Cuối tháng 7, điểm thi đại học cuối cùng cũng được công bố. Lớp 12 (1) do cô Diệp dạy đạt thành tích tương đối tốt, đặc biệt là môn ngữ văn, bình quân điểm số đứng đầu toàn tỉnh. Thùy Trang đạt 718 điểm, xếp thứ nhất khối văn toàn tỉnh. Trong đó, thành tích môn ngữ văn của cô cao khủng khiếp. Điểm tối đa là 150 điểm, cô đạt tới 147 điểm. Con số này có khi đứng đầu cả nước.

Tin tức vừa lan ra, cả thành phố xôn xao. Thị trưởng thành phố đích thân gặp gỡ "trạng nguyên khối văn", khen ngợi Thùy Trang "tuổi trẻ tài cao". Phóng viên báo chí cũng lần lượt đến phỏng vấn Thùy Trang, đề nghị cô phát biểu cảm tưởng, tiết lộ kinh nghiệm học tập, phát biểu một lô vấn đề không quan trọng. Nhà trường đặc biệt dán tờ giấy đỏ báo tin vui cỡ lớn, đồng thời mời Thùy Trang tham gia buổi báo cáo với toàn trường.

Thầy chủ nhiệm Trần Hùng tươi cười hớn hở, khen Thùy Trang là "thiên tài". Thầy Trần cho biết, thầy đã sớm dự đoán Thùy Trang có thể thi đỗ Bắc Đại. Bố mẹ Thùy Trang càng vui mừng, cười ngoác miệng từ sáng đến tối. Thùy Trang phảng phất trút tảng đá nặng trong lòng, em cũng cảm thấy vui mừng hưng phấn một thời gian.

Nhưng sau đó, đối diện với những lời ca tụng không ngừng nghỉ, với các loại hoạt động và phỏng vấn liên tiếp, tâm trạng hưng phấn nhanh chóng biến mất, thay vào đó là nỗi bực dọc. Thùy Trang từ chối buổi báo cáo của nhà trường và các cuộc phỏng vấn không cần thiết. Cuối cùng, để né tránh đám phóng viên dai như đỉa đói, Thùy Trang trốn ở văn phòng cô Diệp cả ngày không ra ngoài. Dù sao từ trước đến nay, văn phòng của cô Diệp cũng là "cấm địa". Không được phép của cô, ngay cả thị trưởng thành phố cũng không thể vào bên trong. Cô Diệp vẫn bình thản như thường lệ, nghe tin thành tích môn ngữ văn của lớp do cô dạy đứng đầu toàn tỉnh, thầy đều không ngẩng đầu. Chỉ khi nghe tin Thùy Trang đạt thành tích tốt, gương mặt cô mới để lộ ý cười vui mừng.

Tiếp theo là đợi thông báo trúng tuyển.

Những trường đại học trọng điểm gửi thông báo trúng tuyển, không có tên Thùy Trang.

Các trường đại học hạng hai gửi thông báo trúng tuyển, vẫn không có tên Thùy Trang.

Bố mẹ Thùy Trang hoảng hốt. Bọn họ bắt đầu nhờ người hỏi thăm tình hình khắp nơi, nhưng không có kết quả. Bố Thùy Trang thậm chí gọi điện tới tận đại học Bắc Kinh, nhưng câu trả lời của đối phương vừa khách sáo vừa mơ hồ, khiến bố Thùy Trang chẳng biết đường nào mà lần.

Thùy Trang cũng sốt ruột lo lắng. Nghe nói, thành tích của em vượt xa điểm chuẩn, tại sao không được tuyển? Là bị bỏ sót hay nhầm lẫn ở đâu? Hay là thông báo trúng tuyển gửi chậm trễ? Các loại suy đoán và nghi hoặc khiến Thùy Trang rối bời, nhưng em vẫn không tìm ra đầu mối.

Nên biết, một trường đại học lớn như Bắc Đại, điểm số không phải là điều kiện tuyển chọn duy nhất. Có mấy chục lý do bị loại, ai mà biết cô rơi vào trường hợp nào?

Sau khi biết tin, đám phóng viên lập tức thay đổi thái độ. Một số hoạt động Thùy Trang nhận lời trước đó, bỗng dưng bị hủy bỏ bởi các lý do "hợp tình hợp lý". Thùy Trang từ đứa con cưng của thượng đế, trở thành con chim sẻ bị quên lãng trong mùa đông. Việc từ thiên đường rơi xuống địa ngục trong giây lát khiến Thùy Trang không chịu đựng nổi.

Đúng lúc này, tin đồn không biết bắt nguồn từ đâu âm thầm lan truyền với tốc độ chóng mặt, nào là "điểm số công bố sai", "lúc khớp điểm xảy ra vấn đề"...Có người nói Thùy Trang gian lận trong thi cử, bị người khác tố cáo nên bị hủy tư cách tuyển chọn. Các loại tin đồn tồi tệ khiến một cô gái chững chạc như Thùy Trang cũng không thể kiềm chế, em cảm thấy bản thân sắp phát điên.

Ở trường, Thùy Trang phải đối diện với vô số ánh mắt nghi ngờ dò hỏi. Ở nhà, em phải đối diện với gương mặt u ám của bố mẹ. Mặc dù thế giới rộng lớn như vậy nhưng em không có chốn dung thân. Chỉ trong văn phòng nhỏ của cô Diệp, Thùy Trang mới được yên tĩnh.

Đúng vậy, kể từ lúc công bố điểm thi, Thùy Trang chiều nào cũng đến văn phòng của cô Diệp chờ thông báo nhập học. Cô Diệp ngày ngày đến trường cùng em chờ đợi. Hai cô trò thường lặng lẽ ngồi trong văn phòng cả buổi chiều. Đến giờ tan tầm, Thùy Trang lại tiễn cô Diệp ra trạm xe buýt.

Thùy Trang từng khuyên cô Diệp đừng đội nắng nóng đến trường cùng em, nhưng cô chỉ cố chấp lắc đầu. Trên thực tế, Thùy Trang rất mong cô Diệp ở bên cạnh em. Không hiểu tại sao, gương mặt điềm tĩnh và lạnh nhạt của cô Diệp, mang đến cho em một sức mạnh và niềm an ủi khó hình dung, nó có tác dụng hơn bất cứ lời nói nào. Ngắm nhìn bộ dạng thản nhiên và trầm tĩnh của cô, tâm trạng lo lắng bất an của Thùy Trang lắng xuống như có phép lạ.

Em lại nhớ đến câu nói của cô Diệp: "Tôi dám dùng sinh mạng bảo đảm, em nhất định sẽ thi đỗ vào Bắc Đại." Câu nói kiên định đó đã trở thành trụ cột tinh thần duy nhất của Thùy Trang trong những ngày tháng hỗn loạn này. Tuy nhiên, trụ cột cũng có lúc dao động. Mấy lần, Thùy Trang không kìm nén nổi tâm trạng sốt ruột. Em đứng dậy, đi đi lại lại trong phòng. Những lúc như vậy, cô Diệp sẽ pha cho em một cốc trà, sau đó em dò dẫm ngắt một bông hoa nhài nhỏ trên cửa sổ, lặng lẽ bỏ vào cốc trà. Cô Diệp ăn mặc tiết kiệm, nhưng việc thưởng thức trà tương đối cầu kỳ. Nhìn cánh hoa nhỏ màu trắng dập dềnh trong cốc nước, ngửi mùi hương hoa dìu dịu khắp căn phòng, Thùy Trang liền cảm thấy một sự yên bình không nói thành lời. Tâm trạng sốt ruột thấp thỏm cũng lặng lẽ biến mất.

Nếu không có cô Diệp, Thùy Trang thật sự không biết vượt qua giai đoạn khó khăn này như thế nào. Nhưng tháng tám đã trôi qua hai phần ba thời gian, đến bạn học có điểm thi thấp nhất của lớp cũng nhận được giấy gọi nhập học của một trường hạng hai, vậy mà thông báo trúng tuyển của Thùy Trang vẫn bặt vô âm tín.

Trong một buổi chiều chờ đợi như vậy, lúc Thùy Trang chán nản đến mức gần tuyệt vọng, cửa văn phòng cô Diệp đột nhiên có tiếng gõ cộc cộc.

Nghe tiếng gõ cửa, cô Diệp và Thùy Trang đều giật mình kinh ngạc. Cả hai cô trò đều ý thức được điều gì trong giây lát. Nhất định là ông Lý. Cô Diệp từng dặn dò, một khi nhận được thông báo trúng tuyển từ Bắc Đại, ông Lý sẽ mang ngay đến văn phòng của cô Diệp cho Thùy Trang.

Thùy Trang cảm thấy tim em sắp nhảy ra khỏi lồng ngực, máu trong người dồn hết lên não bộ. Em vội vàng đứng dậy, quay người đi mở cửa.

Cánh cửa mở ra, Thùy Trang ngẩn người. Bên ngoài là một ông già tóc bạc không quen biết.

"Cháu là Thùy Trang phải không?" Ông già mỉm cười đi vào văn phòng. Thùy Trang mở to mắt quan sát, ông già có mái tóc bạc trắng, đeo kính trắng gọng vàng, bộ dạng vừa thân thiện, nhân từ và phong độ. Toàn thân ông toát ra vẻ cao quý, nho nhã, tựa hồ một học giả bước ra từ phòng đọc sách.

Phát hiện Thùy Trang đang nhìn mình bằng ánh mắt dò xét, ông già cất giọng ôn hòa, giới thiệu bản thân: "Tôi họ Tô, là thầy giáo khoa Trung văn đại học Bắc Kinh."

Đến từ Bắc Đại? Trong lòng Thùy Trang hồi hộp vô cùng. Cô Diệp dường như cũng kinh ngạc, cô ngồi thẳng người, chiếc ghế dưới thân cô phát tiếng cót két khe khẽ.

"Tôi vì việc tuyển chọn của cháu nên mới đến đây." Thầy Tô đi thẳng vào vấn đề: "Chuyện là thế này. Sau khi công bố điểm thi, chúng tôi có xem lại bài thi môn ngữ văn của cháu. Bởi vì trong mấy năm gần đây, chúng tôi chưa từng gặp điểm số cao như vậy. Có thể nói, bài thi ngữ văn của cháu tương đối hoàn hảo, đặc biệt là bài làm văn. Ba thầy chấm thi đều cho cháu điểm tối đa. Tuy nhiên, trong lúc cho điểm, họ đồng thời viết thêm nhận xét của mình..." Thầy Tô rút trong túi ra một bài thi: "Cháu có thể đọc những lời nhận xét này."

Thùy Trang vội vàng nhận bài thi. Ba thầy chấm thi đúng là đều có lời nhận xét. Một thầy viết: "Bài văn ly kỳ đến mức khiến tôi không thể không cho điểm cao". Một thầy viết: "Tôi chưa bao giờ gặp một câu chuyện xa rời thực tế nhưng chân thực như vậy". Người thứ ba thẳng thắn nhận xét: "Tôi không tin câu chuyện này tồn tại trong cuộc sống".

"Ba lời nhận xét rất rõ ràng." Thầy Tô nhận lại bài thi bỏ vào túi: "Cả ba thầy chấm thi đều nghi ngờ tính chân thực trong bài văn của cháu, nhưng họ đều cảm động. Nói một cách khác, họ bị thuyết phục bởi tình cảm của người viết văn, vì vậy họ không hẹn cùng cho điểm số cao nhất. Khi chúng tôi đọc bài văn của cháu, nói thật, chúng tôi cũng không tin câu chuyện kể trong bài văn. Đặc biệt, thầy ngữ văn của các cháu lại là người khiếm thị."

Ngừng một hai giây, thầy Tô nói tiếp: "Nhưng chúng tôi cũng như ba thầy chấm điểm thi, bị thứ tình cảm đẹp đẽ, chân thành, sâu sắc và thuần khiết trong bài văn chinh phục. Tiếp theo là vấn đề tuyển chọn cháu, khoa xuất hiện hai luồng ý kiến trái ngược. Có ý kiến cho rằng, nếu bài văn này là hư cấu, thì không phù hợp với yêu cầu của đề thi, bài văn không thể cho điểm số cao như vậy, tác giả của bài văn không có tư cách vào Bắc Đại. Ý kiến khác cho rằng, tình cảm thể hiện trong bài văn là rất chân thực và cảm động, tác giả của bài văn là kỳ tài. Bỏ qua một nhân tài, là điều đáng tiếc của Bắc Đại. Hai luồng ý kiến tranh luận gay gắt. Cuối cùng, nhà trường quyết định cử tôi đến tận trường của cháu để điều tra, xem câu chuyện kể trong bài văn có chân thực hay không? Nếu là sự thật, tôi sẽ trao thông báo trúng tuyển cho cháu ngay tại chỗ."

Thùy Trang hoàn toàn sửng sốt. Em nằm mơ cũng không ngờ, bài văn của cô lại gây ra sự ngờ vực và tranh luận ở Bắc Đại, hơn nữa còn làm em suýt nữa bị đánh trượt.

Thùy Trang đưa mắt về phía cô Diệp vẫn im lặng từ đầu đến giờ. Vẻ mặt thầy rất kỳ lạ, tựa hồ đang suy ngẫm nghiên cứu điều gì đó, lại như chìm trong hồi ức, thần sắc vừa tập trung vừa xúc động. Nghe những lời nói kinh tâm động hồn của thầy Tô, cô Diệp vẫn không lên tiếng nói hộ Tr
Thùy Trang. Thùy Trang hơi thất vọng, em đành tự mình giải thích: "Thầy Tô, bài văn của cháu..."

"Cháu không cần giải thích." Thầy Tô mỉm cười cắt ngang lời Thùy Trang, nụ cười của thầy ôn hòa thân thiện, như ngọn gió xuân tháng ba: "Vừa rồi tôi đã đến phòng hiệu trưởng, tôi đã nắm được tình hình cần tìm hiểu. Câu chuyện kể trong bài văn không ngờ lại là sự thật. Xin thứ lỗi tôi dùng từ "không ngờ", bởi vì tôi thật sự không nghĩ ra từ khác thể hiện sự kinh ngạc của tôi. Cho đến bây giờ tôi mới hiểu, trong cuộc sống đúng là xảy ra những chuyện chúng ta không thể tin nổi. Những câu chuyện khó tin đó, ở một thời điểm đặc biệt, hoàn cảnh đặc biệt, xảy ra trên những con người đặc biệt sẽ là hợp tình hợp lý. Ví dụ như thầy giáo khiếm thị mà bài văn của cháu đề cập." Ánh mắt ông chuyển sang cô Diệp: "Nếu tôi không nhầm, vị này chính là cô Diệp trong bài văn."

Từ lúc thầy Tô bước vào văn phòng, cô Diệp không nói một tiếng. Lúc này, cô đột nhiên đứng dậy, thân hình cao lớn của cô không thể kìm chế sự run rẩy, hai bàn tay cô nắm chặt mép bàn, tựa hồ chỉ cần cô buông tay, cả người sẽ ngã xuống đất. Sắc mặt nhợt nhạt của cô trở nên ửng đỏ vì xúc động, huyệt thái dương của cô giật giật.

"Thầy...là..." Cuối cùng cô Diệp cũng mở miệng, thanh âm run run: "Có phải...là giáo sư Tô Văn phải không ạ?"

Giáo sư Tô ngẩn người. Ông quan sát cô Diệp tỉ mỉ, như muốn nhìn xuyên thấu cô. Sau đó, cơ mặt ông đột nhiên co giật, biểu lộ sự kinh ngạc và đau đớn tột độ. Thân hình ông lắc lư như bị giật điện. Ông cất giọng xúc động và nghẹn ngào: "Con...con...lẽ nào con là..."

Cô Diệp đột ngột cắt ngang lời giáo sư Tô. Cô gần như dùng toàn bộ sức lực miễn cưỡng khống chế bản thân. Cô chỉ tay ra cửa, đồng thời ra lệnh bằng một giọng nghiêm nghị: "Thùy Trang, mời em ra ngoài!"

Thùy Trang vẫn chưa hết ngạc nhiên khi chứng kiến cảnh tượng trước mặt. Em chưa bao giờ thấy cô Diệp xúc động như vậy. Lẽ nào, đây lại là một chuyện "không thể tưởng tượng nổi" hay sao? Nghe cô Diệp ra lệnh, em hơi tái mặt nhưng vẫn không nhúc nhích.

"Thùy Trang, ra ngoài!" Ngữ khí của cô Diệp mang một sự uy nghiêm không thể kháng cự. Lần này, cô lược bớt chữ "mời".

Thùy Trang ngơ ngác nhìn hai gương mặt xúc động. Em đột nhiên hiểu ra vấn đề, nơi này bất luận xảy ra chuyện gì, cũng đều thuộc về cô Diệp và giáo sư Tô, chứ không thuộc về em. Thùy Trang cắn môi đi nhanh ra ngoài, em còn biết ý khép cửa, để lại không gian cho hai người.

Đi đến tận cùng hành lang, Thùy Trang gặp hiệu trưởng Cao. Ông đứng tựa vào lan can, tay kẹp điếu thuốc lá, miệng nhả khói mù mịt. Thùy Trang đi đến đứng bên cạnh ông.

"Sao rồi?" Hiệu trưởng Cao hỏi: "Em đã gặp giáo sư Tô chưa?"

"Em gặp rồi ạ." Thùy Trang trả lời ngắn gọn: "Giáo sư Tô và cô Diệp hình như quen biết nhau. Hai người đều rất xúc động."

"Cũng có thể." Hiệu trưởng Cao không hề tỏ ra ngạc nhiên: "Cô Diệp từng là sinh viên xuất sắc của Bắc Đại."

"Em biết ạ." Thùy Trang nói nhỏ. Một lúc sau, em quay sang hiệu trưởng Cao: "Thầy hiệu trưởng, xin thầy hãy kể cho em biết quá khứ của cô Diệp. Mọi người đều nói, thầy là người hiểu rõ cô Diệp nhất."

"Hả?" Hiệu trưởng Cao nhíu mày nhìn Thùy Trang: "Chẳng phải em cũng biết rõ cô Diệp hay sao?"

Thùy Trang lắc đầu: "Em không biết nhiều đâu ạ. Cô Diệp rất ít khi nói chuyện cuộc đời cô ấy với em. Em chỉ biết cô ấy là người Tô Châu, học đại học ở Bắc Đại. Em biết cô ấy giỏi về mỹ thuật và văn học, thích chơi đàn ghi ta, thích ngắm biển, đọc rất nhiều sách. Em còn biết nguyên nhân vì sao cô ấy bị mù hai mắt."

Hiệu trưởng Cao cười ôn hòa: "Em cũng biết khá nhiều đấy chứ. Có điều nếu em muốn nghe, tôi sẽ kể cho em những điều tôi biết về cô Diệp. Tôi nghĩ em có tư cách nghe một số chuyện liên quan đến cuộc đời cô Diệp." Hiệu trưởng Cao lại nhả một vòng tròn khói, thầy nhìn chăm chăm làn khói tan dần trong không khí, từ từ chìm vào hồi ức:

"Tôi và bố cô Diệp là bạn bè thân thiết. Chúng tôi từng cùng học ở trường đại học sư phạm. Tôi học ngành toán, còn ông ấy học chuyên ngành mỹ thuật. Thời đi học, chúng tôi là bạn tâm đầu ý hợp. Sau khi ra công tác, tuy chúng tôi kẻ nam người bắc nhưng vẫn giữ mối liên hệ. Sau đó, dưới sự động viên của tôi, ông ấy đã chuyển đến thành phố chúng ta, làm thầy dạy mỹ thuật ở trường chúng ta. Ai ngờ chỉ nửa năm sau...Cho đến tận bây giờ, tôi vẫn tự trách mình, nếu không phải tôi khuyên bố cô Diệp đến nơi này, bi kịch sẽ không xảy ra. Vì vậy, mỗi lần đối mặt với cô Diệp, tôi đều cảm thấy day dứt vô cùng."

"Thầy hiệu trưởng, thầy không cần cảm thấy day dứt." Thùy Trang đột nhiên mở miệng: "Không ai có thể định liệu bi kịch xảy ra, thầy cũng không thể đoán trước số mệnh và tương lai."

Hiệu trưởng Cao nhìn Thùy Trang bằng ánh mắt cảm kích, ông thở dài một hơi: "Diệp Anh cũng thường nói như vậy, nhưng tôi vẫn không thể tha thứ cho bản thân. Tôi lần đầu gặp Diệp Anh vào kỳ nghỉ đông năm đó. Cô ấy là một cô gái có tư tưởng, có trí tuệ, lại rất sâu sắc. Có thể nói, vừa nhìn thấy cô ấy, tôi đã thích cô ấy ngay lập tức. Tôi từng đến ngôi nhà của Diệp Anh, cô ấy thuê một ngôi nhà nhỏ và sống ở đó, nói là để tiện viết luận văn tốt nghiệp. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện nhiều tiếng đồng hồ tại ngôi nhà nhỏ của cô ấy. Trong cuộc đời, tôi chưa bao giờ gặp cô bé nào tài hoa như Diệp Anh. Cô ấy có tri thức phong phú, tư tưởng sâu sắc, suy nghĩ phi phàm...Tóm lại, cô ấy quá tài giỏi, quá xuất sắc, xuất sắc đến mức khiến người khác đố kỵ. Tôi không chỉ yêu quý cô ấy, mà rất tán thưởng tài năng của cô ấy. Tôi thường nghĩ, nếu không xảy ra vụ hỏa hoạn đó, không biết Diệp Anh sẽ là nhân tài chói sáng như thế nào. Nhưng vụ hỏa hoạn đã hủy hoại cuộc đời cô ấy..."

Hiệu trưởng Cao cúi đầu nhìn điếu thuốc trong tay. Sắc mặt ông nặng nề, ánh mắt buồn bã đến cực điểm:

"Lúc tôi vội vàng đến bệnh viện, bố mẹ Diệp Anh đã qua đời, còn cô ấy hôn mê bất tỉnh. Tôi ngồi bên giường cô ấy suốt hai ngày hai đêm. Vết bỏng trên người Diệp Anh không đáng kể, nhưng cô ấy bị chấn động não rất mạnh, bởi vì cả bức tường đè xuống người cô ấy. Ngày thứ ba, Diệp Anh tỉnh lại. Tuy nhiên, hai mắt cô ấy chẳng nhìn thấy thứ gì."

"Lúc đó, bác sỹ không thể phán đoán Diệp Anh có bị mù vĩnh viễn hay không. Do cô ấy khăng khăng yêu cầu, bác sỹ đành tiến hành phẫu thuật cho cô ấy. Cuối cùng, ca mổ thất bại." Hiệu trưởng Cao kể tiếp: "Tôi còn nhớ rõ ngày tháo vải băng. Lúc từng lớp vải băng trắng rời khỏi mắt Diệp Anh, tôi căng thẳng đến mức không thở nổi. Ngay cả bác sỹ đứng bên cạnh tôi, trán cũng rịn đầy mồ hôi. Sau khi vải băng dỡ hết, chúng tôi nín thở nhìn Diệp Anh. Diệp Anh chỉ bình tĩnh ngồi ở đó. Căn phòng yên lặng đến cực điểm, chỉ có tiếng đồng hồ tích tắc. Tôi không nhớ sự trầm mặc đó kéo dài bao lâu, nhưng đối với tôi nó dài hơn một thế kỷ. Sau đó, Diệp Anh mở miệng, thanh âm hoàn toàn bình thản. Cô ấy hỏi bác sỹ: "Có phải từ nay về sau, mắt cháu bị mù vĩnh viễn?" Chúng tôi lập tức hiểu ra vấn đề. Bác sỹ muốn nói dối một câu thiện ý, nhưng vẻ mặt của Diệp Anh khiến ông ta không có cách nào lừa dối cô ấy. Bác sỹ đành nói thật, mắt cô ấy không thể hồi phục ánh sáng. Diệp Anh lặng lẽ gật đầu. Tôi đứng bên cạnh hết sức đau lòng, vậy mà cô ấy nói với tôi bằng một giọng điệu bình thản đến kỳ lạ: "Chú Cao, chúng ta về phòng bệnh thôi!"

"Kể từ ngày hôm đó, Diệp Anh lặng lẽ nằm trên giường bệnh, rất hiếm khi mở miệng. Tôi sợ cô ấy nghĩ quẩn nên thường trò chuyện với cô ấy. Nhìn thấu tâm tư của tôi, Diệp Anh nói: "Chú Cao, cháu không sao đâu, sẽ không xảy ra chuyện gì cả." Lúc đó, tôi không dám báo tin bố mẹ cô ấy đã qua đời, sợ cô ấy không chịu đựng nổi. Nhưng một ngày, Diệp Anh đột nhiên hỏi tôi: "Chú Cao, có phải bố mẹ cháu đã mất rồi?". Trong lòng tôi xót xa vô cùng, cô bé này quá thông minh, đúng là không thể che giấu cậu ấy bất cứ điều gì. Tôi hết cách, đành phải nói thật với cô ấy. Diệp Anh không khóc, chỉ là câm nín suốt một ngày trời."

Hiệu trưởng Cao lại một lần nữa dừng lại. Điếu thuốc trên tay ông cháy gần hết, ông nhìn đốm lửa nhỏ đến mức thất thần. Thùy Trang cụp mi, cắn chặt môi, không nói một lời. Một lúc sau, hiệu trưởng Cao ném mẩu thuốc, lại châm một điếu thuốc khác, rít một hơi rồi thở đầy khói:

"Một tuần sau, Diệp Anh chủ động xin xuống giường tập đi, đồng thời bắt đầu luyện tập thính lực. Cô ấy từ chối sử dụng cây gậy của người mù, thà bị vấp ngã hết lần này đến lần khác. Cô ấy luyện tập rất khổ cực, nhưng tiến bộ cũng rất nhanh. Có thể thấy, Diệp Anh đang tích cực thích ứng với bóng tối, nỗ lực tiếp tục cuộc sống. Nửa năm sau, Diệp Anh xuất viện. Trong thời gian nằm viện, tôi không hề nghe thấy cô ấy nói một câu oán trách trời đất, oán trách số phận, thậm chí không một tiếng kêu than."

"Về đến nhà, chính là ngôi nhà nhỏ mà cô ấy thuê, cô ấy kiên quyết trả lại tôi toàn bộ số tiền viện phí mà tôi ứng trước và chi phí lo tang lễ bố mẹ cô ấy. Diệp Anh giống bố cô ấy ở điểm, không bao giờ vô duyên vô cớ nhận ân huệ của người khác. Diệp Anh dùng tiền bảo hiểm và tiền bồi thường của bố mẹ cô ấy để trả nợ. Còn lại một ít, cũng vừa đủ cô ấy sinh sống trong một năm. Vấn đề sinh kế bày ra trước mặt cô ấy một cách tàn khốc. Nhưng Diệp Anh không chịu dọn đến nhà tôi, kiên quyết sống tự lập. Sau một thời gian suy nghĩ, Diệp Anh nói với tôi, cô ấy muốn đi dạy học".

"Tôi giật mình kinh ngạc, điều này vốn không thể! Nhưng thái độ của cô ấy rất dứt khoát. Cô ấy nói cô ấy học được một ít kiến thức ở trường đại học, không thể để mai một đi như vậy. Nếu đời này cô ấy không có cơ hội sử dụng đến những tri thức đó, vậy thì cô ấy sẽ truyền lại cho thế hệ sau. Cô ấy nhờ tôi giúp cô ấy ghi âm toàn bộ giáo trình và tài liệu tham khảo môn ngữ văn của cấp ba, sau đó cô ấy chăm chỉ nghe và học. Diệp Anh còn bảo tôi dẫn đến trường dự thính các buổi dạy của thầy cô giáo khác. Có thể thấy, cô ấy hết sức nỗ lực, tinh thần học hỏi của cô ấy khó ai bì kịp."

"Thế nhưng, một người mù dạy học là chuyện rất khó khăn, thậm chí không thể tưởng tượng nổi. Hơn nữa, ai cho Diệp Anh cơ hội làm giáo viên? Đây chẳng phải đặt ra bài toán khó cho tôi? Cô ấy nói với tôi: "Chú Cao, cháu biết chú rất khó xử. Cuộc đời này cháu rất hiếm khi cầu xin người khác. Nhưng hôm nay, cháu cầu xin chú nể tình bố cháu, giúp cháu một lần." Ngữ khí của Diệp Anh rất chân thành và bi ai, tôi làm sao có thể từ chối cô? Nếu không phải do tôi, Diệp Anh đã không rơi vào cảnh "cầu xin người khác" này. Tôi nợ cô ấy và bố mẹ cô ấy. Thế là tôi dốc hết sức lực, vận dụng các mối quan hệ, cuối cùng Diệp Anh cũng có thể đi dạy học. Dù không phải là giáo viên trong biên chế nhưng Diệp Anh cũng rất mãn nguyện, bởi vì cô ấy chỉ cần được đứng trên bục giảng. Cứ như vậy, Diệp Anh thử dạy lớp các em đầu tiên. Không ngờ cô ấy dạy quá tốt. Trong trường có bao nhiêu giáo viên môn ngữ văn, vậy mà không ai vượt qua một người mù."

Nghe đến đây, Thùy Trang đột nhiên mở miệng: "Thầy hiệu trưởng, câu này thầy nói sai rồi. Đây không phải vấn đề đôi mắt, mà là vấn đề trình độ và năng lực. Các thầy cô giáo khác không thể vượt qua cô Diệp, bởi vì trình độ và năng lực của bọn họ không bằng cô Diệp."

Hiệu trưởng Cao kinh ngạc nhìn Thùy Trang. Em nữ sinh có vẻ hiền lành ngoan ngoãn này lại có cách nhìn độc đáo và sâu sắc, thảo nào cô bé trở thành "trạng nguyên" khối văn.

"Thùy Trang, em nói rất đúng. Môn ngữ văn ở thời trung học cần chú trọng bồi dưỡng năng lực của học sinh, bồi dưỡng cảm giác của học sinh đối với ngôn ngữ văn tự, chứ không phải truyền thụ kiến thức theo kiểu nhồi vịt. Ngay từ đầu, cô Diệp đã nắm bắt chuẩn xác điểm này. Một số thầy cô dạy học mười mấy năm cũng không lĩnh hội được đạo lý đó. Cô Diệp quả nhiên là "thiên tài".

Hiệu trưởng Cao thở dài: "Tôi không thể tưởng tượng nếu tôi gặp tai nạn khủng khiếp như cô ấy, tôi sẽ sa sút chán nản đến mức nào. Cô Diệp là người kiên cường, quá kiên cường."

Đâu chỉ đơn giản là kiên cường? Thùy Trang chợt nhớ đến hai bức tranh sơn dầu của cô Diệp, nhớ đến mặt trời bi tráng ở trên biển và chồi non trên cành cây khô, nhớ đến lời miêu tả của cô Diệp về "bóng tối". Thùy Trang đột nhiên ngẩng đầu, cất giọng thâm trầm và trịnh trọng: "Thầy hiệu trưởng, cô Diệp không chỉ kiên cường. Cô ấy luôn chống lại bóng tối. Cô ấy từng nói với em, cô ấy không thể đánh bại bóng tối. Nhưng hôm nay, nghe những lời của cô, em mới hiểu rõ, dù biết bản thân sẽ thất bại, nhưng cô Diệp vẫn ngoan cường chiến đấu. Mặc dù vận mệnh đã an bài, nhưng thầy ấy vẫn muốn đọ sức với số mệnh. Cô ấy thà làm một người thất bại oanh liệt, cũng không muốn làm kẻ hèn nhát nằm phủ phục dưới chân vận mệnh, tỏ vẻ đáng thương. Cô ấy là một chiến binh, là một người nữ cường, dù theo kiểu bi kịch đi chăng nữa."

Hiệu trưởng Cao há hốc miệng lắng nghe. Ông quay cả người, nhìn chằm chằm Thùy Trang. Một lúc lâu sau, ông mới thở hắt ra, cảm khái một câu: "Thùy Trang, em mới là người hiểu cô Diệp nhất."

Đúng lúc này, cửa văn phòng của cô Diệp mở ra, giáo sư Tô Văn đi ra ngoài. Hiệu trưởng Cao và Thùy Trang lập tức tiến lại gần nghênh đón. Giáo sư Tô đã khôi phục sắc mặt bình tĩnh, nhưng khóe mắt ông vẫn còn tàn dư của giọt lệ. Giáo sư đi đến bên Thùy Trang, rút ra một phong bì, trên có đề tên Thùy Trang.

Thùy Trang nhận thông báo trúng tuyển mà em mong chờ từ lâu. Có lẽ do trông chờ mòn mỏi một thời gian dài, Thùy Trang không cảm thấy xúc động và vui mừng như em tưởng tượng. Em ngược lại hơi thẫn thờ và buồn bã. Em đưa mắt nhìn ngày tháng trên thông báo: ngày 1 tháng 9. Chỉ còn 9 ngày nữa là em nhập học.

"Thùy Trang." Giáo sư Tô nói: "Tôi đã nói với cô Diệp để cháu tiễn tôi ra bến xe. Tôi muốn nhìn thấy trạm xe buýt mà cháu miêu tả trong bài văn."

Thùy Trang gật đầu. Em chào tạm biệt hiệu trưởng Cao, rồi cùng giáo sư Tô đi đến trạm xe buýt nhỏ.

Mặt trời buổi chiều vẫn nắng gắt, nhưng không khí có làn gió thổi mát rượi, lá cây đung đưa xào xạc. Giáo sư Tô quan sát cây dương liễu, đưa mắt qua khóm đinh hương rồi dừng lại ở tấm biển báo xe buýt. Cuối cùng, ông nói khẽ: "Đến bây giờ, tôi hoàn toàn tin mỗi câu từ trong bài văn của cháu đều là sự thật, một sự thật "không thể tưởng tượng nổi".

Ngữ khí của giáo sư Tô chứa đầy nỗi đau mãnh liệt, tựa hồ ông không muốn đối diện với "sự thật" này. Thùy Trang lập tức nhận ra nguồn gốc của nỗi đau đó. Em mở miệng hỏi: "Thưa giáo sư, cô Diệp là học sinh của giáo sư phải không ạ?"

Giáo sư Tô gật đầu, ánh mắt ông đầy vẻ bi thương và bất lực: "Đúng vậy, cô ấy là học trò của tôi, đồng thời là sinh viên xuất sắc nhất khoa Trung văn Đại học Bắc Kinh. Hầu hết thầy cô trong khoa đều cho rằng tiền đồ của cô ấy vô cùng xán lạn, tương lai của cô ấy là con đường thẳng tít tắp. Chỉ còn nửa năm nữa là cô ấy tốt nghiệp, khoa đã quyết định cho cô ấy chuyển thẳng học nghiên cứu sinh. Nhưng sau kỳ nghỉ đông, cô ấy biệt vô âm tín. Chúng tôi từng gọi điện thoại về Tô Châu, quê nhà của cô ấy. Tôi còn đích thân đi Tô Châu tìm cô ấy nhưng không có đầu mối. Lúc đó, tôi không biết gia đình cô ấy đã chuyển đến thành phố này. Nếu biết, chắc tôi cũng...khụ khụ, tôi nằm mơ cũng không ngờ, cô ấy lại ra nông nỗi này. Tôi thậm chí suýt không nhận ra cô ấy..."

Giáo sư Tô đột nhiên không thể nói tiếp, sắc mặt ông trắng bệch như tờ giấy, toàn thân run rẩy. Thùy Trang vội giơ tay đỡ ông, sống mũi em cay cay. Vào giây phút này, em chợt hiểu ra, giáo sư Tô yêu quý cô Diệp như vậy. Cô Diệp nhất định từng là học trò tâm đắc nhất của ông.

Giáo sư Tô từ từ khôi phục vẻ bình tĩnh. Sau đó, ánh mắt ông dừng lại trên gương mặt Thùy Trang hồi lâu. Ông nhìn rất chăm chú, rất tỉ mỉ, tựa hồ coi Thùy Trang là đối tượng nghiên cứu. Thùy Trang ngượng ngùng cúi đầu. Giáo sư Tô thở dài một hơi: "Thùy Trang, cháu thật sự rất đẹp."

Ngữ điệu của ông chứa đựng sự phiền muộn và tiếc nuối. Thùy Trang không hiểu ý của giáo sư Tô nên ngẩng đầu. Em phát hiện trong mắt giáo sư Tô đầy vẻ yêu mến và thương xót. Ánh mắt của ông khiến Thùy Trang không khỏi xúc động, em có thể cảm nhận rõ ràng, tình cảm yêu mến của giáo sư Tô đối với em là xuất phát từ đáy lòng. Nhưng tại sao ông lại phiền muộn và tiếc nuối?

"Thùy Trang." Giáo sư Tô đột nhiên chuyển sang đề tài khác: "Cháu...cháu có thích cô Diệp không?"

"Cháu sùng bái cô ấy." Thùy Trang không hề nghĩ ngợi, trả lời ngay lập tức.

"Ờ." Giáo sư Tô hít một hơi sâu: "Chỉ có vậy thôi sao?"

Thùy Trang nỗ lực tìm câu từ thích hợp: "Cô Diệp thường khiến cháu kinh ngạc và chấn động, không chỉ ở phương diện tri thức mà phần lớn ở tư tưởng và tình cảm. Mỗi khi ở bên thầy, dù chẳng nói một câu, cháu vẫn cảm thấy tư tưởng của cháu ngày càng sâu sắc, tinh thần của cháu đang thăng hoa, linh hồn ngày càng trở nên trong sáng. Có thể nói, cô có sự ảnh hưởng đến cháu từng giây từng phút. Cũng có lúc, cháu cảm thấy trái tim cháu và cô rất gần gũi, thậm chí hoàn toàn hòa nhập vào nhau. Cháu và cô thường có sự ăn ý "tâm linh tương thông". Cô Diệp luôn giữ khoảng cách với người khác, đối với cháu, có lúc...cô cũng như vậy." Thùy Trang đột nhiên cảm thấy chua xót, em từ từ cúi thấp đầu: "Có lúc, cháu cảm thấy khoảng cách giữa cháu và cô đã rất gần, nhưng chỉ một câu nói, một động tác tay, thậm chí một biểu hiện của cô, khoảng cách đó lại nới rộng. Cảm giác này...thật không dễ chịu chút nào."

Nói đến đây, Thùy Trang đột nhiên ngẩng đầu, đôi mắt em sáng lấp lánh: "Mặc dù vậy, cháu vẫn khao khát được ở bên cô. Cháu thật sự mong muốn điều đó."

Giáo sư Tô ngẩn người lắng nghe. Ông trầm tư suy nghĩ điều gì đó, phảng phất muốn thông qua lời nói của Thùy Trang, kiểm chứng suy đoán trong lòng mình. Sau đó, giáo sư Tô lặng lẽ thở dài. Kể từ lúc rời khỏi văn phòng của cô Diệp, ông thở dài không biết bao nhiêu lần.

Giáo sư Tô đột nhiên nắm tay Thùy Trang, cất giọng khẩn thiết: "Thùy Trang, cháu hãy ở bên cạnh cô Diệp  nhiều hơn. Sau khi cháu đi đại học, cô Diệp sẽ cô độc biết bao. Ngày tháng cháu ở bên thầy không còn nhiều nữa rồi."

Ngữ khí của giáo sư Tô vừa chân thành vừa bi ai, Thùy Trang cũng bị ảnh hưởng. Em hít một hơi sâu, để đè nén nỗi xót xa trong lòng. Sau đó, em nghẹn ngào thốt ra hai từ: "Vâng ạ."

Xe buýt tới nơi, Thùy Trang đỡ giáo sư Tô lên xe. Trước khi ô tô chuyển bánh, giáo sư Tô đột nhiên thò đầu ra khỏi cửa xe, chân thành nói với Thùy Trang: "Thùy Trang, khi nào đến Bắc Đại, cháu nhất định phải đi tìm tôi trước. Nhà tôi ở Trúc Ngâm Cư thuộc Kính Xuân Viện. Nếu cháu không đến, tôi sẽ giận đó."

Đây đâu phải là lời tạm biệt của người cô, mà rõ ràng là lời dặn dò của bậc trưởng bối với hậu bối, của người mẹ hiền từ đối với con gái. Khóe mắt Thùy Trang ngân ngấn nước. Em lặng lẽ dõi theo chiếc xe buýt cho đến khi nó biến mất ở đầu đường.

Không hiểu tại sao, bên tai Thùy Trang vang vọng thanh âm bi thương và khẩn thiết của giáo sư Tô: "Thùy Trang, cháu hãy ở bên cạnh cô Diệp nhiều hơn. Sau khi cháu đi đại học, cô Diệp sẽ cô độc biết bao. Ngày tháng cháu ở bên cô không còn nhiều nữa rồi."