C¸c biÕn chøng cña Viªm ruét thõa

§¹i c­¬ng:

            -           C¸c biÕn chøng cña VRT cã thÓ gÆp tr­íc hoÆc sau mæ.

            -           BiÕn chøng th­êng x¶y ra ë nh÷ng tr­êng hîp chÈn ®o¸n khã kh¨n, can thiÖp muén hoÆc khi ruét thõa ®· vì.

A-BiÕn chøng tr­íc mæ:

            NÕu VRT kh«ng ®­îc ®iÒu trÞ mæ kÞp thêi th× rÊt hiÕm tr­êng hîp tù khái mµ th­êng dÉn ®Õn biÕn chøng viªm phóc m¹c, ¸p xe ruét thõa hay ®¸m qu¸nh ruét thõa .

I. Viªm phóc m¹c do viªm ruét thõa:

            §©y lµ biÕn chøng nÆng nhÊt cña VRT ®Ó muén mµ nguyªn nh©n do:

            -           C¸c thÓ l©m sµng kh«ng ®iÓn h×nh.

            -           BÖnh nh©n chñ quan dïng kh¸ng sinh khi thÊy cã sèt, ®Õn viÖn muén vµ ruét thõa ®· vì.

            -           ChÈn ®o¸n nhÇm.

            -           Do ®iÒu kiÖn bÖnh nh©n ë xa n¬i cã thÓ phÉu thuËt ®­îc.

1. C¸c thÓ VFM do VRT:

à Viªm phóc m¹c tøc th×: Th«ng th­êng sau 48 – 72 giê RT viªm sÏ vì mñ vµo æ bông         g©y VFM toµn thÓ.                 

à Viªm phóc m¹c th× 2:

-     VRT => §am qu¸nh RT or Apxe RT => VFM RT.

-     BÖnh nh©n cã c¸c triÖu chøng cña VRT nh­ ®au HCP, sèt, nh­ng sau ®ã dÞu ®i (thêi gian khái gi¶ t¹o), kho¶ng 2-3 ngµy xuÊt hiÖn ®au trë l¹i, lan ra kh¾p bông, bông co cøng, cã C¦FM vµ HCNT râ.

à Viªm phóc m¹c th× 3:

                                    -           VRT --> §¸m qu¸nh ruét thõa --> ¸p xe ruét thõa --> VFMRT

TÊt c¶ c¸c thÓ trªn ®Òu cã triÖu chøng cña VFM do VRT. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh dùa vµo triÖu chøng l©m sµng vµ cËn l©m sµng sau:

2. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh:

à L©m sµng: BiÓu hiÖn HC VFM toµn thÓ râ:

-         C¬ n¨ng:

o       §au bông vïng HCP sau ®ã lan ra kh¾p bông.

o       §au ©m Ø, liªn tôc, c¶m gi¸c ®au s©u ë trg bông, nhiÒu ë HCP

o       N«n, buån n«n.

o       BÝ trung ®¹i tiÖn, ë trÎ em cã thÓ cã Øa láng

-         Toµn th©n :

o       HCNT râ: Sè cao 39-40 C, sèt liªn tôc, m«i kh« l­ìi bÈn h¬i thë h«i.

o       HCN§ cã khi x¶y ra: vÎ mÆt hèc h¸c, l¬ m¬, mÊt n­íc, thiÓu niÖu hoÆc v« niÖu, thë nhanh n«ng...

o       Sèc nhiÔm trïng: m¹ch nhanh, HA tôt, tiÓu Ýt, v· må h«I, ch©n tay l¹nh…

-         Thùc thÓ:

o       Nh×n: Bông ch­íng, Ýt di ®éng theo nhÞp thë.

o       Sê: Ph¶n øng thµnh bông vµ co cøng ë HCF. NÕu ®Ó muén qu¸ thµnh bông nÒ cã dÊu hiÖu lâm ngãn tay.

§        C¶m øng FM (+)

o       Gâ: §ôc vïng thÊp (ë 2bªn hè chËu vµ h¹ vÞ).

o       Th¨m trùc trµng hoÆc ©m ®¹o:

§        Th¨m trùc trµng: C¬ th¾t hËu m«n nhÏo

§        Tói cïng Douglas phång ®au.

à CËn l©m sµng:

-         XÐt nghiÖm m¸u:

o       BC t¨ng cao >10.000/mm3, chñ yÕu BC§NTT >80%

o       M¸u l¾ng t¨ng.

o       NÕu cã t×nh tr¹ng nhiÔm ®éc: Ure, creatinin, GOT, GPT t¨ng. 

-         X quang bông ko chuÈn bÞ:

o       LiÖt ruét c¬ n¨ng : C¸c quai ruét gi·n, ®Çy h¬i. Thµnh ruét dµy

o       æ bông mê vïng thÊp do cã dÞch.

o       Kh«ng cã liÒm h¬i.

-         Siªu ©m æ bông:

o       Khã ®¸nh gi¸ do ruét gi·n h¬i.

o       æ bông cã dÞch tù do, cã h×nh ¶nh ruét thõa viªm.

o       Gan mËt, phÇn phô (n÷) b×ng th­êng.

3. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt:

à Thñng æ loÐt d¹ dµy t¸ trµng:

                                    -           Th­êng cã TS loÐt d¹ dµy t¸ trµng.

                                    -           §au bông ®ét ngét trªn rèn, ®au nh­ dao ®©m, ®au liªn tôc.

                                    -           Bông co cøng nh­ gç, c¬ thµnh bông næi cuén.

                                    -           Gâ mÊt vïng ®ôc tr­íc gan.

                                    -           Th¨m trùc trµng: Tói cïng phång ®au

                                    -           X quang chôp bông ko chuÈn bÞ cã liÒm h¬i.

à  Viªm phóc m¹c mËt: §Æc biÖt do viªm tói mËt ho¹i tö.

-         Cã tam chøng Charcot (®au, sèt, vµng da) t¸i ®i t¸i l¹i nhiÒu lÇn:

-         VFM:  ®au toµn bông.

-      Gan to c¶ 2 thuú, mËt ®é mÒm, tói mËt to. Ên ®au.

-      Ph¶n øng thµnh bông vµ C¦FM râ nhiÒu ë DSF, MSF.

-      Tói cïng Douglas cã thÓ phång vµ ®au.

-         Siªu ©m:

o       Quanh tói mËt vµ khoang Morrison cã nhiÒu dÞch

o       Gan to 2 thuú, Thµnh tói mËt dµy, dÞch mËt ®ôc.

o       Sái trong tói mËt hoÆc ko, cã thÓ thÊy sái trong OMC, ®­êng mËt trong vµ ngoµi gi·n.

à Viªm tôy cÊp:

                                    -           Th­êng gÆp ë ng­êi bÐo sau b÷a ¨n thÞnh so¹n.

-     §au vïng trªn rèn, ®au chæng m«ng, t×m t­ thÕ chèng ®au. §au lan ra sau l­ng.

-     Kh¸m thÊy bông co cøng, ph¶n øng thµnh bông vïng trªn rèn, Ên ®iÓm s­ên l­ng ®au.

                                    -           Amylase m¸u vµ n­íc tiÓu t¨ng.

                                    -           Siªu ©m tuþ to cã dÞch xung quanh.

                                    -           CLVT cho chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh møc ®é tæn th­¬ng.

à Viªm phóc m¹c do viªm phÇn phô :

                                    -           Phô n÷ ®é tuæi sinh ®Î.

                                    -           §au bông 2 bªn hè chËu, xuyªn ra th¾t l­ng.

                                    -           Sèt cao dao ®éng.

                                    -           Ra nhiÒu khÝ h­, h«i.

-     Th¨m ©m ®¹o thÊy phÇn phô 2 bªn to h¬n b×nh th­êng, tói cïng 2 bªn phång ®au.

                                    -           Siªu ©m: Tói cïng Douglas nhiÒu dÞch, phÇn phô 2 bªn to h¬n.

à ¸p xe gan vì:

                                    -           §au vïng gan lan xuèng HCP.

                                    -           Sèt cao dao ®éng.

                                    -           Gan to, rung gan (+), Ên kÏ liªn s­ên IX bªn ph¶i ®au.

                                    -           X quang: Bãng gan to, bông mê ko cã liÒm h¬i.

                                    -           Siªu ©m: æ ¸p xe trong gan, khoang Morrison, Douglas nhiÒu dÞch.

à Thñng ruét th­¬ng hµn:

                                    -           Sèt kÐo dµi.Toµn tr¹ng l¬ m¬, nhiÔm trïng nhiÔm ®éc râ.

                                    -           Ph¶n øng huyÕt thanh d­¬ng tÝnh.

à Viªm tói thõa Meckel vì:

                                    -           Cã thªm dÊu hiÖu ®i ngoµi ph©n ®en.

                                    -           Cã thÓ cã dÊu hiÖu t¾c ruét

4. Xö trÝ:

à Nguyªn t¾c:

                                    -           Phèi hîp tèt  c¶ ®iÒu trÞ c¶ ngo¹i khoa vµ néi khoa.

                                    -           CÇn nhanh chãng cÊp cøu lÊy bá RT vµ lau röa æ bông kü.

                                    -           KS c¶ tr­íc, trong vµ sau mæ, ®ång thêi chèng nhiÔm khuÈn tèt

à TiÕn hµnh:

-         Håi søc tÝch cùc ®Æc biÖt bÖnh nh©n cã thÓ tr¹ng yÕu, nhiÔm khuÈn vµ suy ®a phñ t¹ng:

o       §Æt ®­êng truyÒn 1 trung ­¬ng, 1 ngo¹i vi.

o       Sonde d¹ dµy hót liªn tôc.

o       Kh¸ng sinh truyÒn TM: Phæ réng, kÕt hîp Aminoside + b Lactam vµ chèng VK kþ khÝ Metronidazone.

o       Båi phô n­íc vµ ®iÖn gi¶i, dinh d­ìng n©ng cao thÓ tr¹ng.

-         Mæ:

o       G©y mª NKQ

o       §­êng r¹ch: §­êng gi÷a d­íi rèn hoÆc bê ngoµi c¬ th¼ng to.

o       T×m vµ c¾t RT: Cã thÓ vïi nÕu manh trµng tg ®èi mÒm m¹i. NÕu RT mñn vµ manh trµng mñn th× më th«ng manh trµng.

o       T×m vµ c¾t tói thõa Meckel : C¸ch håi trµng 60 – 80cm, n»m ë bê tù do cña Håi trµng.

o       Lêy dÞch æ bông lµm XN GPB vµ KS ®å.

o       Lau röa æ bông, ®Æc biÖt 2 bªn hè chËu, thÊm s¹ch, xÕp l¹i ruét.

o       §Æt dÉn l­u HCP, Douglas.

o       §ãng bông 1 líp ®Ó da hë.

à Theo dâi sau mæ :

                                    -           Kh¸ng sinh toµn th©n 7 ngµy.

                                    -           Theo dâi chÆt chÏ: M, HA, T, t×nh tr¹ng vÕt mæ.

                                    -           TiÕp tôc båi phô ®¶m b¶o c©n b»ng n­íc ®iÖn gi¶i.

                                    -           Nu«i d­ìng qua ®­êng TM

                                    -           Theo dâi biÕn chøng tim m¹ch, thËn, h« hÊp ...

                                    -           C¾t chØ sau 2 - 3 tuÇn.

II. ¸p xe ruét thõa:

            -           §Þnh nghÜa : Lµ æ mñ khu tró xung quanh ruét thõa, cã giíi h¹n râ rÖt vµ ®­îc c« lËp v÷ng ch¾c víi æ bông, nguyªn nh©n do VRT g©y nªn.

            -           Nguyªn nh©n : VRT viªm vì ra, ®­îc c¸c t¹ng l©n cËn m¹c nèi lín, c¸c quai ruét non, m¹c treo ruét cã khi c¶ ®¹i trµng chËu h«ng ®Õn b¸m khu tró l¹i, c¸ch biÖt æ apxe víi æ bông, kh«ng cho mñ trµo vµo æ bông.

            -           Tuú vÞ trÝ ruét thõa mµ æ ¸p xe ë cã thÓ ë HCP, ¸p xe sau manh trµng, trong æ bông, ë tiÓu khung, ¸p xe d­íi gan.

1. ChÈn ®o¸n x¸c ®Þnh :

      à ¸p xe RT ë HCP:

                                    Lµ thÓ hay gÆp nhÊt, gåm 2 biÓu hiÖn:

-     HCNT (+): sèt cao dao ®éng, m«I kh« l­ìi bÈn, h¬I thë h«I, v· må h«I, ch©n tay l¹nh…

      + BC t¨ng cao.

-     Kh¸m thÊy khèi ë HCP, kÝch th­íc tuú theo, bê trong râ, bê ngoµi liªn tôc víi GCTT ph¶i (mµo chËu), kh«ng di ®éng, mËt ®é mÒm bïng nhïng, Ên vµo bÖnh nh©n ®au chãi.

                                    -           Th¨m trùc trµng cã thÓ sê thÊy cùc d­íi cña khèi, BN rÊt ®au.

-     S¢: khèi dÞch kh«ng ®ång nhÊt ë HCF. Chäc dß d­íi h­íng dÉn cña S¢ thÊy ra mñ rÊt thèi.

                        à¸p xe RT ë sau manh trµng:

-     HCNT (+)

-     BÖnh nh©n n»m ngöa kh«ng duçi ch©n ph¶i ®­îc v× æ ¸p xe g©y viªm c¬ ®¸i chËu nªn khi duçi ch©n g©y ®au.

                                    -           Kh¸m HCP cã c¶m gi¸c mét khèi s©u, kh«ng râ ranh giíi.

                                    -           Kh¸m hè th¾t l­ng : BÖnh nh©n n»m nghiªng tr¸i.

                                                + Hè TL ph¶i thÊy khèi phång, c¨ng, ®Çy, Ên vµo ®au chãi.

+ NÕu nghi ngê chäc dß d­íi h­íng dÉn cña siªu ©m, vÞ trÝ chç phång nhÊt, gÇn thµnh bông nhÊt ®Ó chÈn ®o¸n pb víi ¸p xe c¬ ®¸i chËu : NÕu mñ thèi lµ ¸p xe ruét thõa, nÕu kg th× ¸p xe c¬ ®¸i chËu.

                                    -           S¢ ë phÝa trªn mµo chËu cã thÓ thÊy khèi dÞch ko ®ång nhÊt...

                        à ¸p xe RT ë trong æ bông:

                                    -           HCNT (+)

-      æ Apxe ë vÞ trÝ ë gi÷a bông.

                                    -           Cã dÊu hiÖu t¾c ruét hoÆc b¸n t¾c ruét

-     Sê thÊy khèi c¹nh rèn ph¶i, xa thµnh bông, ranh giíi râ, kh«ng di ®éng, Ên vµo rÊt ®au.

-     X quang bông kh«ng chuÈn bÞ : LiÖt ruét c¬ n¨ng : ruét gi·n ®Çy h¬i toµn bé, thµnh ruét dµy, cã thÓ thÊy vµi møc n­íc h¬i.

                        à ¸p xe RT ë tiÓu khung:

                                    -           HCNT (+)       

-      DÊu hiÖu kÝch thÝch bµng quang : §¸i buèt ®¸i r¾t.

-     DÊu hiÖu kÝch thÝch trùc trµng: héi chøng gi¶ lþ, ®i ngoµi chØ nhµy kh«ng cã m¸u.

-     Th¨m kh¸m HM: lµ kü thuËt quan träng: Lç HM në to, c¬ th¾t HM nh·o, niªm m¹c HM-TT phï nÒ, sê thÊy khèi c¨ng, rÊt ®au ë tói cïng Douglas.

                                    -           S¢ hoÆc CLVT thÊy khèi dÞch n»m trong tiÓu khung.

2. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt :

                        -           Viªm c¬ ®¸i chËu :

                        -           Viªm c¬ thµnh bông (c¬ chÐo lín):

                        -           U manh trµng :

                        -           U ®¹i trµng ph¶i :

                        -           ¸p xe quanh tói mËt :

3. Xö trÝ :

à Nguyªn t¾c :

                                    -           Lµ mét cÊp cøu cã tr× ho·n.

                                    -           Sö dông kh¸ng sinh toµn th©n dù phßng.

-     DÉn l­u æ ¸p xe ngoµi phóc m¹c : ®­êng mæ dÉn l­u mñ trùc tiÕp ra ngoµi mµ kh«ng qua æ bông tù do.

       + DÉn l­u qua da : d­íi sù h­íng dÉn cña S¢ or CLVT.

-     Trong tr­êng hîp sau th× cÇn mæ cÊp cøu ngay : æ ¸p xe to, ®au nhiÒu, do¹ vì trong æ bông.

à TiÕn hµnh dÉn l­u æ apxe :

-         §­êng r¹ch da :

o       HCP : song song cung ®ïi dµi 6-8 cm, c¸ch cung ®ïi 2cm, c¸ch GCTT 1cm.

o       Sau manh trµng: chäc dß tr­íc råi r¹ch song song c¸ch mµo chËu 3 cm. PhÉu tÝch ®Õn m¹c ngang bãc t¸ch s¸t tíi æ ¸p xe, khi vµo æ ¸p xe th× hót mñ, dïng ngãn tay ph¸ hÕt ngãc ng¸ch cña æ, ®Æt dÉn l­u to kho¶ng 4-5 ngµy cho ®Õn khi hÕt mñ.

o       ¸p xe trong tiÓu khung: DÉn l­u qua thµnh tr­íc cña trùc trµng nÕu ë tói cïng Douglas(víi n÷ cã thÓ qua thµnh sau cña ¢§).

§        Thôt th¸o, th«ng ®¸i tr­íc

§        N»m ë t­ thÕ s¶n khoa.

§        G©y mª tèt (cã thÓ g©y tª tuû sèng).

§        Nong hËu m«n vµ lau s¹ch hËu m«n trùc trµng.

§        Chäc dß qua thµnh tr­íc trùc trµng n¬i thÊy phång nhÊt.

§        Dïng d/cô theo kim chäc thñng thµnh trùc trµng vµo æ.

§        LÊy sonde to hót mñ vµ dÉn l­u æ ¸p xe, cè ®Þnh sonde ë ®ïi

§        NÕu dÉn l­u t¾c th× cÇn b¬m röa dÉn l­u.

-            Cho dïng kh¸ng sinh tèt: Cephalosporin TH3, phèi hîp víi Metronidazol

                        -           HÑn bÖnh nh©n sau kho¶ng 3 th¸ng ®Õn mæ phiªn ®Ó c¾t RT.

                        à        Apxe trong æ bông:

-         CÇn mæ cÊp cøu ngay, lÊy RT trong 1 th×.

-         ChÌn g¹c cÈn thËn, c¸ch ly æ mñ víi æ bông.

-         PhÉu thuËt qua æ phóc m¹c, LÊy b»ng ®­îc ruét thõa.

-         DÉn l­u mñ tr¸nh rß mñ vµo khoang FM.

III. §¸m qu¸nh ruét thõa:

1- C¬ chÕ h×nh thµnh:

æ viªm ë ruét thõa ®­îc m¹c nèi, quai ruét, thµnh bµng quang, vßi trøng ®Õn bäc kÝn l¹i. Trong g® nµy thÊy nhiÒu m¹ch m¸u t©n t¹o xung quanh mang c¸c chÊt chèng viªm, §TB ®Õn lµm cho qtr viªm gi¶m bít vµ hÕt h¼n.

2. ChÈn ®o¸n:

            -           C¬ n¨ng: Ban ®Çu cã c¸c triÖu chøng nh­ VRT sau ®ã gi¶m dÇn, nh­ng kh«ng hÕt h¼n.

            -           Toµn th©n: MÖt mái, HCNT (+/ -)

            -           Thùc thÓ: HCP cã mét m¶ng cøng, kh«ng râ ranh giíi, Ên vµo ®au nhÑ.

            -           Siªu ©m: H×nh ¶nh ®Ëm ©m cña khèi ¸p xe.

            -           Chäc dß ra m¸u t­¬i

            -           Ph©n biÖt víi u manh trµng : Chôp hoÆc soi ®¹i trµng.

            -           DiÔn biÕn : Tù khái hoÆc khi cã ®au t¨ng lªn, sèt cao, Ên vµo ®au chãi, chäc vµo cã mïi thèi th× ®¸m qu¸nh ruét thõa ®· bÞ ¸p xe ho¸ vµ xö trÝ nh­ ¸p xe ruét thõa.

3. Xö trÝ :  §©y lµ tr­êng hîp VRT duy nhÊt ko ph¶i mæ ngay

            -           BÖnh nh©n vµo viÖn, dïng KS liÒu cao ®Õn khi hÕt ®au, hÕt sèt.

            -           Cho ra viÖn hÑn 6 th¸ng sau ®Õn mæ l¹i.

            -           DÆn dß bÖnh nh©n: NÕu ®au vµ sèt l¹i bÊt cø lóc nµo ph¶i ®Õn viÖn ngay ®Ó mæ cÊp cøu v× ruét thõa cã thÓ bÞ ¸p xe ho¸.

B-BiÕn chøng sau mæ:

I. BiÕn chøng sím:

1. Ch¶y m¸u:

                        -           Theo dâi chÆt trong vßng 24h ®Çu ®Æc biÖt 6h ®Çu.

                        -           Ch¶y m¸u trong æ bông:

                                    + Nguyªn nh©n do tuét chØ buéc gèc ruét thõa, rÔ m¹c treo.

                                    + Héi chøng ch¶y m¸u trong, HC, Hem tôt

                                    + Xö trÝ: §em ®i mæ l¹i ngay.

                        -           Ch¶y m¸u thµnh bông:

+ Nguyªn nh©n do c¸c m¹ch ë thµnh bông nh­ m¹ch th­îng vÞ vµ c¸c m¹ch kh¸c.

+ Kh¸m: M¸u tô ë thµnh bông, cã nguy c¬ nhiÔm trïng vÕt mæ, to¸c vÕt mæ hay tho¸t vÞ thµnh bông.

                                    + §¾p huyÕt thanh Êm, nÕu vÉn ko cÇm th× tiÕn hµnh kh©u cÇm m¸u.

2. NhiÔm trïng vÕt mæ, apxe thµnh bông:

-            NÕu vÕt mæ tÊy ®á, ph¶i c¾t chØ c¸ch qu·ng hoÆc toµn bé, thay b¨ng hµng ngµy, dïng kh¸ng sinh.

-            NÕu cã biÓu hiÖn s¾p bôc vÕt mæ: KiÓm tra xem cã VFM hay ¸p xe tån d­ trong æ bông hay ko, nÕu cã ph¶i dÉn l­u æ bông. C¾t bá phÇn da vµ thµnh bông nhiÔm khuÈn ®Õn chç da lµnh, ®ãng bông 1 líp ®Ó da hë.

                        -           NÕu do vi khuÈn yÕm khÝ: Ph¶i më réng vÕt mæ, dïng KS liÒu cao.

3. Viªm phóc m¹c:

                        -           Viªm phóc m¹c khu tró:

                                    + Do mñ ch­a ®­îc lau s¹ch, hoÆc bôc gèc ruét thõa

                                    + HCNT râ, cã khi cã héi chøng t¾c ruét hoÆc b¸n t¾c ruét, nÕu cßn èng                   dÉn l­u Manh tràng th× thÊy mñ hoÆc dÞch tiªu ho¸ ch¶y ra ngoµi.

                                    + Kh¸m: Khèi khu tró HCP, Ên ®au.

                                    + Siªu ©m : H×nh ¶nh æ ¸p xe ë HCP.

                                    + Xö trÝ : Mæ ngay lµm s¹ch æ ¸p xe, gì dÝnh, lËp l¹i l­u th«ng           ®­êng                tiªu ho¸, lau s¹ch l¹i æ bông.

                        -           Viªm phóc m¹c toµn thÓ:

                                    + Do mñ ch­a röa s¹ch hoÆc æ ¸p xe vì ra hay bôc gèc ruét thõa, dÞch                        tiªu ho¸ lan trµn kh¾p æ bông.

                                    + Héi chøng viªm phóc m¹c râ.

                                    + Xö trÝ : Mæ ngay lµm s¹ch æ ¸p xe, gì dÝnh, lËp l¹i l­u th«ng ®­êng              tiªu ho¸, lau s¹ch l¹i æ bông.

                                    + §Ò phßng biÕn chøng VFM: më th«ng Manh trµng khi gèc RT vµ             manh trµng ®Òu mñn, dÔ bôc.

            4- Rß manh trµng:

                        -           Manh trµng dÝnh s¸t vµo thµnh bông, dß qua ®©y lµm dÞch tiªu ho¸ vµ           ph©n trùc tiÕp ra ngoµi kh«ng g©y nªn VFM.

                        -           NÕu bÖnh nh©n ®i ngoµi ®­îc, ruét l­u th«ng tèt, dß manh trµng sÏ bít             dÇn vµ tù khái.

                        -           NÕu kh«ng tù khái sau 6 th¸ng: khoÐt lç rß manh trµng vµ ®ãng l¹i hoÆc       c¾t ®o¹n manh trµng kh«ng b×nh th­êng, thËm chÝ c¾t s¸t hoÆc d­íi vµn            Bauhin rèi c¾m hoÆc nèi håi trµng víi ®¹i trµng.

            5- HC ngµy thø 5 sau mæ:

                        -           BN ®au hè chËu (P) kÌm theo sèt vµ ph¶n øng ë HCF, th­êng xuÊt hiÖn         vµo ngµy thø 5 sau mæ.

                        -           Nguyªn nh©n: NK FM do mám RT dï mám RT kh«ng bôc.

                        -           Nªn mæ l¹i sím v× ®a sè diÔn biÕn VFM toµn thÓ.

            6- BiÕn chøng do g©y mª:  Th­êng bÖnh nh©n ®au ®Çu.

            7- Mét sè biÕn chøng kh¸c: NhiÔm trïng huyÕt, lång ruét ...

II. BiÕn chøng muén:

            1. T¾c ruét sau mæ:

                        -           Do d©y ch»ng chÑn ngang quai ruét, xo¾n ruét, dÝnh gÊp ruét...

                        -           §au bông ®ét ngét tõng c¬n, c¶m gi¸c xo¾n vÆn, n«n ra thøc ¨n, n«n            xong th× ®ì ®au, bÝ trung ®¹i tiÖn .

                        -           Kh¸m thÊy : Bông ch­íng, dÊu hiÖu r¾n bß, khi cã ho¹i tö ruét cã c¶m          øng phóc m¹c

                        -           Chôp bông ko chuÈn bÞ : Quai ruét gi·n, møc n­íc møc h¬i.

                        -           Xö trÝ :

                                    + Hót d¹ dµy, kh¸ng sinh, båi phô n­íc ®iÖn gi¶i.

                                    + Mæ nªn ®i l¹i ®­êng mæ cò, t×m vÞ trÝ t¾c ruét.

                                    + Xö lý nguyªn nh©n do t¾c ruét: C¾t d©y ch»ng, gì dÝnh ...

                                    + Lµm xÑp ruét tr­íc khi ®ãng bông.

                                    + Sau mæ: Hót d¹ dµy qua sonde ®Õn khi cã trung tiÖn, tiÕp tôc båi phô                     n­íc ®iÖn gi¶i vµ KS.

            2. Sa låi thµnh bông:

            Tôt c©n  lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y sa låi thµnh bông, ph¶i kh©u phôc håi thµnh bông.

            3. Suy mßn: