I - CÆ¡ khí hóa và tá»± Ä'á»™ng hóa

ï¶ CÆ¡ khí hóa chính là quá trình thay thế tác Ä'á»™ng cÆ¡ bắp của con ngÆ°á»i khi thá»±c hiện các quá trình cÃ'ng nghệ chính hoặc các chuyển Ä'á»™ng chính bằng máy. Sá»­ dụng cÆ¡ khí hóa cho phép nâng cao năng suất lao Ä'á»™ng, nhÆ°ng khÃ'ng thay thế Ä'ược con ngÆ°á»i trong các chức năng Ä'iá»u khiển, theo dõi diá»...n tiến của quá trình cÅ©ng nhÆ° thá»±c hiện má»™t loạt các chuyển Ä'á»™ng phụ trợ khác.

ï¶ Tá»± Ä'á»™ng hoá quá trình sản xuất là giai Ä'oạn phát triển tiếp theo của ná»n sản xuất cÆ¡ khí hoá. Nó sẽ thá»±c hiện phần cÃ'ng việc mà cÆ¡ khí hóa khÃ'ng thể Ä'ảm Ä'Æ°Æ¡ng Ä'ược Ä'ó là Ä'iá»u khiển quá trình. Tá»± Ä'á»™ng hóa quá trình sản xuất là tổng hợp các biện pháp Ä'ược sá»­ dụng khi thiết kế quá trình sản xuất và cÃ'ng nghệ má»›i ,tiến hà nh các hệ thá»'ng có năng suất cao ,tá»± Ä'á»™ng thá»±c hiện các quá trình chính và phụ bằng các cÆ¡ cấu và thiết bị tá»± Ä'á»™ng ,mà khÃ'ng cần Ä'ến sá»± tham gia của con ngÆ°á»i.

II - Cảm biến

1. Khái niệm chung

Là những thiết bị có khả năng cảm nhận những Ä'ại lượng Ä'iện và khÃ'ng Ä'iện, chuyển Ä'ổi chúng thà nh những tín hiệu Ä'iện phù hợp vá»›i thiết bị thu nhận tín hiệu

Là những thiết bị khÃ'ng thể thiếu trong các hệ thá»'ng tá»± Ä'á»™ng hóa và sản xuất cÃ'ng nghiệp.

2. Phân loại cảm biến

a. Theo tín hiệu ra

Có 3 dạng tín hiệu: - Cảm biến ON/OFF

- Cảm biến tương tự

- Cảm biến sá»'

b. Theo tín hiệu và o

Ta có các cảm biến sau:

- Cảm biến vị trí - Cảm biến nhiệt Ä'á»™

- Cảm biến khá»'i lượng, lá»±c - Cảm biến ná»"ng Ä'á»™

- Cảm biến áp suất - Cảm biến lưu lượng

- Cảm biến vận tá»'c, gia tá»'c…

c. Theo bản chất, cấu tạo:

Ta có các cảm biến sau:

- Cảm biến quang Ä'iện - Cảm biến tiệm cận Ä'iện từ

- Cảm biến tiệm cận Ä'iện dung - Cảm biến Lazer

- Cảm biến siêu âm - Cảm biến Ä'iện cảm

- Cảm biến nhiệt ……

3. Má»™t sá»' loại cảm biến

 CÃ'ng tắc, nút bấm

CÃ'ng tắc tay

CÃ'ng tắc tay thÆ°á»ng có 2 trạng thái: Ä'óng (ON ) và ngắt (OFF). Má»™t sá»' cÃ'ng tắc có nhiá»u hÆ¡n 2 trạng thái, còn má»™t sá»' khác chỉ có 1 trạng thái ( nút bấm ).

CÃ'ng tắc liên kết ngÆ°á»i vận hà nh vá»›i hệ thá»'ng sản xuất tá»± Ä'á»™ng

CÃ'ng tắc hà nh trình ( giá»›i hạn - Limit switch )

Sá»± khác nhau của cÃ'ng tắc hà nh trình so vá»›i cÃ'ng tắc thÆ°á»ng là nó chịu tác Ä'á»™ng từ quá trình hoạt Ä'á»™ng của hệ thá»'ng chứ khÃ'ng phải do ngÆ°á»i vận hà nh.

Äây là loại cÃ'ng tắc Ä'ược sá»­ dụng rá»™ng rãi cho các quá trình tá»± Ä'á»™ng có chuyển Ä'á»™ng của thiết bị chấp hà nh. Cuá»'i hà nh trình, thiết bị chấp hà nh tác Ä'á»™ng lên cÃ'ng tắc Ä'ể chuyển sang giai Ä'oạn tiếp theo của chu trình cÃ'ng tác.

Kiểu tác Ä'á»™ng của cÃ'ng tắc hà nh trình:

- Tác Ä'á»™ng tức thá»i: Khi nhận Ä'ược tác Ä'á»™ng thì tiếp Ä'iểm thÆ°á»ng Ä'óng NC sẽ mở ra, còn tiếp Ä'iểm thÆ°á»ng mở NO sẽ Ä'óng lại tức thá»i.

- Tác Ä'á»™ng có trá»...: Tạo ra 1 khoảng thá»i gian trá»... Ä'ủ nhá» giữa 2 loại tiếp Ä'iểm

a. Cảm biến vị trí

Cảm biến vị trí có nhiệm vụ phát hiện sá»± có mặt của vật thể thá»±c nhÆ° chi tiết, cÆ¡ cấu máy. Có rất nhiá»u loại cảm biến Ä'ể phát hiện vị trí:

- Cảm biến quang Ä'iện

- Cảm biến tiệm cận

ï¶ Cảm biến tiệm cận

Äặc Ä'iểm: - Phát hiện vật khÃ'ng cần tiếp xúc

- Tá»'c Ä'á»™ Ä'áp ứng cao

- Äầu sensor nhá» có thể lắp ở nhiá»u nÆ¡i

- Có thể sá»­ dụng trong mÃ'i trÆ°á»ng khắc nghiệt.

Phân loại: Loại cảm ứng từ và loại Ä'iện dung

 Cảm biến tiệm cận Ä'iện từ: Là loại cảm biến Ä'ược sá»­ dụng rá»™ng rãi Ä'ể phát hiện sá»± có mặt của vật liệu dẫn Ä'iện khÃ'ng qua tiếp xúc.

+ E2E phát hiện vật kim loại

- Khoảng cách cảm nhận từ 0,6 â€" 20 mm

- Nguá»"n Ä'iện: 12-24 VDC, 24 â€" 240 VAC. Có loại DC 2, 3 dây; AC 2 dây.

Nhận biết các loại vật liệu:

- E2E: phát hiện sắt từ

- E2EY: phát hiện nhÃ'm, Ä'á»"ng

- E2EV: phát hiện tất cả kim loại

- E2F: cảm biến có thể ngâm trong nước

 Cảm biến tiệm cận Ä'iện dung:

Là loại cảm biến sá»­ dụng trÆ°á»ng tÄ©nh Ä'iện Ä'ể phát hiện vật thể dẫn Ä'iện hoặc khÃ'ng dẫn Ä'iện.

Cảm biến sá»­ dụng vật thể dẫn Ä'iện hoặc khÃ'ng dẫn Ä'iện nhÆ° mÃ't cá»±c của tụ Ä'iện. Vật thể cà ng gần cảm biến thì dung lượng của tụ Ä'iện cà ng cao.

- E2KC phát hiện má»i vật thể (Chế Ä'á»™ Light On, Chế Ä'á»™ Dark On)

+ Khoảng cách cảm nhận từ 3 â€" 25 mm

+ Nguá»"n Ä'iện: 10-40 VDC, 90 â€" 250 VAC.

+ Có thể phát hiện vật thể qua lá»›p cách ly ( khÃ'ng phải là kim loại ) nhÆ° nÆ°á»›c trong thùng nhá»±a, á»'ng thủy tinh ( chất lá»ng phải có hằng sá»' Ä'iện mÃ'i cao hÆ¡n vá» thùng )

+ MÃ'i trÆ°á»ng là m việc phải khÃ', bởi vì khi có chất lá»ng trên bá» mặt cảm biến, cảm biến có thể sẽ tác Ä'á»™ng nhầm

+Theo chức năng phân là m hai loại là PNP, NPN

- E2EV là cảm biến tiếp cận Ä'iện từ

+ Phát hiện sự có mặt của các lon một cách chính xác

+ Khoảng cách Ä'o của sensor có thể tá»›i 10 mm.

- E2CY-C2A là sensor tiệm cận Ä'iện từ chuyên Ä'ể phát hiện vật thể bằng nhÃ'm ( khÃ'ng phát hiện Ä'ược sắt ) vá»›i Ä'á»™ tin cậy cao. Rất dá»... cà i Ä'ặt sensor, chỉ cần ấn nút TEACH trên bá»™ khuếch Ä'ại.

- E2C-T là loại cảm biến tiệm cận có bá»™ khuyếch Ä'ại rá»i có chức năng Teach. Chúng ta có thể set Ä'ược chính xác vị trí Ä'iểm cần cảm biến. Sensor có thể phân biện Ä'ược khoảng cách nhá» tá»›i 0.1mm.

- E2K-C là sensor tiệm cận Ä'iện dung cÃ'ng suất lá»›n có thể phát hiện Ä'ược chất lá»ng bên trong há»™p có hay khÃ'ng.

- E2KQ Là cảm biến Ä'iện dung, khÃ'ng bị ảnh hưởng bởi bá»t khí nhá» chỉnh Ä'ược Ä'á»™ nhạy của sensor

CB1 (Cb Ä'iện dung): Dark On

CB2 (CB Ä'iện dung): Light

ï¶ Cảm biến quang Ä'iện

- Cảm biến quang là loại cảm biến Ä'o vị trí và dịch chuyển theo phÆ°Æ¡ng pháp quang hình há»c gá»"m nguá»"n phát sáng ánh sáng kết hợp vá»›i má»™t Ä'ầu thu quang (thÆ°á»ng là tế bà o quang Ä'iện).. Cấu tạo cảm biến gá»"m 1 thiết bị phát và 1 thiết bị thu.

- Phân loại: + Thu pháp Ä'á»™c lập + Thu phát chung + Khuếch tán

 Cảm biến thu phát Ä'á»™c lập:

- Ứng dụng: + E3S-C phát hiện gãy mũi khoan

+ E3C- phát hiện linh kiện Ä'iện tá»­

+ E3JK-SM phát hiện vật lá»›n + E3C- phát hiện vật nhá»

- Äặc Ä'iểm:

- Äá»™ tin cậy cao

- Khoảng cách phát hiện xa

- KhÃ'ng bị ảnh hưởng bởi bá» mặt, mà u sắc vật

- E3Z-T61, vá»›i tia sáng mạnh có thể xuyên qua vá» bá»c giấy bên ngoà i và vì vậy có thể phát hiện Ä'ược sữa / nÆ°á»›c trái cây tại thá»i Ä'iểm hiện tại cÅ©ng nhÆ° phát hiện Ä'ược mức của chất lá»ng nà y.

 Cảm biến thu phát chung:

Äặc Ä'iểm:

- Äá»™ tin cậy cao

- Giảm bớt dây dẫn

- E3S-R12 Có thể phân biệt Ä'ược vật trong suá»'t, má», bóng loáng

+ E3Z-B là loại sensor má»›i của Omron chuyên dùng Ä'ể nhận biết các chai trong suá»'t. Bạn cÅ©ng có thể dùng model cÅ© là E3S-CR67 .

 Cảm biến khuếch tán:

+ Äặc Ä'iểm:

- Dá»... lắp Ä'ặt. Bị ảnh hưởng bởi bá» mặt, mà u sắc vật, ná»n, …

+ Z4W-V là loại Laser sensor và nó có thể phát hiện Ä'ược chiá»u cao của bánh Ä'ược là m ra vá»›i Ä'á»™ chính xác tá»›i và i micromet.

+ E3C-VM35R rất nhá» và có thể phát hiện vật thể có kích thÆ°á»›c nhá» Ä'ến 0,2 mm. Nó cÅ©ng phân biệt Ä'ược sá»± khác biệt rất nhá» vá» mà u sắc.

b, Cảm biến mà u

- Cảm biến mà u phát các ánh sáng Ä'á» (R), xanh lá (G), xanh dÆ°Æ¡ng (B) tá»›i vật cảm biến, sau Ä'ó nhận ánh sáng phản xạ vá», phân tích tỉ lệ các ánh sáng R, G, B Ä'ể phân biệt mà u của vật.

- Äặc Ä'iểm:

- Äá»™ tin cậy cao. Dá»... sá»­ dụng. Có thể dạy cho cảm biến biết mà u của vật (chức năng teach).

- E3MC là loại sensor mà u và nó rất dá»... dà ng nhận biết các mà u theo yêu cầu.

C, Cảm biến sợi quang:

Các cảm biến sợi quang gá»"m 1 bá»™ phát, 1 bá»™ thu và 1 cáp quang Ä'ể truyá»n tín hiệu.

- Äặc Ä'iểm:

- Hoạt Ä'á»™ng ổn Ä'ịnh trong mÃ'i trÆ°á»ng khắc nghiệt, nhiệt Ä'á»™ cao

- Dá»... lắp Ä'ặt, chỉ cần khÃ'ng gian nhá»

- Có thể phát hiện các vật nhá»

D, Cảm biến laser

Laser là nguá»"n sáng Ä'Æ¡n sắc, Ä'á»™ chói lá»›n, rất Ä'ịnh hÆ°á»›ng và Ä'ặc biệt là tính liên kết mạnh (cùng phân cá»±c cùng pha ).

Äặc Ä'iểm chính của tia laze là có bÆ°á»›c sóng Ä'Æ¡n sắc hoà n toà n xác Ä'ịnh, thÃ'ng lượng lá»›n, có khả năng nhận Ä'ược chùm tia rất mảnh vá»›i Ä'á»™ Ä'ịnh hÆ°á»›ng cao và truyá»n Ä'i trên khoảng cách lá»›n.

Cấu tạo cảm biến laser: Cảm biến gá»"m phần tá»­ phát laser, phần tá»­ cảm nhận và gÆ°Æ¡ng. Nguá»"n sóng phát ra xuyên qua gÆ°Æ¡ng 1 phần và chiếu và o Ä'á»'i tượng. Sóng phản há»"i từ Ä'á»'i tượng sẽ giao thoa vá»›i sóng phát ra. Nếu các Ä'ỉnh sóng trùng nhau, thì sóng giao thoa sẽ có biên Ä'á»™ gấp Ä'Ã'i biên Ä'á»™ ban Ä'ầu. Nếu sóng phản há»"i lệch pha 180° thì biên Ä'á»™ sóng giao thoa sẽ bằng 0.

E, Cảm biến siêu âm

Cảm biến siêu âm là thiết bị dùng Ä'ể xác Ä'ịnh vị trí của các vật thÃ'ng qua phát sóng siêu âm.

Cảm biến siêu âm gá»"m 2 bá»™ phận: phát siêu âm thu siêu âm

Bá»™ thu sóng có nhiệm vụ chuyển Ä'ổi sóng cÆ¡ thà nh tín hiệu Ä'iện và truyá»n Ä'ến bá»™ khuếch Ä'ại.

F. Cảm biến há»"ng ngoại

Cảm biến há»"ng ngoại phản ứng vá»›i các nguá»"n ánh sáng há»"ng ngoại gần vá»›i phía ánh sáng nhìn thấy vá» phía Ä'á».

Năng lượng há»"ng ngoại bị hấp thụ và phản xạ khác nhau trên các vật liệu khác nhau. Mà u sắc vật liệu cÅ©ng là m thay Ä'ổi phần trăm phản xạ.

 Ứng dụng của cảm biến há»"ng ngoại

- Cảm biến há»"ng ngoại ứng dụng Ä'ể phát hiện và kiểm tra các Ä'á»'i tượng nóng hoặc các Ä'á»'i tượng phát ra há»"ng ngoại.

- Trong gia cÃ'ng cắt gá»t cảm biến há»"ng ngoại phát hiện ra vùng gia cÃ'ng mà nhiệt Ä'á»™ quá cao ( do mòn dụng cụ ). Cảm biến loại nà y khÃ'ng bị nhiá»...u bởi vùng ánh sáng nhìn thấy.

- Trong chế tạo robot: cuộc thi robocon…

- Trong chế tạo các thiết bị cảm ứng há»"ng ngoại : cá»­a tá»± Ä'á»™ng, thang máy …

G. Cảm biến thÃ'ng minh

Cảm biến thÃ'ng minh là sá»± kết hợp giữa µP và các mạch vi Ä'iện tá»­ vá»›i cảm biến thÃ'ng thÆ°á»ng Ä'ể thá»±c hiện Ä'ược các chức năng má»›i mà các cảm biến thÃ'ng thÆ°á»ng khÃ'ng thá»±c hiện Ä'ược. Là loại cảm biến thế hệ má»›i cho phép Ä'o chiá»u dà i, khoảng cách, mức chênh lệch, Ä'á»™ dà y vá»›i mức Ä'á»™ chính xác cao nhất (µm).

 Ứng dụng của cảm biến thÃ'ng minh

Sensor laser vá»›i tia sáng song song Z4LC là loại cho phép Ä'o Ä'Æ°á»ng kính á»'ng vá»›i Ä'á»™ chính xác cao mà khÃ'ng cần tiếp xúc.

Äo Ä'á»™ dà y của vật Ä'ang chuyển Ä'á»™ng

Bằng cách kiểm tra Ä'á»™ lõm của nắp. Sensor lazer ZX có thể phân biệt Ä'ược Ä'á»™ chênh lệch chiá»u cao rất nhá», do vậy khi nắp bị dẹp(do thủng lá»-) hay lá»"i lên, Ä'ầu ra sẽ Ä'ược cảnh báo ngay vá»›i tá»'c Ä'á»™ hoạt Ä'á»™ng khá cao

H. Cảm biến Ä'o nhiệt Ä'á»™

Nhiệt Ä'á»™ là Ä'ại lượng chỉ có thể Ä'o gián tiếp trên cÆ¡ sở tính chất của vật liệu phụ thuá»™c và o nhiệt Ä'á»™. Tính chất Ä'ó là khi nhiệt Ä'á»™ tác dụng và o vật liệu thay Ä'ổi thì Ä'á»™ dẫn Ä'iện của vật liệu hay Ä'iện trở của chúng thay Ä'ổi theo

Äể chế tạo các bá»™ cảm biến nhiệt Ä'á»™ ngÆ°á»i ta sá»­ dụng nhiá»u nguyên lý khác nhau nhÆ° các nhiệt Ä'iện trở; nhiệt ngẫu; phÆ°Æ¡ng pháp quang dá»±a trên phân bá»' phổ bức xạ do dao Ä'á»™ng nhiệt…

Phân loại cảm biến Ä'o nhiệt Ä'á»™:

 Cảm biến Ä'iện trở kim loại.

 Cảm biến nhiệt Ä'iện trở.

 Cảm biến bán dẫn.

ï¶ Cảm biến Ä'iện trở kim loại

Cảm biến Ä'iện trở kim loại RTD (Resitive Temperature Detector) là loại cảm biến mà nhiệt Ä'á»™ tăng thì Ä'iện trở tăng.

Kim loại dùng Ä'ể chế taá» cảm biến có thể là platin, niken , Ä'á»"ng hay volfram.Các cảm biến platin có miá»n Ä'o khá rá»™ng vá»›i nhiệt Ä'á»™ từ -2000C Ä'ến 10000C.

ï¶ Cảm biến Nhiệt Ä'iện trở

Nhiệt Ä'iện trở là loại cảm biến nhiệt Ä'á»™ mà khi nhiệt Ä'á»™ tăng thì Ä'iện trở giảm.

4. Cơ Cấu Chấp Hà nh

- CÆ¡ cấu chấp hà nh có thể hiểu là bá»™ phận máy móc, thiết bị có khả năng thá»±c hiện má»™t cÃ'ng việc nà o Ä'ó dÆ°á»›i tác Ä'á»™ng của tín hiện phát ra từ thiết bị Ä'iá»u khiển.

- Các Loại CÆ¡ Cấu Chấp Hà nh: Các thiết bị Ä'iện. Các loại Ä'á»™ng cÆ¡ Ä'iện .Các loại ly hợp .Các phần tá»­ thủy khí.

- Các thiết Bị Äiện:Nam châm Ä'iện . RÆ¡ le cÃ'ng suất . Cuá»™n từ

- Yêu Cầu Äá»™ng CÆ¡ Äiện:Trong các hệ thá»'ng Ä'iá»u khiển tá»± Ä'á»™ng, Ä'iá»u khiển Ä'Ã'ng cÆ¡ nhằm Ä'ạt các yêu cầu sau:

- +Äạt Ä'á»™ chính xác vá» vòng quay hoặc góc quay.

- +Äổi chiá»u Ä'á»™ng cÆ¡ và hãm Ä'á»™ng cÆ¡ nhanh.

- +Thay Ä'ổi tá»'c dá»... dà ng và chính xác .

-Các loại Ä'á»™ng cÆ¡ Ä'iện thÆ°á»ng dùng:

- Ä'á»™ng cÆ¡ má»™t chiá»u

- Ä'á»™ng cÆ¡ bÆ°á»›c (Stepping Motor).

- Äá»™ng cÆ¡ Servo ( Servomotor).

-Cơ Cấu chấp hà nh bằng thủy lực:

- Các loại bơm thủy lực.

- Các loại van thủy lực.

- Các loại van XiLanh â€" Äá»™ng cÆ¡ thủy lá»±c.

5. THIẾT BỊ ÄIỀU KHIỂN

- Thiết bị Ä'iá»u khiển trong hệ thá»'ng tá»± Ä'á»™ng là m nhiệm vụ thu thập các thÃ'ng tin từ cảm biến, từ chÆ°Æ¡ng trình Ä'iá»u khiển, từ các phần tá»­ Ä'iá»u khiển bằng tay sau Ä'ó xá»­ lý các thÃ'ng tin Ä'ó theo má»™t thuật toán Ä'ịnh trÆ°á»›c và ra lệnh cho cÆ¡ cấu chấp hà nh thao tác Ä'úng trình tá»± cÃ'ng nghệ.

Phân loại thiết bị Ä'iá»u khiển theo phÆ°Æ¡ng pháp:

1. Äiá»u khiển servo

2. Äiá»u khiển tÆ°Æ¡ng tá»±

3. Äiá»u khiển sá»'.

Phân loại thiết bị Ä'iá»u khiển theo cấu tạo:

1. Äiá»u khiển bằng cÆ¡ khí.

2. Äiá»u khiển bằng khí nén

3. Äiá»u khiển băng cÆ¡ â€" Ä'iện.

4. Äiá»u khiển bằng Ä'iện tá»­.

5. Hệ thá»'ng Ä'iá»u khiển PLC.

6. Vi xá»­ lý và vi Ä'iá»u khiển.

II - CẤP PHÃ"I Tá»° ÄỘNG

1. à NGHĨA CỦA VIỆC CẤP PHÃ"I Tá»° ÄỘNG

Cấp phÃ'i là quá trình chuyển phÃ'i từ ổ chứa phÃ'i qua máng dẫn và từ má»™t sá»' bá»™ phận khác tá»›i vị trí gia cÃ'ng .

Việc cấp phÃ'i có ý nghÄ©a to lá»›n sau

Biến máy bán tá»± Ä'á»™ng thà nh máy tá»± Ä'á»™ng. Dây chuyá»n sản xuất thà nh Ä'Æ°á»ng dây tá»± Ä'á»™ng .

Mang lại hiệu quả kinh tế nhá» giảm tổn thất vá» thá»i gian.

Cải thiện Ä'iá»u kiện là m việc của cÃ'ng nhân ,Ä'ặc biệt trong mÃ'i trÆ°á»ng Ä'á»™c hại ,nhiệt Ä'á»™ cao, phÃ'i có trá»ng lượng lá»›n …..

2.PHÂN LOẠI CÃC HỆ THá»NG CẤP PHÃ"I Tá»° ÄỘNG

Dá»±a và o dạng phÃ'i ta chia ra 3 hệ thá»'ng cấp phÃ'i chính:

Hệ thá»'ng cấp phÃ'i cuá»™n .

Hệ thá»'ng cấp phÃ'i dạng thanh.

Hệ thá»'ng cấp phÃ'i rá»i từng chiếc.

a. Hệ thá»'ng cấp phÃ'i cuá»™n

PhÃ'i cuá»™n là dây thép tròn có Ä'Æ°á»ng kính nhá» hoặc những lá thép má»ng Ä'ược cuá»™n tròn và o tang Má»-i lần gia cÃ'ng phải kéo ra và nắn thẳng Ä'ể Ä'Æ°a tá»›i vị trí gia cÃ'ng

b. Hệ thá»'ng cấp phÃ'i thanh

PhÃ'i thanh dà i từ 1 â€"5m có thể tròn hoặc vuÃ'ng Ä'ược nắn thẳng, có Ä'á»™ chính xác

cao và Ä'á»™ bóng tá»'t .

Cấp phÃ'i có hai phÆ°Æ¡ng pháp :

-Dùng tải trá»ng Ä'ể Ä'ẩy phÃ'i tá»›i cữ chặn.

-Dùng chấu phóng phÃ'i .

c. Hệ thá»'ng cấp phÃ'i rá»i

PhÃ'i rá»i có 3 loại chủ yếu :

+ Chi tiết có trá»ng lượng lá»›n nhÆ° các loại há»™p.

+ Chi tiết có trá»ng lượng lá»›n và quay khi gia cÃ'ng nhÆ° các loại trục lá»›n.

+ Các chi tiết nhá», hình dáng Ä'Æ¡n giản, dùng chế tạo các chi tiết tiêu chuẩn.

YÊU CẦU CỦA HỆ THá»NG CẤP PHÃ"I RỜI

Dá»± trữ Ä'ủ sá»' lượng phÃ'i theo yêu cầu gia cÃ'ng của máy, nghÄ©a là năng suất của hệ thá»'ng phải phù hợp vá»›i khả năng của máy.

Äảm bảo phÃ'i có vị trí xác Ä'ịnh trong khÃ'ng gian trÆ°á»›c khi Ä'Æ°a và o vùng gia cÃ'ng

Vận chuyển phÃ'i và o vị trí gia cÃ'ng Ä'úng nhịp do máy yêu cầu .

Äảm bảo phÃ'i khÃ'ng bị hÆ° há»ng trong quá trình vận chuyển.

III - KIỂM TRA Tá»° ÄỘNG

1. VỊ TRÃ, TÃC DỤNG CỦA KIỂM TRA

Là má»™t lÄ©nh vá»±c quan trá»ng của tá»± Ä'á»™ng hoá . Chức năng của nó là thu thập các thÃ'ng tin vá» trạng thái các thiết bị vá» tiến trình của các qui trình cÃ'ng nghệ.

Nếu khÃ'ng có những thÃ'ng tin Ä'ó thì khÃ'ng thể thá»±c hiện Ä'ược bất kỳ má»™t sá»± Ä'iá»u khiển nà o. Việc kiểm tra nhÆ° vậy cần có ở má»i giai Ä'oạn của quá trình sản xuất, từ khâu nhận nguyên liệu tá»›i khâu phân phá»'i sản phẩm

* Kiểm tra tá»± Ä'á»™ng ứng dụng ở Ä'âu ?

- Kiểm tra phÃ'i trÆ°á»›c khi gia cÃ'ng .

- Kiểm tra tình trạng thiết bị khi khởi Ä'á»™ng máy (bÃ'i trÆ¡n, che chắn, mức Ä'iện áp).

- Kiểm tra an toà n trong khi gia cÃ'ng.

- Kiểm tra chất lượng sản phẩm trong và sau khi gia cÃ'ng.

2.PHÂN LOẠI CÃC THIẾT BỊ KIỂM TRA Tá»° ÄỘNG

Tuỳ thuá»™c và o mục Ä'ích kiểm tra kích thÆ°á»›c mà chia ra hai loại :

-Thiết bị kiểm tra thụ Ä'á»™ng .

-Thiết bị kiểm tra tích cực .

a. KIỂM TRA THỤ ÄỘNG LÀ GÃŒ ?

Khi má»™t loạt chi tiết vừa chế tạo xong . Thiết bị kiểm tra phân chúng ra thà nh hai loại ( thà nh phẩm và phế phẩm ) hoặc nhiá»u nhóm.

Äó là thiết bị kiểm tra thụ Ä'á»™ng .

Äại diện là máy chá»n tá»± Ä'á»™ng.

b.KIỂM TRA TÃCH Cá»°C LÀ GÃŒ ?

Là má»™t phÆ°Æ¡ng pháp kiểm tra hoà n chỉnh. Dá»±a và o kết quả Ä'o lÆ°á»ng, thiết bị kiểm tra tá»± Ä'á»™ng có thể Ä'iá»u chỉnh máy, Ä'iá»u chỉnh lại qui trình cÃ'ng nghệ hoặc dừng máy.

Phương pháp nà y là m giảm lượng phế phẩm ở mức thấp nhất

3. Máy chá»n tá»± Ä'á»™ng

a, Nhiệm vụ

Theo dõi kích thÆ°á»›c chi tiết Ä'ã gia cÃ'ngvà phần chúng ra thà nh các nhóm :

Chia thà nh hai nhóm :â€phế phẩm“và “thà nh phẩmâ€

Chia thà nh ba nhóm :â€phế phẩm +â€,“ phế phẩmâ€"â€,â€thà nh phẩm “

Ngoà i việc chia phế phẩm còn chia thà nh phẩm ra nhiá»u nhóm Ä'ể tiện cho việc lắp ghép.

b.Ưng dụng

+ Phân loại những sản phẩm lắp chá»n theo nhóm.

+ Máy chá»n tá»± Ä'á»™ng thích hợp vá»›i các chi tiết nhá» vừa , hình dáng Ä'Æ¡n giản : bi cầu, chá»'t cÃ'n , bạc vòng bi …v.v..

+ Máy chá»n tá»± Ä'á»™ng cần thiết khi phải kiểm tra 100% sản phẩm.

c.Máy chá»n tá»± Ä'á»™ng gá»"m những bá»™ phận

Ngoà i các bá»™ phận cÆ¡ bản nhÆ° cảm biến, mạch Ä'iá»u khiển, cÆ¡ cấu chấp hà nh.

Máy chá»n tá»± Ä'á»™ng còn có cÆ¡ cấu cấp phÃ'i , cÆ¡ cấu gá Ä'ặt chi tiết Ä'ể Ä'o, có cấu vận chuyển, cÆ¡ cấu quay chi tiết, cÆ¡ cấu nhá»› tín hiệu và các thùng chứa sản phẩm sau khi phân loại .

4. KIỂM TRA TÃCH Cá»°C

A KHÃI NIỆM

Mức Ä'á»™ duy trì kích thÆ°á»›c.

Mức Ä'á»™ Ä'iá»u khiển thiết bị gia cÃ'ng.

Mức Ä'á»™ duy trì kích thÆ°á»›c

Thiết bị kiểm tra kích thÆ°á»›c ngay trong quá trình gia cÃ'ng Ä'ể phát lệnh Ä'iá»u khiển bà n dao hay ụ Ä'á mà i tiến và o Ä'ể khá»­ sai sá»' hệ thá»'ng thay Ä'ổi do mòn dung cụ cắt gây ra.

NhÆ° vậy lúc nà y là m việc gián Ä'oạn còn thiết bị cÃ'ng nghệ Ä'ã Ä'ược Ä'iá»u khiển ban Ä'ầu.

B. MỘT Sá» ÄIỂM CHÃNH KHI THIẾT KẾ THIẾT BỊ KIỂM TRA TÃCH Cá»°C

Phân tích nhiệm vụ của hệ thá»'ng kiểm tra. Lá»±a chá»n phÆ°Æ¡ng án. Tính toán và thiết kế cụ thể. Lắp ráp và vận hà nh thá»­.

Phân tích nhiệm vụ của hệ thá»'ng kiểm tra

TrÆ°á»›c khi thiết kế cần nghiên cứu chi tiết vá» quá trình cÃ'ng nghệ .

Nắm vững thiết bị gia cÃ'ng và mục tiêu cần kiểm tra là gì ?.

Kiểm tra Ä'ể Ä'iá»u khiển thÃ'ng sá»' nà o ?.

Thiết bị kiểm tra phát huy tính hiện Ä'ại, chính xác, cÃ'ng nghệ ổn Ä'ịnh, sai sá»' hình dáng hình há»c nhá». Lá»±a chá»n phÆ°Æ¡ng án. Thu thập các tà i liệu liên quan Ä'ến máy cắt, liên quan Ä'ến hệ thá»'ng kiểm tra Ä'ã có. Lá»±a chá»n phÆ°Æ¡ng án Ä'o .

Lá»±a chá»n mức Ä'á»™ tá»± Ä'á»™ng hoá. Xác Ä'ịnh tính vạn năng của hệ thá»'ng kiểm tra. Xác Ä'ịnh Ä'iểm Ä'ặt thiết bị Ä'o.

Tính toà n và thiết kế cụ thể

Khi tính toán và thiết kế cần Ä'ảm bảo: Äá»™ chính xác cần thiết của thiết bị .Äá»™ an

toà n của thiết bị. Sá»­ dụng thuận tiện, nhanh chóng và dá»... Ä'iá»u chỉnh.

Phù hợp vá»›i máy cắt .Dá»... chế tạo, giá thà nh rẻ.

Lắp ráp và vận hà nh thử

ThÃ'ng qua quá trình lắp ráp trên máy , cho là m việc thá»­, kiểm tra lại toà n bá»™ hệ thá»'ng và có thể sá»­a Ä'ổi thiết kế vì có má»™t sá»' Ä'iểm khÃ'ng thuận tiện và khÃ'ng hợp lý.

CIM có những Æ°u Ä'iểm sau

1 - Tính linh hoạt cao của sản phẩm, của sản lượng và cả của vật liệu.

2 - Nâng cao năng suất và chất lượng gia cÃ'ng.

3 - Quan hệ chặt chẽ và trực tiếp giữa thiết kế và sản xuất.

4 - Giảm cả lao Ä'á»™ng trá»±c tiếp và gián tiếp.

5 - Thiết kế có năng suất và Ä'á»™ chính xác cao.

6 - Tiêu chuẩn hóa cao và sử dụng vật liệu hợp lý.

7 - Tiết kiệm thá»i gian và mặt bằng sản xuất.

8 - Tạo cÆ¡ sở dữ liệu chung Ä'ể loại trừ các bá»™ phận chứa dữ liệu Ä'á»™c lập.

9 - Loại trừ các cÃ'ng việc lặp lại khÃ'ng cần thiết.

10 - Giảm thá»i gian giám sát sản xuất và sá»' nhân sá»± thá»±c hiện cÃ'ng việc nà y.

11 - Cạnh tranh mạnh mẽ vá»›i các Ä'á»'i thủ.

III - Tá»° ÄỘNG HÃ"A QUà TRÃŒNH LẮP RÃP

1. Khái niệm .

Tá»± Ä'á»™ng hóa quá trình lắp ráp là khâu cuá»'i cùng của quá trình sản xuất Ä'ể thá»±c hiện liên kết các chi tiết và cụm chi tiết vá»›i nhau Ä'ể tạo ra sản phẩm yêu cầu .

2. Hệ thá»'ng cÃ'ng nghệ lắp ráp.

Là tập hợp của các phần tá»­ và cÆ¡ cấu, Ä'ược thiết lập Ä'ể hoà n thà nh má»™t nhiệm vụ lắp ráp Ä'ã Ä'ịnh trÆ°á»›c .

a . Các cÃ'ng Ä'oạn trong quá trình lắp ráp

- Tiếp nhận chi tiết cÆ¡ sở và chi tiết lắp ráp Ä'Æ°a và o vị trí cÃ'ng tác .

- Gá Ä'ặt chi tiết cÆ¡ sở và Ä'ịnh vị sÆ¡ bá»™ chi tiết lắp ráp.

- Äịnh vị chính xác chi tiết cÆ¡ sở và chi tiết lắp ráp.

- Liên kết các chi tiết

- Kiểm tra vị trí tương quan chính xác của chi tiết cơ sở và chi tiết lắp ráp.

- ÄÆ°a sản phẩm ra khá»i vị trí lắp ráp.

b . SÆ¡ Ä'á»" hệ thá»'ng lắp ráp cÆ¡ bản

CTCS :chi tiết cơ sở. TLR :chi tiết lằp ráp.

VC :cÆ¡ cấu vận chuyển. ÄVLR :Ä'Æ¡n vị lắp ráp. NL: năng lượng.

TH : tín hiệu. VLP : vật liệu phụ.

ÄG : Ä'á»" gá. DC :dung cụ.

3 . Nhiệm vụ tá»± Ä'á»™ng quá trình lắp ráp.

- Xác Ä'ịnh mức Ä'á»™ ảnh hưởng của quan hệ lắp ráp trong các má»'i lắp cá»' Ä'ịnh tá»›i các bá» mặt thá»±c hiện chuyển Ä'á»™ng cÃ'ng tác chính.

- Xác Ä'ịnh tải trá»ng vận hà nh tá»›i chuá»-i kích thÆ°á»›c cÃ'ng nghệ khép kín khi lắp ghép.

- Xác Ä'ịnh và Ä'ánh giá các sai sá»' cÃ'ng nghệ lắp ráp trên má»'i lắp cá»' Ä'ịnh , tìm kiếm các phÆ°Æ¡ng pháp hợp lý nhằm loại bá» chúng, nâng cao chất lượng của má»'i lắp và sản phẩm.

- Sá»­ dụng gia cÃ'ng cÆ¡ Ä'ể loại bỠảnh hưởng của quan hệ lắp ghép và tải trá»ng vận hà nh cÅ©ng nhÆ° sai sá»' cÃ'ng nghệ khi vận hà nh.

4. Äá»™ chính xác của hệ thá»'ng lắp ráp

Là sai sá»' tÆ°Æ¡ng quan của các bá» mặt lắp ghép, kích thÆ°á»›c lắp ghép, các sai lệch nà y là m ảnh hưởng tá»›i vị trí tÆ°Æ¡ng Ä'á»'i của các chi tiết lắp ráp

5. Năng suất của hệ thá»'ng lắp ráp tá»± Ä'á»™ng.

Năng suất Q của hệ thá»'ng tá»± Ä'á»™ng là sá»' lượng sản phẩm Ä'ạt chất lượng Ä'ược lắp ráp trong má»™t Ä'Æ¡n vị thá»i gian .

tcb:thá»i gian cÆ¡ bản .

tph :thá»i gian phụ khÃ'ng trùng do thá»±c hiện các hà nh trình phụ .

tcb :mất mát khÃ'ng có chu kỳ cho má»™t Ä'Æ¡n vị sản phẩm.

6. PhÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng phát triển tá»± Ä'á»™ng hoá quá trình lắp ráp.

- Thiết lập các hệ thá»'ng lắp ráp linh hoạt Ä'ể thá»±c hiện các quá trình lắp ráp khi sản phẩm thay Ä'ổi

- Thiết lập cÆ¡ sở khoa há»c và kinh tế cho quá trình rÃ'bÃ't hoá các quá trình lắp ráp tá»±

Ä'á»™ng .

- Hoà n thiện phÆ°Æ¡ng pháp tính chế Ä'á»™ lắp ráp và lượng phÃ'i dá»± trữ trÆ°á»›c khi thá»±c hiện lắp ráp .

- Tổ chức sản xuất tập trung các modun tiêu chuẩn có tính tới nhu cầu thực tế

- Xây dá»±ng và hoà n thiện kỹ thuật thiết kế cho các thiết bị lắp ráp Ä'iá»u khiển theo dây chuyá»n .

- Thiết kế và chế tạo các rÃ'bÃ't và mÃ'dun lắp ráp chuyên dùng Ä'iá»u khiển thích nghi

Nghiên cứu thiết lập các phÆ°Æ¡ng pháp lắp ráp má»›i vá»›i các Ä'iá»u kiện khác nhau