Đã có một nhận định " từ cô gái ngoan hiền trở thành hoàng hậu tấm đã phải trải qua nhiều cuộc chiến đấu không khoan nhượng với kẻ thù thể hiện sức sống  sức trỗi dạy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập ". Thật vậy , từ một cô gái yếu đuối , tấm đã trở nên mạnh mẽ , chủ động đứng lên giành lại hảnh phúc cho bản thân của mình không chịu thua mọi âm mưu độc ác, dã man của mẹ con cám . Tấm là đại diện cho hình ảnh của người phụ nữ việt nam ta , với những phẩm chất hết sức cao đẹp như thùy mị , nét na , chăm chỉ , cần cù chịu khó , thủy chung . Tấm còn Là đại diện cho cái thiện , cho sự chính nghĩa , cho sự công bằng trong xã hội . Đó khát vọng của nhân dân ta , mong muốn cuộc sống tốt đẹp hơn , người tốt luôn luôn chiến thắng kẻ xấu , cái thiện luôn luôn chiến thắng cái ác .

Tấm là một cô gái hết sức bất hạnh , cô mồ côi từ nhỏ và phải sống cùng với dì ghẻ .Phận con chồng ,Tấm phải quần quật làm việc nhà từ sớm đến tối ,không chút ngơi nghỉ,trong khi đó ,Cám con đẻ của dì ghẻ nhởn nhơ rong chơi ,biếng nhác. Tấm cô đơn chỉ biết khóc mỗi khi bị hành hạ. Bị Cám lừa trút mất giỏ tép, mất hi vọng có cái yếm đào, Tấm khóc. Cái yếm đào chỉ là một món quà bé nhỏ, nhưng với cô Tấm nghèo khó, mồ côi, đang ở tuổi trăng tròn, lại chẳng bao giờ được nhận một món quà nào thì nó thật đáng quý. Bị lừa đi chăn trâu đồng xa để ở nhà mẹ con Cám làm thịt chú bống bé nhỏ bầu bạn với Tấm, Tấm lại khóc. Với cô gái mồ côi không được nhận sự chăm sóc nào như Tấm thì chăm chút cho bống là một nhu cầu tình cảm, nhu cầu được chăm chút và sẻ chia. Vì vậy, việc giết bống đâu phải để thoả mãn sự tham ăn của mẹ con Cám mà là để hành hạ Tấm, phá đi chỗ dựa tình cảm của cô gái đơn côi.Lần thứ ba Tấm khóc là khi cô không được đi hội làng. Dì ghẻ trộn thóc với gạo bắt Tấm nhặt. Đến đây, sự hành hạ chẳng cần phải che đậy như những lần trước. Hội làng là ngày vui nhất trong năm. Mọi người từ già đến trẻ, từ giàu đến nghèo đều được đi hội và chia sẻ niềm vui chung, thế mà riêng Tấm bị bắt ở nhà, cô càng lẻ loi hơn. Tấm lại khóc và dường như tiếng khóc lại một lần nữa đẩy nỗi đau khổ của cô lên cao hơn. Nhiều lần bị đầy đọa về tinh thần lẫn thể xác nhưng tấm chỉ biết ôm khóc một mình không dám làm gì và chỉ trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác. Thể hiện cô là một người hết sức yếu đuối , nhu nhược, thụ động , bất lực trước những trớ trêu của cuộc đời . Tưởng như may mắn đã mìm cười với cô khi cô trở thành hoàng hậu , nhưng cô vẫn bị cái ác tiêu diệt. Cô tấm hiền hành hiếu thảo trèo cây cau hái quả cúng cha bị mẹ con cám chặt cây ngã xuống ao chết . Tấm thảo hiền bị dì ghẻ chặt cây sát hại mà không cam chịu chết. Cô hoá vàng anh, bay vào cung vua báo hiệu sự có mặt của mình trong lời nhắc nhở “Giặt áo chồng tao, thì giặt cho sạch, phơi áo chồng tao, thì phơi bằng sào, chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao”, vàng anh bị giết chết. Tấm hoá cây xoan đào (khung cửi), tuyên chiến với kẻ thù trực tiếp và dữ dội hơn “Lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt ra”, khung cửi bị đốt cháy. Từ đống tro tàn chết chóc, Tấm hoá cây thị (quả thị) trở lại với đời. Trong sự hoá thân ấy có sự kiên nhẫn và lòng dũng cảm. Phải chăng trong nhân vật Tấm đã hội tụ sự dịu dàng và tính cách bất khuất của phụ nữ Việt Nam từ xa xưa. 

Tấm đã hoá thân, cái thiện không chịu chết một cách oan ức trong im lặng đã vùng dậy, còn cái ác cũng tìm mọi cách tiêu diệt cái thiện. Những lần chết đi sống lại của Tấm phản ánh tính chất gay gắt, quyết liệt của cuộc chiến đấu giữa thiện với ác, đồng thời cũng thể hiện sức sống mãnh liệt, không thể bị tiêu diệt của cái thiện. Phải chăng cô Tấm có thể chết đi sống lại, có thể tự mình hoá thân để trở lại với đời? Chính những người dân nhân hậu và giàu tình thương đã không nỡ để một cô gái lương thiện như Tấm phải chết oan ức trong thầm lặng. Họ đã mượn yếu tố kì ảo, thổi sức sống mãnh liệt cho nhân vật, di dưỡng sức sống tiềm tàng trong đó, vực nhân vật dậy “đi trả thù và sống tự do”. Nhân dân đã gửi gắm vào nhân vật Tấm lòng nhân đạo, tình yêu thương con người sâu sắc của mình. 

Tấm chết nhưng dưới nhũng hình thức khác nhau cô vẫn luôn luôn ở cạnh vua rồi hóa thân sang kiếp khác và đấu tranh quyết liệt với kẻ thù qua đó nhân dân muốn khẳng định sức sống tiềm tàng mãnh liệt của con người . Cái thiện sẽ luôn luôn chiến thắng cái ác.  

Bụt xuất hiện khi tấm ngây thơ , yếu đuối . Nhưng đến giai đoạn sau bụt lại không xuất hiện nữa , điều đó thể hiện cái nhìn của dân gian về hạnh phúc của con người , hạnh phúc của bản thân thì chính bản thân phải giành được thì mới bền vững , bền chắc .