Nhìn lại tuổi thiếu niên, tôi vẫn nghĩ đó là thời gian khá khó khăn trong đời mà tôi không muốn trải qua lần nữa. Tuổi thiếu niên không chỉ có ngây thơ và lãng mạn, đó cũng là thời gian cơ thể thay đổi, cả về mặt sinh lý và tâm lý. Điều tôi muốn nói ở đây là những cảm xúc bùng nổ không thể kiềm chế được ở tuổi mới lớn, bạn có thể gọi đó là cảm xúc nổi loạn.

 Nếu trước đó bạn là con ngoan trò giỏi, thì giờ bỗng nhiên bạn cảm thấy khó khăn khi phải làm theo mệnh lệnh, thúc ép của bố mẹ. Bố mẹ có thể nhìn thấy là con cái lớn bổng lên cao lớn bằng mình hay hơn mình, nhưng họ vẫn dùng cung cách đối xử cũ đối với con. Tức là bảo gì làm nấy, cấm cãi. 

 Cái việc cấm cãi này kéo theo rất nhiều hệ lụy cho người trẻ Việt, nhất là khi ra sống ở nước ngoài. Nếu ở nhà im lặng làm theo lời người lớn được khen, thì ở nước ngoài điều này sẽ đặt bạn vào vị thế bị động, không có chính kiến, và không đáng được tôn trọng. Thậm chí nhiều người sống ở nước ngoài nhiều năm mà vẫn còn cách nghĩ bảo thủ, châm biếm việc suy nghĩ độc lập của con cái là "cãi". Điều này chỉ ra sự kém cỏi của bố mẹ nhiều hơn là của con cái.

 Cảm xúc bùng nổ là sản phẩm của tự nhiên, là hoóc môn chuyển hóa trong người bạn để định hình tính cách và cảm xúc khi trưởng thành. Đây là phát triển tất yếu trong giai đoạn này, và bạn chỉ có thể học hỏi để hiểu biết thêm, nhưng không thể chế ngự được nó. Tôi hy vọng là các bậc làm cha làm mẹ cũng sẽ tự tìm hiểu về tâm lý tuổi mới lớn để biết cách dạy dỗ con mình, thay cho tình trạng cấm đoán nghiệt ngã hay bỏ mặc.

 Tuổi thiếu niên là giai đoạn nhạy cảm khi có nhiều thay đổi xảy ra cùng một lúc: bạn chuyển từ trường phổ thông lên trung học, vào đại học hay đi làm, bạn yêu lần đầu và có trải nghiệm thất tình, gia đình và xã hội yêu cầu bạn đóng góp nhiều hơn...Trí óc bạn đủ lớn để quan sát và nhận xét để đưa ra kết luận cho riêng mình, chứ không phải là nghe theo người lớn. 

 Khi có sự độc lập suy nghĩ, bạn sẽ có ý kiến đối lập gay gắt với người khác, từ trong nhà đến ra ngoài xã hội. Bạn đủ lớn để nhận ra điều người lớn dạy bảo không phải là điều bản thân họ luôn làm theo; người lớn cũng nói dối, ăn vụng, và bị lừa. Khi bạn biết quan sát và suy nghĩ độc lập, bạn sẽ phản ứng lại với người lớn, và kết quả là mâu thuẫn giữa bạn và bố mẹ.

 Không chỉ mỗi giai đoạn thiếu niên con người ta chịu sự chi phối của hoóc môn và có những cảm xúc khó điều khiển. Tuổi trung niên và tuổi già cũng có những vấn đề tương tự. Nội tiết tố thay đổi khiến phụ nữ sau khi sinh hoặc vào thời kỳ mãn kinh bị trầm cảm hay tính khí thất thường. Cuộc sống và cơ thể thay đổi vào tuổi già cũng khiến nhiều người già có vấn đề tương tự. 

 Rõ ràng là tuổi thiếu niên chỉ là một trong nhiều giai đoạn trong đời, khi con người gặp khó khăn trong việc điều khiển cảm xúc trước các thay đổi của cuộc sống. Bạn hãy học cách sống chung với nó và biết rằng giai đoạn này rồi sẽ qua thôi. Bạn sẽ qua bờ bên kia với kinh nghiệm sống và sự trưởng thành. Chẳng có gì là vĩnh viễn cả.