Tiếng hắt xì vang lên bốn vách. Giật mình mới biết, thì ra anh ngủ ngục từ nãy giờ. Bật nắp đồng hồ trái quýt ra coi, kim đã chỉ qua số mười hai La Mã chớ đâu có sớm.

Tiễn xong vị khách cuối cùng, anh mới có thể lên phòng. Cứ tưởng cô đang chờ sẵn, từng tiếng giày nện xuống bậc thang cũng mang âm thanh phơi phới, nào ngờ phòng ốc trống không!

Đi bên nhau cả ngày nhưng cô không buồn nhìn anh lấy một cái, còn chau mày ủ rũ. Có thể cô buồn vì cưới hỏi do hoàn cảnh, nhưng dù gì cũng là cô dâu mới của anh... Cưới hỏi đường hoàng, đám cưới rình rang chớ phải xiềng xích mà mặt mày như thể đeo gông.

Hơn nữa, anh đâu có thờ ơ để cô hờn tủi. Từ lúc rước dâu bên nhà, anh đã chủ động đưa tay cho cô khoác. Là cô không nể mặt, đẩy anh ra.

Trong tiệc, anh cố gắng đi sát, khẽ chạm lên ngón tay cô với ngụ ý, cô hãy nắm tay anh cho bớt đi vài phần bỡ ngỡ. Nhưng kể từ lúc đó, cô càng né tránh anh hơn. Đến việc tìm lời bắt chuyện để xóa tan khoảng cách, anh cũng không có cơ hội. Hỏi tới đâu, cô ậm ừ tới đó. Thậm chí, đôi lúc còn chẳng thiết gật đầu, phớt lờ như không nghe thấy.

Mà anh đâu có tệ. Với cô cũng xứng lứa vừa đôi. Bao nhiêu người ngưỡng mộ, ai cũng khen anh đẹp trai. Chậc! Không đẹp sao được? Bộ lễ phục trắng tinh này được may từ Pháp, cắt gọt rất khéo, vừa khít cơ thể chớ không hề rộng thùng thình như mấy bộ đồ may sẵn ở đây. Đôi giày cùng màu thời thượng được lau chùi bóng loáng. Tóc tai gọn ghẽ, phải nói là bảnh bao chưa từng thấy. Ấy thế mà, cô lại... Không quan tâm còn đỡ, kiểu như xa lánh thì đúng hơn.

Càng nghĩ càng thêm thất vọng. Cô gái nào trước ngưỡng cửa vu quy cũng ửng hồng đôi má, thỉnh thoảng trộm nhìn đức lang quân rồi e thẹn cúi đầu. Đôi bàn tay mềm khép nép níu chặt cánh tay vững chãi, ngầm trao lời ước nguyện sẽ dìu nhau đi tới cuối cuộc đời. Cô thì hoàn toàn ngược lại...

Nhưng thôi. Hôn sự của anh với cô quá bất ngờ, chẳng khác sự trớ trêu của số phận. Cô hoàn toàn không có thời gian để chuẩn bị cho mình trong vai trò mới. Anh là đàn ông, cũng không nên quá chấp nhặt làm gì. Lát nữa gặp nhau, hai vợ chồng từ từ tâm sự, nói rõ ràng khúc chiết là được.

Đạt vươn vai ngáp một cái thiệt dài. Bông giấy bắt đầu rơi rớt xuống, vô tình nằm cạnh những bông hoa in trên chiếc chiếu, trông thật sinh động!

Căn phòng này, Đạt đã mất rất nhiều công để trang trí. Dám chắc, ở xứ này chưa ai có. Nè ha. Nệm, chiếu, gối mền thì không nói làm gì, tuy có phần đặc biệt hơn ngoài chợ nhưng chưa hẳn là thành ý. Điểm khác lạ tạo nên hoành tráng, chính là đám lá dừa đã được cắt tỉa, uống lượn quấn bốn cột quanh giường, trên đỉnh tạo hình long phượng giao đầu, ngậm chung một chùm đủng đỉnh. Bông giấy treo kết khắp nơi áng mây hồng trôi lãng đãng, ẩn hiện giữa trời xanh Trái châu đỏ có tua rua ngũ sắc treo tứ phía, nối dài tới trung tâm, dưới ánh mờ, màu giấy bóng càng thấy lung linh.

Ấy vậy mà chỉ ngắm một mình. Đạt chán nản, bắt đầu xoay trở.

Cả ngày trời tiếp khách, bao nhiêu người đưa ly rượu tới chúc mừng, Đạt không thể từ chối nhưng chỉ nhấp môi, anh cố gắng uống thật ít để giữ sự tỉnh táo. Anh không muốn trong đêm đầu tiếp xúc, mình trở thành một ông chồng say khước, ngáy khò với cơ thể nực nồng mùi rượu. Anh muốn được nhìn thấy vợ mình trong đêm đầu tiên cô bước về nhà chồng, muốn được cùng cô trải qua những giây phút chung đôi, dù chỉ là im lặng ngồi nhìn nhau cũng được. Mọi thứ đều được chuẩn bị kĩ lưỡng, gần như hoàn hảo. Rốt cuộc, quanh đi ngoảnh lại, chỉ có bóng anh in lên tường đơn lẻ.

Lưỡng lự một lát, Đạt quyết định ra khỏi phòng. Lẽ ra, anh đã muốn đi kiếm cô ngay từ đầu. Nhưng anh ngại!

Lần đầu tiên cưới vợ (có lần sau không thì ai chưa biết), Đạt phải dè dặt ánh mắt của người trong nhà một chút. Càng không nên để vợ cho rằng, mình cần người ta, nếu không sẽ yếu thế.

Cha má anh chưa chính thức dạy, nhưng ông bà giáo huấn Thành ra sao thì dĩ nhiên với anh cũng vậy. Dạy vợ ra sao, uốn nắn thế nào... không một chi tiết nào bỏ sót.

Thực ra, Đạt nghe đó rồi để đó. Vì anh không nghĩ mình sẽ cưới vợ trước Thành. Đúng hay sai, anh cũng chưa hề suy xét. Nhưng đàn ông thì ai cũng giống như nhau, mặt mũi thì ngước lên trời, đầu phải cao hơn vợ, phải luôn tỏ ra bản lĩnh của riêng mình. Tới đây, Đạt ngờ ngợ... cha má anh nói đúng.

Xuống tới nhà bếp, trong lúc Đạt nhìn quanh quẩn thì bà Ngự hỏi trước với vẻ bất ngờ.

- Con chưa ngủ nữa đa?

Đạt tỏ vẻ bình thản, che giấu sự sốt ruột bên trong.

- Dạ, ngủ được một tí thì thức, tại con đói quá.

Bà Ngự liền biểu anh trở lên phòng đợi, bà sẽ sai ai đó hâm đồ ăn rồi bưng lên sau. Bà vừa nói vừa cúi xuống ngoáy trầu nên Đạt tranh thủ đảo mắt quanh nhà tìm kiếm. Cũng lạ, khuya lắm rồi mà cô đi đâu? Muốn hỏi nhưng không biết mở lời ra sao cho đúng, vừa ngay bị bà bắt gặp.

Thấy bà lườm lườm, Đạt vội đánh trống lảng, anh nhăn mày rồi nói giọng trách móc.

- Ủa, vợ con không xuống phụ mọi người dọn dẹp sao hả má?

Bà già chớ chưa lẫn. Nhưng thôi, anh là đàn ông, đêm đầu cưới vợ nên bà cũng tạm hài lòng. Ánh mắt bà dịu xuống. Bà nhai xong miếng trầu mới chỉ tay ra phía cửa. Rồi hối Đạt lên phòng, dặn dì tám vài câu bà mới đi nghỉ.

Bất đắc dĩ, Đạt lại phải tiếp tục chờ đợi. Anh có đói đâu. Muốn đi xuống thêm lần nữa thì Nhanh đã bưng cơm lên tới phòng.

- Mợ ba vô chưa?

- Dạ, rồi.

Đạt ngó nghiêng ra cửa.

- Ở dưới nhà còn chưa nghỉ hả?

- Dạ, một số thì đi ngủ rồi, một số còn đang mần giữa chừng, không bỏ được nên ráng thêm chút xíu, làm xong rồi mới đi ngủ luôn thể.

- Để đó rồi đi ra đi.

Nhanh "dạ" một tiếng rồi mau mắn đi xuống. Đạt chán nản lắc đầu, leo lên giường... tiếp tục đợi.

-------------------------------------------------------

Mặt trời chói chang ngoài kia cũng không đủ sức làm Đạt tỉnh giấc. Phải đến khi có người gõ cửa phòng. Đạt mới miễn cưỡng vươn vai, anh lơ mơ ngáp dài. Một ngày mới giúp Đạt nhận ra... mình vẫn như cũ, phòng vẫn như cũ, và vợ anh dường như chưa từng tồn tại. Nhưng người ngoài đâu ai biết. Thấy anh dậy trễ, dáng vẻ uể oải, mắt mũi thâm quần thì đều che miệng cười khúc khích.

Có người suồng sã, trêu chọc thẳng thừng.

- Mệt lắm hả cậu? Xin lỗi cậu, tụi tui biết... hì hục cả đêm thì... dậy sao nổi. Ngặt cái, bà cứ biểu lên dọn, tụi tui mới dám thất lễ làm phiền cậu mợ.

Nếu được như vậy thì Đạt đã nhe răng cười khoái chí, bản lãnh đàn ông, anh dư sức trời mây... Tiếc thay... Hừm. Đạt nghe mà như nuốt phải trái đắng. Anh liếc một cái khiến mọi người im bặt.

Ngửa dầu nhìn lại chiếc giường tân hôn lần cuối, hôm qua nó hoành tráng và lộng lẫy bao nhiêu, bây giờ xác xơ, héo úa bấy nhiêu. Lá dừa mất hẳn vẻ xanh mượt, chùm đủng đỉnh cong queo, bông giấy rụng tá lả.... không khác đống rác bừa bãi, càng nhìn càng ngứa mắt không chịu được.

Lúc thấy anh tẩn mẩn trang trí, bà Ngự trề môi, nói anh bày đặt rườm rà, cầu kì cho quá rồi cũng quăng bỏ, mắc công dọn chớ ích gì. Đúng thiệt! Bây giờ, nó chung số phận với cái rạp ngoài sân, chờ tháo dỡ, gom dọn, đem đốt.

Đạt giật trái châu xanh đỏ, vò lọn quăng xuống gạch, rồi ra hiệu cho người đứng chờ sẵn bên ngoài vào dọn dẹp. Mền, mùng, chiếu, gối... Đạt cũng thay luôn. Còn tân hôn gì nữa, loan phòng gì nữa, có ai thèm ngó đâu mà anh mất công cực sức. Bực quá, Đạt đi thẳng tới hãng, bỏ luôn bữa sáng.

Hai tiếng sau mới thấy Liên ló mặt xuống. Ngày đầu tiên làm dâu mà dậy trễ hơn tất thảy mọi người. Chẳng trách, bà Ngự bắt cô đứng khoanh tay, rầy một trận xối xả tơi bời hoa lá.

Liên cúi mặt, không dám biện bạch lấy một lời. Hồi hôm, quá nửa khuya, mọi người bắt đầu nghỉ cô mới được về phòng. Lúc đứng trước cửa, Liên lại thấy khó thở. Ngẫm lại, thà ở dưới rửa chén còn hơn. Mà cô cũng định kiếm chỗ nào dưới đó để ngả lưng rồi, ngặt nỗi, mọi người cứ mời cô lên cho bằng được. Chỉ hi vọng, Đạt say mềm, ngủ thẳng cẳng. Ban đêm... thật sự rất nguy hiểm... Mà cô thì rất mệt và rất sợ!

Để thêm phần chắc chắn, Liên phải ngồi ở ngoài thêm cả tiếng, tới khi mọi thứ đều yên tĩnh, cô mới dám mở cửa vô phòng. Dè đâu... Chuyện còn hơn cả mong đợi. Phòng trống không. Cô vội leo lên một góc giường, trùm mền kín mít. Rồi nơm nớp tới gần tờ mờ. Đã ba đêm cô không ngủ, cô sợ buổi sáng dậy sẽ làm đổ bể đồ nên ráng chợp mắt một lát dể ấy sức. Ai dè...

Giờ Liên thấy hối hận vì giấc ngủ cỏn con ấy. Bà Ngự đang rất giận. Trước hàng ba, bên trong nhà gian nhà chánh đều có người dọn dẹp, nhưng giọng bà chẳng chút kiên dè. Tuy họ không dám xen vô chuyện của chủ, nhưng vẫn không giấu được sự tò mò, thi thoảng vẫn máy mắt nhìn nhau. Nếu nói Liên không ấm ức thì không đúng, dù bà Ngự là má chồng, bà dạy dỗ con dâu là chuyện rất đỗi bình thường. Nhưng dù gì, Liên cũng là cô dâu mới, vừa chân ướt chân ráo qua ngạch cửa thì phải rửa chén tới khuya lơ, bà còn nói đã cho người lên kêu mấy lần, mà Liên có thấy ai đâu.

Dì tám từ dưới bếp đi lên, thấy bà, dì chép miệng nhắc nhở, trời sắp trưa, nếu bà còn chưa đi thì sẽ trễ. Lúc này bà mới sực nhớ. Vốn quần áo đã chỉnh tề, vì mải rầy Liên mà bà quên mất. Bà kéo chiếc khăn vuông đã xếp lên đầu, buộc lại cho khéo.

- Tui không cần biết, khi ở nên nhà, cô ra sao. Nhưng một khi, cô đã về nhà này làm dâu thì nên sống theo khuôn phép của nhà này. Dâu con thì sáng sớm phải lo nấu nước pha trà cho cha má chồng, rồi còn lo ăn uống cho chồng, sau đó quán xuyến dọn dẹp nhà cửa. Đừng thấy nhà này có nhiều người toi tớ thì cho rằng mình không cần làm động móng tay. Người tuy nhiều nhưng công chuyện còn nhiều hơn, làm hoài cũng chưa chắc hết. Tuy là mợ ba nhưng đôi khi cũng cần xắn tay áo mà làm với người ta, chớ đừng có mà ngồi chỉ tay năm ngón. Ai mà không mệt, chồng cô còn dậy sớm hơn cô nữa kìa. Đợi má chồng dậy rồi con dâu mới thức, không biết cha má cô dạy cô như thế nào nữa.

Mới ngày đầu cô đã bị la mắng, Liên tủi thân, mắt rươm rướm.

Giỏ trầu đã xách, chân đã bước lại nghe tiếng thút thít, bà ngoảnh lại, nạt lớn.

- Ai làm gì mà cô khóc? Cô dậy trễ, tui nói cô mấy câu cũng không được hay sao? Khóc lóc là có ý gì? A...à... Cô cố ý nói tui hà hiếp, khắt khe với cô hả?

Liên lật đật chùi mắt.

- Dạ không phải, con... không có ý đó... tại tự dưng bụi bây vô mắt.

Thị uy như vậy cũng đủ. Bà đứng dậy, phủi lại áo rồi đi ra cửa.

-----------------------------------------------------

Ngả lưng trên chiếc ghế dài, Đạt đốt một điếu thuốc rồi mơ màng nhả khói. Phòng ốc đã trở lại như cũ, thâm chí vắng vẻ hơn thì phải?

Mấy ngày nay phải chạy giấy tờ, nên anh đi suốt.

Ông Duy nói mình đã già, muốn được nghỉ ngơi nên giao lại mọi việc cho hai anh em Đạt. Thành đã coi sóc đồn điền ở Lộc Ninh nên ông Duy muốn Đạt gánh phần coi sóc việc ruộng vườn điền thổ. Nhưng Đạt không muốn công việc của mình chỉ quanh quẩn với ruộng đồng, trồng trọt. Hơn nữa, anh đã tốt nghiệp cơ khí hồi bên Pháp.

Mấy năm đi xa, anh nhận thức nhiều điều. Một đất nước muốn có nền kinh tế lớn mạnh không chỉ quay đi quẩn lại với đất đai. Người xứ Nam kỳ đang trong thời kỳ thay đổi, dù sự thay đổi đó bị bó chặt trong sức kìm tỏa của Pháp quốc, nhưng trong sự vận động của riêng mình, những suy nghĩ mới vẫn được nảy sinh. Thương gia người bản xứ đang cố gắng cạnh trạnh với người Tàu, người Ấn, người Pháp để tìm chỗ đứng trên chính quê hương của mình.

Một điều rất dễ nhận thấy, phương tiện đi lại, chuyên chở của người dân quá ư ít ỏi. Thuyền bè dưới sông rạch, trên bộ chỉ có xe ngựa là phổ biến nhưng nó chỉ đi được đoạn đường ngắn, muốn di chuyển xa thì cần phải có một thứ sức lực bền bỉ, không biết mệt mỏi, đó là động cơ, máy móc. Tàu hỏa thì chính phủ Pháp giữ thế độc quyền, họ chỉ cho người bản địa mở hãng xe.

Mà mấy hãng xe đò cũng chẳng nhiều nhặn chi. Vậy là, Đạt quyết định mở một hãng xe đò bao gồm các chuyến chạy khắp nam kỳ lục tỉnh. Việc giấy tờ đã gần hoàn tất, xe đã được nhập về, những việc cần thiết khác như phải tuyển người làm công, gặp gỡ các chủ hãng khác để sắp xếp lịch trình, tìm kiếm bến bãi cũng xong. Chỉ còn một bài việc lặt vặt phát sinh ngoài dự tính.

Cái tin Đạt lấy vợ là chuyện quốc gia đại sự hay sao, mà đi đâu ai cũng hỏi han, chúc tụng? Đàn ông với nhau nên chẳng ai thèm dè dặt, trăm câu như một: đêm đầu ra sao? Đạt chỉ cười cười phớ lớ cho qua.

Nói ra liệu có ai tin, mà họ tin anh cũng không dám nói, cưới gần chục bữa mà anh vẫn "phòng không chiếc bóng". Đừng nói tới chuyện được "nâng khăn sửa túi", đến bàn tay của vợ mập ốm ra sao, anh còn chưa biết nữa là.

Nói là đi suốt nhưng Đạt vẫn luôn tranh thủ. Có điều, về sớm thì thấy cô quần quật ngoài sau, đi ngủ rồi mà cô chưa chịu lên. Ráng dậy sớm một tí thì cô xuống bếp từ lúc nào. Lúc gặp thì người đông, mà cô cũng làm biếng nói. Nhớ cái ngày gặp đầu tiên, cô "trả treo" đâu có ít, còn xỏ xiên đủ thứ. Nằm gác tay lên trán đắn đo, anh kết luận, cô không muốn nói chuyện và chung đụng với anh.

Nhưng anh không chấp nhận! Anh cưới vợ mà. Dù mọi thứ do cha má anh lo, nhưng anh cũng bỏ công làm chú rể, anh phải có cô dâu cho mình. Hơn nữa, khắp Lục tỉnh đều biết anh có vợ thì anh phải mát mặt được làm chồng cho bõ công bao người chúc tụng.

Đạt lơ đãng nhìn xuống dưới. Liên từ phía vườn sau đi tới, rồi lẳng lặng vô nhà. Không biết cô có nhìn thấy thấy cây bông giấy này chưa?

Nhìn tới cây bông giấy, Đạt lại giật mình. Chỉ mới mười ngày không dòm ngó, nó đã dần xơ xác, từng chiếc lá như đang héo tàn rũ chết. Lần đầu tiên anh trồng cây, còn tự mình chăm chút, anh không cho nó chết.

Đạt nhìn về phía người đàn ông đang nhổ cỏ gần đó, hỏi lớn.

- Anh Sửu, sao cây bông này héo lá hết vậy?

Sửu bước tới gần, nheo mắt nhìn lên mấy chiếc lá đang ngả vàng, cong quéo.

- Dạ thưa cậu, chắc nó thiếu nước. Mới được bứng về trồng chưa bao lâu nên rễ còn yếu, chưa đâm sâu được, mấy bữa nay không tới nên nó mất sức đó đa.

- Vậy có chết không?

- Lá mới héo một chút thôi, bây giờ tưới đều đặn thì cứu được.

Nói rồi, Sửu đi kiếm gàu múc nước. Vì Sửu khá bận nên Đạt không nhờ Sửu mà dặn Nhanh, biểu nó phải tưới cho cây mỗi này mỗi hai bận. Không biết nó tưới kiểu gì để sắp chết cây bông.

Con Nhanh đang run bần bật bên trong. Nghe Đạt với Sửu nói chuyện nó mới sực nhớ. Đúng là Đạt có dặn nhưng nó có tật hay quên, thêm công chuyện lu bu nên hai, ba bữa rồi nó quên tưới. Bây giờ, nó chỉ van vái cho cái cây đừng có chết.

Nhưng trước mắt, chắc chắn, nó sẽ bị rầy. Hy vọng nó không bị đuổi. Vừa lúc đó, Liên từ cửa bên kia đi vô. Thấy Nhanh cầm dao xắt hành mà mồ hôi tuôn dầm như tắm. Liên hỏi thăm, Nhanh chỉ thút thít chớ chưa kịp trả lời. Vì tiếng Đạt đã cất lên.

- Liên, bưng một ly nước lên phòng cho anh.

Nhanh lạy trời lạy phật. Hình như Đạt không để bụng chuyện đó. Hoặc anh có nhớ, thì để mấy ngày nữa, cây bông tốt tươi trở lại rồi hãy nhớ. Nhanh vuốt ngực, thầm cám ơn vị cứu tinh mợ ba của nó. Nó không biết, thay vì nó thì mợ ba quyền quí kia cũng đang lo cay cáy trong bụng. Hồi nãy, Đạt ra lệnh chớ không có nhờ, kêu đích danh luôn như vậy, có phải coi cô giống người hầu hay không? Còn nữa, chưa chi đã xưng hô anh em ngọt xớt. Nghe thôi... đã sâu răng. Cái kiểu này, ngoài khó ưa độc đoán, còn là phường háo sắc chứ chẳng chơi. Khó ưa độc đoán còn đỡ, cô chịu được, còn như háo sắc thì thường đi chung với đê tiện, dâm ô....

Huệ lại đúng, công tử nhà giàu, ăn no rồi lo rững mỡ không hà. Sao cô lại lấy phải người chồng như vậy kia chớ?