CÂU 16: PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐƯQT và Tập quán qt.

Giong nhau: đều là nguồn của luật qt, là hình thức pháp lí chứa đựng nguyên tắc, QPPLQT.

Được các chủ thể LQT thỏa thuận xd hoặc công nhận và có giá trị pháp lí bắt buộc với chủ thể tham gia qhQT.

Có nội dung phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của LQT.

kHÁC NHAU: 

ĐƯQT: hình thành trên sự thỏa thuận công khai, ghi nhận dưới vb, được sử dụng rộng rãi hơn do được quy định rõ ràng nhưng phạm vi hẹp hơn TQQT.

TQQT: hình thành trên sự áp dụng  lặp đi  lặp lại một QTXS trong qhQT, được các chủ thẻ thừa nhận là QTXS chung và nâng lên thành luật, có giá trị bắt buộc, thường là bất thành văn

thời gian hình thành lâu hơn ĐƯQT.

Mối quan hệ: biện chứng và qua lại

- Tập quán quốc tế là con đường hình thành điều ước quốc tế và ngược lại:

Tập quán quốc tế được pháp điển hóa trở thành nội dung của các điều ước quốc tế. Điều ước quốc tế được cả các quốc gia không phải thành viên viện dẫn, sử dụng và coi như một tập quán quốc tế được thừa nhận.

VD:

+ Quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao đươc pháp điển hóa trong Công ước Viên 1961 về quan hệ ngoại giao.

+ Các quy định về đặc quyền kinh tế trong công ươc Luật biển 1982 được thừa nhận là tập quán quốc tế trước khi Công ước này có hiệu lực.

Trường hợp TQQT hình thành thông qua ĐƯQT là khi các QG thành viên của một ĐƯQT thừa nhận các quy tắc xử sự trong ĐƯQT khi ĐƯQT đó chưa có hiệu lực như một tập quán qt; hay trường hợp bên thứ ba viện dẫn các qđ của ĐƯQT như một TQQT - vd qđ về chiều rộng lãnh hải là 12 hải lý.

- Tập quán quốc tế và ĐƯQT có vị trí độc lập với nhau trong hệ thống nguồn của LQT:

Vì tập quán qt và điều ước qt đều là sự thỏa thuận của các chủ thể của luật quốc tế nên chúng có giá trị pháp lý ngang nhau. Khi có xung đột, các bên có thể lựa chọn sử dụng tập quán hoặc điều ước.

Sự tồn tại của ĐƯQT không có nghĩa là loại bỏ giá trị áp dụng của tập quán quốc tế vì ĐƯQT và tập quán quốc tế có giá trị pháp lý như nhau. Song, với ưu thế về hình thức cũng như khả năng áp dụng, ĐƯQT thường được ưu tiên sử dụng trong các tranh chấp quốc tế.

- Tập quán có thể bị thay thế, hủy bỏ bằng ĐƯQT và cá biệt cũng có trường hợp ĐƯQT bị thay đổi, hủy bỏ bằng tập quán quốc tế:

Đó là khi có quy phạm mệnh lệnh juscogen mới hình thành chứa đựng nội dung trái với điều ước hoặc tập quán trước đó. Do tính bắt buộc của quy phạm mệnh lệnh nên những điều ước tập quán đó không còn hiệu lực.

VD: HC LHQ ghi nhận nguyên tắc cấm dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực trong việc giải quyết các tranh chấp quốc tế (Quy phạm Juscogen) đã hủy bỏ tất cả các quy định liên quan đến việc cho phép áp dụng vũ lực trong LQT giai đoạn trước đó.