …

Kỳ thi Đại học năm đó kết thúc, cậu thi đỗ Bách khoa, còn tôi trượt nguyện vọng một Đại học Luật. Nỗi buồn xen lẫn những tủi hổ năm đó khiến ngày họp lớp tôi không dám gặp mặt cậu, chỉ cố gắng tránh cậu càng xa. Tôi nhớ phút cuối của buổi tiệc, Quang đuổi theo tôi, kéo tay tôi lại.
- Cậu không có gì để nói với tớ à?
- Không. Tớ đau đầu lắm, tớ về trước.
Tôi gạt tay Quang đi thẳng một mạch về phía trước, không biết phía sau Quang thế nào. Sau ngày hôm đó, Quang dường như biến mất khỏi cuộc sống của tôi. Cậu đi hẳn, lúc ấy, tôi mới nhận ra cuộc sống không có chút nào sự tồn tại của cậu buồn đến mức nào. Ừm … thật ra tôi thích cậu!
Rất lâu, rất lâu sau đó tôi vẫn biết rằng mình thích cậu, nhưng lại không biết cách làm sao để quên …

- Sương! Mày ngẩn ngơ gì đấy?
Tiếng cô bạn thân năm đó kéo tôi ra khỏi giấc mộng dài. Trôi qua 8 năm rồi, và đây là cô gái thứ tư của lớp cấp 3 năm đó “theo chồng bỏ cuộc chơi”.
- Ba cái đám cưới trước của lớp mình mày đã không về rồi. Lần này về đám cưới tao còn ngẩn ngẩn ngơ ngơ là sao?
Cô bạn cốc đầu tôi vẻ vờ hờn trách, tôi cũng vội vàng nắm lấy tay cô bạn, giọng xu nịnh.
- Thì tao nhẫn nhịn đợi mày cưới tao mới về. Dành hết tất cả sự bất ngờ và mới mẻ cho đám cưới mày còn gì nữa!
Cô bạn lại cốc đầu tôi thêm một cái, cười hạnh phúc. Tám năm rồi, chúng tôi, ai cũng trưởng thành rồi.
- Sương à? Phải Sương không?
Tôi đứng hình hẳn, thật không ngờ 8 năm trôi qua không liên lạc cùng bao nhiêu thay đổi vẫn không xóa được giọng nói đó của cậu trong não tôi. Tôi cười, rất nhẹ nhàng:
- Ừ, đã lâu không gặp … Quang.
Cái cười nhẹ nhàng và câu nói của tôi dường như khiến bầu không khí giữa tôi và Quang trở nên gượng gạo. Cô dâu của chúng tôi đã rời đi, chỉ còn tôi và Quang đứng đó, cách nhau một khoảng đúng bằng một bước chân, chỉ nhìn nhau vậy thôi.
Quang thay đổi nhiều, cao hẳn lên. Trước đây cậu cao hơn tôi một cái đầu, bây giờ tôi mang giày cao gót, Quang vẫn cao hơn tôi đúng bằng một cái đầu như vậy. Mái tóc cậu cắt gọn, tóc hơi vuốt lên và khuôn mặt vẫn lạnh lùng như nhiều năm về trước, chỉ khác, dường như cậu từng cười nhiều hơn hoặc vì lý do nào đó mà trông cậu vẫn luôn bảnh bao như vậy.
Không biết tôi đã nhìn cậu bao lâu, cũng không biết trên khuôn mặt đã thể hiện ra bao nhiêu sự ngẩn ngơ thế nào nữa. Sau cùng, Quang bước lên phía trước một bước, tiện tay lấy một đĩa hoa quả trên bàn, đưa đến trước mặt tôi.
- Làm một miếng không?
Quang cười rất tươi, dường như cố gắng lấy nụ cười xóa đi những gượng gạo ban đầu. Tôi với tay lấy một miếng táo, cười theo cậu.
- Không, tớ sẽ ăn quýt.
- Ok!
Quang cười lớn, cậu quay trở lại bàn lấy giúp tôi một quả quýt nhỏ rồi dựa hẳn mình vào bàn ăn. Cậu cười thoải mái khiến mọi thứ cũng trở nên thật dễ chịu. Rồi rất chậm rãi, cậu cất tiếng hỏi:
- Cũng tám năm rồi đấy nhỉ. Năm đó cậu đột nhiên bỏ đi rồi biến mất. Sợ tớ đến thế sao mà bây giờ mới quay lại?
- Không! – Tôi nghe chất giọng tếu táo của cậu cũng cố gắng khiến mọi thứ tự nhiên hơn hẳn. – Tớ xấu hổ vì thi trượt, không dám gặp mặt ai.
- Chỉ vậy thôi sao? Rõ ràng cậu tránh tớ mà …
- Ừ. – Tôi cười, chẳng hiểu sao bỗng dưng lại trải lòng đến vậy. – Vì cậu là bạn cùng bàn, cậu nghĩ tớ học giỏi văn và toàn mượn sách văn của tớ. Vậy mà tớ lại thi trượt …
- Vậy thôi à? – Chất giọng Quang hơi là lạ.
- Ừ, vậy thôi!
- Vậy không phải … - Quang hơi ngắt lời, rồi lại tiếp tục. – Cậu trượt vì điểm văn của cậu thấp, vì cậu không chịu học văn đúng không?
Tôi đứng hình nhìn Quang. Có lẽ đúng, năm đó tôi đã nghĩ sức tôi hoàn toàn có thể đạt điểm cao hơn ở môn văn. Nhưng đến cuối cùng lại vì nhớ nhớ quên quên mà đưa nhầm ý viết vào bài 5 điểm thi đại học. Cuối cùng là điểm văn thấp, tôi thiếu 1 điểm, tại vì môn văn …
- Làm sao mà cậu biết được?
Quang cười, giống y như 8 năm trước, cậu cốc đầu tôi một cái:
- Cậu có nhớ năm đó mỗi lần đến giờ làm văn tớ đều mượn của cậu duy nhất một cuốn sách văn mẫu không?
- Nhớ chứ, cậu còn dặn tớ là không được cho bất kỳ ai mượn cuốn đó nữa cơ mà. – Tôi cười. – Cả một lần nhỡ cho Hân mượn, đã chọn cho cậu một cuốn khác rồi mà cậu vẫn hùng hục đi tìm Hân để đổi lại.
- Nhớ giỏi đấy. – Quang gật gù. – Thế cậu có biết tại sao lại thế không?
- Còn có lý do gì khác ngoài lý do sợ mất bí kíp à? – Tôi vờ nhăn mày trêu chọc cậu.
- Ừ. Vì cuốn sách đó, chi chít những từ tớ thích cậu mà tớ viết!
Tôi tròn mắt, múi quýt bóc dở trên tay trực rơi xuống sàn. Còn Quang, nụ cười trên môi cậu như vài giây tắt hẳn, đôi mắt lại nhìn về xa xăm và giọng nói trầm bổng nhỏ dần:
- Bộ dạng này chắc là do cậu chưa từng nhìn thấy những dòng chữ mà tớ viết rồi.
Tôi ngẩn người, ngơ ngác một lúc rồi gật đầu nhẹ. Quang tự vuốt tóc mình một cái, không biết nụ cười trên khóe miệng kia là đang vui hay còn tâm trạng gì khác nữa.
- Ngốc thật, tớ đã tin là cậu từng đọc rồi bỏ qua nên mới tránh mặt tớ. Thật không ngờ cậu lại chưa từng giở qua …
Tôi im lặng không nói, dòng hồi tưởng chạy vội về khoảnh khắc Quang đặt cho tôi một câu hỏi, không còn rõ nữa, chỉ như in một cái lắc đầu.
Sau cùng, mọi thứ đều nhạt nhòa như chưa từng tồn tại, chỉ còn lại một điều duy nhất mà cả tôi và Quang đều biết rõ. Chúng tôi đã từng thất vọng, từng tổn thương vì một đoạn tình cảm không có bắt đầu cũng không có kết thúc. Qua một quãng thời gian dài không thể nào tìm cách nối chúng lại cho trọn vẹn được.
Thanh xuân qua vội vàng như một cơn gió thoảng, có những thứ tôi đem đi cùng, có những thứ bỏ qua. Nhưng dù có từng đem đi hay lỡ bỏ quên ở lại, thanh xuân vẫn là một đoạn ngập tràn tiếc nuối, mà chúng ta, mãi mãi, mãi mãi không thể quên đi.
Tôi nhìn Quang, cậu hướng ánh nhìn về phía nào đó bất định. Tôi bước lại gần cậu một bước, tự nhiên nở một nụ cười.
- Ừ, ngốc thật. Nếu tớ từng giở qua những trang sách đó, tớ chắc chắn sẽ không vội vàng quay lưng với cậu.
- Thì sẽ thế nào? – Quang quay đầu, đôi mắt xoáy sâu vào tôi.
- Tớ trả lời. – Tôi đáp. – Tớ cũng vậy!
Quang cười, tôi cũng không còn những ngại ngùng ban đầu nữa. Không biết ngày mai, ngày sau nữa sẽ thế nào. Nhưng một điều mà tôi khẳng định là chắc chắn, với Quang, nếu được quay lại, tôi sẽ trả lời.

01/08/2017
Cẩm Thương