16. Bắt cá

Vụ thu đến gần nơi nơi mọi người đều đang chuẩn bị ra đồng. Không khí nhộn nhịp cùng với hi vọng ngày mùa được tốt làm cho mọi người vui vẻ.

Vì nhà Vĩnh Phúc đặt biệt hơn là có đào rãnh thả một số cá con vào nên trước thu hoạch vài ngày Vĩnh phúc dẫn cả nhà ra ruộng lúa nhà mình bắt cá. Vì gần đến vụ mùa nên trời không mưa ruộng lúa nước bây giờ chỉ còn một ít nước trên ruộng lúa. Rãnh trong ruộng bây giờ chỉ còn một ít nước và bùn.

Cá trong ruộng đã không còn ở trên ruộng lúa mà đã đi theo rãnh về con mương ở đầu ruộng. Mực nước trong mương đã xuống phân nữa. Vì cá trong ruộng tập trung hết về mương nên nước đã bị quẫy đục vì nhiều cá đang trang giành bơi tới bơi lui, chắc bọn chúng thấy mực nước xuống quá nhhanh nên đang tìm đường trốn.

Vĩnh Phúc một mình dắt ống quần lên sau đó bước xuống ruộng đi lại gần đầu mương. Vĩnh phúc dùng tấm trúc đã đan tốt ngăn lại một phần mương để bắt đầu bắt cá. Dùng tấm trúc ngăn xong Vĩnh Phúc lại dùng bùn đất đắp vào tấm trúc để tấm trúc được vững chắc và không lấy nước từ đầu kia để cá không chết trước khi bắt.

Chuẩn bị xong hết Vĩnh phúc lại đặt một cái xọt trống vào nước sau đó lấy thùng tát nước ra ngoài để cạn lại bắt cá, về phần tại sao đặt xọt là vì Vĩnh Phúc sợ lúc tát nước sẽ có cá lẫn vào nên cái xọt như một màn chắn để tát cá ra ngoài. Tát nước khoảng mười phút Vĩnh Phúc đã cảm giác là được nên không tát nữa.

Vĩnh Phúc đặt vài cái xọt bắt cá vào phần mương mà mình đang bắt cá. Sau khoảng vài phút Vĩnh Phúc nhất xọt lên đã có rất nhiều cá chạy vào trong xọt. Vĩnh Phúc nâng xọt đưa cho Vĩnh Trung đang đợi để đưa cá vàng chậu nước đã chuẩn bị sẵn trên xe kéo. Sau khi đưa hết cá vào chậu nước Vĩnh Trung đưa lại xọt không cho Vĩnh Phúc sau đó đậy chậu lại kéo về nhà.

Vì chuẩn bị cho bắt cá Vĩnh Phúc đã đặc biệt chuẩn bị hai thùng gỗ chứa nước lớn cũng đãng trang hơn phân nữa nước. Vĩnh Trung chọn ra cá lớn đưa sang một bên sau đó đưa vào một thùng gỗ chứa đứng lên, tất nhiên là cá đã được đổi hai lần nước cho sạch bùn đất mới đưa vào thùng gỗ lớn. Trong thùng là nước Vĩnh Phúc chuẩn bị trong đó còn cho thêm rất ít muối để cho có không chết, và cũng tất nhiên là rất ít muối.

Đậy nắp thùng gỗ lại sau còn cẩn thận đặt lên một khối đá nặng Vĩnh Trung mới đặt chậu gỗ sau cho thêm ít nước vào chậu gỗ sau đó lại kéo xe kéo đi ra ruộng lúa. Vĩnh Bình và Như Quyên còn nhỏ nên chỉ giúp cầm đưa một số vật nhẹ này nọ nên không kể vào.

Thấy Vĩnh Trung đi đến Vĩnh Phúc cũng lấy xọt bắt cá lên xem xét. Cũng có rất nhiều cá trong xọt sau đó đưa cho Vĩnh Trung mang cá về nhà. Ở lại Vĩnh Phúc thấy cá đã ít xuống nên lại đặt xọt trúc không xuống và tát nước tiếp một lần nữa. Tát nước xong như cũ Vĩnh Phúc lại đặt xọt bắt cá xuống tiếp.

Vĩnh trung lại đem cá về nhà tiếp để vào thùng gỗ sau cũng ra ruộng tiếp tục vận cá về nhà. Lần này đến ruộng Vĩnh Phúc xem trong xọt chỉ có số ít cá nên Vĩnh Trung không gấp mà đem cá về nhà. Vĩnh Phúc lại đặt xọt trúc xuống để tắt nước ra ngoài. Tát nước xong chỉ còn một ít nước Vĩnh Phúc gọi Vĩnh Bình lấy cây vợt bắt cá mà tự mình chế tác đưa cho mình.

Vĩnh Phúc cầm vợt bắt những con cá còn lại trong phần mương đầu này. Bắt xong phần này Vĩnh Phúc chuẩn bị qua phần mương đầu kia.  Vĩnh Trung thấy cá trong chậu không sai biệt nên kéo xe về nhà chứa cá đứng lên không cần bị ngạt mà chết.

Đến đầu mương bên đây Vĩnh Phúc trước đem xọt bắt cá đặt xuống sau đó đến tấm trúc ngăn bên này lấy một ít bùn ra khỏi lập tức nước từ đầu mương đang nhiều chảy về bên mới bắt cá xong.  Thấy nước 2 bên không sai biệt lắm Vĩnh Phúc bắp lại phần bùn bị kéo mở lại không cho nước thoát nữa.

Qua một lúc Vĩnh Phúc lấy xọt trúc lên cá trong xọt cũng rất nhiều cá. Giống như ở đầu mương Vĩnh Phúc bắt cá đến buổi trưa đều xong. Mọi người về nhà tắm rửa vệ sinh. Sau đó Vĩnh Phúc ra sân xem thành quả của mình hôm nay, hôm nay thu hoạch không ít cũng được hơn một trăm cân cá lớn cùng khoảng hai mươi cân cá nhỏ.

Thêm một cao hứng cho Vĩnh Phúc là lúc bắt cá nhỏ vào ruộng lúa thì Vĩnh Phúc có bắt được một số con lươn nên cũng bổ vào ruộng lúa khoảng hai mươi con. Hôm nay Vĩnh Phúc bắt lên lươn đã lớn hơn nhiều. đại khái hai mươi con lươn được khoảng ba, bốn cân. Phải nói lươn trên trấn giá rất cao cũng khó bắt nên một cân cũng một trăm văn tiền.

Cá lớn cùng lươn thì đưa đến Hưng duyệt lâu bên kia. Vĩnh Phúc mấy ngày trước đã hỏi trước và được Hứa tổng quản nhận mua vì trong tiệm có hầm lạnh để trữ rau tới mùa đông bán.

Cá nhỏ thì Vĩnh Phúc định ướp muối phơi khô hoặc làm cá mặn, cá xông khói để mùa đông ăn. Mùa đông tìm thức ăn rất khó nên bây giờ phải bắt đầu dự trữ. Năm nay có hầm lương nên không cần sợ không có chỗ trữ.

Cơm chiều do cả nhà cùng hợp sức làm đến Vĩnh Phúc làm cá, vài con cá được nấu là cá bị chết khi bắt , Vĩnh Trung thì nấu cơm, còn lại Vĩnh Bình và Như Quyên thì hái rau sau đó rửa rau cho sạch. Cơm chiều xong Vĩnh Phúc cùng Vĩnh Trung bàn chuyện ngày mai như thế nào vận cá lên trấn.

Vì cá rất nhiều nên Vĩnh Phúc phân ra hai lần kéo lên trấn. Vĩnh Trung cùng Vĩnh Phúc đi lên trấn, Vĩnh Phúc lấy hai chậu gỗ đưa ít nước vào  sau đó cầm vợt cá từ thùng gỗ vào chậu gỗ. Một chậu gỗ đầy tiếp qua chậu còn lại đến khi đầy. Trên xe đặt hai chậu gỗ còn một chỗ có thể đặt thêm thùng nước nên Vĩnh Phúc lấy lươn để vào thùng gỗ đem lên trấn trên.

Lần hai vận cá thì thùng gỗ không chứa lươn nên Vĩnh Phúc cho nốt số cá còn lại hơn mười cân vào thùng gỗ. Cá tổng cộng được một trăm ba mươi cân được một lượng ba trăm văn cộng thêm bốn trăm văn từ bán lươn Vĩnh Phúc được một lượng bảy trăm văn tiền.

Được tiền Vĩnh Phúc trên trấn mua thịt về để mọi người chúc mừng. Phải nói với gia đình giàu có thì số tiền này chẳng là gì cả.  Nhưng với một hộ nông dân thì có thể sống hơn một năm nếu tiết kiệm sẽ được hai năm nên nói không mừng là không đúng.

Vì cách vụ thu còn vài ngày nên Vĩnh Phúc không mua nhiều đồ. Trước một ngày lên trấn trên mua là được.  Mua đồ xong Vĩnh Phúc cùng Vĩnh Trung về nhà, tối hôm đó mọi người ăn rất vui vẻ bụng ai cũng no căng phải đi vòng một lúc mới đi ngủ.

17. Thu hoạch vụ thu

Gần đến thu hoạch vụ thu Vĩnh Phúc từ trấn trên cũng mua 5 cân bột mì cùng 5 cân thịt heo để ăn khi vào vụ thu hoạch. Bây giờ vườn rau đã có nhiều thu hoạch nên không cần đào rau dại nữa chỉ khi thèm ăn hay nộn rau mới hái.

Vĩnh Phúc sáng sớm đã thứ dậy nấu đồ ăn sáng để chuẩn bị ra đồng gặt lúa. Trước tiên là gặt lúa nước, cũng giống ở hiện đại lúa nước được gặt từ gốc tính lên hai tấc, sau đó bó lại vận đến sân chung. Sân chung là sân để cho cả thôn đến vụ mùa thu hoạch gặt lúa nước hoặc lúa mì sẽ tập hợp lại tại đây sau đó dùng cối xay để tách hạt. Vì cả thôn chỉ có một cối xay này nên phải xếp theo thứ tự mà làm.

Một mẫu lúa nước trong mắt người khác là rất ít nhưng trong mắt cả nhà Vĩnh Phúc là rất nhiều, chỉ vì nhà họ người lớn tuổi nhất cũng chỉ 12 tuổi. Mất khoảng 2 ngày cả nhà Vĩnh Phúc đem duy nhất một mẫu lúa nước gặt xong và vận đến sân chung bây giờ chỉ cần đợi đến lượt nhà mình tách hạt sau đó phơi nắng là có thể cất trữ.

Đến lượt nhà Vĩnh Phúc xay lúa thì xảy ra vấn đề, vấn đề là cho dù Vĩnh Phúc đã bồi bổ cơ thể thế nào đi nữa thì với sức lực 12 tuổi cũng chỉ xay cối vài vòng đã đuối sức. Thấy vậy một số nhà trong thôn đã xay xong và đem thóc đi phơi đang ngồi nghỉ ngơi chạy đến giúp nhà bọn họ.

Cụ thể là chỉ có 1 mẫu ruộng nên không cần nhiều thời gian chỉ cần một giờ là xay xong. Vĩnh Phúc nói lời cảm ơn, sau đó còn ngỏ lời mời bọn họ đến nhà ăn cơm nhưng lại bị bọn họ từ chối. Vì trong nhà không chỉ gặt lúa nước là xong. Có một số nhà còn loại ngô, lúa mì, các loại đậu đang chờ thu hoạch nên họ cũng gấp rút mà thu đứng lên nên không có thời gian đến ăn cơm.

Vĩnh Phúc nghĩ cũng đúng nhà họ khoai lang cùng củ từ đang chờ họ đào lên. Vĩnh Phúc trong lòng nhớ đứng lên các nhà hôm nay đã giúp họ chiều về nhượng đi tặng mỗi nhà 1 chục trứng là tốt. Nghĩ vậy nên chiều về nhà Vĩnh Phúc đưa trứng gà cho Vĩnh Trung đi tặng tỏ lời cám ơn.

Vì nhà Vĩnh Phúc chỉ có một mẫu lúa nước nên cũng phơi nắng rất nhanh. Đến ngày thứ tư buổi chiều Vĩnh Phúc đã đưa lúa vào trong phòng chứa lương. Một mẫu lúa thu được khoảng sáu trăm cân lúa ướt. Phơi xong chỉ còn lại hơn năm trăm cân nếu tính luôn nộp thuế thì chỉ còn lại ba trăm cân để cả nhà ăn một năm.
Vĩnh Phúc định trừ đóng thuế xong thì toàn bộ lưu trữ để ăn không bán, nhưng cũng không đủ để ăn thì làm sao mà cầm bán được.Vĩnh Phúc cũng để trong phòng chứa một số để đóng thuế nên đưa xuống hầm chứa, vì gạo vẫn còn nên chưa cần đến xay gạo ăn. Sau đó Vĩnh Phúc đi làm một bàn ăn ngon cấp mọi người để bồi sức lực ngày mai lại bắt đầu thu khoai lang.

Hôm sau cả nhà thu nữa mẫu khoai lang đứng lên sau đó để ra sân phơi cho ráo hơi nước cùng rớt đi một số đất bám vào. Buổi chiều đưa khoai lang vào xọt vận xuống hầm lương để. Vì khoai lang còn có dây thu đứng lên có thể cho heo ăn nên cả nhà cũng nhặt những đọt non nộn mau hư thối nấu thực cho heo ăn. Sau đó số dây khoai gì hơn được đặt trong sân phơi nắng để bớt nước có thể để lâu cho heo ăn.

Ngày hôm sau nữa cả nhà thu hoạch nữa mẫu củ từ. Củ từ cũng đưa vào sân phơi nắng sau đó cũng đặt vào sọt vận xuống hầm lương cùng khoai lang. Nói rất dễ nhưng làm lại rất mệt vì phải vận khoai lang cùng củ từ vào nhà phơi xong lại vận xuống hầm chứa.

Thu xong hết lại mất năm ngày xới đất lên sau đó phơi đất vài ngày lại hạ xuống củ cải, cải trắng và rau chân vịt mầm mống để mùa đông có thể ăn.

Trong vườn rau cũng đã trồng trước bí rợ đã lớn và bắt đầu kết trái đợi thêm 2 tháng có thể thu trữ mùa đông ăn.
Thu hoạch vụ thu xong Vĩnh Phúc định vào núi tìm xem có thu hoạch gì không. Hay tìm khác cái ăn hoặc trái cây đang trong lúc chín.

Vĩnh Phúc nghỉ ngơi hai hôm sau đó lên núi. Cũng không khác gì những lần trước, Vĩnh Phúc định lên núi sẽ có thêm ba cái đuôi phía sau. Trên núi giờ đã vào thu nên có một cảm giác hiu quạnh. Vĩnh Phúc trước đi đến những chỗ đào hố làm bẫy tu sửa,  thuận tiện nhìn xem có con mồi không. Đợi cho tu sửa xong các hố lại Vĩnh Phúc cũng bắt được hai con gà rơi xuống hố. Bắt giữ hai con gà Vĩnh Phúc định về nhà làm thịt bồi bổ cho cả nhà.

Đến chiều khi cả nhà Vĩnh Phúc xuống núi mọi người giở xách cũng có không ít đồ như trái cây, trứng gà, khoai lang, củ từ. Vĩnh Phúc đang nghĩ dựa theo trí nhớ của thân thể này thì nơi đây cũng chưa có phát hiện khoai tây, nhưng mỗi lần lên núi Vĩnh Phúc để ý rất nhiều nhưng bóng dáng của khoai tây thì tìm không đến.