Lương Châu từ

Lương Châu từ là bài thơ thất ngôn tứ tuyệt nổi tiếng của Vương Hàn được sáng tác từ tên gọi của một điệu hát cổ của người Trung Hoa nói về chủ đề trận mạc, biên ải. Trong thơ cổ Trung Hoa, nhiều điệu hát dân gian như các từ, khúc Thượng chi hồi, Chiến thành nam, Tương tiến tửu, Hoàng tước hành, Lạc mai hoa... được rất nhiều nhà thơ ưa chuộng và thường dùng để đặt tên cho tác phẩm của mình, đặc biệt trong Đường thi.

"Bồ đào mỹ tửu dạ quang bôi,

Dục ẩm tì bà mã thượng thôi.

Túy ngọa sa trường quân mạc tiếu,

Cổ lai chinh chiến kỉ nhân hồi?"

Khúc Hát Lương Châu

Rượu bồ đào, chén dạ quang

Muốn say đàn đã rền vang dục rồi.

Sa trường say ngủ ai cười

Từ xưa chinh chiến mấy người về đâu !

bản dịch của Trần Trọng San

Dịch nghĩa bài thơ : Rượu ngon đựng trong chén dạ quang. Toan uống thì tiếng tì bà đã dục lên ngựa. (Tui) say nằm trên bãi chiến trường (thì) xin bạn chớ cười, vì thử hỏi từ xưa đến nay đi chinh chiến có được mấy ai trở về ?

Chú thích :

Vương Hàn tự là Tử-Vũ, người đất Tấn Dương, Tinh-Châu (tức tỉnh Sơn-Tây) được văn học sử trung hoa xếp vào thời Thịnh Đường (713-766).

Vương Hàn thi đậu tiến sĩ đời Duệ Tông 710, (con Duệ Tông là Huyền Tông tức Đường Minh Hoàng đã có một mảnh tình vắt vai rất diễm lệ với Dương Quí Phi, được Bạch Cư Dị biến thành bất tử trong 'Trường Hận Ca') làm tới chức Giá bộ viên ngoại lang, rồi bị biếm làm trưởng sử tại Nhữ châu, rồi chuyển làm biệt giá tại Tiên Châu, cuối cùng làm tư mã tại Dao châu.

Lương Châu : tên đất nay thuộc tỉnh Cam Túc , giữa Lan Châu và Vũ Uy, trước đây là nơi hàng bao thế kỷ người Hồ và người Hán đánh nhau .

Lương Châu Từ : là một điệu hát cổ của người Hoa nói về chuyện trận mạc biên ải . Ngoài Lương Châu Từ, những điệu hát cổ khác như : Thượng chi hồi , Chiến thành nam , Tương tiến tửu , Quân mã hoàng , Viễn như kỳ , Hoàng tước hành , Lạc mai hoa v.v...được các nhà thơ những thời trước lấy làm đầu đề để sáng tác.

upload by Đặng Đức-09V1-Đại Học Văn Hiến