"Những kẻ không trí tuệ

Sống bừa bãi điên cuồng

Làm những điều xấu ác

Rồi chìm đắm khổ đau"

(II-Phẩm Không Phóng Dật, Pháp Cú 26)

Người trí sống siêng năng

Không buông tuồng bừa bãi

Thường tinh cần tọa thiền

Nên tìm về an lạc"

(II-Phẩm Không Phóng Dật, Pháp Cú 27)

Tích Pháp Cú: Thời Đức Phật ở nước Cô-Xa-La tại kinh thành Sa-va-ti (Xá Vệ) có một lễ hội gọi là "Ngày của kẻ điên". Lễ hội đó kéo dài 2-3 ngày. Trong những ngày đó mọi người dù không điên cũng giả vờ điên lấy mực nhọ nồi phết vào mặt, lấy quần áo cũ rách mặc, có khi đeo sừng hóa trang... Họ gặp ai cũng chửi tục tĩu, bắt phải cho tiền mới tha. Sau đó họ lại tiếp tục chửi người khác để xin tiền nên còn gọi là "Lễ hội chửi tục".

Những ngày đó, gia đình tử tế rất sợ. Họ phải đóng kín cửa, không dám ra đường. Có khi "Kẻ điên" vẫn đứng dưới cửa mà chửi cho đến khi trên lầu quăng ít tiền ra họ mới đi. Và năm nay ngày đó sắp đến. Các cư sĩ đến Tinh xá Phật bạch với Phật:

- Bạch Thế Tôn, ở Xá Vệ mấy ngày tới có lễ hội của những kẻ điên. Họ chửi tục để xin tiền không từ bất kì ai. Con đến thỉnh Thế Tôn và chư tăng đừng vào thành mấy ngày này. Chúng con sẽ mang thực phẩm đến Tinh xá cúng dường.

Mấy ngày sau khi lễ hội hết, họ mới thỉnh Phật vào thành thọ trai bình thường. Họ than phiền với Phật. Nhân đó Phật đọc bài kệ:

"Những kể không trí tuệ

Sống bừa bãi điên cuồng

Làm những điều xấu ác

Rồi chìm đắm khổ đau"

(II-Phẩm Không Phóng Dật, Pháp Cú 26)

Người trí sống siêng năng

Không buông tuồng bừa bãi

Thường tinh cần tọa thiền

Nên tìm về an lạc"

(II-Phẩm Không Phóng Dật, Pháp Cú 27)

Sau sự kiện đó Đức Phật nhắc nhở vua Ba Tư Nặc:

- Đất nước mà tồn tại lễ hội như vậy là điều bất hạnh. Nước đó sẽ có nhiều người đi vào đọa xứ.

Vua Ba Tư Nặc liền ra lệnh cấm ngặt. Nếu ai cố tình vi phạm thì bắt phạt bỏ tù. Sau đó Lễ hội chửi tục chấm dứt.

Bài học kinh nghiệm:

Bài học 1: Kẻ ngu người trí

Pháp Cú Phật nói: "Kẻ ngu si thì sống bừa bãi điên cuồng làm điều xấu ác. Rồi sau đó họ sẽ chìm vào đau khổ bởi nhân quả. Người trí tuệ thì sống chăm chỉ, ý tứ, không làm điều bừa bãi buông thả. Đặc biệt người trí thì tinh cần tọa thiền. Sau đó họ sẽ được hạnh phúc an lạc".

Nhân quả thật là dễ hiểu, dễ thấy nhưng kẻ ngu thì không bao giờ tin nhân quả. Họ chỉ thấy cái lợi trước mắt hay niềm vui trước mắt mà làm thôi. Vậy nên kẻ ngu thì sống theo bản năng Tham, Sân, Si. Còn người trí thì sợ cái bản năng Tham, Sân, Si mà tìm cách diệt trừ.

Bài học 2: Chửi bậy

Chửi bậy là nói lời ô uế, không đúng sự thật, gán ghép, nói xấu, bêu rếu, làm nhục người khác. Thậm chí họ còn làm nhục họ hàng tổ tiên đấng bề trên người khác để tăng phần đau khổ cho người. Đây là tâm ác quỷ với lòng sân hận, thù ghét, căm. Họ muốn hành hạ người và làm người đau khổ bằng lời nói. Đây là Khẩu nghiệp ác độc. Kẻ thực hành ác khẩu sẽ đi vào đọa xứ: Địa ngục, súc sinh, ngã quỷ.

"Ghét của nào trời trao của đó". Ai chửi bậy nói lời bậy không đúng sự thật thì đời họ sẽ dần đi theo câu chửi. Họ nói lời thô tục bẩn thỉu thì đời họ sẽ dần thô tục bẩn thỉu. Họ gán ghép cho người tính xấu, hạ thấp phẩm giá người thì phẩm giá họ hay tính cánh họ dần xuống cấp giống câu chửi.

Khi chửi thì họ sân hận, thù ghét người. Quả báo về sau hễ ai nhìn thấy mặt họ đều ghét. Còn người lành thiện nói ái ngữ thương yêu về sau ai nhìn mặt đều thấy yêu. Cái đó ta hay gọi là Thần thái.

Bài học 3: Luật vua thua lệ làng

Việt Nam ta có hủ tục bị xã hội lên án mà vẫn không bỏ. Ví dụ: Thói quen ăn thịt chó mèo là những con vật nuôi gần gũi, tình cảm, đáng yêu với ta. Tục chép lợn làng Ném Thượng (Bắc Ninh). Lễ hội giết bò tót ở Tây Ban Nha. Lễ hội giết cá voi ở Nhật Bản... Các lễ hội đó ác độc, nhẫn tâm, máu me, đồ tể, thấy con vật chết đau đớn mà tâm thấy vui thì thật ác độc. Thế nhưng "Luật vua thua lệ làng". Các hủ tục được cả làng đồng thuận thì chính quyền nói, vua khuyên nhưng dân chúng không bỏ.