Tháng 9 năm Giáp Ngọ( 1054), vua Lý Thái Tông băng hà, thái tử Lý Nhật Tôn lên nối ngôi, tức vua Lý Thánh Tông, lấy niên hiệu là Long Thụy Thái Bình (1054 - 1072), đổi quốc hiệu là Đại Việt. 

     Năm 1065, vua Chiêm là Chế Củ muốn dựa vào nhà Tống để chặn bước tiến của Đại Việt nên đã thần phục Tống triều. Với sự giúp đỡ của vua Tống, Chiêm thành không tiếp tục nạp cống cho nước ta mà hay sang quấy nhiễu. Năm 1068, không để cho quân Chiêm tiếp tục nhiễu nhương, hoành hành, vua Lý Thánh Tông cho sửa soạn thêm 200 chiến thuyền, phong cho Lý Thường Kiệt làm Đại tướng quân đi tiên phong, em của Lý Thường Kiệt là Lý Thường Hiến giữ chức Tán Kỵ Võ Úy. Vua chia quân thành hai đội: đội thứ nhất ở lại trấn thủ hoành thành, đội thứ hai cùng vua thân chinh đi phá Tống bình Chiêm. Ở triều lúc bấy giờ,  vua giao cho Nguyên phi Ỷ Lan và thái sư Lý Đạo Thành trông coi việc nước. Bảy ngày sau khi rời kinh thành Thăng Long, các đạo quân Lý triều đã có mặt ở Nghệ An, ba ngày sau thì tới núi Hồng Lĩnh( Hà Tĩnh), vào hải phận Chiêm thành.

       Năm 1069, với sự trợ giúp của quân đội Tống triều, lực lượng của quân Chiêm vô cùng hùng hậu, vua Thánh Tông thân chinh lần đầu không thành, quân sĩ ta tử thương vô số, vua thấy vậy, cho lui quân, toan rút về thành Thăng Long. Trở về được nửa đường, vua nghe người dân không ngớt lời khen bà Nguyên phi giám quốc giỏi, người dân cơm no áo ấm, an cư lạc nghiệp. Vua nghĩ bụng:" Người đàn bà trị nước còn được như thế mà ta đi đánh Chiêm thành không thành công, thế ra đàn ông hèn lắm sao?" - thế nên, vua đem quân quay trở lại.

      ...

      Quay lại nói về Nhạc Bối Di, nàng xuyên không đến bên một vách núi, nhìn xuống là vực sâu muôn trượng, bao lấy bởi nhiều núi cao sừng sững, oai nghiêm như chạm tới trời xanh.

      Nàng tò mò đi xem xung quanh: " Mình xuyên không đến đâu đây?"