Chương I. Tổng quan về thương mại quốc tế

I. Khái niệm, hình thức, chức năng.

2. Các hình thức của TMQT

-          Thương mại hàng hóa: mua bán, trao đổi hàng hóa hữu hình.

-          Thương mại dịch vụ: phi vật chất.

-          Thương mại liên quan đến đầu tư.

-          Thương mại liên quan đến đối tượng của sơ hữu trí tuệ.

3. Chủ thể của TMQT

- Nhà nước, tổ chức quốc tế, công ty tập đoàn

4. Điều kiện để TMQT ra đời.

- Có sự tồn tại, phát triển của kt hàng hóa-tiền tệ, và tư bản thương nghiệp.

- Sự ra đời của nhà nước, phân công lao động QT

5. Chức năng TMQT: là một khâu trong quá trình tái sản xuất

- Tạo vốn cho qt sản xuất mở rộng vốn đầu tư trong nước

- Chuyển hóa giá trị sử dụng, thay đổi cơ cấu vc theo nhu cầu tiêu dùng, tích lũy.

- Nâng cao hiệu quả kinh tế.

Là khâu lưu thông HH giữa các quốc gia, nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng về số lượng, chất lượng ,time, chi phí.

II. Đặc điểm phát triển

1. Xu hướng toàn cầu hóa, tự do hóa.

a. Gia tăng các mối liên hệ, ảnh hưởng, tác động trên các lĩnh vực giữa các quốc gia.

- Các nền kinh tế phụ thuộc chặt chẽ.

- Rào cản được dỡ bỏ.

- Ra đời tổ chức kinh tế.

=>liên kết, xóa bỏ rào cản, cạnh tranh công bằng, môi trường thuận lợi bao gồm các nội dung

+ Cắt giảm thuế quan, hàng rào phi thuế quan

b. Các hình thức tự do hóa thương mại

- Tự do đơn phương

- Tự do thông qua các hiệp định thương mại song phương

- Tư do thông qua hội nhập khu vực

- Tư do trong khuôn khổ đa phương

2. Cạnh tranh và mâu thuẫn lợi ích ngày càng gay gắt

- Mâu thuẫn giữa các nước phát triển và đang phát triển.

- Mâu tuẫn quan điểm bảo hộ và tự do hóa TM

- Toàn cầu hóa và chống toàn cầu hóa.

3. Tốc độ tăng trưởng toàn cầu hóa nhanh hơn tốc độ tăng trưởng sản xuất.

- TMHH: Thường xuyên cao gấp 2 lần tốc độ tăng trưởng của KTTG

- TM dịch vụ tăng trưởng nhanh

- TMQT tập trung ở các nước phát triển, vai trò các nước đang phát triển đang tăng.

- Cơ cấu TMHH hữu hình đang thay đổi theo các xu hướng:

          + Giảm tỷ trọng nông sản,sơ chế: nhu cầu so với mặt hàng khác chậm, giá cả giảm sút khiến nước xuất hạn chế xuất, thay đổi KHCN,đầu tư trực tiếp tăng nên khai thác tại chỗ.

         + Tỷ trọng nhiên liệu đạc biệt: dầu mỏ khí đốt tăng do: số lượng có hạn

         + Tỷ trọng nhóm hàng chế tạo nhanh tăng.

-TM điện tử phổ biến, thay đổi cách thực hiện : cách thức.., phương tiện…, lợi ích…