- Thưa thầy... - Đức lần nữa giữ lại bàn tay của thầy. - Đúng là em và thầy sẽ phải gặp nhau ở phòng hội đồng.

Cậu thản nhiên đưa bao đề thi lên và nghiêng nó, đủ chỉ để thầy thấy. Trong một khắc, tôi thấy sắc mặt của ông ta hiện lên nỗi sợ hãi tột cùng.

- Em thừa nhận khâu in đề có thể phạm lỗi, nhưng họ sẽ không bao giờ mở lớp niêm phong ra khi đã dán nó lại.

Đức cười đắc thắng:

- Thầy đang định mở lớp niêm phong để xóa dấu vết nhưng không thành công, thầy sẽ giải thích thế nào khi ban thẩm định xác nhận bao bì đã bị mở từ trước và đề thi in rõ dấu vân tay của thầy trên đó?

Trước vẻ mặt tái mét của thầy, cậu ấy vẫn tiếp tục. - Chúng em còn có thể lên án thầy vì thầy đã tước đoạt đi quyền lợi mà đáng ra chúng em phải có. Đây là một kì thi lớn, chúng em có quyền được kiểm tra tính công bằng của đề thi và thầy có nghĩa vụ phải thực hiện nó. Em có thể chịu trách nhiệm với những điều mà mình đang nói. Nếu em sai, hình phạt lớn nhất mà em nhận được sẽ là đuổi học. Nhưng nếu thầy sai, thưa thầy, hình phạt nhẹ nhất của thầy cũng là đi tù, đúng không ạ?

Tôi hoảng hốt với những điều mà Đức nói. Liệu cậu ấy có biết mình vừa làm một việc nghiêm trọng thế nào không? Không để tất cả chúng tôi kịp phản ứng, cậu đột nhiên nhìn thẳng vào cô giáo ở trường B:

- Em đã được đọc về biên bản các quy tắc phải tuân thủ của giám thị. Dòng thứ 12 trang số 5, điều 7 mục IV, được in đậm bằng phông chữ Helvetica, cỡ chữ 18. Quy định khi chuyển giao đề đến phòng dự thi, các giám thị phải đứng cách nhau tối thiếu 5 mét để hạn chế triệt để việc trao đổi/tiết lộ những điều bất lợi đến tính công bằng của kì thi. Cô có thể cho chúng em biết là giáo viên nào của trường trung học phổ thông Nguyễn Tất Thành đã ĐỨNG CẠNH cô khi cô "vô tình" làm rách bao niêm phong không?

Đức quay lại nhìn tôi, đôi mắt cậu ánh lên điều gì đó mà tôi chẳng thể lý giải bằng lời, cậu thản nhiên trả lại tập đề cho hai người đang đứng chôn chân tại chỗ.

- Bạn của em đã hi vọng rằng những hành động như thế sẽ không diễn ra ở một người giáo. Mạn phép cho em được nói điều này. Nhưng nếu ngày hôm nay người sai không phải là em, thì hai người đang bán rẻ nghề nghiệp cao quý của chính mình.

Đúng lúc ấy, loa phát thanh vang lên giọng nói vội vàng của cô tổng phụ trách:

"Xin trịnh trọng thông báo tin khẩn. Tất cả thí sinh và ban giám hiệu chú ý, kì thi chọn học sinh giỏi cấp thành phố đợt I bắt buộc phải dừng lại. Tại phòng thi môn Ngữ văn, tổ giám thị xác nhận rằng bao niêm phong đã được mở. Tất cả thí sinh ngay lập tức dừng bài thi. Ban tổ chức và giám thị họp khẩn. Xin nhắc lại..."

Giây phút ấy, tôi biết rằng phần thắng đã thuộc về phía chúng tôi.

Sau khi hai người kia rời đi còn cả phòng thi vẫn chìm trong sự hỗn loạn chất chồng, Đức đứng giữa đám đông và giải thích từng câu từ tốn. Cậu ấy nói chuyện này chẳng hay ho gì, mong mọi người không phát tán nó rộng rãi và giữ kín danh tính của bạn nữ đã đứng lên tố cáo ở phòng thi lịch sử để tránh phiền phức cho tôi.

Tôi không biết liệu mọi người có làm theo lời Đức nói hay không, nhưng khi thấy cậu ấy chủ động lên tiếng bảo vệ tôi mà chẳng đoái hoài gì đến bản thân, tôi thấy sống mũi mình cay cay. Trước đó là vì lo lắng, sợ hãi. Giờ đây là cảm động.

Sau buổi sáng hôm ấy, chúng tôi được yêu cầu viết một bản tường trình chi tiết toàn bộ sự việc đã diễn ra. Phía ban tổ chức không đưa chuyện này lên bất cứ phương tiện truyền thông nào. Khoảng hơn một tuần sau đó, cả thành phố xôn xao vì bài đăng công khai của trường trung học phổ thông A, nội dung tóm gọn lại diễn biến của cuộc thẩm tra, thông báo đã xử lý thích đáng tất tần tật những giáo viên, học sinh có liên quan và gửi lời xin lỗi đến các thí sinh.

Dù là người đứng lên, là người vạch trần những việc làm sai trái của những người ấy. Nhưng khi chứng kiến nhà trường phải đại diện đứng ra xin lỗi, các học sinh khác dù chẳng làm gì cũng bị chịu tiếng oan, tôi thấy lòng mình nặng trĩu.

Thấy tôi mang vẻ mặt ủ rũ từ ngày này qua tháng nọ, Kiều Trang và Thùy Linh liền kéo đàn kéo đống sang nhà làm đủ trò đến khi tôi chịu cười mới thôi.

- Cơ mà... - Trang ôm con chuột bông capybara cảm thán. - Lam cũng may, Đức làm vậy là cứu mày một mạng rồi còn gì.

Vì đến gần cuối Đức mới chỉ ra chi tiết dấu đỏ của Bộ giáo dục nên Thùy Linh khẳng định rằng Đức chỉ phát hiện ra chi tiết ấy khi đã lên bục giảng.

- Làm gì có chuyện đó. - Trang phản bác lại ngay lập tức. - Thế thì khác nào đang đánh cược, nhỡ Lam sai một cái là đi tong luôn cả kì thi chứ chẳng đùa.

Linh không chịu để thua Trang:

- Mày cứ cãi như thật ấy, tao ngồi cạnh Đặng Đức mà. Nó tựa lưng vào ghế nhìn cái Lam chăm chú cực, đến khi Lam sắp bị thầy lôi đi, tao chưa kịp định hình đã thấy Đức đẩy ghế đứng bật dậy rồi. 

Tuy bảo vệ ý kiến của Trang nhưng tôi vẫn bị lung lay không ít, thấy Linh chạy xuống bếp "tấn công" tủ lạnh, Trang ném con chuột bông vào người tôi cái "bụp".

- Mày điên à? - Tôi vội vàng đỡ lấy con chuột sắp rơi khỏi giường.

Trang nhìn tôi như đang thẩm vấn tội phạm:

- Khai thật đi, mày có gì với Đức rồi đúng không? Chẳng có bạn bè nào như vậy cả.

- Sao lại không có, chỉ là đầu mày không đủ trong sáng để nhìn thấy những tình bạn kiểu thế thôi. - Tôi chối phắt.

Trang không quan tâm đến những luận điểm dẫn chứng mà tôi đưa ra, hỏi dồn mãi mà tôi vẫn chẳng chịu nhận, Trang thở dài, gương mặt có chút suy tư:

- Tao chỉ bất ngờ vì mày có gì đó khác lạ với... Đức thôi. - Giọng của Trang nhỏ dần, nó cố gắng tìm những từ ngữ không chạm đến một phần của quá khứ mà tôi vẫn cố gắng che giấu. - Ý tao là chuyện này cũng không phải lạ, nhưng tao hơi bất ngờ...

Tôi trầm ngâm không đáp, Trang thấy tâm trạng tôi nặng nề thì định thôi những lại phân vân muốn hỏi tôi một câu gì đó.

- Này. - Trang nhìn tôi. - Tại sao không phải là Minh Nam, rõ là Nam biết mày trước, nó lại thích mày lâu như thế...

Tôi lấy gối ném lại vào Trang, quyết định sẽ tỏ ra tức giận thay vì ngại ngùng. - Đừng có nhắc đến chuyện đó, vì biết nhau lâu rồi nên tao với Nam chỉ làm bạn được thôi.

Tôi không biết, không thể ngờ rằng khi tôi và Trang mải lăn lộn trên giường, có một người khác đứng sững ở cửa, gương mặt ngỡ ngàng nhìn cảnh tượng trước mặt, nước mắt lặng lẽ rơi từng giọt trượt khỏi con ngươi rồi lại vội vàng lau sạch và tiến đến nhìn tôi cười thật tươi.

Một đêm mất ngủ, đầu tôi hiện đi hiện lại những câu nói của Thùy Linh, cảm thấy sẽ chẳng thể vào giấc nếu không biết được đáp án, tôi lại mò mẫm mở điện thoại đánh liều gửi tin nhắn. Đức trả lời rất nhanh, từng từ đều làm tôi hoảng hốt.

Minh Đức: "Đúng là lúc ấy tớ chưa chắc chắn lắm, tớ chỉ bán tín bán nghi thôi."

Nguyệt Lam: "Nhưng nhỡ tớ là người sai thì sao, Đức không sợ bị đuổi học à?"

Minh Đức: "Tớ nghĩ khả năng ấy không cao."

Minh Đức: "Lam không phải người tùy tiện. Nếu không chắc chắn thì cậu sẽ không đứng lên, đúng không?"

Tôi lăn lộn trên giường, hai chân đập bùm bụp xuống đệm, cố gắng để không cười thành tiếng. Nếu có thể nhìn thấy gương mặt của mình lúc này, tôi chắc chắn nó đang đỏ ửng.

Nguyệt Lam: "Cậu thật sự không sợ bị vạ lây sao?"

Minh Đức: "Lúc ấy cậu sắp bị đình chỉ thi nên tớ không có thời gian cân nhắc"

Minh Đức: "Với lại, tớ tin Lam mà."

Nếu hạnh phúc là nước, có lẽ tôi đã bị nhấn chìm dưới đáy đại dương.

*

Kì thi học sinh giỏi được tổ chức lại vào một ngày gần cuối tháng mười. Vì sự việc lần trước, không khí cũng nghiêm túc hơn rất nhiều. Đến khâu kiểm tra mã niêm phong, chúng tôi còn được quan sát trên màn hình lớn.

Và:

- Đội tuyển toán vẫn không được dùng máy tính nhé!

Thứ tự phòng thi bị đảo lại, tôi và Đức không chung phòng. Lúc mở đề, đập vào mắt tôi là câu 1 của phần lịch sử thế giới. Không phải quan hệ quốc tế, mà là:

Hãy trình bày khái quát lại mối quan hệ Việt - Mĩ trong giai đoạn 1954 - 2000.

Minh Đức là gián điệp thâm nhập vào trái đất do người ngoài hành tinh phái xuống đúng không?

Vật vã qua ba tiếng dài đằng đẵng, tôi mệt mỏi ôm gáy, đợi báo hiệu chuông reo kết thúc rồi mang tập đề đã bị gạch chi chít ra ngoài. Có lẽ mới chỉ dừng ở vòng thành phố nên khối lượng kiến thức trong đề khá nhẹ nhàng, mọi người đều vui vẻ thảo luận đáp án. Tôi đi vòng quanh sân trường, cố gắng tìm kiếm bóng dáng quen thuộc giữa hàng trăm màu áo sặc sỡ.

- Đố Lam biết là ai.

Tầm mắt tôi bị che phủ bởi một bàn tay mềm mại, tôi vui vẻ quay đầu, lúc ấy, tôi tưởng như cậu ấy thật sự phát sáng.

Tôi và Đức lại ngồi cạnh nhau dưới cây bàng ấy. Hạ Long đón chào thời tiết đang dần trở lạnh cùng cơn gió cuối thu dịu nhẹ. Đức khoác một chiếc áo ghi lê mỏng, cậu chăm chú phân tích dàn ý trên tờ giấy nháp bị gạch be bét của tôi, ánh mắt chuyển động không ngừng theo từng con chữ.

- Tớ thấy câu anh/chị nghĩ thế nào về việc tận dụng "nhân tố Mĩ" trong quan hệ quốc tế có một hướng trả lời hơi khác.

Vì đề bài trước đó là phân tích mối quan hệ Việt - Mĩ trong giai đoạn 1954 - 2000 nên tôi đã tập trung khai thác quá nhiều vào cuộc chiến giữa hai nước và mắc bẫy người ra đề. Đức vò đầu một hồi:

- Sau khi chiến tranh kết thúc, nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đã chủ trương "muốn làm bạn với tất cả các nước và Mĩ chũng thực hiện chính sách "khép lại quá khứ hướng đến tương lai", vì vậy không hẳn là ta không thể tận dụng nhân tố Mĩ.

Tôi vẫn chưa hiểu:

- Nhưng tớ vẫn nghĩ là chúng ta không nên sử dụng "nhân tố Mĩ" chứ. Chính sách của Mĩ hiện tại vẫn còn nhiều điều không phù hợp với đường lối của mình, với lại nếu lún sâu sẽ dẫn đến đánh mất bản sắc mà?

Nghe tôi trình bày, Đức có vẻ không đồng tình nhưng lại lưỡng lự không lên tiếng. Thấy vậy, tôi cười xòa. - Nhưng có khi là tớ sai đấy, cậu làm như thế nào vậy?

Nét mặt Đức giãn ra, cậu nhẹ nhàng gạch lên đề, từng từ từng chữ đều làm tôi vỡ lẽ:

- Tớ nghĩ tận dụng "nhân tố Mĩ" là một điều tốt. Ta đã ký kết hiệp ước ngoại giao, có thể tổ chức các buổi triển lãm, giao lưu văn hóa trên tinh thần "hòa nhập nhưng không hòa tan" để vừa bảo tồn nét đẹp truyền thống của mình mà lại không khiến đất nước bị tụt hậu. Hơn nữa, nhờ Mĩ mà ta có những cơ hội học hỏi và tiếp thu những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến, kêu gọi nguồn đầu tư và viện trợ những vùng khó khăn,... tóm lại, tận dụng "nhân tố Mĩ' là một điều có lợi và cần thiết, nhưng tất nhiên vẫn phải dè chừng để không lún sâu. - Đức cười. - Tớ thấy ý của Lam cũng không hề sai.

Những gì Đức nói không phải ý kiến chủ quan mà là sự phân tích kỹ lưỡng và góc nhìn đa chiều, tôi như bị một nhát búa gõ mạnh vào đầu, bỗng chốc được khai sáng. Cảm thấy hình như Đức sợ tôi sẽ buồn, tôi liền gạt chuyện thi cử sang một bên.

- Chuyện hôm nọ ấy. - Tôi tò mò nhìn Đức. - Sao cậu biết hai thầy cô đó là đồng phạm thế?

Đức bẻ các khớp ngón tay, cậu đáp lại thản nhiên:

- Tớ để ý từ lúc cậu đứng lên thì hai người đó nhìn nhau rất nhanh, như thể đang thảo luận xem ai sẽ đối phó với cậu vậy.

Tôi hơi bất ngờ. - Cậu để ý những chuyện nhỏ nhặt thật đấy, còn nhớ từng dòng  trên tờ quy chế coi thi của giám thị nữa.

- À... - Đức ngại ngùng gãi đầu. - Tớ chỉ đọc qua thôi. 

Cậu ấy có phải con người không vậy?

Không khí im lặng bao trùm, những người đi qua nhìn chúng tôi đầy kỳ quái.

- Nhưng mà... - Tôi giả vờ ho khan. - Tớ cảm ơn cậu nhé, lúc ấy tớ còn tưởng mình sắp bị đình chỉ đến nơi.

Cơn gió lạnh bất chợt cuốn theo lá bàng thổi qua làm tôi hơi rùng mình, Đức kéo tôi dậy, do ngồi lâu một tư thế nên chân tôi bắt đầu bị tê cứng, tôi cúi xuống đá chân qua lại một hồi, bỗng nhiên hai vai tôi có cảm giác âm ấm.

- Lam cảm ơn tớ bằng cách đi ăn kem cùng tớ nhé?

Tim tôi đập thình thịch, vảng vất quanh khoang mũi là hương thơm dịu nhẹ. Cậu khoác chiếc áo ghi lê màu be lên người tôi, ánh mắt ấm áp quá thể. những âm thanh ồn ào ngoài kia như biến đi đâu mất, chỉ còn lại những tia nắng chói chang xuyên qua cành lá, tôi thấy mình nằm gọn trong đôi mắt cậu, lòng xốn xang trăm mối.

Phân vân một hồi, tôi chọn một chiếc kem vani phủ socola. Ngoài cổng trường, Trang và Linh nối đuôi nhau liên tục lượn qua lượn lại:

- Anh chở cục cưng của anh đi ăn kem nà!

Tôi ngó lơ, đầu láo liên tìm chủ đề nói chuyện:

- Tớ chỉ tò mò thôi. - Tôi lắp bắp. - Hình như đến lúc lên bục giảng cậu mới biết chuyện dấu niêm phong bị lệch đúng không? Cả chuyện dấu vân tay nữa.

Đức đón lấy hai chiếc kem từ bà Yên, cậu quệt một chiếc lên miệng tôi, tôi vụng về đón lấy, nghe thấy giọng nói của cậu bên tai, hòa vào tiếng xe cộ ồn ào và đàn hải âu đập cánh trên nền trời xanh biếc.

- Lúc ấy tớ chỉ đoán và nói bừa thôi. - Đức cười. - Suy nghĩ lúc ấy trong đầu tớ là phải bảo vệ cậu.

Tôi liếm môi, vị kem vani ngập tràn trong khoang miệng, đâu đó còn là thứ gì đó rất quen thuộc. Như nhận ra điều gì, tôi cúi xuống vạt áo ghi lê của Đức. Cuối cùng thì tôi cũng tìm ra rồi, mùi hương trên người Đức, quả thật cũng ngọt ngào hệt như Đức vậy.