Cuối hạ, Lê Tần nhận được thư nhà. Lá thư tới chậm một tháng. Buông rơi lá thư đẫm nước mắt của Ngọc Khuê, Lê Tần điên cuồng giục ngựa chạy suốt đêm giữa núi rừng tây bắc.

"Chắc mẹ không qua khỏi rồi cha ơi!"

Gai rừng xé toạc áo Lê Tần, máu rướm ra đã đọng khô, nhưng chàng chẳng quan tâm.

"Mẹ ngã bệnh nửa năm nay rồi. Mẹ không cho con nói với cha."

Trong đầu chàng hiện giờ chỉ còn lại duy nhất bóng hình của Chiêu Thánh.

"Cha ơi, cha về nhanh đi!"

Con chiến mã sát cánh cùng Lê Tần bao năm qua gục ngã ngay ngoài cổng Bắc. Nó buông từng hơi thở yếu ớt dưới cái nắng hè chói chang. Nhưng chàng chỉ có thể để lại một cái nhìn xót thương rồi tiếp tục lao nhanh về phủ. Cánh cổng mở rộng, bên trong vẳng ra tiếng tụng kinh đều đều. Ngọc Khuê bỗng từ đâu nhào ra ôm chặt lấy Lê Tần. Giọng con bé lạc đi trong tiếng nức nở nghẹn ngào:

– Sao... sao bây giờ cha mới về? Mẹ mất rồi... cha ơi!

Cả bầu trời phút chốc sụp xuống. Xung quanh Lê Tần chỉ còn lại bóng đêm vô tận.

Chàng nhẹ nhàng gỡ Ngọc Khuê ra. Đôi chân vô thức đưa bước tới phòng của Chiêu Thánh. Căn phòng nồng mùi thuốc nam, chẳng còn hương lan thoang thoảng giúp lòng chàng dịu lại.

Chàng gục xuống bên giường, úp mặt vào đôi bàn tay chai sạn. Cuối cùng thì Chiêu Thánh cũng lựa chọn đi theo Thượng hoàng. Đau đớn làm sao! Cho tới tận lúc chết, nàng vẫn quyết tâm gạt chàng ra bên lề của cuộc đời. Tiếng tụng kinh vẫn đều đều vẳng lại từ xa. Sao mà thê lương!

Không biết qua bao lâu, một bàn tay khẽ đặt lên vai Lê Tần. Chàng chầm chậm ngẩng đầu. Ngọc khuê đang quỳ phục bên cạnh chàng. Con bé giống Chiêu Thánh quá, giống đến kinh ngạc. Nhưng gương mặt nó lại chẳng phảng phất nét buồn man mác như Chiêu Thánh. Bây giờ không, hy vọng mãi mãi sau này cũng sẽ không.

– Cha ơi! Ăn chút gì đi cha.

Lê Tần vô thức nuốt xuống một miếng bánh. Chẳng có vị gì. Ngọc Khuê ngập ngừng:

– Cha ơi! Sao bao năm qua cha không về? Mẹ nhớ cha nhiều lắm!

Lê Tần nhìn sững Ngọc Khuê. Con bé đang nói gì vậy?

– Lúc từ quê ngoại trở về thì cha đã đi rồi. Mẹ buồn đến sinh bệnh từ ngày ấy.

Sao chàng vẫn chẳng thể hiểu nổi những gì con bé nói?

– Mẹ luôn rơi nước mắt khi may áo cho cha. Mẹ bảo cha thích nhất màu xám tro.

Phải rồi, chàng thích nhất màu xám tro...

Đột nhiên như người tỉnh cơn mê, Lê Tần bật dậy mở tung cánh tủ. Những chiếc áo bông màu xám tro nằm im lìm, lạnh lẽo. Từ khi nào Chiêu Thánh không còn may áo bông màu mận chín... từ khi nào vậy?

Đầu Lê Tần như muốn vỡ tung. Từng mảnh kí ức vụn vỡ tràn về. Phải rồi, vụ cháy nhà năm ấy, Chiêu Thánh bắt đầu may áo bông màu xám tro kể từ sau vụ cháy nhà năm ấy. Tại sao vậy Chiêu Thánh? Tại sao? Lê Tần như lạc lối giữa mê cung. Hóa ra chàng vẫn chẳng hiểu nổi tâm tư nàng.

Chàng rút ra một cái áo, vô tình làm rớt chiếc hộp gỗ nhỏ. Nắp hộp bật mở. Những lá thư tung tóe khắp sàn nhà. Lê Tần nhặt lên một lá thư đề năm chữ: "Trần Cảnh gửi Phật Kim". Thư chưa mở, dấu niêm phong vẫn còn nguyên. Chàng vội vàng xé phong thư. Kinh ngạc thay, trong đó chỉ là một tờ giấy trắng. Mấy lá thư khác cũng vậy.

Rồi Lê Tần nhìn thấy lá thư Thượng hoàng chính miệng kêu chàng đưa giùm cho Chiêu Thánh. Lá thư nhòe nước mưa. Sau bao nhiêu năm, vẫn thiêu cháy tay chàng. Lá thư này nàng đã mở.

"Chiêu Thánh, ta biết Lê Tần đã khiến nàng xao lòng. Ta cũng biết điều ta sắp nói đây là tàn nhẫn, nhưng nàng và Lê Tần không thể ở bên nhau được.

Chiêu Thánh, có điều này nàng phải hiểu, đối với triều đình, đối với muôn dân, Tư ông vô cùng quan trọng. Mà ông ta thì chỉ mong con gái mình không phải chịu thiệt thòi.

Ta, lấy danh nghĩa người nắm trong tay toàn bộ vận mệnh của con dân Đại Việt, cầu xin nàng từ bỏ chút tình riêng mà suy nghĩ cho đại cuộc.

Trần Cảnh thủ bút."

Lê Tần buông rơi lá thư. Những con chữ như xuyên thủng đầu chàng. Tiếng nghẹn ngào năm ấy của Chiêu Thánh trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết. Vậy mà chàng lại nghĩ nàng rơi lệ vì quá đỗi vui mừng. Ánh mắt Lê Tần rớt trên một phong thư khác. Phong thư trống trơn, không đề tên người nhận, cũng chẳng có dấu niêm phong. Chàng rút ra hai lá thư. Một được viết vào đêm cuối thu nơi quan ải.

"Lê Tông, Ngọc Khuê."

Lá thư nhau nhúm, bốn con chữ nhòe mực. Trái tim Lê Tần như vỡ vụn. Khi đọc lá thư, Chiêu Thánh của chàng hẳn đã khóc rất nhiều.

Lá thư còn lại, do chính tay Chiêu Thánh viết.

"Lê Tần, ta những tưởng trái tim ta đã chết, nhưng hóa ra không phải, nó vì chàng mà đập trở lại.

Lê Tần, đêm ấy ta hạnh phúc biết bao! Nhưng cũng chính đêm ấy, trái tim ta tan nát.

Lê Tần, ta yêu chàng. Chàng hỏi tại sao ư? Chính ta còn chẳng rõ. Có lẽ mưa dầm lâu cũng thấm đất chăng?

Lê Tần, trái tim ta nhỏ bé lắm, chẳng chứa nổi hai người đâu. Cho nên từ nay trở đi nó sẽ chỉ có mình chàng.

Lê Tần, có thể Trần Cảnh là tuổi thanh xuân của ta, nhưng chàng... chàng là cả cuộc đời ta đó!"

[Đông Dương]