Câu 4: Đường lối kháng chiến chống Mỹ cứu nước, thống nhất tổ quốc (1954 – 1975)

1.Đường lối trong giai đoạn 1954 – 1964:

a. Bối cảnh lịch sử:

- Tình hình thế giới: Hệ thống XHCN ngày càng lớn mạnh về kinh tế và quốc phòng. Phong trào giải phóng dân tộc phát triển rộng khắp ở cả 3 Châu làm sụp đổ căn bản CN Thực Dân cũ và bước đầu làm thất bại âm mưu tham vọng của CN thực dân kiểu mới.

- Tình hình trong nước: Sau 1954 đất nước bị chia cắt làm 2 miền với 2 chế độ chính trị khác nhau.

b. Quá trình hình thành, nội dung và ý nghĩa của đường lối:

- Đứng trước y/c bức thiết của CM VN T1/1959 hội nghị TW lần thứ 15 đã họp bàn và ra nghị quyết về CMVN. TW đảng nhận định CMVN gồm 2 nhiệm vụ chiến lược: CMXHCN ở miền Bắc và CMDTDC ở miền Nam.

2 nhiệm vụ đó tuy có khác nhau nhưng có mối quan hệ hữu cơ với nhau và đều nhằm mục đích: thống nhất đất nc đưa cả nc lên CNXH.

- Theo 2 nhiệm vụ chiến lược đặt ra thì con đg phát triển cơ bản của CM miền Nam là khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân dựa vào lực lượng chính trị của quần chúng kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang để lật đổ chế độ PK và đế quốc lập chính quyền CM của ND, quá trình đề ra chủ trương trên chính là quá trình hình thành đường lối chiến lược chung cho CM cả nc đc hoàn chỉnh tại đại hội đảng lần thứ III T9/1960.

Những nội dung cơ bản của đại hội III là:

*)Về nhiệm vụ chung:

Tăng cường đoàn kết toàn dân, kiên quyết đấu tranh giữ vững hòa bình, đẩy mạnh CMXHCN ở miền Bắc, đồng thời đẩy mạnh cuộc CMDTDC nhân dân ở miền Nam, thực hiện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ xây dựng 1 nc VN hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh góp phần thiết thực tăng cường phe XHCN, bảo vệ hòa bình ở Đông Nam Á và TG. Từ nhiệm vụ chung đã đề ra những nhiệm vụ chiến lược.

*) Nhiệm Vụ chiến lược: CMVN trong giai đoạn mới có 2 nv chiến lược:

+ Tiến hành CMXHCN ở miền Bắc.

+ Tiến hành CM DTDCND ở miền Nam, giải phóng miền Nam khỏi ách thống trị của ĐQ Mỹ và bè lũ tay sai, thực hiện thống nhất nc nhà, hoàn thành CMDTDCND trong phạm vi cả nc.

*) Mục tiêu chung: là hòa bình thống nhất tổ quốc.

*) Vị trí, vai trò và mqh giữa 2 nv chiến lược:

+ Đối với miền Bắc: miền Bắc là hậu phương lớn, là căn cứ địa làm hậu thuẫn vững chắc cho miền nam. Do đó, CMXHCN ở miền bắc giữ vai trò quyết định nhất đối với sự phát triển của toàn bộ CMVN và đối với sự nghiệp thống nhất nc nhà.

+ Đối với miền nam là tiền tuyến lớn, CMDTDCND ở miền nam giữ vai trò quyết định trực tiếp đối với sự nghiệp giải phóng miền Nam khỏi ách thống trị của ĐQ Mỹ và bè lũ tay sai thực hiện thống nhất nc nhà, hoàn thành cuộc CM DTDCND cả nc.

2 cuộc CM này có mối quan hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ, thúc đẩy cùng nhau phát triển.

*) Về con đg thống nhất đất nc.

Kiên trì con đg hòa bình thống nhất đất nc theo ttinh thần hiệp đinh Giơnevơ xong luôn nâng cao cảnh giác sẵn sàng đối phó với mọi tình thế nếu ĐQ Mỹ liều lĩnh mở rộng chiến tranh ra phạm vi cả nc.

*) Về triển vọng của CMVN:

Đây là cuộc CM gay go, gian khổ, phức tạp và lâu dài, nhưng thắng lợi cuối cùng nhất định sẽ thuộc về nhân dân ta, Nam Bắc nhất định sẽ sum họp 1 nhà, cả nc sẽ đi lên CNXH.

* ý nghĩa của đường lối:

Với đg lối đúng đắn nêu trên đã đưa cả nc thống nhất 1 nhà, giải phóng miền Nam, hòa bình cho dân tộc. đg lối thể hiện tinh thần độc lập, tự chủ, sáng tạo của đảng ta trong việc hoạch định đg lối, vừa đúng với thực tiễn VN, vừa phù hợp với xu thế chung của thời đại. Ngoài ra, đg lối là cơ sở cho toàn đảng toàn dân đoàn kết chặt chẽ thành 1 khối là nguồn sức mạnh để nhân dân ta giành đc những thắng lợi to lớn trong xây dựng CNXH ở MB và đấu tranh thực hiện thống nhất nc nhà ở MN.

2. Đường lối trong giai đoạn 1965 – 1975:

a. Bối cảnh lịch sử

Để cứu vãn sự sụp đổ hoàn toàn của đội quân ngụy quyền, cứu vãn sự phá sản của chiến tranh đặc biệt, Mỹ ồ ạt đưa quân vào tham chiến ở MN thực hiện chiến lược chiến tranh cục bộ cùng đồng thời tiến hành chiến tranh phá hoại băng ko quân, hải quân đối với MB nhằm cô lập CM MN, nhằm lung lay ý chí, quyết tâm chống Mỹ của toàn thể dân tộc ta … đứng trc tình hình đó Đảng ta đã phát động cuộc chiến chống Mỹ cứu nc trên phạm vi toàn quốc. cuộc chiến tranh này có rất nhiều thuận lợi nhưng cungx vấp phải nhg khó khăn.

b. Quá trình hình thành, nôi dung và ý nghĩa của đg lối

*) quá trình hình thành và nội dung đg lối:

Trc thách thức nghiêm trọng khi cả 2 miền phải đương đầu trực tiếp với ĐQ Mỹ, đảng ta đã phân tích một cách toàn diện, đúng đắn thế và lực giữa ta và địch đồng thời khẳng định quyết tâm chiến lược đó là đánh Mỹ và thắng Mỹ trong 2 hội nghị TW đó là: hội nghị TW lần thứ 11 vào T3/1965 và hội nghị TW lần thứ 12 vào T12/1965.

- Đảng ta đã nhận định tình hình và chủ chương chiến lược.

Chiến tranh cục bộ mà Mỹ tiến hành ở MN là kiểu chiến tranh thực dân kiểu mới xong kiểu chiến tranh này được ra đời trong thế thua, thế bị động, thất bại và đầy mâu thuẫn về chiến lược, từ nhận định đó đảng ta khẳng định: Chống Mỹ cứu nc là nv thiêng liêng của cả dân tộc từ Nam chí Bắc.

- Về quyết tâm và mục tiêu chiến lược.

Kiên quyết đánh  bại cuộc chiến tranh xâm lược của ĐQ Mỹ trong bất kì tình huống nào để bảo vệ MB, giải phóng MN hoàn thành cuộc CMDTDCND trong cả nc tiến tới thực hiện thống nhất nc nhà.

-Phương châm chỉ đạo chiến lược

Đánh lâu dài càng đánh càng mạnh dựa vào sức mình là chính cần phải cố gắng đến mức cao nhất, tập chung lực lượng của cả 2 miền tranh thủ mở những cuộc tiến công lớn giành thắng lợi quyết định trong 1 thời gian tương đối ngắn trên chiến trường MN.

-Tư tưởng chỉ đạo chiến lược và phương châm đấu tranh.

Giữ vững và phát triển thế chiến lược tiến công, kiên quyết tiến công, liên tục tiến công. Cần phải tiếp tục kiên trì phương châm kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị, triệt để thực hiện 3 mũi giáp công, đánh địch trên cả 3 vùng chiến lược: đô thị, nông thông đồng bằng, nông thôn rừng núi.

-tư tưởng chỉ đạo đối với MB:

Chuyển hướng xd Kinh tế bảo đảm tiếp tục xd MB vững mạnh về kinh tế, về quốc phòng trong điều kiện có chiến tranh. Kiên quyết đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại của ĐQ Mỹ để bảo vệ vững chắc MB XHCN động viên sức ng, sức của ở mức cao nhất để chi viện cho cuộc chiến tranh giải phóng MN đồng thời tích cực đề phòng đánh bại địch trong trg hợp chúng liều lĩnh mở rộng chiến tranh cục bộ ra cả nc.

-Về mqh và nhiệm vụ CM của 2 miền.

Đảng ta xác định: trong cuộc chiến tranh chống Mỹ của nhân dân cả nc MN là tiền tuyến lớn, MB là hậu phương lớn, phải nắm vững mqh giữa nv bảo vệ MB và giải phóng MN, 2 nv này không tách rời nhau có mqh mật thiết với nhau, khẩu hiệu lúc này là “ Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”.

* Ý nghĩa của đường lối:

Với đg lối đúng đắn đảng ta đã lãnh đạo giành nhiều thắng lợi to lớn. Trên đà thừa thắng xông lên nhân dân cả nc đã đoàn kết với nhau thể hiện tư tưởng chiến lược nắm vững và dương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và CNXH. Đg lối thể hiện chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện, dựa vào sức mình là chính để từ đó đứng lên đấu tranh giải phóng hoàn toàn VN, đất nc về cùng một lối, hòa bình thống nhất cùng nhau tiến lên con đg CNXH.

3 kết quả, ý nghĩa lịch sử:

*) Kết quả

- Ở MB: chế độ XHCN ở MB đc hình thành, các lĩnh vực VH,Y tế có bước phát triển mạnh, NN,CN địa phương đc tăng cường, quân dân MB đã đánh thắng cuộc chiến tranh leo thang phá hoại của đế quốc Mỹ, đặc biệt là trận ĐBP trên ko vào cuối năm 1972.

- Ở MN: quân dân MN lần lượt đánh bại các cuộc chiến tranh thực dân kiểu mới của Mỹ buộc chúng phải xuống thang chiến tranh kí hiệp định Paris, trên đà thắng lợi đó ta mở cuộc tổng tiến công nổi dậy mùa xuân 1975 với chiến dịch HCM ls giải phóng hoàn toàn MN.

*) Ý Nghĩa LS:

- Đối với đất nc ta:

- Đối với TG: