Nhắc mới nhớ cái bận lão đi tù lần 1 lần 2 về thì oai lắm. Coi trời bằng vung bởi cái mác nghiện xong đi tù về thời điểm ấy nó có cái uy với dân thường lắm. Họ sợ nhiều hơn là khinh nên mấy lần lão giở trò làm càn không ai dám ho he gì, toàn nhịn cho qua để bớt rách việc. Lão thẳng thừng chặn xe máy xin tiền người đi chợ, chỉ cần nhìn ánh mắt trợn ngược lên của lão người ta cũng khiếp rồi. Nhưng lão khôn lắm, xin là xin còn người ta cho bao nhiêu lão cũng cầm chứ không ăn cướp, vì nếu làm thế sẽ đủ cơ sở để người ta hô hào và cán bộ sẽ bắt lão ngay. Thôi ai có gặp phải thằng chí phèo này coi như hôm ấy xui, bữa sau thấy bóng dáng lảng vảng thì tìm đường khác đi vào chợ. Thế là tiền thuốc phiện hàng ngày lão cứ đi hành tội người ta để sống. Đến cái tầm này thì làm gì biết ngượng đâu mà nghĩ nhiều. Có tiền chích thuốc là được. Bữa đó lão đi lang thang xuống chợ Mễ, cái chỗ đá gà với đánh bài bạc để rình mò móc túi người xem. Lão ngồi lên bài vậy thôi chứ có nhìn vào bài đâu, chủ yếu nhòm xem ai túi quần nông nông là lão sẽ tìm cách, giả bộ chơi thua 1.2 ván xong đứng vỗ vai người ngoài chiếu kiểu thân thiết lắm. Mồm lẩm bẩm suýt xoa kêu số đen nhưng tay thì đã móc được ví của người ta xong lẩn rồi. Đợt trong trại lão được mấy đứa dạy vài nhảy đồ cộng với cách đánh bạc bịp, lão tiếp thu nhanh lắm, mới có vài lần thử mà đã như dân lành nghề. Lão ngồi vào chầu xóc đĩa nhận làm nhà cái, cách bịp của lão cũng rất tinh vi. Ban đầu lão nhử cho con mồi ăn, đến khi say đòn lão mới bắt đầu chơi bịp. Kể ra bị lừa ngay từ đầu thì người ta không hăng, thua thì sẽ đứng lên ngay lúc ấy nhưng đằng này rõ là đã đang thắng nên chỉ nghĩ là vào dây đen một tí thôi, kiểu gì 1.2 ván nữa chả gỡ lại. Và cứ thế từng con mồi sa vào lưới của lão, có người cuốn vào đến độ tất tay cả dây chuyền, điện thoại lẫn đồng hồ rồi hậm hực tay trắng bước ra. Lão chẳng cần phải có cò mồi cũng dụ được người ta vào tròng. Nhưng lão ăn nhiều quá thì tất người ta sẽ sinh nghi, bọn bảo kê đã để mắt tới lão mấy hôm nay rồi, lão xuất hiện đồng nghĩa với việc một khoản tiền tương đối của chúng chảy vào túi lão. Lão cũng biết mấy hôm nay mình đớp cũng đủ nên tính làm nốt mẻ rồi chuồn. Vẫn bài cũ lão giả vờ thua để đến khi con bạc hăng máu đánh lớn một ván hòng gỡ thì lão sẽ giờ trò bịp. Lão mở bát ra hô " Chẵn – Tài " những người còn lại thì lẩm bẩm chửi tục vì lại đặt sai cửa. Lão chuẩn bị úp bát để sang ván mới thì có tiếng người hắng lại

- Từ từ đã

Một gã đàn ông cao lớn đeo kính đen, hai cánh tay xăm kín cầm theo một que thép dí xuống 4 đồng ở trên đĩa. Cả 4 đồng đều khẽ nhích dần về que thép. Hắn hô

- Mày chơi bịp à ....

Lão hất tung chiếu bạc lên rồi tiện tay bốc một nắm tiền trong túi vải ném ra đất để người ta tranh nhau nhặt cho lão dễ trốn. Bốn năm tên đàn em cầm dao đuổi lão chạy bán sống bán chết, đến khi cùng đường sắp bị chém lão lôi cái bơm kim tiêm còn đang dính máu ở trong giơ lên

- Nào, thằng nào thích sida nhảy vào đây tao chơi với chúng mày.

Mấy người kia nhìn thấy thế thì hãi không ai dám lên trước, làm cái nghề đâm thuê chém mướn thì cũng chủ yếu là doạ nạt người khác để lấy tiền, chứ mạng thì cũng có một. Làm gì có thằng nào dám liều chết xông lên, bây giờ chém được lão mấy cái mà ăn một nhát kim tiêm thì nhiễm HIV là cái chắc. Cuối cùng chúng nó nháy nhau rút lui, coi như không đuổi được lão, còn lão thì cũng thở phào một cái, thực ra lão chưa bị sida, lão doạ vậy thôi. Chứ nãy chúng nó mà nhảy bổ vào chém thì lão cũng đành chịu... coi như hôm nay thoát chết một mạng...

Thời gian sau lão không đi bịp được nữa, lão có tiếng xấu rồi, không chiếu bạc nào nhận. Và chính quyền đã dẹp mọi hình thức đỏ đen tại lễ hội nên lão đói nghề. Giờ vào chiếu bạc chơi chui mà bịp thì chỉ có mất tay chứ làm sao mà chạy được nữa. Con bạc cũng biết hết các mánh khoé và chiêu trò rồi. Lão lại quay về với nghề ăn cắp và cuối cùng là chuyến đi tù 15 năm như ở trên.

Thụ xong án dài đằng đẵng ấy khiến tâm tính lão đã thay đổi nhiều rồi. Ngày ra tù cán bộ buồng giam cho lão mấy bộ quần áo với hai trăm nghìn để lão đi xe về quê. Lão rơm rớm nước mắt vì không nghĩ mình còn có có hội được nhìn thấy ánh mặt trời sau bức tường cao cả chục mét nữa. Xã hội tân tiến phát triển nhiều quá, đường sá sạch đẹp, nhà cao tầng chi tít, người xe đông đúc chen nhau, thành phố ngập tràn ánh sáng từ khắp hang cùng ngõ hẻm. Lúc lão đi bát bún chỉ có hai ngàn đồng, lúc về đã là hai mươi ngàn rồi. Lão biết sợ rồi, cũng không còn cảm giác thèm thuốc phiện nữa, lão vẫn nhớ khoảng thời gian bị lên cơn vã thuốc trong tù thì sẽ được bạn cùng buồng " dạy võ " miễn phí. Và có thế lão mới biết rằng không có gì quý hơn sự tự do cả. Ngày lão về dân xung quanh đã réo ầm nhau lên, lão chỉ đi ngang qua thôi cũng nghe thấy tiếng người ta quát ở bên trong

- Tao đã dặn mày khoá cổng chặt vào cơ mà.

Lão đương nhiên là hiểu người ta sợ lão sẽ rình mò trộm cắp. Cái vết nhơ của lão để lại trong suy nghĩ người ta không thể nào rửa sạch được nữa. Kể như ngày xưa lão sẽ sồn sồn lên và đứng cãi nhau tay đôi ngay, đúng vừa ăn cắp vừa la làng. Nhưng giờ lão phải nhịn, lão biết mình đang là cặn bã và rác rưởi của xã hội này. Giờ người ta không sợ lão nữa đâu, mà lão phải sợ người ta, thời thế thay đổi nhiều rồi. Lão vừa về được một hai hôm, không có nhà để ở, chẳng dám bén mảng đến nhà người thân. Chỉ dám xin bà Hoan cho cháu thắp nén hương cho mẹ và dập đầu trước di ảnh ông Hoan mấy cái rồi đi. Lão còn hai đứa em không thấy tung tích đâu, lão đi tìm ông Doanh để hỏi. Ông Doanh bảo thằng Thuỷ lên Lạng Sơn làm thợ nhôm kính, xong vẫn nghiện rồi ăn cắp vật tư trên ấy, người ta báo công an bắt đi tù, được một hai năm thì cán bộ gửi giấy báo tử về bảo bệnh nặng chết. Cổ họng lão lúc này nghẹn đắng lại cố hỏi tin tức của thằng Bình. Ông Doanh ghi nốt mấy dòng chữ ở tờ giấy rồi hằn giọng kể tiếp

- Nó lang thang ở đâu, lâu lâu mới thấy nó vòng về xin tiền. Hôm ấy mua thuốc về chích xong thấy cái hộp cơm dở người ta để trong cái nhà hoang. Cắm đầu vào ăn ai biết đâu là bả mèo người ta đánh. Sáng người ta phát hiện ra thì người tím ngắt sùi bọt mép chết rồi. Mắt còn mở trừng trừng, trong mồm vẫn còn miếng cơm. Dân chỗ đấy họ thương họ góp tiền vào chôn trong nghĩa trang. Hai anh em nó mộ ngay cạnh nhau. Mày có vào thăm thì tao chỉ lối cho mà vào.

Lão không nói được gì nữa, mà phải biết nói cái gì bây giờ. Lão cứ trách hai đứa nó không vào thăm, nhưng có ngờ đâu chúng nó đầu đường xó chợ rồi chết cả, lão làm anh không những không bảo vệ được các em mà chính bản thân còn sa và vũng lầy. Bây giờ lão phải tìm con đường hoàn lương, không còn nhà lão đành phải ngủ ở bờ ao, lão ra bãi rác nhặt chăn với chiếu của người ta vứt đi mang ra ao chùa giặt. Rồi nhặt tấm bạt dựng lên thành lều ở tạm bợ sau đó xin ở đâu người ta cần người làm thì đi. Chả được mấy hôm thì cán bộ đến đuổi lão đi vì nhà chùa không đồng ý cho lão chui rúc ở đấy. Thế may sao có nhà buôn cần bốc vác, người ta cũng chần chừ mãi mới cho lão ngủ ở kho luôn vì không tin tưởng hẳn lão nhưng cũng cần người quá rồi, với cả là có sổ sách ghi chép nên hụt chỗ nào người ta biết ngay. Làm được vài tháng có chút tiền lão mua được ít quần áo với cái xe đạp cà tàng để đi lại, người ta thấy lão thế thì cũng mừng, cũng bắt đầu tin tưởng lão. Đêm nọ lão đang ngủ thì nghe tiếng chủ đập cái cửa xếp uỳnh uỳnh

- Thái, Thái ơi

Lão mắt nhắm mắt mở kéo hai cánh cửa ra thì thấy vợ chồng nhà chủ với mấy người nữa đi vào, mặt hằm hằm nhìn lão

- Tiền tao đâu ????

Lão không kịp hiểu gì vội phân trần

- Cháu cháu có biết gì đâu, tiền nào ạ

Chủ ở đây kém lão cả chục tuổi, nhưng lão khúm núm xưng ông bà từ lúc xin đến làm rồi. Tay chồng nghe lão ấp úng thì gào lên

- Mười triệu tiền hàng chiều nay chỉ có tao với mày với thằng lái xe ở trong này. Tao mải tao để quên, giờ tao mới nhớ ra.

- Cháu... cháu có thấy tiền nào đâu, chiều cháu thấy tiền ông cất vào túi rồi thây ạ.

Tay chồng không nói gì cầm cái túi dốc ngược xuống trước mặt lão rồi nói giọng bắt nọn

- Tiền?? , tiền nào trong túi tao??? Mày khôn hồn thì trả tao, tối tao nghe thấy có người bảo mày đạp xe xuống tận cầu Đá chơi bời gì dưới ấy

- Cháu nói thật với ông, cháu làm sao dám lấy tiền của ông nữa. Cháu có lên cầu Đá thật nhưng cháu đi hỏi thăm nhà họ hàng thôi.

Lão có giải thích thế nào người ta cũng không nghe. Mà trùng hợp làm sao từ đợt lão về dân ở đây hay bị trộm vặt nhiều, mọi ánh mắt đều đổ dồn về cho lão dù lão chả làm gì. Chỉ đơn giản lão là một thằng nghiện từng đi tù và một mất thì mười ngờ. Lão bị giải lên đồn, nhưng bây giờ không có bằng chứng xác đáng rằng lão đã ăn trộm tiền và số tiền là bao nhiêu. Lão được thả và đương nhiên là bị đuổi đi. Thôi đuổi đi cũng đành, đằng này tay kia rêu rao khắp nơi lão ăn trộm tiền, lão xin ở đâu người ta cũng không nhận. Chắc chỉ còn cách bỏ sang nơi khác, lão lang thang và nghĩ về những tháng ngày tiếp theo, thì bị trùm đầu bằng bao bố và phải chục người cầm gậy phang vào người. Máu mồm máu mũi ứa ra, nằm bết xác ở giữa đường. Lão biết tại sao lão bị đánh và ai đánh lão. Lão nghiến chặt hàm răng và khóc nấc nghẹn cổ họng rồi lết từng tí một vào bên đường. Cái đau đớn của lão bây giờ chính lão có làm thế nào đi chăng nữa cũng chẳng ai tin lão. Từng người từng người một kỳ thị lão, không cho lão một cơ hội để hoà nhập với cộng đồng nữa. Lão vẫn còn đau ê ẩm người, sáng nay lão dậy sớm ra chợ, lão mua một đoạn dây dù, bà bán hàng vui mồm hỏi

- Nay mua dây làm gì đấy

- Thắt cổ, bán thì bán đi hỏi làm gì

Lão đang chờ bà đo xong cắt dây cho lão thì lão nghe tiếng quát cách đó mấy hàng

- Ô hay cái con thổ tả này, xéo ngay.

Lão nhìn thấy một người đàn bà đầu tóc bù xú, mặt mũi lấm lem vừa giật cái bánh giò trên tay một người phụ nữ khác ngồi ăn ngấu nghiến rồi há mồm cười hờ hờ

- Mày có cút không? Tao đập chết mẹ mày bây giờ. Mày làm khách tao sợ rồi đây này

- Thôi chị ơi, chấp gì cái con ất đấy. ( tiếng mụ bán rau bên cạnh )

- Nào khổ đói thì ngửa tay xin tao cho, đi giật của người ta thế. – Bà hậm hực

Người đàn bà ấy bị câm nhưng không điếc, không phải bị câm bẩm sinh, đầu óc có vấn đề nên người ta gọi là con Ất, nhưng vẫn gọi Câm là nhiều hơn. Nó tự nhiên dạt ở đâu sang đây chứ trước đấy có thấy nó bao giờ. Ngày nào cũng lang thang ở chợ xin ăn. Người ta không cho thì bốc trộm xong chạy. Nhiều người họ cũng thương cũng cho quần áo mặc, chứ lắm hôm trời rét căm thấy nó có mỗi manh áo rách còn lòi cả ngực ra. Làm ơn thì làm ơn cho trót, nó điên thì điên chứ cùng là đàn bà cả, làm sao để nó tồng ngồng đi lang thang vậy được....

Lão nhìn thấy thế thì lắc đầu nghĩ mình đã khổ mà cũng có người còn khổ hơn. Lão mua thêm hai cái bánh giò nữa đưa cho con Câm. Nó sướng nhảy cẫng lên rồi nhìn vào mặt lão

- Ười ốt, ười ốt.... Ờ ờ

Lão thấy thế cũng bật cười và đạp xe đi. Kể ra con Câm cũng chạc tuổi con lão. Nhắc mới nhớ, bao nhiêu năm rồi lão không biết mặt con mình. Lòng lão cũng day dứt mong một ngày có cơ hội thì sẽ tìm được nó. Nhưng chắc không đâu. Lão lang thang đến tận tối mịt, rồi vào cái miếu hoang. Vắt cái dây dù lên trên xà và lão sẽ kết liễu cuộc đời mình tại đây. Hoá ra lúc chiều lão không nói đùa. Lão gẩy cái bục gỗ để người lơ lửng giãy dụa trên không trung, nhưng thần kỳ thế nào con Câm lẽo đẽo theo gót lão từ chiều. Nó nhìn thấy lão đang treo cổ thì nó ú ớ lao vào ôm chân lão. Nó có biết phải gỡ ra như nào đâu, cứ kéo lão xuống theo bản năng. Mà xà nhà mục rồi, gãy đôi rồi lão với nó ngã đè lên nhau. Lão ho sặc sụa còn con Câm thì lay lão rồi lại ú ớ

- Ười ốt.. ười ốttt

Lão bực mình lắm nhưng nhìn ánh mắt long lanh của nó lão lại thôi. Nó lôi hai cái bánh bao không biết lấy ở đâu ra chia cho lão một cái, nó cầm một cái ăn ngon lành, ánh mắt thì liếc sang lão hai tay vẩy vẩy nâng nâng mời lão

- Aaaa ă nnnnn ăn n ...

Lão cắn một miếng thì nhổ vội ra, cái bánh bao này đã thiu dớt ra rồi. Lão giằng lấy cái bánh của con Câm vất xuống đất không cho nó ăn. Nhưng nó gào lên vồ lấy rồi lại cắn ngấu nghiến, nó lại mời lão ăn

- Onnnnn onnn on.

Đây là lần đầu tiên lão được ai đó mời ăn một cách đặc biệt như vậy. Cái cách nó ăn chiếc bánh khiến lão hiểu nó đã

quý chiếc bánh đến độ như nào. Nó đang chia sẻ tất cả những gì nó có cho lão. Lão cũng nhặt chiếc bánh của mình lên ăn, nó nhìn thấy lão ăn thì nó cười khành khạch. Lão cũng vừa ăn vừa nhìn nó, vừa cười, vừa khóc. Ngon, chiếc bánh này rất ngon, nó là chiếc bánh ngon nhất từ khi lão ở tù về.....