ĐOẠN I.1 TRONG BỤNG MẸ
PHẦN I: TỪ TRONG BỤNG MẸ ĐẾN KHI THÀNH ĐÔI TRAI GÁI
1 Nay hãy kể từ trước tới sau,
2 Kể chuyện qua bù chuyện tới;
3 Kể từ thời ấy ngày xưa....
4 Kể từ thuở đôi ta nằm lòng mẹ bên phải
5 Ở lòng mẹ bên trái
6 Mẹ em yêu và mẹ anh yêu,thèm ăn gỏi cá chua
7 Bé xinh vào lòng mẹ hai tháng ,
8 Mẹ yêu thèm ăn dở chua me,
9 Bé xinh vào lòng mẹ ba tháng,
10 Mẹ yêu thèm ăn gỏi cá giếc,
11 Bé xinh vào lòng mẹ bốn tháng,
12 Mẹ yêu thèm ăn gỏi cá trắm,
13 Bé xinh vào lòng mẹ năm tháng,
14 Mẹ yêu thèm ăn gỏi cá "pộc"
15 Bé xinh vào lòng mẹ sáu tháng,
16 Mẹ yêu thèm ăn gỏi cá chày,
17 Bé xinh vào lòng mẹ bảy tháng,
18 Mẹ yêu thèm ăn gỏi cá mương
19 Bé xinh vào lòng mẹ tám tháng,
20 Mẹ yêu thèm ăn gỏi cá vũ,
21 Bé xinh vào lòng mẹ chín tháng,
22 Đã qua mười tháng chờ,
23 Đã đủ chín tháng đợi,
24 Mười tháng chờ đôi ta ra đời ăn cơm,
25 Chín tháng đợi đôi ta ra đời bú mẹ,
26 Rơi sấp thành bé trai,
27 Rơi ngửa thành bé gái.

ĐOẠN I.2 KHI CÒN BÉ (SCSS.02)
PHẦN I: TỪ TRONG BỤNG MẸ ĐẾN KHI THÀNH ĐÔI TRAI GÁI

Đoạn này kể về tuổi thơ của hai đưa trẻ lớn lên bên nhau. Ba tháng em biết ngồi vịn, sáu tháng biết ngồi vững. Đó là một quy luật sinh trưởng thông thường của một đứa trẻ. Kể từ những khoảnh khắc khóc bám theo mẹ lên nương, làm ruộng; vịn bên người lớn mong dỗ dành; từ những thói ham chơi của trẻ nhỏ.
Cuối đoạn cho ta thấy quan niệm, ước mong của biết bao cha mẹ "trồng cây mong ăn quả, nuôi con khôn lớn mong được nhờ vả về sau"
"Kể từ khi con người xách chùm quả qua mắt,
Xách giỏ cá qua mặt,
Bố mẹ mong người giúp mong phí,
Đợi người cho đợi uổng,
Bố yêu và mẹ yêu mới nói:
- "Con mẹ lớn bởi rau nhiều giỏ,
Khỏe bởi măng nhiều ngọn;
Con người lớn bởi vạn đùi trâu,
Lớn bởi triệu đùi voi"."
Cảm nghĩ:
Dường như đó là ước mong bình thường của biết bao người làm cha làm mẹ. Từ ước mong bình thường ấy người Thái có tục ở rể khá lâu (khoảng 7 năm), vì muốn con rể làm việc trong nhà bù cho công sức bao năm nuôi con gái không lớn. Việc ở rể còn gắn kết tình cảm con rể với các thành viên trong nhà ngoại hơn.

Điều đó cho ta thấy giá trị của người con gái trong xã hội Thái xưa được coi trọng, khác với quan niệm trọng nam khinh nữ trong xã hội miền xuôi vốn bị ảnh hưởng bởi giáo lý nho giáo nặng nề.

Tuy nhiên mặt trái của nó lại đem đến bao đau thương cho biết bao cuộc tình và cũng chính là số phận đôi trai gái trong Sống chụ son sao. Bởi cha mẹ không thương và thấu hiểu cho con. Những cô gái đã bị "gản bán" cho những nhà đem lại cho cha mẹ nhiều của cải. Trai gái yêu nhau nhưng nhiều đứa đôi bị ngăn cắm không thể đến với nhau. Thật đau buồn và xót xa làm sao!
_____________________________________
28 Ba tháng biết ngồi vịn
29 Sáu tháng biết ngồi vững,
30 Còn giẫy đạp trên nôi khóc oa,
31 Con giật mình trong chăn khóc thét,
32 Tuổi còn thơ ôm cổ mẹ chăn gà,
33 Bám vai mẹ chăn lợn,
34 Đeo cổ bác ăn cơm,
35 Đòi hái dâu theo mẹ,
36 Biết lẫy sợ rơi thang,
37 Biết chững e ngã sàn,
38 Biết đi lo trâu húc,
39 Kễ từ thuở dôi ta lẫm chẫm,
40 Còn bé dại thơ ngay;
41 Đi một mình nhớ mẹ
42 Cạnh dây trâu khóc ròng,
43 Cõng dưa bở thay em,
44 Dây leo căng cột nhà làm vải,
45 Vải đứt kêu mẹ xem,
46 Rồi đôi ta đào đất san nền,
47 Cưỡi bông lâu phi ngựa,
48 Quấy mẹ vòi nằm bên,
49 Thuở đôi ta còn vầy cá trên mâm,
50 Còn bắt cá trong chậu,
51 Đuôi cá đập tay trái, ta rủ nhau cười,
52 Đuôi cá đập tay phải, ta đua nhau khóc,
53 Aó đen bọc cát mềm,
54 Aó trắng bọc cát mịn,
55 Trông tơi tả nhuốc nhem,
56 Thấy người, áo vắt lưng chạy liền,
57 Bố mẹ sai ra quản quên thưa,
58 Sai ra sàn thụt ngã,
59 Sai từ bếp vào buồng quên lời,
60 Kể từ khi con người xách chùm quả qua mắt,
61 Xách giỏ cá qua mặt,
62 Bố mẹ mong người giúp mong phí,
63 Đợi người cho đợi uổng,
64 Bố yêu và mẹ yêu mới nói:
65 - "Con mẹ lớn bởi rau nhiều giỏ,
66 Khỏe bởi măng nhiều ngọn;
67 Con người lớn bởi vạn đùi trâu,
68 Lớn bởi triệu đùi voi".