a) KHÁI NIỆM :
- Mối liên hệ : dùng để chỉ sự quy định, sự tác động và chuyển hóa lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng hay giữa các mặt, các yếu tố của mỗi sự vật, hiện tượng trong thế giới.
- Mối liên hệ phổ biến : dùng để chỉ tính phổ biến của các mối liên hệ của các sự vật, hiện tượng của thế giới, đồng thời cũng dùng để chỉ các mối liên hệ tồn tại ở nhiều sự vật, hiện tượng của thế giới.
" Không có sự vật, hiện tượng nào cô lập, tách rời khỏi sự vật hiện tượng khác mà chúng luôn nằm trong mối liên hệ đa dạng trong quá trình tồn tại và chuyển hóa của mình ".
b) TÍNH CHẤT CỦA CÁC MỐI LIÊN HỆ
- Tính khách quan của các mối liên hệ : các mối liên hệ tồn tại ngoài ý thức, không phụ thuộc vào ý thức.
- Tính phổ biến của các mối liên hệ : sự vật, hiện tượng nào cũng có mối liên hệ, ở đâu cũng có mối liên hệ, lúc nào cũng có mối liên hệ.
- Tính đa dạng, phong phú của các mối liên hệ : sự vật khác nhau, hiện tượng khác nhau, không gian khác nhau, thời gian khác nhau thì các mối liên hệ biểu hiện khác nhau.
c) Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN
* Mối liên hệ có tính khách quan và phổ biến nên trong cuộc sống con người phải tôn trọng quan điểm toàn diện.
Quan điểm toàn diện đòi hỏi : trong hoạt động nhận thức và thực tiễn, con người phải xem xét sự vật hiện tượng trong tất cả các mối liên hệ của nó.
V.I.Lênin : " Muốn thực sự hiểu được sự vật, cần phải nhìn bao quát và nghiên cứu tất cả các mặt, tất cả các mối liên hệ và " quan hệ gián tiếp " của sự vật đó".
- Để thực hiện được quan điểm toàn diện thì phải chống quan điểm phiến diện, siêu hình.
* Mối liên hệ có tính đa dạng và phong phú nên trong cuộc sống con người phải tôn trọng quan điểm lịch sử - cụ thể.
Quan điểm lịch sử - cụ thể đòi hỏi : trong hoạt động nhận thức và thực tiễn, con người phải xem xét sự vật hiện tượng ở đúng không gian, thời gian cụ thể của nó, phải xác định đúng vị trí, vai trò của từng mối liên hệ cụ thể trong tình huống cụ thể.
- Để thực hiện quan điểm lịch sử - cụ thể phải chống được quan điểm đại khái chung chung, không cơ sở, không luận cứ, chiết trung, ngụy biện.