r/YouShouldKnow
u/B1aze688 (6.8k points - x2 golds)

Bạn Nên Biết: Bạn có thể thương lượng MỌI THỨ nếu bạn biết (1) chính xác thứ mình muốn, (2) mức thấp nhất mà bạn có thể chấp nhận, và (3) bạn sẽ làm gì nếu thoả thuận không thể được đưa ra.

Lưu ý, phương pháp được liệt kê trong bài này hiệu quả nhất trong những cuộc thương lượng về một vấn đề. Nếu bạn đang trải qua một cuộc li dị phức tạp, thì, hoặc bạn đang cố gắng thương lượng ở mọi mặt trong cuộc sống của bạn, mọi thứ có thể hơi phức tạp hơn một chút. Bạn vẫn có thể sử dụng chiến thuật dưới đây, nhưng chúng hiệu quả nhất khi bạn chỉ muốn đạt được MỘT mục tiêu thôi - như là giảm hoá đơn truyền hình cáp hay kiếm thêm một vài ngày nghỉ việc.

Mọi người (bao gồm cả tôi) rất ngại việc thương thuyết với người khác, *đặc biệt* khi nó liên quan tới mấy vấn đề nhạy cảm như lương lậu hay là giá mua nhà.

Nhưng có hai thứ đáng để biết về việc thương lượng...
- Việc đó thật sự phiền phức vãi l, nhưng lại có thể CỰC KÌ đáng giá. Nếu bạn bắt đầu một công việc mới và đàm phán được mức lương khởi điểm cao hơn 1000 đô so với đề xuất ban đầu, bạn vừa đặt một cột mốc mới cho thu nhập của bản thân. Sau 10 năm, bạn không cần làm gì ngoài hưởng mức 3% lương tăng thêm đó mỗi năm, chỉ một cuộc hội thoại đã đáng giá hơn 13000 đô. Và ngược lại, nếu bạn thương lượng được mức lãi suất thấp hơn, giá truyền hình rẻ hơn, khoản tiền bé hơn cho chiếc xe hơi, vân vân và mây mây.., số tiền tiết kiệm được dần nhiều lên nhanh chóng.
- Bạn thương lượng mọi thứ một cách gần như y hệt - dù là một ngôi nhà 600,000 đô hay chỉ việc quyết định tối nay hai vợ chồng bạn đi ăn ở đâu. Tất cả đều chỉ xoay quanh ba tham số bạn đã chuẩn bị trước khi bước vào một cuộc tranh luận.

Bước #1: Tìm ra mục tiêu của bạn.

Đây được gọi là *điểm tham vọng* của bạn. Nó có thể là bất cứ cái gì mà bạn muốn, miễn là nó cụ thể và phải chăng. Chẳng hạn như khi bạn muốn tăng lương, bạn không nên nghĩ rằng "Mình muốn có thêm tiền." Bạn nên nghĩ "Mình muốn kiếm thêm 5,000 đô mỗi năm." Điểm tham vọng của bạn cần tuân theo hai quy tắc sau:

Thật sự tham vọng. Đừng bán rẻ bản thân. Nếu bạn nghĩ mình có cơ hội thực tế để nâng mức lương thêm 5,000 đô, hãy nâng điểm tham vọng của mình lên 10,000 đô.

Phải thực tế. Điều này nghe như vi phạm quy tắc ở trên, nhưng nếu điểm tham vọng của bạn QUÁ ngáo ("Sếp ơi, em nghĩ mình đáng có được MỘT NGHÌN ĐÔ MỘT NĂM"), bạn đã thất bại trong cuộc tranh luận. Tìm hiểu một ít về vấn đề bạn đang thương thảo, và đảm bảo điểm tham vọng phải thật tham vọng, nhưng mà đừng biến nó thành điều lố bịch.

Bước #2: Tìm ra mức tối thiểu bạn có thể chấp nhận.

Đây được gọi là điểm hạn chế của bạn, và nó là thứ cùi bắp cứt ỉa nhất mà bạn có thể vui vẻ chấp nhận. Tiếp tục với ví dụ về lương, giả dụ như điểm hạn chế của bạn là 1,000 đô một năm. Bạn đề nghị 10,000 đô và mong được 5,000, nhưng, bạn cũng sẽ chấp nhận 1,000 đô trong trường hợp xấu nhất.

Nếu, sau một vài cuộc thảo luận đôi co, sếp bạn bảo, "Xin lỗi cậu, cậu là một nhân viên tốt, nhưng mà cái số lớn nhất tôi có thể đưa ra cho cậu là 1,500 đô..." thế là "đờ mờ chấp nhận ngay cái giao kèo đó đi" chứ còn chờ gì nữa. Mọi đề xuất nằm giữa điểm hạn chế và điểm tham vọng được gọi là "đàm phán thắng lợi". Chúc mừng nhá.

Vậy làm sao bạn biết được điểm hạn chế của mình tốt? Dễ mà. Chỉ có một quy tắc duy nhất:

Nó phải tốt hơn cái PATTHH. Pa Tê gì cơ? Hỏi hay đó. Cùng xem bước #3 nhé.

Bước #3: Tìm ra điều bạn sẽ làm nếu cuộc thương thuyết không thể đi đến hồi kết.

Đây là cái PATTHH của bạn - cái Phương Án Thay Thế Hoàn Hảo. Và nó là nguồn năng lượng trong mọi cuộc tranh luận. Nói thiệt luôn, *đừng bao giờ* bắt đầu một cuộc đàm phán mà không mang PATTHH. Thua là cái chắc.

Quay lại với bối cảnh tăng lương của chúng ta, PATTHH của bạn có thể là một công việc khác chẳng hạn. "Tui mới nhận được một đề xuất từ cái chỗ mới mở dưới phố, lương cao hơn 1,000 đô một năm, và nếu sếp vẫn không chịu tăng lương thì tui chuyển sang đó liền đó." Tuy nhiên, nếu bạn chỉ muốn giảm giá bảo hiểm xe hơi, PATTHH không cần phải gắt vậy đâu:

"Tôi sẽ tìm một công ti bảo hiểm giá thấp hơn." chẳng hạn.

Nó chỉ đơn giản là kế hoạch B của bạn. Nhưng kế hoạch tốt cũng cần phải có những đặc điểm sau:

- Thật thà và thực tế.
Nếu trong thâm tâm bạn nghĩ rằng bạn sẽ chẳng bao giờ theo cái PATTHH đó, thì nó vô dụng vãi lờ. PATTHH là kế hoạch B của bạn. Nó cần phải thực tế để mà còn xài được.

- Tệ hơn cả điểm hạn chế của bạn.
Nếu cái PATTHH của bạn mà tốt hơn điểm hạn chế, nâng điểm hạn chế lên đi. Chẳng có lí do gì mà bạn kết thúc cuộc thương lượng khi mà giá chưa sập sàn cả.

Bước #4: Sử dụng những tham số ở trên để định hướng cuộc thương lượng.

Thương lượng chính là việc thoả hiệp với nhau. Ba bước #1, #2, #3 giúp bạn đặt ra những điều bạn sẵn sàng thoả hiệp, và những thứ bạn sẽ không thoả hiệp. Một khi đã nắm vững những điều đó, bạn sẽ quyết tâm thương thuyết để đạt được một thoả thuận ít nhất phải hơn điểm hạn chế của mình. Nếu bạn không thể đạt tới đó, sử dụng cái PATTHH của bạn và cuộc thương lượng kết thúc.

Hình ảnh minh hoạ: https://i.imgur.com/XzgmGU1.jpg

Có một vài điểm mấu chốt mà bạn nên nhớ trong một cuộc thương lượng thật sự.

- Bạn có thể để phía bên kia biết điểm tham vọng của mình.
Cứ thoải mái nói với họ điều bạn muốn. Nếu họ không biết mục tiêu của bạn là gì, thì họ càng khó thoả hiệp, chuẩn không?

- Nếu cuộc thương lượng đang đi theo hướng xấu, bạn có thể nói ra PATTHH của mình.
Đó không phải là thứ gì đó để phô trương, nhưng mà nó hoàn toàn công bằng khi bạn nói,"Nghe nè, tôi muốn cuộc thương thảo này kết thúc tốt đẹp cho cả hai, nhưng tôi sẽ chuyển sang làm X, Y, hay Z nếu một thoả thuận không thể được đặt ra."

- Xin đừng, đừng, đừng, đừng và đừng cho ai biết điểm hạn chế của bạn.
Nếu họ biết được thứ tệ hại nhất mà bạn chịu đồng ý thì sao? Họ sẽ đưa cho bạn đề nghị đó ngay và luôn. Rồi sao nữa? Bạn cắn răng chấp nhận nó thôi, vì bạn đã mất đòn bẩy của mình.

- Nếu bạn đoán được điểm hạn chế của phía bên kia bàn cân, bạn thắng.
Đoán chính xác điểm hạn chế của đối thủ chính là *tấm vé chiến thắng* trong một cuộc thương lượng. Những người thiếu kinh nghiệm trong việc thương lượng có thể nói toạc ra giá trị thấp nhất của họ là bao nhiêu: "Thời buổi kinh tế khó khăn. Tôi chỉ có thể chi trả 200 đô thôi." Vậy 200 đô có cao hơn điểm hạn chế của bạn không? Nếu có thì, chốt kèo.

- Nếu bạn thương lượng với người mà bạn quan tâm, danh tiếng của bạn quan trọng hơn là việc kiếm được một giao kèo tốt nhất có thể.
Nếu bạn đang thương thảo về giá dịch vụ cắt cỏ với cậu em của người bạn thân, bạn có thể đủ nhạy bén để dập tan nát cậu ta. Đừng làm vậy. Tương tự với đồng nghiệp mà bạn vẫn muốn làm việc chung hay một doanh nghiệp nhỏ mà bạn thích. Đừng thương lượng theo cách tự phá huỷ thanh danh bản thân. Phải luôn luôn khéo léo. Mặt khác, nếu bạn đang thương lượng với một tên chăm sóc khách hàng ở Comcast, CHÁY LÊN ĐI. Ai thèm quan tâm chứ.

- Nếu bạn nhận ra rằng bạn chưa chuẩn bị đầy đủ cho một cuộc tranh luận, đổi lịch và rút lui cũng không sao cả.
Đâu đó giữa cuộc thương thảo, bạn nhận ra rằng điểm hạn chế của mình thấp quá. Hay là PATTHH của mình lại có sơ hở. Không sao cả, hãy đứng lên dõng dạc "Anh/Chị biết không? Dựa vào những điều tôi đã thu thập được trong quá trình thảo luận của đôi bên, tôi muốn dành một vài ngày để cân nhắc lại suy nghĩ của mình. Chúng ta sắp xếp lại một ngày khác nhé?" Đó là điều hoàn toàn bình thường.

Thương lượng thật sự phiền phức vãi lìn. Nó là một sự hoà hợp giữa tâm lý học con người, óc nhạy bén trong kinh doanh, và sự tự tin mà rất nhiều người ngoài kia không có - đó là lí do bạn phải thuê luật sự để "biện hộ" với thẩm phán sau khi lái chiếc xe toàn con nít chệch ra khỏi đường một tí hồi năm 98.

Nhưng những thương lượng cơ bản thì rất đơn giản. Nó theo một quy trình nhất định. Nếu bạn tìm ra được (1) điều bạn muốn, (2) điều bạn sẵn sàng chấp nhận, (3) và điều bạn sẽ làm nếu không thể thoả hiệp, bạn đã có đủ nguyên liệu cho những cuộc thương lượng trong cuộc sống hằng ngày rồi đó
____________________
Link Reddit: https://redd . it/6m20yf
____________________
u/Ninjaplz10154 (429 points)

Nên có một subreddit gọi là r/YSFK (You Should Fucking Know) và tất cả mọi bài ở đó đều có từ ngữ như thế này.
____________________
Dịch bởi Nguyễn Thanh An
________________________________
Bài đăng của bạn Nguyễn Thanh An trong group: https://www.facebook.com/groups/redditvietnam/permalink/960133937717342/