Emil đưa thế giới vào quy củ

Khắp làng Lönneberga, khắp cùng Smăland, khắp đất nước Thụy Điển với - ai mà biết được - có khi khắp cả thế gian này, chưa bao giờ có một thằng bé lai bày ra lắm trò nghịch hơn thằng bé Emil mà cách đây rất lâu đã từng sống ở trang trại Katthult, làng Lönneberga thuộc vùng Smăland. Việc thằng bé này lớn lên trở thành chủ tịch hội đồng xã là một trong những điều kỳ diệu của thế giới. Nhưng đúng là nó đã trở thành chủ tịch hội đồng xã, thành người đàn ông tốt nhất làng Lönneberga. Qua đó ta thấy rằng ngay những đứa trẻ tồi tệ nhất cũng sẽ đến lúc trưởng thành, và cùng với thời gian chúng sẽ thực sự nên người. Tôi thấy thật tuyệt khi nghĩ đến điều đó. Bạn cũng thấy vậy, đúng không? Đúng, bởi chính bạn cũng hẳn cũng từng bày ra khối trò nghịch ngợm, tôi hình dung được mà. Không phải vậy sao? Chẳng lẽ tôi có thể nhầm đến thế?

Alama Svensson ở trang trại Katthult - mẹ của Emil - ghi tất cả những trò nghịch ngợm của con và những cuốn vở màu xanh mà bà giấu trong ngăn kéo của mình. Cuối cùng cái ngăn kéo đó nhét đầy vở đến nỗi hầu như không kéo nổi ra nữa. Lúc nào cũng có một cuốn vở bị kẹt nhầu nhĩ và xoay ngang ra. Nhưng đến tận bây giờ những cuốn vở màu xanh vẫn được cất giữ ở đấy, trong chính cái tủ cũ kỹ ấy. Trừ ba cuốn vở mà Emil từng muốn bán cho cô giáo ở trường mẫu giáo khi nó cần tiền. Nhưng vì cô giáo không muốn mua, nên Emil đã xé chúng gấp thuyền giấy đem ra thả trên dòng suối ở Katthult, và sau đó thì không còn ai trông thấy ba cuốn vở đó nữa.

Cô giáo trường mẫu giáo không hiểu tại sao cô cần phải mua những cuốn vở đó của Emil.

- Cô biết làm gì với chúng đây? - Cô ngạc nhiên hỏi.

- Để dạy bọn trẻ con khỏi trở nên kinh khủng như cháu ạ, - Emil đáp.

Phải, phải, Emil tự biết nó là một trái ổi ương tới mức nào, và nếu giả sử có lúc nó quên, thì luôn luôn còn có cô Lina - cô hầu gái ở trang trại Katthult - nhắc cho nó nhớ.

- Gửi cậu đến trường mẫu giáo cũng vô ích thôi, - cô Lina nói, - dạy dỗ cậu còn quá là nước đổ đầu vịt. Ngữ cậu thì chẳng đời nào được lên Thiên đàng.... trừ phi - ừ có thể lắm - trừ khi trên ấy các ngài cần cậu giúp một tay để giáng sấm sét!

Cô Lina nhận thấy Emil đến đâu, là y như rằng ở đó có giông bão.

- Chưa từng thấy một thằng quỷ sứ nhà giời nào như nó, - cô nói, rồi dắt bé Ida, em gái của Emil, cùng đi ra bãi chăn thả, nơi bé Ida được phép hái quả dâu dại trong khi cô Lina vắt sữa bò. Bé Ida bứt hẳn cả cành dâu dại và đem về nhà năm cành trĩu trịt quả. Emil chỉ chén mất của em mỗi hai cành - dù sao nó cũng biết điều đấy chứ.

Nhưng bạn chớ tưởng rằng hình như Emil thích cùng ra chỗ vắt sữa bò với cô Lina và bé Ida. Không, nó muốn tận hưởng nhiều hơn thế, và vì vậy nó vớ lấy "mú" và "sún" của mình, chạy thẳng xuống chuồng ngựa, nhảy lên lưng con Lukas, phi qua bụi dẻ khiến đám cỏ bay tung lên. Emil chơi trò "Husaren Smăland tấn công". Nó nhìn thấy một bức tranh như thế trên báo và biết phải bắt chước như thế nào.

"Mú", "sún" và Lukas - đó hẳn là những vật yêu quý nhất mà Emil có trên đời. Lukas là con ngựa của Emil, vâng đúng là con ngựa của nó thật. Nhờ khôn khéo mà Emil nhận được con ngựa ở hội chợ thị trấn Vimmerby. "Mú" là một cái mũ lưỡi trai nhỏ xấu xí màu xanh lam mà bố đã mua cho Emil. Còn "sún" là khẩu súng gỗ mà chú Alfred, đầy tớ trang trại Katthult đã đẽo cho Emil vì nó rất thích. Lẽ ra Emil cũng thừa sức tự đẽo khẩu súng cho mình. Nếu có ai đó khéo tay đẽo gỗ thì đó chính là Emil. Nhưng nó cũng chăm chỉ luyện tập lắm! Chẳng là cứ mỗi lần sau khi Emil bày trò nghịch ngợm thì nó lại bị nhốt vào xưởng mộc, và lần nào nó cũng đẽo một hình nhân nhỏ ngộ nghĩnh. Rốt cuộc nó đã đẽo được cả thảy 369 hình nhân, cho đến nay vẫn giữ được hết - trừ một hình nhân mà mẹ nó đã chôn giấu sau bụi dâu dại, vì trông giống ông mục sư. "Không được phép thể hiện hình ảnh đức cha theo cách này," mẹ Emil nói.

Phải, giờ bạn đã biết đại khái Emil là người như thế nào. Bạn có biết nó quanh năm gây chuyện, hè cũng như đông, còn tôi, người đã đọc tất cả những cuốn vở màu xanh, sẽ kể cho bạn nghe một số ngày trong cuộc đời của Emil. Bạn cũng sẽ nhận thấy Emil làm được bao nhiêu việc tốt. Phải công bằng và nhắc cả đến những chuyện như vậy, chứ không chỉ kể toàn những trò nghịch ngợm kinh khủng của thằng bé. Hơn nữa không phải tất cả các trò đều kinh khủng. Emil cũng bày kha khá trò nghịch ngợm tương đối vô tội đấy chứ, ví như ngày mồng 3 tháng Mười một, ngày mà thằng bé hoàn toàn trở nên điên rồ.... Ồ thôi nào, đừng tìm cách dụ tôi kể xem thằng bé đã làm gì trong cái ngày mồng 3 tháng Mười một ấy, vì tôi sẽ chẳng bao giờ nói ra đâu, tôi đã hứa với mẹ thằng bé rồi. Không, để thay đổi không khí, chúng ta sẽ xem một ngày mà hôm đó - xét về đại cuộc - Emil đã cư xử rất tốt, cho dù bố nó có lẽ có quan điểm khác. Đó là...

========

Thứ Bảy, ngày 12 tháng Sáu, ngày Emil có vài vụ làm ăn may mắn tại phiên đấu giá ở Backhorva

Vào một ngày thứ bảy trong tháng Sáu có phiên bán đấu giá ở trang trại Backhorva và tất cả mọi người đều muốn đến đó, vì các phiên bán đấu giá là những thứ vui nhộn nhất mà người dân ở làng Lönneberga và khắp vùng Smăland được biết. Tất nhiên bố của Emil - ông Anton Svensson - phải tới đó, chú Alfred và cô Lina cũng xin đi cùng, rồi đương nhiên cả Emil nữa.

Nếu bạn đã từng có mặt ở một phiên đấu giá, thì bạn biết người ta có thể chứng kiến những gì tại đó. Bạn biết rằng khi ai đó muốn bán đồ đạc của mình, ông ta sẽ mở phiên bán đấu giá, để những người khác muốn mua tìm đến.

Người của trang trại Backhorva muốn bán đi tất cả những gì họ có, vì họ định di cư sang Mỹ giống như bao người khác thời bấy giờ. Mà họ thì không thể tha theo sang Mỹ nào ghế dài trong bếp ăn, nào xoong chảo, rồi bò, lợn, gà qué, vì vậy mà đầu mùa hè có phiên đấu giá ở trang trại Backhorva.

Bố Emil hy vọng mua rẻ được một con bò cái mà có thể thêm một con lợn nái và vài con gà. Vì thế mà bố hăng hái muốn đến Backhorva và cho chú Alfred và cô Lina đi cùng để còn giúp bố chở về nhà đám gia súc mà bố định tậu nhân cơ hội này.

- Nhưng tôi không hiểu thằng Emil cần đến đó làm gì,- bố nói.

- Đúng quá, chẳng cần chúng ta mang thêm thằng Emil đến thì ở đó cũng đủ ầm ĩ lắm rồi, - cô Lina phụ họa.

Cô Lina đã biết tại các phiên chợ đấu giá ở làng Lönneberga cũng như ở khắp vùng Smăland lúc nào cũng rất ầm ĩ và đầy những cuộc ẩu đảm và thật ra thì cô có lý. Nhưng mẹ Emil nghiêm khắc nhìn cô và bảo:

- Nếu Emil muốn cùng đến phiên đấu giá thì cứ để nó đi. Không mượn cô phải lo. Tốt hơn là cô hãy để ý một chút đến việc cô luôn cư xử chẳng ra sao ở chốn đông người.

Bị mẹ Emil nói trúng cô Lina im thít.

Emil đội "mú" của nó lên đầu và chuẩn bị sẵn sàng - nó muốn lên đường.

- Nhớ mua quà nhé, - bé Ida nói nghiêng đầu sang bên vẻ nũng nịu.

Cô bé không dặn người nào cụ thể, mà chỉ nói bâng quơ thế thôi. Nhưng bố lập tức nhướn lông mày lên:

- Mua, mua, lúc nào cũng mua! Chẳng phải mới đây thôi bố vừa mới mua cho con mười xu kẹo ho hay sao? Nhân ngày sinh nhật của con dạo tháng Giêng ấy, con quên rồi à?

Đúng lúc Emil đang định xin bố tiền, vì ai lại đến một phiên đấu giá mà chẳng có một xu dính túi, nhưng đành thôi. Đây hoàn toàn không phải là lúc thích hợp để nã tiền bố - nó biết rõ như vậy. Không phải lúc này, khi mà mọi người đều vội vã và bố đã ngồi chĩnh chệ trên cỗ xe chở sữa to kềnh càng, sẵn sàng lên đường. Những thứ mà ta không thể kiếm được bằng cách này, thì ta phải kiếm được bằng cách khác, Emil tự nhủ. Nó suy nghĩ rất lung, đoạn bảo:

- Mọi người cứ đi trước đi! Con cưỡi con Lukas đuổi theo sau!

Nghe vậy, bố Emil không mấy tin tưởng, nhưng vì đang muốn khởi hành càng nhanh càng tốt, nên ông chỉ bảo:

- Được rồi, được rồi! Giá mà con cứ ở nhà luôn thì hay biết mấy!

Đoạn ông quất roi ngựa và cỗ xe lăn bánh. Chú Alfred vẫy chào Emil, còn cô Lina vẫy chào bé Ida, trong khi mẹ gọi với theo bố:

- Liệu mà trở về nhà cho lành lặn, đủ chân đủ tay đấy nhé!

Mẹ dặn thế là vì mẹ biết đôi khi ở các phiên đấu giá có thể xảy ra những cuộc ẩu đả điên cuồng.

Cỗ xe chở sữa khuất sau lối rẽ. Emil đứng trong đám bụi đường nhìn theo. Nhưng rồi nó bắt đầu vội - giờ phải lo kiếm tiền cái đã. Bạn nghĩ sao, Emil sẽ kiếm tiền bằng cách nào đây?

Nếu bạn đã từng là một đứa trẻ ở Smăland vào cái thời mà Emil còn bé, thì bạn sẽ biết thời đó thật là may là đâu đâu trên đường cũng có nhiều rào chắn. Những tấm rào chắn nhằm giữ chân lũ bò cày, bò sữa và cừu ở lại trên những cánh đồng cỏ của chúng, và còn để tất cả bọn con trai ở vùng Smăland đôi khi có thể kiếm được những đồng hai xu, nếu chúng mở giúp rào chắn cho một bác nông dân nào đó đi đến trên cỗ xe ngựa kéo của mình nhưng lười nhác không muốn tự nhạy xuống mà mở lấy.

Ở trang trại Katthult cũng có một cổng rào chắn bằng gỗ. Emil không có mấy dịp kiếm tiền ở đấy, vì trang trại Katthult nằm tít cuối làng, ít người qua lại. Chỉ duy nhất một trang trại còn nằm sau Katthult đó là trang trại Backhorva, cũng chính là nơi hôm nay có phiên đấu giá.

Điều đó có nghĩa ai muốn đến đấy đều phải qua cổng rào nhà ta, Emil - cái thằng nhóc láu lỉnh ấy - nghĩ bụng.

Emil canh cổng rào suốt một giờ đồng hồ và kiếm được những năm đồng và bảy mươi tư xu. Không thể tin nổi!

Các cỗ xe ngựa nối đuôi nhau thành dòng kéo đến khiến Emil hầu như không kịp đóng cổng rào khi cỗ xe này đi qua, trước khi lại phải mở cho cỗ xe khác. Còn đám nông dân đánh xe ngang qua ai nấy đều đang vui vẻ vì vì đang muốn đến phiên đấu giá, và họ sẵn sàng ném những đầu hai xu và năm xu vào chiếc mũ của Emil. Một vài ông lịch sự thậm chí còn cao hứng cho Emil hẳn đồng mười xu, dù rằng ngay sau đấy đương nhiên họ lại ân hận.

Nhưng gã nông dân từ trang trại Krakstorp lại nổi đóa khi Emil đóng sập cánh cổng rào lại trước mũi con ngựa nâu già của lão.

- Sao mày lại đóng cổng rào lại hả? - Gã rít lên.

- Cháu phải đóng nó trước, rồi mới mở lại được chứ ạ. - Emil giải thích.

- Vào một ngày như hôm nay mà sao mày không để ngỏ cổng rào luôn đi? - Gã nông dân tức giận hỏi.

- Cháu có điên đâu, - Emil đáp. - Lại nhè hôm nay, đúng ngày mà lần đầu tiên cái cổng rào cũ kỹ này làm lợi cho cháu chắc!

Nhưng gã nông dân từ trang trại Krakstorp vung roi quất về phía Emil, mà nhất định không thò ra cho nó một xu.

Thấy tất cả những người muốn đến phiên đấu giá đều đã đi qua cổng rào nhà mình và không còn cơ hội kiếm thêm tiền nữa, Emil bèn nhảy lên lưng con Lukas và phi như bay, khiến những đồng xu trong túi nó kêu xủng xoảng.

Phiên đấu giá ở trang trại Backhorva đã vào hồi cao trào. Thiên hạ chen chúc quanh những đồ cũ được bày thành dãy trên sân trang trại. Dưới ánh mặt trời, đống đồ lủng củng trông tựa đám trẻ lạc. Người cầm trịch phiên đấu giá đứng trên một cái thùng ngay giữa đám đông. Ông ta nhận được nhiều lời chào giá hời cho đám xoong, chảo rồi bộ tách cà phê, rồi ghế gỗ, và đủ thứ linh tinh tôi không nhớ hết. Bạn phải biết tại phiên đấu giá người ta phải xướng lên với người cầm trịch là mình muốn trả giá bao nhiêu cho một món đồ. Nhưng nếu ai đó sẵn sàng trả nhiều tiền hơn và chào giá cao hơn, thì anh ta sẽ mua được cái ghế dài kê trong bếp ăn hoặc món đồ gì đó mà người ta đấu giá.

Đám đông bỗng ồ lên khi Emil và con Lukas phi vào sân trang trại. Nhiều người lẩm bẩm:

- Thằng bé nhà Katthult mà đã thò mặt đến đây thì tốt hơn là ta nên chuồn!

Nhưng lúc này Emil đang có hứng làm ăn và trong túi thì nhiều tiền đến nỗi suýt làm nó chóng mặt. Trước khi xuống khỏi lưng ngựa, nó đã kịp trả ba đồng cho khung giường sắt cũ kỹ, thứ là lẽ ra không gì trên thế gian có thể bắt nó nhận. May mà vợ một bác nông dân trả lên tận bốn đồng, nên Emil thoát được cái khung giường. Nhưng Emil vẫn hăng hái tiếp tục và hầu như bạ món gì nó cũng chào giá, và loáng cái nó đã thành chủ sở hữu của ba món đồ. Món thứ nhất là một cái hộp bằng nhung đã bợt màu, trên nắp gắn những vỏ ốc nhỏ màu xanh lơ - cái này có thể làm quà cho bé Ida -, món thứ hai là xẻng nướng bánh mì có cán dài dùng để đưa bánh mì vào lò nướng và món thứ ba là một bình cứu hỏa đã cũ gỉ mà khắp làng Lönneberga bói không ra ai thèm trả dù chỉ mười xu. Emil trả hẳn hai mươi lăm xu và mua được.

Ôi, cứu với, thực ra mình đâu có muốn mua cái của nợ đó, Emil nghĩ. Nhưng chuyện đã xảy ra rồi, và giờ đây dù muốn hay không nó đã có một bình cứu hỏa.

Rồi chú Alfred đi tới. Chú nhìn cái bình và phá lên cười.

- Ông chủ bình cứu hỏa Emil Svensson, - chú nói. - Mà sao cháu lại mua thứ quái dị này để làm gì?

- Thì đề phòng sét đánh hoặc cháy nhà.......... - Emil đáp. Và đúng giây phút đó sét đã đánh xuống - ít ra thì thoạt tiên Emil cũng tưởng thế, nhưng hóa ra chỉ là bố túm lấy cổ áo Emil mà lắc lấy lắc để, khiến mái tóc bông của nó bay tung lên.

- Đồ mất dạy, con tha lôi cái quái quỷ gì vậy!! - Bố quát lên.

Bố đang ung dung dạo gót quanh dãy chuồng trại và đã nhắm được con bò cái để mua, thì cô Lina hớt hải chạy đến.

- Ông chủ, ông chủ, thằng Emil đang ở đây, lại còn mua bao nhiêu là bình cứu hỏa! Nó được phép mua hả ông?

Bố đâu biết Emil có tiền riêng. Bố cứ tưởng chính mình sẽ phải trả tiền những món mà Emil đã trả giá, cho nên chẳng có gì lạ khi mặt bố tái dại, toàn thân run bắn, lúc bố nghe mách về những chiếc bình cứu hỏa.

- Bỏ con ra! Con tự trả tiền!- Emil gào lên. Cuối cùng nó cũng giải thích được với bố là mình đã làm giàu như thế nào - đơn giản thôi, vì nó đã đứng mở cổng rào ở Katthult. Bố Emil thừa nhận Emil đã rất khôn ngoan, nhưng ông thấy nó ít khôn ngoan hơn nhiều khi quẳng tiền ra để rước cái bình cứu hỏa cũ mèm ấy.

- Mặc dù vậy bố không muốn biết tý gì về những vụ làm ăn điên rồ như thế, - ông nghiêm khắc nói. Rồi ông đòi xem tất cả những thứ đã đấu giá mà Emil mua được, và ông đã rất đau lòng khi trông thấy một cái hộp bằng nhung cũ rích không còn có thể dùng vào việc gì, một cái xẻng nướng bánh mì, thứ mà ở trang trại Katthult có sẵn một cái tốt gấp vạn - tóm lại toàn là những vụ làm ăn điên rồ! Cố nhiên tệ hại nhất vẫn là cái bình cứu hỏa.

- Nhớ điều bố nói này! Chỉ nên mua thứ gì tuyệt đối cần thiết! - Bố Emil bảo.

Chắc chắn bố có lý, nhưng làm sao biết được thứ gì là cần thiết? Ví dụ nước chanh có cần thiết không? Cần thiết chứ, Emil tin chắc vậy. Nó đi lang thang có phần buồn bã, sau khi bị bố cạo cho một trận như thế. Trong tâm trạng ấy, nó nhìn thấy một quầy bán bia và nước chanh giữa những bụi tử đinh hương. Những người ở trang trại Backhorva luôn có chút máu kinh doanh, nên họ đã khuân từ nhà máy bia ở thị trấn Vimmerby về những thùng bia và nước chanh đầy phè để bán cho đám người dự phiên đấu giá giải khát.

Cả đời Emil mới được uống nước chanh có mỗi một lần, và nó sung sướng vì đã phát hiện ra ở đây có nước chanh, hơn nữa chính nó lại đang rủng rỉnh tiền trong túi. Hãy thử tưởng tượng, sao hai điều may mắn lại có thể đến cùng một lúc như thế cơ chứ!

Emil gọi và uống một lèo ba cốc nước chanh liền. Nhưng rồi sầm sét lại giáng xuống. Bố đột nhiên lại xuất hiện. Bố túm lấy cổ áo Emil mà lắc khiến nước chanh ộc cả vào mũi nó.

- Đồ mất dạy, tưởng mới kiếm được tí tiền thì cứ đứng đây mà nốc nước chanh hả!

Nhưng Emil đã nổi điên và cự lại.

- Thôi đi, con cáu tiết rồi đấy! - Nó hét. - Nếu con không có tiền thì con không thể uống nước chanh, còn khi con có tiền thì con không được phép uống nước chanh! Vậy thì - quỷ tha ma bắt - bố nói xem khi nào con mới được uống nước chanh đây?

Bố Emil nghiêm khắc nhìn nó.

- Con lại đáng vào ngồi trong xưởng mộc rồi đấy!

Ông chỉ nói thế, rồi lại mất hút về phía chuồng ngựa. Còn Emil đứng chưng hửng ở đó mà xấu hổ. Nó tự biết mình đã quá đáng như thế nào. Nổi cáu với bố chưa đủ, điều tồi tệ nhất nó lại còn nói "quỷ tha ma bắt", và đó gần như một lời rủa. Mà ở Katthult không ai được phép rủa cả. Bố Emil là người ngoan đạo bậc nhất, theo như tôi biết. Emil xấu hổ trong nhiều phút, nhưng rồi nó lại mua một cốc nước chanh đem cho chú Alfred. Hai chú cháu cùng ngồi bên tường kho chứa củi của trang trại Katthult tán chuyện, trong khi chú Alfred uống nước chanh. Suốt đời chú chưa bao giờ được uống thứ gì ngon hơn thế, chú bảo.

- Chú có thấy cô Lina đâu không ạ? - Emil hỏi.

Chú Alfred chỉ ngón tay cái về phía cô Lina. Cô đang ngồi trên cỏ xanh, tựa lưng vào hàng rào, ngồi bên cạnh cô là gã nông dân đến từ trang trại Krakstorp, kẻ từng quất roi về phía Emil. Có thể thấy là cô Lina đã quên tiệt những lời nhắc nhờ mà cô được nghe ở nhà, vì cô cứ ngúng nga ngúng nguẩy và cười khúc kha khúc khích, như cô vẫn làm như thế khi tiếp xúc với mọi người. Nhưng cũng có thể nhận thấy gã nông dân chủ trang trại Krakstorp thích những trò õng ẹo của cô. Thấy vậy, Emil khoái chí lắm.

- Chú Alfred, chú thử tưởng tượng nếu bọn mình gả được cô Lina cho cái ông ở trang trại Krakstorp kia! - Nó cười đầy hy vọng. - Khi ấy biết đâu chú có thể thoát được cô ấy!

Chẳng là cô Lina đã chọn chú Alfred làm chú rể và cô cũng muốn cưới chú, mặc dù chú Alfred luôn luôn ra sức chống đỡ. Từ lâu chú Alfred và Emil vẫn lo tìm cách giải phóng cho chú Alfred khỏi cô Lina, thế nên bây giờ hai chú cháu phấn khởi nghĩ rằng biết đâu họ chẳng xúi được gã chủ trang trại Krakstorp nọ lấy cô Lina! Cố nhiên gã đã già, ngấp nghé tuổi năm mươi rồi, và trên đầu không còn lấy một sợi tóc, nhưng gã lại có một trang trại nhỏ và chắc chắn cô Lina cũng muốn trở thành bà chủ trang trại Krakstorp.

- Tụi mình phải canh không cho ai quấy rầy họ, - Emil nói.

Nó biết là cô Lina còn phải khúc khích cười và ngả ngớn hồi lâu nữa thì gã chủ trang trại Krakstorp mới đánh rơi lý trí và cắn câu thực sự.

Phía sau, chỗ dãy chuồng gia súc, người ta đã bắt đầu đấu giá. Chú Alfred và Emil đi tới đó xem.

Bố Emil đã mua được một con lợn nái sắp đẻ với giá hời, nhưng khi đấu giá bò sữa thì lại gặp chuyện bực mình. Một bác nông dân đến từ trang trại Bastefall muốn mua cả đàn bảy con bò sữa, thế nên bố Alfred buộc phải trả tám mươi đồng cho con mà bố đã chọn. Bố khẽ thở dài khi rút hầu bao trả món tiền kinh khủng đó. Sau đấy thì bố nhẵn túi, chẳng còn tiền tậu thêm vài con gà. Bác nông dân chủ trang trại Bastefall được mua nốt đàn gà theo giá mà bác đưa ra, riêng một con gà mái là bác ta không muốn mua.

- Tôi biết làm gì với một con gà mái què chứ? - Bác ta cười. - Các người vặn cổ nó bỏ vào nồi được rồi đấy.

Con gà mái mà bác nông dân chủ trang trại Bastefall chỉ muốn quẳng vào nồi từng bị què một cẳng chân, sau đó cẳng đó đã lành lại, nhưng bị vẹo. Một thằng bé người nhà trang trại Bastefall đứng cạnh Emil bỗng nói.

- Ông này quá ngu nếu không mua con Lotta Què. Nó là con gà mắn đẻ nhất nhà tôi, tôi biết rất rõ!

Thế là Emil hét toáng lên:

- Cháu trả con Lotta Què hai mươi lăm xu!

Mọi người cười ồ. Tất cả mọi người, trừ bố Emil, đương nhiên rồi. Bố xồng xộc chạy tới túm cổ áo Emil.

- Đồ mất dạy, trong có một ngày trời mà con định làm bao nhiêu vụ làm ăn điên rồ nữa đây hả? Con sẽ phải trả giá cho cái của nợ này hai ngày liền ngồi dưới xưởng mộc đấy, rõ chưa?

Nhưng việc đã rồi. Emil đã nói hai mươi lăm xu thì nó phải giữa lời. Giờ đây Lotta Què là con gà của nó, mặc bố nghĩ thế nào thì nghĩ.

- Dù sao bây giờ cháu cũng có hai con vật là của cháu. - Emil bảo chú Alfred. - Một con ngựa và một con gà mái!

- Phải, một con ngựa và một con gá mái què, - chú Alfred nói và bật cười, nhưng vô cùng thân thiện như chú vốn thế.

Người ta bỏ con Lotta vào một cái lồng rồi Emil xếp cái lồng vào đống của cải của nó bên cạnh kho chứa củi: chiếc bình cứu hỏa, cái xẻng nướng bánh mì và chiếc hộp nhung, con Lukas cũng buộc ở đấy. Emil ngắm nghĩa tài sản của mình, nó rất hài lòng.

Nhưng nãy giờ cô Lina và gã chủ trang trại Krakstorp thế nào rồi nhỉ? Emil và chú Alfred đi một vòng để thám thính, và hài lòng khẳng định rằng cô Lina đang rất ổn. Gã chủ trang trại đã ôm lấy cô, còn cô vừa cười vừa ngả ngớn còn tệ hơn bất kỳ lúc nào trước kia. Chốc chốc cô lại dúi vào gã một cái khiến gã bật ngã vào hàng rào.

- Ông ta có vẻ cũng thích đấy, - Emil nói. - Nếu như cô ấy đừng dúi ông ta mạnh như thế!

Tóm lại Emil và chú Alfred vô cùng đắc ý với cung cách làm duyên dáng của cô Lina. Nhưng còn một kẻ khác không hề đắc ý với thái độ của cô, đó là gã Bullte đến từ Bo.

Gã này thích gây lộn và nghiện rượu vào loại tệ hại nhất làng Lönneberga, và tại những phiên đấu giá bao giờ cũng xảy ra những vụ ẩu đả kinh hồn chủ yếu là do tội của gã. Trong phần lớn trường hợp, gã luôn là người gây sự. Bạn phải biết rằng trước kia đầy tớ nhà nông phải quanh năm đầu tắt mặt tối, làm việc quần quật mà hầu như chẳng bao giờ được ló mặt tới chỗ nào vui vẻ. Vì vậy mà đối với anh ta một phiên đấu giá là cả một cuộc vui khổng lồ, và anh ta rất muốn đánh nhau. Nếu không đánh nhau, anh ta còn biết làm gì với bao nhiêu sức lực bỗng cuồn cuộn dâng lên trong cơ thể, khi anh ta hòa mình trong đám đông và nhất là sau khi đã nốc vài ly rượu đầy. Phải, tiếc rằng không phải mọi người đều uống nước chanh. Chí ít thì không phải gã Bullte đến từ Bo.

Lúc này gã trông thấy cô Lina đang ngồi với gã chủ trang trại Krakstorp mà ve vãn nhau. Gã bèn lên tiếng:

- Cô nàng không biết xấu hổ sao, Lina? Cô định làm gì với một lão già hói đầu vô tích sự như thế! Dễ thường cô không hiểu là lão quá già so với cô hả?

Các cuộc ẩu đả thường vẫn bắt đầu như thế.

Emil và chú Alfred đứng đó, trông thấy gã chủ trang trại Krakstorp nổi giận, buông cô Lina ra như thế nào. Lại còn thế nữa, sao cái gã Bullte đến từ Bo lại cứ mò đến đây để phá hỏng tất cả những gì hay ho mà chú Alfred và Emil đã tưởng tượng ra?

- Cứ ngồi yên đấy, vì Chúa, ông hãy cứ ngồi yên đấy đi! - Emil sợ hãi kêu lên với chủ trang trại Krakstorp. - Cứ để gã Bullte cho cháu, cháu xử lý được!

Đoạn nó cầm cái xẻng nướng bánh mỳ phang thật lực vào mông gã Bullte. Nhưng lẽ ra nó chẳng nên làm thế, vì gã Bullte quay phắt người lại và túm lấy Emil. Gã tức đến nỗi lác xệch cả mắt, còn Emil thì lủng lẳng trên hai bàn tay hộ pháp của lão, nghĩ bụng giờ tận số của mình đã điểm. Thế là chú Alfred bỗng gầm lên:

- Để thằng bé yên, nếu không mày sẽ phải bọc nắm xương của mày trong khăn tay mà đem về nhà đấy! Tao sẽ lo việc ấy cho mày!

Chú Alfred cũng rất khỏe và không từ một cuộc ẩu đả nào. Chưa đầy hai giây sau, chú và Bullte đã lăn xả vào nhau đấm đá huỳnh huỵch.

Và dường như tất cả mọi người chỉ đợi có thế.

Tụi mình sắp bắt đầu một trận quần nhau tơi bời chứ hả? Nhiều chú đầy tớ đã hỏi nhau trước đó, và giờ đây họ chạy tới từ khắp ngả và muốn tham chiến.

Nhưng cô Lina đã bắt đầu hét lên.

- Họ đánh nhau vì tôi, - cô hét. - Ôi, đúng là một bi kịch!

- Chừng nào cháu còn cầm cái xẻng này, ở đây sẽ không có bi kịch, - Emil an ủi.

Lúc này đám đầy tớ nằm chồng chất lên nhau thành một đống tướng, chân tay khua loạn lên như cua khua càng: họ giằng xé, gào thét, cấu cắn, đấm đá và chửi rủa nhau loạn xị ngậu. Nằm tận dưới cùng là chú Alfred và gã Bullte, gã Bullte, gã chủ trang trại Krakstorp và một vài người nữa.

Emil sợ họ sẽ nghiền chú Alfred của nó nát nhừ ra mất, thế là nó vừa chạy vòng quanh vừa xọc lấy xọc để cái xẻng nướng bánh mì vào đám đầy tớ, hòng tìm cách lôi được chú Alfred ra. Việc Emil làm như giống như một cuộc chơi thử lòng kiên nhẫn. Nhưng nó không thành công, và hễ nó đứng chỗ nào là y như rằng có một bàn tay giận dữ thò ra định túm lấy nó lôi vào cuộc chiến.

Nhưng Emil không muốn thế. Nó bèn nhảy lên lưng con Lukas và đi nước kiệu quanh những kẻ đánh nhau. Trông Emil ngồi trên lưng ngựa, tốc bay trong gió, tay giơ cao chiếc xẻng nướng bánh mì, thật chẳng khác gì một hiệp sĩ dương cao ngọn giáo xông vào trận mạc.

Emil cứ thế chạy vòng quanh đống đầy tớ chất chồng lên nhau và dùng xẻng xọc lấy xọc để vào bất kỳ chỗ nào có thể. Lúc này nó càng hăng hơn, và ít nhất cũng lột bớt được lớp đầy tớ nằm trên cùng, nhưng lập tức lại có những kẻ mới chạy đến và lao mình vào, thành thử Emil có cật lực xọc xẻng đến đâu cũng không giải cứu được chú Alfred.

Tất cả đám phụ nữ có mặt đều gào khóc thảm thiết, còn bố Emil và những bác nông dân biết điều khác, - những người quá tốt, không bao giờ đánh nhau - thì chỉ đứng nhìn và khuyên can với vẻ bất lực:

- Dừng lại đi, các chú! Sẽ còn nhiều phiên đấu giá nữa cơ mà! Phải để dành tí tiết cho những phiên sau nữa chứ!

Nhưng những chú đầy tớ đang trong cơn hăng nên chẳng nghe thấy gì. Họ chỉ muốn đánh nhau, đánh nhau và đánh nhau. Emil bèn quăng cái xẻng đi.

- Cô Lina, giờ cô phải giúp cháu, chứ đừng chỉ biết đứng đấy mà khóc lóc, - nó nói. - Suy cho cùng thì người đang nằm tít bên dưới là chú rể của cô đấy.

Tôi đã nói là Emil rất tinh ranh mà. Đoán xem nó sẽ làm gì! Nó có sẵn một bình cứu hỏa và nước thì đầy dưới giếng. Emil phân công cô Lina bơm, còn nó lo cầm vòi xịt - thế là nước phụt ra, thật là may.

Cả đống đầy tớ rùng lên như nấc cụt khi dòng nước mạnh đầu tiên xịt cục mạnh vào chính giữa họ. Và, bạn muốn tin tôi hay không thì tùy, Emil chỉ cần xịt vài phút là cuộc ẩu đả ngủm dần rồi tắt hẳn. Các chú đầy tớ lần lượt ngóc những gương mặt sửng sốt và sưng vù lên khỏi đống người và lần lượt tất cả đều lồm cồm đứng dậy.

Bạn hãy nhớ lấy, nếu có lúc nào bạn sa vào cuộc đánh lộn và muốn chấm dứt nó, thì nước lạnh hiệu nghiệm hơn là xẻng nướng bánh mì! Đứng quên đấy nhé!

Các chú đầy tớ không hề tức giận với Emil. Bây giờ họ đã trút được khỏi người tất cả những hung hăng và chắc chắn đều cho rằng cuộc ẩu đả lần này chấm dứt ở đây là vừa.

- Hơn nữa tuần sau lại có phiên đấu giá ở trang trại Knashult rồi, - gã Bullte nói và nhét một ít rêu vào hai lỗ mũi để cầm máu.

Thế là Emil tìm đến ông chủ trang trại Krakstorp, người cũng đang có mặt ở đây và đã chứng kiến trận đánh nhau, và bán lại cho ông bình cứu hỏa với giá năm mươi xu.

- Thế là cháu đã lãi hai mươi lăm xu, - Emil bảo chú Alfred, và vào giây phút ấy chú Alfred hiểu rằng lớn lên Emil sẽ trở thành một doanh nhân giỏi giang.

Lúc này phiên đấu giá đã kết thúc. Tất cả mọi người gom những thứ lỉnh kỉnh mà mình đã mua được lên đường về nhà. Bố Emil cũng muốn ra về với con bò sữa và con lợn nái của ông. Con lợn nái được cho lên cỗ xe chở sữa. Con Lotta Què cũng được đi cùng, mặc dù bố Emil cứ bực bội lườm nó nằm trong lồng. Con bò Rölla sẽ lẽo đẽo đi sau xe, ấy là bố dự tính thế. Nhưng không ai chịu hỏi xem con Rölla xem nó nghĩ sao về chuyện đó!

Chắc bạn đã từng nghe về những con bò mộng bị điên rồi. Nhưng bạn có biết chút gì về những con bò cái điên không? Không ư? Vậy tôi muốn nói với bạn rằng ngay đến những con bò mộng điên khùng nhất cũng run tứ túc và ù té chạy trốn, một khi có con bò cái nào nổi điên thực sự.

Cả đời mình, con bò cái Rölla vốn là một con vật thân thiện nhất, hiền lành nhất mà người ta có thể tưởng tượng ra. Nhưng giờ đây, khi chú Alfred và cô Lina định lùa nó lên đường về trang trại Katthult, thì nó bỗng giằng ra và rống lên một tiếng như vọng từ dưới mồ, khiến tất cả mọi người ở Backhorva giật mình kinh ngạc. Có thể con bò đã chứng kiến đám đầy tớ đánh lộn và nghĩ rằng đã là phiên đấu giá thì cứ làm cho loạn một thể. Chỉ biết lúc này nó nhảy chồm lung tung, điên khùng và hung dữ, nên ai mom men lại gần nó sẽ thiệt hại như bỡn. Chú Alfred thử mom men đầu tiên, rồi đến bố Emil, nhưng con Rölla trừng trừng nhìn họ bằng cặp mắt đỏ ngầu vì điên giận, hai sừng chúi về phía trước với tiếng rống trầm đục khiến cả chú Alfred và bố Emil phải chạy như thỏ để thoát thân. Có những người khác nữa đến giúp, nhưng Rölla không muốn thấy bất kỳ ai trước chuồng của nó - nó muốn được ở một mình.

- Đúng là bi kịch! - Cô Lina nói khi trông thấy các ông chủ trang trại Backhorva, Krakstorp, Bastefall, Knashult và cả gã Bullte bỏ chạy thục mạng, con Rölla rượt theo sau.

Cuối cùng ngay bố Emil cũng phát điên, ông hét lên:

- Tôi đã bỏ ra những tám mươi đồng để mua con bò này! Dẫu vậy, hãy mang một khẩu súng ra đây, nó sẽ bị bắn bỏ!

Bố run rẩy vì tiếc của khi hét lên như thế, nhưng chẳng ai thích thú gì một con bò điên, bố hiểu và những người khác cũng hiểu như vậy. Ông chủ trang trại Backhorva đem ra khẩu súng đã nạp đạn của mình, ấn vào tay bố Emil.

- Tốt hơn là anh hãy tự làm đi! - ông nói.

Nhưng Emil đã kêu lên:

- Đợi tý đã!

Tôi đã nói Emil là một thằng bé tinh khôn mà. Lúc này nó đã đi đến trước mặt ông và nói:

- Nếu bây giờ bố muốn bắn chết nó, thì bố cũng có thể tặng nó cho con lắm chứ!

- Con định làm gì với con bò điên? - Bố Emil hỏi. - Dùng nó để săn sư tử chắc?

Nhưng bố biết em có tay chăm súc vật, vì vậy mà bố bảo: nếu Emil đưa được con Rölla về nhà thì con bò sẽ mãi mãi là của nó, cho dù con bò có điên khùng tới cỡ nào.

Thế là Emil đến chỗ ông chủ trang trại Bastefall, người đã mua sáu con bò kia và bảo ông ta:

- Ông sẽ trả cháu bao nhiêu, nếu cháu lùa giúp ông đàn bò về đến trang trại Katthult ạ?

Trang trại Bastefall nằm ở tít cuối đầu bên kia làng, và lùa sáu con bò về đấy đâu có vui thú gì. Ông chủ trang trại biết thế, nên nhanh chóng thò tay vào túi quần rút ra đồng hai mươi lăm xu.

- Đây cầm lấy, - ông nói. - Bắt đầu đi!

Đoán xem Emil làm gì! Nó chạy ngang qua con bò Rölla, vào chuồng tháo dây thả những con bò kia ra. Khi Emil lùa đàn bò này đi ngang qua con Rölla, con bò đang rống bỗng im bặt, cụp mắt xuống và rõ ràng xấu hổ về những cử chỉ xấu xa của mình trước đó. Nhưng một con bò cái tội nghiệp biết làm gì đây khi nó phải rời xa khu chuồng cũ của mình và đơn côi đứng đó, thiếu vắng những con bò cái khác mà nó đã quen sống cùng? Nó sẽ tức giận và buồn bã! Chỉ có Emil hiểu điều đó.

Giờ đây con Rölla vội vã nhập bọn, cùng đàn bò lên đường. Mọi người cười hể hả bình luận:

- Cái thằng bé của trang trại Katthult này thật ra chả ngốc tý nào!

Chú Alfred cũng cười.

- Ông chủ gia súc Emil Svensson, - chú nói. - Giờ thì cháu đã có một con ngựa, một con gà mái què và một con bò cái điên. Không còn gì mà cháu muốn có nữa chứ?

- Có đấy, từ từ rồi cháu sẽ còn muốn có nữa, - Emil bình thản đáp.

Mẹ Emil đứng bên cửa sổ của trang trại Katthult ngóng trông những người thân yêu của mình trở về từ phiên bán đấu giá. Bà trố mắt ngạc nhiên khi nhìn thấy đoàn lữ hành đông đúc xuất hiện trên đường ngoài kia. Trước hết là cỗ xe chở sữa, trên có bố Emil, chú Alfred, cô Lina, con lợn nái và con Lotta Què đang phấn khởi cục tác trước quả trứng nó mới đẻ, rồi đến bảy con bò sữa nối đuôi nhau thành một hàng dài, cuối cùng là Emil trên lưng con Lukas, tay lăm lăm cầm cái xẻng nướng bánh mì canh chừng để không con bò nào đi chệch hướng.

Mẹ Emil chạy ra đón, bé Ida chạy theo sau.

- Những bảy con bò! - Mẹ kêu lên với bố. - Ai đã hóa điên rồi đây, mình hay em?

- Con bò chứ ai! - Bố làu bàu. Nhưng bố còn phải làu bàu một hồi nữa thì mẹ mới thủng đầu đuôi câu chuyện. Thế là mẹ âu yếm nhìn Emil.

- Chúa phù hộ cho con, Emil! Nhưng làm thế nào mà con biết được cái xẻng nướng bánh mì của nhà ta vừa mới bị hỏng lúc mẹ định đưa bánh cho vào lò nướng?

Đến đây mẹ rú lên khi nhìn thấy mũi của chú Emil sưng to gấp đôi bình thường.

- Trời đất ơi, cậu đã ở đâu với cái mũi của cậu vậy hả? - Mẹ hỏi.

- Ở phiên đấu giá ở Backhorva ạ, - chú Alfred đáp. - Tuần sau cháu sẽ lại vác nó đi Knashult.

Cô Lina ủ rũ và bực dọc xuống xe. Với cô, thế là hết khúc khích cả ngả ngớn.

- Trông cô cau có thế, - mẹ nói. Cô làm sao vậy?

- Đau răng, - cô Lina đáp gọn lỏn. Gã chủ trang trại Krakstorp cứ liên tục mời cô ăn kẹo, vì vậy mà cái răng hàm bị sâu của cô bây giờ mới đau tợn, đau đến tưởng vỡ cả đầu ra.

Nhưng đau răng hay không thì cô vẫn phải ra đồng cỏ - nơi chăn thả đàn bò của trang trại Katthult - và vắt sữa bò ngay, kẻo quá giờ vắt sữa từ lâu rồi.

Cũng đã quá giờ vắt sữa đối với con Rölla và đám bạn đến từ phiên đấu giá của nó. Cả lũ đang kêu ầm ĩ để nhắc người ta nhớ đến điều đó.

- Nếu ông chủ trang trại Bastefall không có mặt ở đây để vắt sữa cho mấy con bò già của ông ấy, thì đó chẳng phải lỗi tại con. - Emil tuyên bố và bắt đầu tự tay vắt sữa. Đầu tiên là con Rölla rồi đến sáu con kia. Emil vắt được cả thảy ba chục lít sữa và mẹ nó đem cất xuống tầng hầm, định khi có thời gian sẽ làm pho mát. Quả nhiên sau này qua tay mẹ, chỗ sữa đó trở thành cái bánh pho mát to đùng, ngon tuyệt, dành riêng cho Emil, khiến nó vui sướng một thời gian dài. Nhưng còn quả trứng mà con Lotta Què đẻ trên đường về nhà thì Emil đem luộc ngay và bưng lên trước mặt bố, trong khi bố hơi cáu kỉnh ngồi bên bàn ăn chờ bữa tối.

- Trứng của con Lotta Què đấy bố ạ, -Emil nói. Đoạn nó đặt thêm trước mặt bố một cốc sữa tươi vừa mới vắt. - Còn sữa này là của con Rölla.

Bố im lặng ăn uống, trong khi mẹ đưa tất cả số bánh mì bà đã nặn vào lò nướng.

Còn cô Lina áp một củ khoai tây nóng rực vào chỗ răng đau, thế là cái răng còn đau hơn gấp bảy lần, đúng ý cô Lina.

- Phải, cho mày nếm mùi đau, - cô Lina nói với cái răng. - Mày đã xấu chơi thì tao cũng biết chơi xấu.

Chú Alfred cười.

- Cái nhà ông ở Krakstorp tốt ghê đấy chứ, cho cô em bao nhiêu là kẹo, - chú nói. - Em nên cưới ông ta đi, Lina ạ.

Thế là cô Lina thở phì phì giận dữ.

- Cái lão già đi còn không vững ấy ư! Lão đã năm mươi tuổi, trong khi em mới hai mươi lăm! Anh tưởng em muốn cưới một người gấp đôi tuổi mình chắc?

- Thì có sao đâu, - Emil hăng hái xen vào.

- Chẳng làm sao cả! - Phải, đấy là cậu nghĩ thế, - cô Lina nói. - Bây giờ thì còn tạm được, nhưng cậu thử tưởng tượng xem, khi tôi năm mươi tuổi thì lão ta đã một trăm tuổi. Úi giời, khi đó tha hồ mà hầu lão ta!

- Cô tính toán đúng như trí khôn của cô, cô Lina ạ, - mẹ Emil nói và đóng sập cánh cửa lò sau khi cho chiếc bánh mì cuối cùng vào lò. - Quả là một cái xẻng nướng bánh tuyệt vời, Emil ạ, - sau đó mẹ bình luận.

Khi bố Emil đã ăn hết quả trứng và uống hết cốc sữa, Emil bèn bảo:

- Thôi, bây giờ con xuống xưởng mộc đây!

Bố lẩm bẩm gì đó, đại khái là nói chung hôm nay hầu như Emil có làm gì nên tội đâu mà ngồi trong xưởng mộc. Nhưng Emil nói:

- Không, không, đã nói là làm!

Rồi một mình, lặng lẽ và đầy phẩm giá, nó đi ra khỏi bếp, xuống xưởng mộc, ngồi đẽo hình nhân thứ một trăm hai mươi chín của mình.

Trong khi đó con Lotta Què đã yên vị trên thanh tre trong chuồng gà và con Rölla hài lòng tung tăng cùng đàn bò của trang trại Katthult trên bãi cỏ. Trước đấy ông chủ trang trại Bastefall đã đến đón sáu con bò của mình. Ông và bố Emil còn chuyện trò khá lâu về phiên đấu giá và tất cả những gì đã diễn ra ở đấy. Vì vậy mà phải một lúc lâu nữa bố Emil mới có thể đón nó ra khỏi xưởng mộc.

Ông chủ trang trại Bastefall vừa ra về thì bố Emil đã chạy xuống xưởng mộc. Khi đến gần, ông thấy bé Ida đang ngồi trên một chiếc ghế dài trước cửa sổ xưởng mộc, tay ôm khư khư cái hộp nhung gắn những vỏ ốc, như thế đó là vật đẹp đẽ nhất nó từng nhận được trong đời. Mà cũng đúng thế thật. Nhưng bố Emil lại càu nhàu:

- Mua bán điên rồ! Một cái hộp nhung cũ rích!

Bé Ida không biết bố đang đi đến. Vì vậy nó không lặng im mà tiếp tục ngoan ngoãn và dễ bảo mà nhắc lại những lời mà Emil từ trong xưởng mộc thì thầm mớm ra cho nó. Bố Emil giận tái mặt, khi ông - kẻ ngoan đạo nhất trần đời - nghe con gái nhỏ nói những lời tồi tệ chưa từng được thốt ra ở trang trại Katthult, những lời dù qua giọng trong trẻo, thỏ thẻ của bé Ida cũng không hề êm tai hơn.

- Im ngay, Ida! - Bố Emil quát. Đoạn ông thò tay qua cửa sổ túm lấy cổ áo Emil.

- Đồ mất dạy, con dạy em rủa đấy à?

- Con có làm thế đâu, - Emil đáp. - Con chỉ nói Emil là không bao giờ được nói "quỷ tha ma bắt", rồi con lại nhét cho nó một lô những từ khác, để nó nhớ và tránh xa nó ra như tránh lửa vậy.

Phải, giờ thì bạn đã biết Emil đã làm gì vào ngày 12 tháng Sáu. Cho dù không phải mọi sự đều đặc biệt tốt đẹp, người ta vẫn cứ phải thừa nhận là hôm đó Emil đã có những vụ làm ăn khôn ngoan. Bạn thử hình dung cùng một lúc Emil đã kiếm được bao nhiêu là thứ: một con bò tốt sữa, một con gà cực mắn đẻ, một cái xẻng nướng banh mì siêu tốt, ngoài ra thêm bao nhiêu là sữa tươi, đủ để làm cái bánh pho mát to ngon tuyệt!

Thứ duy nhất khiến bố có thể càu nhàu là chiếc hộp nhung chẳng có ích gì trên đời, nhưng lại được bé Ida thích mê. Cô bé cất vào đó cái đê khâu tay, cái kéo và một quyển bài hát xinh xinh mà nó được phát ở trường mẫu giáo, một mảnh thủy tinh màu xanh lơ rất đẹp và chiếc nơ đỏ của nó. Lúc bé Ida nhận chiếc hộp này thì thấy bên trong đựng một xấp thư cũ, bèn vứt ngay xuống đất. Nhưng sau đó, vào tối thứ Bảy, khi Emil được tha khỏi xưởng mộc và bước vào bếp thì thấy những lá thư nằm ngổn ngang trong xó bếp, nó liền nhặt lên.

Chú Alfred cầm vỉ ruồi đi loanh quanh, ra sức đập ruồi, vì cô Lina muốn chí ít sẽ không có ruồi vào ngày Chủ nhật. Emil chìa cho chú xem những lá thư.

- Cái gì rồi cũng có ích hết, - Emil nói. -Nếu có lúc nào cháu phải gửi thư đi đâu, thì cháu đã có cả đống thư viết sẵn.

Nằm trên cùng là một lá thư gửi từ Mỹ về, và khi Emil nhìn thấy là thư, nó khẽ huýt sáo.

- Xem này, chú Alfred, đây nhất định là thư của chú Adrian rồi!

Chú Adrian là con trai đầu của ông chủ trang trại Backhorva đã sang Mỹ từ lâu lắm và suốt thời gian ấy chỉ duy nhất một lần viết thư về nhà. Cả làng Lönneberga đều biết thế và ai cũng tức giận với chú Adrian, vì họ thấy thương ông bố bà mẹ tội nghiệp của chú. Nhưng chú Adrian đã viết gì khi gửi thư về thì không ai biết, người ở trang trại Backhorva giữ kín.

- Nhưng bây giờ sẽ biết được, - Emil nói. Cái thằng bé giỏi giang này đã tự học đọc những chữ cái in và chữ cái viết.

Nó giở thư ra và đọc to cho chú Alfred nghe. Đọc nhanh thôi, vì thư ngắn ngủn. Trong thư viết:

"Con đã chông thấy một con ghấu. Gủi địa trỉ cho pố mẹ. Gút bai lần nài." Lá thư này sẽ chẳng có ích lợi gì cho cháu, - Emil nói. Nhưng nó đã lầm to.

Rồi trời tối. Ngày thứ Bảy, 12 tháng Sáu, sắp kết thúc. Màn đêm buông xuống trang trại Katthult, đem đến yên tĩnh và thanh bình cho tất cả mọi người và vật sống nơi đây. Tất cả, trừ cô Lina đang đau răng. Cô nằm thức trên chiếc ghế gấp dài trong bếp mà rên rỉ và than thở, trong khi đêm ngắn tháng Sáu đến rồi lại đi, và một ngày mới bắt đầu.

Một ngày mới trong cuộc đời Emil. Đó là...

=========

Chủ nhật ngày 13 tháng Sáu, ngày Emil ba lần can đảm thử nhổ răng hàm cho cô Lina, và sau đó bôi xanh lè cả mặt bé Ida

Dù là ngày thường hay Chủ nhật thì cũng đều phải vắt sữa bò. Đúng năm giờ sáng chiếc đồng hồ báo thức rung chuông inh ỏi và cô Lina bò ra khỏi giường, hoàn toàn suy sụp vì đau răng. Cô liếc nhìn vào tấm gương treo trên chiếc tủ ngăn rồi kêu lên một tiếng chói tai. Ôi lạy Chúa, trông cô mới khiếp làm sao! Má phải của cô sưng phồng lên chẳng khác gì một chiếc bánh mì nở hết cỡ vì quá tay cho bột nở. Không, thế này thì kinh quá! Cô Lina òa lên khóc.

Giờ đây cô có thể khiến người khác động lòng thương xót, vì đúng hôm nay cả làng sẽ đến trang trại Katthult để dùng cà phê sau lễ nhà thờ.

- Mình không thể chường cái mặt này ra được, nếu như hai bên má mình trông không đều nhau, - cô Lina lẩm bẩm rồi vừa thổn thức vừa rời bếp đi vắt sữa.

Nhưng cô chẳng cần lo nghĩ lâu về hai bên má không cân nhau của cô, vì đúng lúc cô ngồi xuống chiếc ghế vắt sữa thì một con ong vò vẽ bay đến và đốt vào má trái cô. Bây giờ người ta nghĩ hẳn cô sẽ hài lòng, vì má trái cô sưng lên nhanh chóng và phồng tướng y như má phải. Đúng, giờ thì cô đã toại nguyện rồi nhé, hai má đều tròn căng, ấy vậy mà cô lại còn khóc dữ hơn trước.

Lúc cô Lina bước vào bếp thì mọi người đã ngồi quanh bàn điểm tâm. Tôi có thể nói với bạn rằng tất cả đều trố mắt lên khi đột nhiên trông thấy một cái gì đó căng phồng, húp híp và đỏ tấy lù lù xuất hiện trên ngưỡng cửa. Đây mà là cô Lina sao! Trông cô đáng thương đến phát khóc, vì vậy mà Emil thật không tử tế khi nó lại cười. Nó vừa đưa cốc sữa lên miệng chực uống thì cô Lina bước vào, và khi nó ngước mắt qua miệng cốc thủy tinh nhìn cô thì nó phì cười mạnh đến nỗi sữa bắn qua bàn, bay vào chiếc áo gilê diện của bố. Có cả tiếng chú Alfred khe khẽ cười, phải, cô Lina quả thật khiến người ta thương xót!

Mẹ Emil nghiêm khắc nhìn Emil và chú Alfred, nói rằng ở đây thật sự chẳng có gì đáng cười cả. Nhưng trong lúc chùi khô áo cho bố, mẹ ngó cô Lina thêm lần nữa và có thể thấy mẹ đã hiểu tại sao Emil lại cười đến phì cả sữa ra như thế. Nhưng tất nhiên mẹ thương cô Lina.

- Khổ thân, - mẹ nói, - trông cô rất tệ và không thể để dân làng thấy cô trong bộ dạng này được. Emil, con chạy đến chỗ bà Krösa-Maja nhờ bà ấy đến đây giúp chúng ta bưng cà phê ra mời khách!

Dân làng Lönneberga ai cũng thích dự tiệc cà phê sau lễ nhà thờ cả, và chắc chắn ở khắp các trang trại người ta đều phấn khởi khi nhận bức thư của mẹ Emil, trong đó bà viết:

Thưa các Ông các Bà, nếu các vị muốn đến nhà chúng tôi dùng cà phê sau lễ nhà thờ Chủ nhật này, chúng tôi hân hạnh kính mời.

Alma và Anton Svensson

Katthult Lönneberga

Đã đến giờ đi lễ nhà thờ. Bố mẹ Emil lên đường, vì tất nhiên trước hết họ phải đến nhà thờ dự lễ đã, sau đó mới có thể nói đến tiệc cà phê.

Còn Emil ngoan ngoãn đến chỗ bà Krösa-Maja với lời nhắn của mẹ. Buổi sáng rất đẹp, và nó vui vẻ huýt sáo khi rẽ vào con đường mòn dẫn đến túp lều của bà Krösa-Maja. Bà ấy sống trong một túp lều cũ trong rừng.

Nếu bạn đã từng có mặt trong một khu rừng tại vùng Smăland vào một sớm Chủ nhật tháng Sáu, thì bạn sẽ lập tức nhớ lại tất cả: bạn nghe tiếng chim cu gáy gọi, tiếng chim sáo hót và cảm thấy những chiếc lá thông nhọn dưới đôi chân trần của bạn sao mà mềm mại và ánh mặt trời ấm áp mơn man trên gáy bạn mới dễ chịu làm sao. Bạn đi đến đó và thích hít mùi nhựa thông tỏa ra từ các loài thông trong rừng, bạn thấy hoa dâu rừng nở trên những khoảnh rừng thưa mới trắng làm sao. Emil cũng có cảm giác y như thế và vậy nên nó chẳng vội vàng gì, nhưng cuối cùng nó cũng tới được túp lều của bà Krösa-Maja, túp lều bé xíu, xám xịt và vẹo vọ gần như ẩn mình sau những thân cây.

Bà Krösa-Maja ngồi trong lều đọc tờ "Nhật báo Smăland", bà đang vừa hoảng sợ vừa hài lòng về điều gì đó mới đọc được trên báo.

- Dịch thương hàn đã đến Jöenköeping, - bà nói trước khi chào Emil, và dí tờ báo trước mũi Emil để nó tận mắt trông thấy. Rất đúng, báo đăng hai nông dân ở Jöenköeping đã bị mắc bệnh thương hàn nặng, và bà Krösa-Maja gật đầu vẻ hài lòng.

- Thương hàn là một căn bệnh khủng khiếp, - bà nói. - Và nó sắp lan đến làng Lönneberga chúng ta, tin ta đi!

- Sao lại thế ạ? Làm sao nó lan đến tận đây được ạ? - Emil hỏi.

- Trong khi cháu vẫn còn đứng đây thì nó đã như hạt cây bồ công anh bay khắp vùng Smăland rồi, - bà Krösa-Maja nói. - Hàng kí hạt thương hàn ấy chứ. Và cầu Chúa che chở cho những ai ở đúng nơi mà chúng nảy mầm!

- Bệnh ấy như thế nào hả bà? Đại khái giống như dịch hạch phải không ạ? - Emil hỏi.

Bà Krösa-Maja từng kể về dịch hạch. Bà biết tất cả các loại dịch bệnh, và dịch hạch là một thứ gì rất khủng khiếp, bà đã bảo vậy. Ngày xưa dịch hạch đã giết chết gần như tất cả người dân vùng Smăland - nếu thương hàn cũng kinh như thế thì sợ quá! Bà Krösa-Maja nghĩ ngợi giây lát.

- Ừ, nó cũng tương tự như dịch hạch, - bà hài lòng nói. - Ta không biết đích xác, nhưng ta nghĩ người mắc phải trước hết sẽ xanh lè cả mặt mũi, sau đó thì chết. Phải, thương hàn là một căn bệnh tệ hại, ôi chao, ôi chao!

Nhưng rồi bà cũng nghe chuyện cô Lina đau răng và nỗi khổ vì hai cái má sưng vù của cô, lại nhè đúng vào ngày có tiệc cà phê nữa. Thế là bà hứa sẽ cố gắng đến Katthult thật nhanh.

Emil trở về nhà và thấy cô Lina đang ngồi trên bậc thang dẫn vào bếp mà than vãn chuyện đau răng. Chú Alfred và bé Ida hoàn toàn bất lực đứng cạnh cô.

- Chắc em phải tìm đến lão Pelle-Răng thôi, - chú Alfred khuyên.

Lão Pelle-Răng là thợ rèn ở làng Lönneberga, chuyên nhổ răng đau cho dân làng bằng cái kìm to tướng, kinh khủng của lão.

- Lão đòi bao nhiêu khi nhổ một cái răng? - Cô Lina hỏi trong tiếng nấc nghẹn ngào.

- Năm mươi xu một giờ, - chú Alfred đáp và cô Lina rùng mình khi nghĩ đến việc nhổ răng sẽ có thể kéo dài bao lâu và tốn bao nhiêu tiền.

Nhưng Emil suy nghĩ rất kỹ càng rồi bảo:

- Cháu nghĩ cháu có thể nhổ răng cho cô rẻ hơn và cũng nhanh hơn. Cháu biết phải làm thế nào!

Đoạn nó giải thích cho cô Lina, chú Alfred và bé Ida.

- Cháu chỉ cần hai thứ: con Lukas và một sợi chỉ vừa dài vừa chắc. Cháu sẽ buộc một đầu sợi chỉ vào cái răng của cô, cô Lina ạ, còn đầu kia buộc vào phía sau thắt lưng của cháu. Rồi cháu cưỡi con Lukas phi nước đại, thế là "plupp!" - cái răng của cô văng ra!

- "Plupp," thôi, xin kiếu! - Cô Lina phẫn nộ nói. - Đừng có nói chuyện phi nước đại với tôi!

Nhưng đúng lúc đó một cơn đau khủng khiếp nổi lên trong cái răng sâu, còn ghê gớm hơn ban nãy nữa, khiến cô Lina thay đổi ý kiến. Cô thở dài đánh sượt.

- Thôi thì cứ thử xem. Chúa sẽ an ủi kẻ khốn khổ nhất đời là tôi đây, - cô nói và đi lấy chỉ.

Rồi Emil bắt tay vào việc như nó đã nói. Nó dắt con Lukas ra trước bậc tam cấp ở cửa bếp, và sau khi đã buộc xong sợi chỉ như kế hoạch, nó trèo lên lưng ngựa. Cô Lina tội nghiệp đã bị buộc răng đứng sau đuôi con ngựa, vừa khóc rống lên vừa than vãn. Bé Ida rùng mình. Nhưng chú Alfred lại hài lòng bảo:

- Bây giờ chúng ta chỉ cần chờ nghe tiếng "Plupp" nữa thôi!

Emil đã thúc ngựa phi nước đại.

- Ôi, sắp rồi đấy! - Bé Ida thốt lên.

Nhưng chẳng thấy tiếng "Plupp" nào cả. Vì nếu ở đây có ai cũng phi nước đại, thì đó là cô Lina. Cô sợ kinh khủng cái tiếng "Plupp" sẽ đến khi sợi chỉ đủ sức căng. Vì vậy mà cô chạy bán sống bán chết, nhanh ngang con Lukas. Mặc Emil ngoái lại gào lên là cô hãy đứng lại, cô Lina cứ chạy và sợi chỉ cứ chùng, nên làm sao có tiếng "Plupp" được.

Nhưng một khi Emil đã định giúp cô Lina thoát khỏi cái răng đau, thì nó quyết làm bằng được. Vì vậy mà nó tăng hết tốc lực phi thẳng ngựa đến hàng rào trước mặt và thúc cho con Lukas nhảy vọt qua rào. Cô Lina chạy đằng sau, sợ cuống cuồng đến phát điên, và nhìn kìa, cô cũng phi qua rào! Bé Ida đứng đó chứng kiến và sẽ không bao giờ quên được cái khoảnh khắc đó. Suốt đời cô bé vẫn sẽ nhớ cô Lina - hai má sưng phồng, ánh mắt hoảng loạn, một sợi chỉ lòng thòng ở miệng - đã bay qua hàng rào như thế nào và đã hét lên ra sao:

- Dừng lại! Dừng lại! Tôi chẳng thiết gì "Plupp" nữa!

Sau đó cô Lina xấu hổ vì đã làm hỏng mọi chuyện, nhưng đã muộn. Giờ đây cô lại ngồi trên bậc tam cấp ở cửa bếp, vẫn với cái răng đau, và ê chề trong thất bại.

Nhưng Emil không đầu hàng.

- Cháu phải nghĩ ra cách nào khác mới được, - nó nói.

- Ừ, nhưng là cách nào đừng nhanh quá nhé, - cô Lina cầu khẩn. - Cái răng khốn khổ này đâu có cần phải "plupp" một phát văng ra luôn. Cậu có thể làm cách nào từ từ vặn nó ra chẳng hạn!

Sau khi nghĩ ngợi một lúc, Emil biết nó phải làm gì.

Cô Lina phải ngồi bệt dưới gốc cây lê to, còn Emil trói chặt cô vào thân cây với một sợi thừng chắc, trong khi bé Ida và chú Alfred tò mò đứng xem.

- Bây giờ thì đố cô chạy nhanh được nữa, - Emil nói. Rồi nó cầm sợi chỉ vẫn thò ra từ miệng cô Lina và kéo đến bàn quay đá mài, nơi chú Alfred vẫn mài lưỡi hái còn bố thì mài lưỡi rìu và dao. Emil buộc chặt sợi chỉ vào tay quay của bàn đá mài, sau đó nó chỉ cần ra tay nữa là ổn.

- Sẽ không phải là tiếng "Plupp" quá nhanh nữa, mà cái răng sẽ chỉ bị vặn ra từ từ với tiếng "Drrr" thôi, đúng ý cô nhé, - Emil nói.

Bé Ida rùng mình, cô Lina than khóc, rồi Emil bắt đầu quay tay quay. Sợi chỉ ban đầu nằm chùng dưới đất dần ngắn lại và mỗi lúc một căng dần. Sợi chỉ càng căng, cô Lina càng sợ. Nhưng cô không thể bỏ chạy.

- Sắp bắt đầu có tiếng "Drrrr" đấy, - bé Ida nói. Nhưng cô Lina đã hét lên:

- Dừng lại! Tôi không muốn!

Rồi nghĩ sao làm vậy, cô Lina nhanh như chớp móc trong túi tạp dề ra một cái kéo và cắt phăng sợi chỉ.

Sau đấy cô lại xấu hổ và buồn bã. Cô muốn thoát cái răng đau lắm chứ. Toàn bộ câu chuyện thật đáng thất vọng. Emil, chú Alfred và bé Ida nói chung không hài lòng. Emil nói:

- Cô cứ việc giữ lấy cái răng đau của cô! Cháu đã làm tất cả những gì có thể!

Nhưng cô Lina lại bảo nếu Emil muốn thử một lần duy nhất nữa thôi, thì - thề có trời đất chứng giám - nhất định cô sẽ không cho phép mình làm điều ngu ngốc nào khác nữa.

- Vì bây giờ phải nhổ cái răng đi thôi, cho dù tôi có phải chết, - cô nói. - Đưa thêm chỉ cho tôi nào!

Emil đã sẵn sàng cho cuộc thử nghiệm mới. Chú Alfred và bé Ida rạng rỡ mặt mày khi nghe Emil đồng ý.

- Dù sao cháu nghĩ làm thật nhanh vẫn là cách hay nhất, - Emil nói. - Nhưng phải làm cách nào để cô không thể lại bỏ lỡ cơ hội, dù cô có sợ đến đâu.

Và láu lỉnh như Emil vốn thế, nó lại có ngay một kế hoạch mới.

- Chúng ta sẽ đưa cô lên nóc chuồng bò, rồi cô nhảy từ trên đó xuống đống cỏ, khi cô còn đang rơi thì cái răng đã - "Plupp" - văng ra rồi!

- Plupp, - bé Ida nhắc lại và rùng mình.

Mặc dù đã hứa hẹn đủ thứ, giờ cô Lina lại cưỡng lại và không muốn lên mái nhà.

- Chỉ cậu mới nghĩ ra được những trò dã man như thế thôi, Emil ạ, - cô nói và cứ ương bướng ngồi lì trên bậc tam cấp.

Nhưng cái răng đau như điên, nên rốt cuộc cô đành thở dài não nuột đứng lên.

- Nào thì thử vậy, cho dù tôi sẽ phải chết.

Chú Alfred nhanh nhẹn bắc một cái thang lên nóc chuồng bò, rồi Emil leo lên. Tay cầm đầu sợi chỉ, Emil dắt cô Lina như dắt chó, còn cô thì ngoan ngoãn leo sau nó, cho dù cô vẫn tiếp tục rên rẩm.

Emil cầm theo một chiếc búa và một cái đinh sáu phân. Đóng xong cái đinh vào đỉnh nóc, nó buộc thật chắc sợi chỉ của cô Lina vào đấy, thế là tất cả đã sẵn sàng.

- Cô nhảy đi, - Emil giục.

Cô Lina đáng thương ngồi cưỡi trên sống nóc nhà, mắt trân trối ngó xuống dưới và than khóc đến xé lòng. Cô nhìn thấy dưới kia chú Alfred và bé Ida đang ngửa mặt lên, chờ đợi cô như một mẩu thiên thạch từ trên trời rơi xuống đống cỏ. Tiếng than khóc của cô Lina nghe càng tuyệt vọng hơn.

- Tôi không dám... quả là... tôi không dám đâu!

- Được, nếu cô cứ muốn giữ lấy cái răng đau của cô, thì tùy cô... cháu thế nào cũng xong, - Emil nói.

Thế là cô Lina khóc rống lên khiến cả làng Lönneberga đều nghe thấy. Rồi cô run rẩy đứng lên và cứ thế đứng thẳng người, sát mép ngoài đỉnh nóc. Cả người cô cứ đu đưa hết ra phía trước lại về phía sau, trông cứ như một cây tùng trong gió bão. Bé Ida vội bịt mắt lại, không dám nhìn.

- Hu hu, hu hu! - Cô Lina nức nở.

Giả sử trong mồm không có một cái răng nào, thì việc nhảy từ nóc chuồng bò xuống cũng đủ đáng sợ lắm rồi, đằng này cô Lina lại biết rằng trong lúc mình nhảy cái răng sẽ văng ra với một tiếng "Plupp" kinh khủng, điều đó vượt quá sức chịu đựng của một con người.

- Nhảy đi, Lina! - Chú Alfred lớn tiếng giục. - Nhảy đi nào!

Cô Lina rên lên và nhắm mắt lại.

- Cháu sẽ giúp cô, - Emil nói, ân cần như nó vốn thế. Nó chỉ việc chọc nhẹ ngón tay chỏ vào lưng cô Lina một cái là cô lập tức rú lên và rơi khỏi nóc nhà.

Người ta có nghe một tiếng "Plupp" khe khẽ, nhưng đấy là tiếng cái đinh sáu phân bật khỏi đỉnh nóc nhà.

Cô Lina nằm trên đống cỏ, cái răng đau vẫn nguyên trong mồm, còn ở đầu kia sợi chỉ lủng lẳng cái đinh sáu phân. Thế là cô nổi cáu với Emil.

- Cậu chỉ giỏi bày những trò quỷ quái và điên rồ thôi, còn khi cần nhổ răng thì rõ là đồ vô tích sự!

Cô Lina tức giận thế mà lại hay cho cô, vì trong cơn thịnh nộ cô phăm phăm đi thẳng đến chỗ lão Pelle-Răng. Lão thợ rèn dùng chiếc kìm kinh khủng của lão kẹp vào răng cô Lina và - "Plupp" - lão nhổ nó ra. Cô Lina giận dữ ném cái răng vào đống phân nhà lão, rồi quày quả bỏ về nhà.

Giờ không ai được nghĩ rằng trong lúc đó Emil chỉ biết ngồi không. Chú Alfred nằm xuống bãi cỏ dưới cây lê đánh một giấc, nên lúc này Emil không thể chơi đùa với chú được. Vì vậy nó cùng bé Ida đi vào buồng ngủ, nghĩ rằng hai đứa có thể chơi với nhau một lúc trong khi chờ bố mẹ đi lễ nhà thờ về và tiệc cà phê bắt đầu.

- Chúng mình chơi trò giả vờ anh làm ông bác sĩ ở Mariannelund, còn em là đứa bé bị ốm đến chữa bệnh đi! - Emil rủ.

Bé Ida bằng lòng ngay. Cô bé cởi quần áo ngoài, lên giường nằm, còn Emil khám họng, nghe tim phổi, y như ông bác sĩ ở Mariannelund.

- Cháu bị bệnh gì thế ạ? - Bé Ida hỏi.

Emil nghĩ ngợi, rồi chợt chẩn đoán ra bệnh.

- Cháu bị bệnh thương hàn, - nó nói. - Đó là một căn bệnh kinh khủng.

Nhưng nó bỗng sực nhớ bà Krösa-Maja bảo rằng hình như mặt người mắc bệnh thương hàn bị xanh lè ra. Vốn rất quy củ trong những việc như thế này, Emil lập tức tìm kiếm thứ gì có thể giúp nó làm cho bé Ida có đúng sắc mặt của người bệnh. Trên nóc tủ ngăn thấp có lọ mực mà mẹ Emil vẫn cần đến khi bà ghi chép những trò nghịch tinh của Emil hoặc viết những lá thư mời dự tiệc cà phê. Ngoài ra tờ giấy mà mẹ nháp thư mời vẫn còn nằm trên nóc tủ. Emil đánh vần dòng chữ "trân trọng kính mời" mà cứ thán phục sao mẹ viết giỏi và hay thế, lịch sự thế. Khác hẳn cái chú Adrian vừa thoát mù chữ, lại đi viết là "chông thấy một con ghấu".

Bây giờ mẹ không cần bản nháp này nữa, thế nên Emil vo viên tờ giấy lại và đút vào lọ mực. Khi viên giấy đã hút đầy mực, nó bèn moi ra, kẹp giữa hai đầu ngón tay và tới gần bé Ida.

- Ida, giờ em sẽ biết thương hàn là thế nào, - Emil bảo, còn bé Ida thích thú cười khúc khích.

- Nhắm chặt mắt vào, kẻo mực rây vào mắt, - Emil ra lệnh, rồi bôi xanh lè khắp mặt bé Ida. Nhưng vốn thận trọng, nó không bôi sát vào mắt em, mà giữ nguyên màu da ở chỗ đó, thành thử nơi mắt bé Ida nổi bật hai cái lỗ tròn màu trắng to tướng. Hai cái lỗ trắng đó trên nền xanh khiến bé Ida có vẻ ngoài ốm đau đáng sợ đến nỗi Emil cũng phát hốt - trông cô bé gần giống một con khỉ ma nhỏ mà Emil từng thấy trong một bức ảnh in trong cuốn "Cuộc sống của loài vật" ở chỗ ông mục sư.

- Hú, bà Krösa-Maja nói đúng thật, thương hàn là một căn bệnh khủng khiếp! - Emil nói.

Đúng lúc ấy bà Krösa-Maja hấp tấp từ trong rừng ra và gặp cô Lina vừa đi nhổ răng về ở chỗ hàng rào của trang trại Katthult.

- Cô sao rồi? - Bà Krösa-Maja quan tâm hỏi. - Cái răng vẫn còn đau hở?

- Tôi biết đâu được đấy, - cô Lina nói.

- Cô không biết ư? Ý cô muốn nói gì?

- Tôi không biết, vì cái đồ nỡm ấy đang nằm trong đống phân nhà lão Pelle-Răng. Nhưng tôi mong là nó cứ nằm đấy mà chịu những cơn đau hành hạ đến phát khóc.

Cô Lina hớn hở, nãy giờ má cô đã bớt sưng nhiều. Cô đi đến gốc cây lê để khoe chú Alfred chỗ răng hổng. Còn bà Krösa-Maja tiếp tục đi vào bếp để sửa soạn cho bữa tiệc cà phê. Bà nghe tiếng bọn trẻ trong buồng ngủ và rất muốn ghé vào chào cô bé Ida mà bà yêu quý.

Nhưng khi trông thấy đứa bé yêu quý nằm trên giường với bộ mặt xanh lè dễ sợ nổi bật trên chiếc gối trắng tinh thì bà la toáng lên:

- Ối trời đất ơi...

- Thương hàn đấy ạ, - Emil khẽ cười nói.

Đúng lúc đó có tiếng bánh xe lăn lọc cọc ngoài đường. Đó là mọi người từ lễ nhà thờ về: bố Emil, mẹ Emil và cả đám khách mời, dẫn đầu là ông mục sư. Sau khi tháo bỏ yên cương ở chuồng ngựa, họ kéo nhau lên nhà trên trong lòng hoan hỉ vì sắp được uống cà phê. Nhưng bà Krösa-Maja đứng trên bậc tam cấp mà gào với giọng chói tai:

- Đi khỏi đây! Đi khỏi đây ngay! Trang trại này có dịch thương hàn!

Tất cả mọi người giật mình, sửng sốt và sợ hãi dừng lại. Nhưng mẹ Emil hỏi:

- Bà nói gì thế? Ai bị thương hàn ở đây?

Đột nhiên bé Ida xuất hiện sau lưng bà Krösa-Maja trong chiếc áo ngủ, mặt bôi mực xanh lè với hai hốc mắt màu trắng.

- Con ạ, - Ida nói và khúc khích cười thích thú.

Tất cả phá lên cười, tất cả - trừ bố Emil. Ông quát to, đai giọng:

- Thằng Emil đâu rồi?

Nhưng Emil đã biến mất. Suốt tiệc cà phê nó không hề ló mặt ra.

Sau khi tiệc tàn, ông mục sư vào bếp để an ủi bà Krösa-Maja lúc bấy giờ đang ngồi đó, vừa tức giận vừa buồn thỉu buồn thiu vì hóa ra không phải dịch thương hàn thật. Khi ông mục sư đã an ủi xong thì xảy ra một chuyện lạ: ánh mắt ông vô tình bắt gặp chồng thư của Emil nằm vạ vật trên một cái ghế.

Ông mục sư reo lên một tiếng hoan hỉ và cầm vội bức thư chú Adrian gửi từ Mỹ về.

- Không, không lẽ nào chính các con lại đang có con tem mà cha bấy lâu nay đã nhọc công tìm kiếm!

Chẳng là ông mục sư sưu tầm tem nên biết giá trị của những con tem hiếm. Lúc này ông không chút đắn đo trả ngay con tem dán trên bì thư của chú Adrian bốn mươi đồng.

Khi nghe đến con số đó, bố Emil nghẹn cả thở. Thử tưởng tượng có người lại muốn trả cho cái mẩu giấy rách bé tí tẹo ấy những bốn mươi đồng! Bố lắc đầu như thể bất bình. Phải, tất nhiên thằng bé Emil lại gặp may! Giờ đây rõ ràng cái hộp nhung cũ cũng lại là một vụ làm ăn thành công, thậm chí thành công nhất trong các vụ làm ăn mà Emil đã làm ở phiên đấu giá!

- Với bốn mươi đồng thì tôi đã có thể mua được nửa con bò đấy, thưa cha, - bố Emil nói, hơi có ý trách móc ông mục sư.

Đến nước này thì Emil không thể trốn mãi trong cái hòm gỗ được nữa. Nó nhấc nắp hòm lên và tò mò thò đầu ra.

- Nếu bố mua một nửa con bò, - nó lên tiếng, - thì bố sẽ mua nửa trước biết kêu ò ò, hay nửa sau có cái đuôi ve vẩy, hả bố?

- Xuống xưởng mộc ngay, Emil! - Bố đáp.

Thế là Emil đi. Nhưng trước đó nó còn nhận từ tay ông mục sư bốn tờ bạc mười đồng đẹp đẽ. Hôm sau Emil cưỡi ngựa đến trang trại Backhorva để trao lại bức thư của chú Adrian và đưa thêm cho gia đình họ một nửa số tiền. Sau đó nó cưỡi ngựa ra về trong tiếng chúc phúc của chủ nhà và bắt đầu bận rộn với những trò nghịch ngợm mới.

- Con nghĩ là con nên đi thăm thêm vài phiên đấu giá nữa, - Emil nói với bố khi về đến nhà. - Bố cũng nghĩ thế chứ?

Bố nó làu bàu gì đó đáp lại, nhưng không ai hiểu ông nói gì.

Nhưng như đã kể, suốt tối Chủ nhật - sau tiệc cà phê - Emil ngồi trong xưởng mộc đẽo hình nhân thứ một trăm ba mươi của nó và sực nhớ hôm nay là Chủ nhật. Vào ngày này người ta không được dùng dao để cắt, đấy sẽ là một tội lỗi khủng khiếp. Hình như người ta cũng không được nhổ răng hay bôi xanh mặt người khác. Emil đặt con hình nhân lên giá gỗ, cạnh các hình nhân khác.

Nó cứ thế ngồi trên cái thớt gỗ lớn trong khi bên ngoài cửa sổ xưởng mộc màn đêm đang buông xuống, và suy nghĩ về những tội lỗi của mình. Cuối cùng Emil chắp hai tay lại và cầu nguyện:

"Lạy Chúa kính yêu, Chúa hãy phù hộ để cháu thôi nghịch! Hân hạnh kính mời Emil Svensson - Katthult - Lônneberga."