Nguồn: Sưu tầm

Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên (AIWS - Alice in wonderland syndrome) được xác định và đặt tên vào năm 1955 bởi bác sĩ tâm thần người Anh - John Todd. Đây được cho là một trong những hội chứng tâm thần kỳ quặc hiếm gặp và có ảnh hưởng lớn đến người bệnh. Với tên khoa học là Dysmetropsia, người mắc hội chứng này thường bị đau nửa đầu và cảm nhận về không gian và thời gian bị bóp méo. Họ sẽ thấy các vật thể bình thường quá to hoặc quá nhỏ, chạy ra xa mình hay chạy lại gần mình hoặc thậm chí cảm nhận rằng một phần cơ thể mình biến dạng. Chính vì các triệu chứng giống như các tình tiết trong câu chuyện "Alice ở xứ sở thần tiên" nên bằng một cách hoa mỹ, hội chứng này đã được John đặt tên theo tác phẩm này.

Dấu hiệu của Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên là chứng đau nửa đầu, và AIWS một phần có thể do chứng đau nửa đầu gây ra. AIWS ảnh hưởng đến cảm giác về thị giác, cảm ứng và thính giác, cũng như hình ảnh cơ thể của chính mình.

Một triệu chứng đáng lo ngại, nổi bật và thường xuyên xảy ra ở chứng bệnh này là những trải nghiệm về hình ảnh cơ thể bị thay đổi. Người mắc bệnh có thể thấy rằng họ đang bối rối về kích thước và hình dạng của các bộ phận (hoặc tất cả) cơ thể của họ. Họ có thể cảm thấy như thể cơ thể của họ đang cao lớn thêm hoặc trở nên nhỏ hơn. Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên cũng liên quan đến sự méo mó cảm nhận về kích thước hoặc hình dạng của các vật thể. Các nguyên nhân và dấu hiệu khác của hội chứng bao gồm chứng đau nửa đầu, sử dụng thuốc gây ảo giác và bệnh bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng.

Bệnh nhân có bệnh thần kinh nhất định đã trải qua ảo giác thị giác tương tự. Những ảo giác này được gọi là "Lilliputian", có nghĩa là các vật thể xuất hiện nhỏ hơn hoặc lớn hơn thực tế. Bệnh nhân có thể gặp micropsia hoặc macropsia. Micropsia là một tình trạng thị giác bất thường, thường xảy ra trong bối cảnh ảo giác thị giác, trong đó người bị ảnh hưởng thấy các vật thể nhỏ hơn các vật thể thực sự. Macropsia là một hội chứng mà một người mắc phải sẽ nhìn thấy mọi thứ lớn hơn thực tế.

Một mối quan hệ giữa hội chứng và mononucleosis đã được đề xuất. Một cậu thiếu niên 17 tuổi, Michael Huang, mô tả những triệu chứng kỳ quặc của mình. Cậu nói, "các vật thể đột nhiên xuất hiện nhỏ và xa (Teleopsia) hoặc lớn và gần (Pelopsia). Tôi cảm thấy như tôi lùn hơn, nhỏ hơn và cũng có xuất hiện một người có kích thước không dài hơn ngón trỏ của tôi (một lilliputian). Đôi khi tôi thấy người mù trong cửa sổ hoặc ti vi đang lên xuống, hoặc chân hoặc cánh tay của tôi đang đung đưa.Tôi có thể nghe thấy tiếng nói của mọi người khá to và gần hoặc mờ nhạt và xa xôi. Đôi khi, tôi trải qua sự đau đầu liên quan đến đỏ mắt và cảm giác vui vẻ. Tôi luôn ý thức được những thay đổi vô hình trong bản thân và môi trường của mình. " Đôi mắt của những người mắc phải Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên là bình thường, nhưng người đó sẽ thường xuyên nhìn thấy các đối tượng khác với kích thước không chính xác, hình dạng hoặc góc nhìn. Do đó, con người, xe hơi, tòa nhà, nhà ở, động vật, cây cối, môi trường, v.v... trông nhỏ hơn hoặc lớn hơn chúng trên thực tế; ví dụ, một hành lang có thể xuất hiện rất dài hoặc mặt đất có thể xuất hiện quá gần. Người mắc phải Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên cũng có thể mất cảm giác về thời gian, một vấn đề tương tự như không gian. Nói cách khác, thời gian dường như trôi qua rất chậm, giống như một trải nghiệm LSD. Việc thiếu thời gian và không gian dẫn đến cảm giác vận tốc bị bóp méo. Ví dụ, người ta có thể đang nhích dần dần từ từ trong thực tế, nhưng có vẻ như một người đang chạy nước rút không kiểm soát được dọc theo một lối đi bộ, dẫn đến sự mất phương hướng nghiêm trọng, quá mức. Ngoài ra, một số người có thể, kết hợp với sốt cao, trải qua những ảo giác mãnh liệt và quá mức, thấy những thứ không có và giải thích sai sự kiện hoăc các tình huống. Các triệu chứng nhỏ hoặc ít phổ biến hơn có thể bao gồm mất kiểm soát chi và mất phối hợp nói chung, mất trí nhớ, cảm giác kéo dài và cảm giác âm thanh, và trải nghiệm cảm xúc.

Từ rất lâu trước đây các bác sĩ chuyên khoa thần kinh và mắt đã ghi nhận một số trường hợp các bệnh nhân đến khám và kể về triệu chứng ảo giác kì lạ của mình như nhìn thấy bản thân và đồ vật biến dạng.

Một trong những trường hợp nổi bật nhất là Rik Hemsley ở Mỹ. Vào năm 21 tuổi (1997) khi anh vẫn còn là sinh viên, phải thường xuyên thức đến tối muộn để viết luận án và phải sử dụng rất nhiều cà phê.

Đến một buổi sáng anh ngủ dậy và cảm thấy toàn thân cứng lạnh và nôn nao. Khi anh cố gắng nhặt chiếc điều khiển dưới chân thì cảm thấy bàn chân đang dài ra đến tận chiếc thảm cửa.

Biểu hiện chỉ xuất hiện trong vài giây và Rik đã không để tâm đến nó cho đến khi hiện tượng này dần có tần suất xảy ra ngày càng dày đặc hơn. Khi thì anh nhìn thấy sàn nhà cong hoặc lõm xuống, khi thì bàn tay dài ra xa khỏi tầm mắt còn các đồ vật thì biến dạng méo mó với những kích thước khác thường.

Rik đi khám một vài nơi và bác sĩ vẫn không thể xác minh được bệnh của anh là bệnh gì, nhiều loại thuốc thần kinh cũng không giúp giảm đi những triệu chứng này.

Nhiều bác sĩ đã khuyên anh phải sống chung với nó. Rik cảm thấy rất tồi tệ và giam mình trong nhà trong một quãng thời gian dài. Rất lâu sau đó anh có nghe về "Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên" trong một bộ phim tài liệu trên ti vi và thấy rằng các triệu chứng giống y hệt. Anh đi khám lại và bác sĩ nói rằng, Rik sẽ phải làm quen và sống với nó cả đời.

Tuy nhiên 10 năm sau khi mắc hội chứng này, bệnh tình anh đã thuyên giảm rất nhiều, bây giờ anh chỉ còn bị khoảng một hai lần mỗi tháng. Rik nói rằng, quãng thời gian này thật sự đáng sợ.

Một trường hợp khác nữa đó là trường hợp của Abigail Moss, cô cũng có những biển hiện y hệt như Rik, tuy nhiên cô mắc hội chứng này từ khi mới 5 tuổi.

Ba mẹ đưa cô đến gặp các bác sĩ tâm lý nhưng tất cả các bác sĩ đều nói rằng cô bị động kinh hoặc đã tưởng tượng ra các triệu chứng của mình.

Cô chỉ tình cờ biết được căn bệnh mà mình mắc phải khi tình cờ xem một chương trình truyền hình. Bác sĩ nói rằng, hội chứng này chỉ là tạm thời, điều quan trọng nhất là bạn phải bình tĩnh khi triệu chứng xảy ra vì thực tế chúng chỉ là ảo giác.

Căn bệnh của Moss đã dần ổn định theo thời gian. Cô chia sẻ rằng, bây giờ cô chỉ "lạc vào thế giới thần tiên" có 5 lần/năm.

Nghiên cứu các bệnh nhân bị AIWS, đa phần những người bệnh đều có tiền sử sử dụng chất kích thích như rượu, cần sa hay ma túy.

Tuy nhiên, nhà thần kinh học Sheena Aurora còn cho biết, hội chứng này còn xuất hiện ở những người có chứng đau nửa đầu. Bà cũng cho biết thêm rằng, tỉ lệ những người bị đau nửa đầu gặp phải ảo giác thoáng qua là khá thấp chỉ khoảng 20% và hiếm khi kéo dài và trở nặng thành Hội chứng Alice.

Tuy nhiên, với những người quá mẫn cảm thì họ cũng có nguy cơ mắc AIWS. Tác động đầu tiên là ở thùy chẩm ở sau não sau đó lan sang thùy đỉnh ở đằng trước thùy chẩm.

Thùy đỉnh chính là bộ phận dùng để phân biệt và xử lí kích thước và hình dạng. Đây cũng là cách thức mà ma túy gây ảnh hưởng trên não. Loại thuốc này khiến cho nhân gối ngoài (Lateral Geniculate Nucleus - LGN) nhiễm độc.

Việc suy giảm chức năng tạm thời của vùng này gây ra các triệu chứng như macropsia (thấy các vật thể to ra), micropsia (thấy các vật thể nhỏ đi), pelopsia (thấy vật thể tiến gần lại), teleopsia (thấy các vật thể tiến ra xa).

Ngoài ra, một số nghiên cứu cho biết AIWS còn lây từ ba mẹ sang con, điều này lí giải một số bệnh nhân xuất hiện bệnh từ rất bé. Tuy nhiên, hội chứng này thường biến mất khi người bệnh lớn lên.

Dựa theo nhật ký của Lewis Caroll được tìm thấy sau này thì chính ông cũng cũng ghi lại rằng, ông gặp những ảo giác giống như triệu chứng AIWS và đã phải đi khám bác sĩ vào năm 1856, tức là trước khi tác phẩm Alice được tạo ra. Một số người tin rằng, ông đã dùng chính những trải nghiệm này để viết nên tác phẩm "Alice ở xứ sở thần tiên".

[Sửa chữa và bổ sung]