1.Âm mưu cướp nước ta cướp nước ta của giặc Minh đã bị Nguyễn Trãi vạch trần chính trong luận điệu bịp bợm "phù Trần diệt Hồ"của chúng:

Nhân họ Hồ chính sự phiền nhà,

Để trong nước lòng dân oán hận.

Quân cuồng Minh đã thừa cơ gây họa,

Việc nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần chỉ là một nguyên cớ để giặc Minh thừa cơ gây họa. Những từ nhân, thừa cơ trong bản dịch đã góp phần lột trần luận điệu giả nhân giả nghĩa của giặc. "Phù Trần diệt Hồ" chỉ là một cách "mượn gió bẻ măng". Âm mưu thôn tính nước ta vốn sẵn có, có từ lâu trong đầu ốc của "thiên triều".

2. *Đứng trên lập trường dân tộc để tố cáo âm mưu cướp nước của giặc Minh:

_ Dùng những từ ngữ "nhân", "thừa cơ"

->vạch trần luận điệu bịp bợm của nhà Minh "phù Trần diệt Hồ".

   Đây thực chất là câu chuyện lịch sử, vào thế kỉ XIV, vua nước Chiêm – Chế Bồng Nga mang quân đánh nước ta. Sau nhiều lần giằng co, vua Trần Duệ Tông thân chinh đem quân đi chống trả nhưng vua bị giết. Sau đó, Lê Quý Ly đem quân đi chiến đấu -> được tin dùng -> lộng quyền -> cướp ngôi vua -> lấy lại họ gốc của mình là họ Hồ -> Hồ Quý Ly.

     Nhà Hồ chỉ tồn tại ngắn ngủi trong 7 năm. Quân Minh lấy luận điệu "phù Trần diệt Hồ" vì nhân dân không ủng hộ nhà Hồ. Thực chất Hồ Quý Ly có thể làm được rất nhiều việc có ích nhưng không được nhân dân ủng hộ vì việc lấy triều đại không khéo.

*Đứng trên lập trường nhân bản, nhân nghĩa để (đứng về phía quyền sống của người dân vô tội) để tố cáo chủ trương cai trị phản nhân đạo của kẻ thù.

_ Hủy hoại cuộc sống của con người bằng hành động diệt chủng vô cùng tàn bạo.

+ Nướng dân đen trên ngọn lử hung tàn

+ Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ

_ Hủy hoại môi trường sống

+ Nặng thuế khóa sạch không đầm núi -> các chính sách thuế khóa nặng nề đẩy người dân vào cảnh vơ vét sản vật của chính đất nước mình mà cống nạp.

+ Tàn hại cả giống côn trùng cây cỏ -> triệt đường sống của muôn loài

+ Sử dụng người dân như công cụ để vơ vét sản vật, để phục dịch cho chúng.

_ Người bị ép xuống biển dòng lưng mò ngọc...

_ Kẻ bị đem vào núi đãi cát tìm vàng,...

->Những người dân vô tội bị triệt tiêu đường sống

=> Tội ác của kẻ thù khiến trời không dung, đất không tha.

Lẽ nào trời đất dung tha

Ai bảo thần nhân chịu được?

     Câu hỏi vang lên như một lời cảnh cáo, cũng thể hiện niềm đau xót của tác giả trước thảm cảnh của nhân dân.