"...gia tài của mẹ là rừng xương khô
Gia tài của mẹ, là nước Việt buồn"

Tu hú kêu trên những cánh đồng thoảng thoảng mùi cỏ cháy, lẫn cả mùi ẩm ướt của miền nước lũ. Một vùng cỏ tươi bạt ngàn của cha ông, nay chi chít là những vũng đất chôn vùi thể xác Lạc Hồng, là những mảnh mìn còn xót lại găm chặt trên đất, những mảnh còn lại chắc đã xước da thịt ai hoặc kết thúc một mảnh đời khác.

Nước Việt những ngày hào hùng nhưng đẫm máu. Có những người con đã không thể giữ lời thề.

Nắm trong tay một nắm cơm cháy, Tuấn quăng khắp bốn phía, lại một nhúm chút xíu muối, lại rải đi. Ngày cúng cô hồn của thời chiến, ngày nào cũng là ngày cúng cô hồn với mùi nhang là mùi bom và ánh đèn là những tia đạn. Người cầu bát cơm không thấy, giờ anh đang lãng phí nó. Cơm của đồng bào ta.

- Anh Tuấn ơi, liệu mẹ của anh có buồn không khi mình chỉ cúng có chút xíu? Bà đói thì phải làm sao đây?

Tuấn nhìn qua Quốc - cậu giao liên của tiểu đội anh phụ trách. Nhóc con bé bỏng này mới ngày nào anh ôm lấy khi ba nó ra đi trên đường dẫn dân chạy giặc, giờ đã bay nhảy trên những cánh đồng, qua từng miền nước hiểm để giao thư cho đội, và giờ lại như chú chim sẻ nhỏ rút vào bên cạnh anh. Nó sợ ma, và hôm nay lại là ngày cúng cô hồn.

- Chả lo đâu, má anh sẽ mắng là anh phí cơm đấy. Má là người tốt, má sẽ được lên trời, má sẽ phù hộ tụi mình đánh Tây.

Tuấn ôm lấy đứa nhỏ vào lòng, thủ tha thủ thỉ như muốn ru nó ngủ. Anh ngại ôm Quốc, vì người anh hôi lắm, mới chiều phải lội bùn trốn mấy chiếc trực thăng của tụi Mỹ, giờ anh ngửi được cả mùi chua luôn rồi. Nhưng Quốc vẫn cứ thích rúc vào cổ, vào ngực, rúc vào vòng tay nó yêu nhất.

Quốc bảo vòng tay anh còn ấm hơn lửa sưởi.

"Giao liên Quốc ơi
Giao liên Quốc hỡi
Nghe tiếng anh tòng quân đi lính
Mang cho anh cây lúa chín đồng
Vắt trên cây bàng khô rụng lá
Mang theo tình, đất mẹ phương xa."