HỒI THỨ MƯỜI BA

Vân phòng truyền thần chú trên non

Đồng Tân vẽ huỳnh hạc dựa vách

Khi đến đỉnh núi Lữ Đồng Tân thưa rằng: "Thưa thầy, tu thành tiên dễ hay khó?". Vân Phòng nói: "Quyết tu thì thành tiên, không tu thì thành quỷ. Tiên có năm bậc: Quỷ tiên, nhân tiên, địa tiên, thần tiên, thiên tiên". Lữ Đồng Tân thưa rằng: "Xin thầy giải nghĩ cho rõ!". Vân Phòng nói: "Quỷ tiên là bậc chót như thổ địa... Nguyên là người tu trì chân chính, chẳng biết luyện hình, bởi lòng thanh tịnh, không làm việc bất nhân, nên khỏi đọa địa ngục, luân hồi, được làm Quỷ tiên bậc cuối; Nhân tiên là người tu luyện còn non, tuy vậy cũng có thể làm phép cầu phước tránh họa; Địa tiên là người tu luyện nhiều phép, trường sinh ở đời; Thần tiên là Địa tiên đã lánh đời về núi; Còn Thiên tiên là thần tiên thường làm nhiều điều phước đức, hay cứu dân độ thế, cảm động thiên đình, được Ngọc Hoàng triệu về phong chức". Lữ Đồng Tân thưa rằng: "Tôi không muốn làm quỷ tiên, mà thiên tiên cũng không dám vọng tưởng. Xin học theo phép nhân tiên, địa tiên và thần tiên". Vân Phòng nói: "Ba bậc ấy tu luyện như nhau, khác nhau là do công tu luyện nhiều hay ít mà thôi". Nói rồi truyền đạo cho Đồng Tân.

Nói về ông Trịnh Tư Viễn hồi trẻ biết làm thuốc, đến lớn học đạo với các tiên ông, sau về ở núi Mã Tích. Trên núi ấy có hai vợ chồng cọp sinh được hai con, cọp mẹ bị chúng săn, còn cọp bố thất kinh chạy mất, bỏ hai con mồ côi đói khát. Trịnh Tư Viễn thấy tội nghiệp, đem về núi mà nuôi dưỡng như cặp mèo. Sau cọp bố tìm tới thăm con và tạ ơn, rồi cũng ở với Trịnh Tư Viễn. Trịnh Tư Viễn đi là thuốc ở đâu cũng cưỡi cọp như cưỡi ngựa. Ngày kia người bạn họ Hứa bị bệnh nhứt răng rước Trịnh Tư Viễn đến trị. Lại xin vài sợi râu cọp để làm thuốc nhứt răng. Cọp cũng cúi đầu cho râu. Sau Trịnh Tư Viễn thành tiên, xưng hiệu Đơn Dương chân nhân.

Ngày kia Trịnh Tư Viễn ghé núi Triều Hạc đàm đạo với Vân Phòng.trông thấy Đồng Tân liền chỉ và hỏi: "Người đó là ai, xin giới thiệu cho tôi biết?". Vân Phòng nói: "Đó là đệ tử tôi, tên Lữ Thuần Dương". Rồi kể chuyện Lữ Đồng Tân vượt qua mười thử thách của mình. Trịnh Tư Viễn khen rằng: "Thật là người có lòng học đạo". Chuyện vãn hồi lâu đồng cáo từ mà về. Cũng trong trong ngày đó, Vân Phòng nói với Lữ Đồng Tân rằng: "Ta sắp lên chầu Ngọc Đế, sẽ tâu xin đem tên ngươi vào sổ tiên. Cách mười năm nữa, đến gặp ta tại Động Động Đình. Xảy thấy có một vị tiên cưỡi hạc bay đến nói với Vân Phòng rằng: "Có chiếu Thượng Đế phong Chung Ly giữ chức Kim Khuyết thượng tiên, mau về lên lãnh sắc phong!". Vân Phòng tạ ơn rồi từ giã Đồng Tân, rồi đằng vân về trời.
Ngày nọ Lữ Đồng Tân đến sông Giang Hoài, được biết có một con giao thành tinh, khi thì dâng nước lụt hại dân cư, khi thì làm sóng gió nhận chìm thuyền nhân. Phủ huyện sở tại đã rước nhiều đạo sĩ mà trừ nó không được. Nên phải treo bảng cầu hiền. Lữ Động Tận nghĩ mình có gươm phép của Huỳnh Long chân nhân ban cho, chắc trừ nó được, nên đến nói rằng: "Phủ huyện đừng lo, để tôi trừ nó". Nói rồi rút gươm phép ra, miệng đọc thần chú, phóng xuống sông. Giây phút nước sông nổi sóng, máu tươi vọt lên thắm đỏ dòng sông, con giao long bị chém đứt họng nổi lên, gươm linh chém quái xong lại bay vào vỏ. Phủ huyện đền ơn tặng cho họ Lữ rất nhiều vàng bạc, nhưng người cương quyết không nhận. Hỏi thăm danh tính. Lữ Đồng Tân nói: "Ta họ Hồi". Nói rồi liền đi, nên thiên hạ gọi là Hồi đạo sĩ. Bởi chữ Hồi có chữ khẩu ngoài và chữ khẩu trong, cũng như chữ lữ, chữ khẩu trên nối chữ khẩu dưới.

Lữ Đồng Tân qua châu Nhạc Dương mà bố thí thuốc chữa bệnh và tìm người lành mà độ cho tu hành, té ra độ không được ai, cứ độ rượu tại quán Tân Thị mãi. Lữ Đồng Tân uống chịu, Tân Thị không đòi, uống tới nửa năm, không trả một đồng điếu. Lữ Đồng Tân thấy Tân Thị tốt bụng không đòi tiền mình liền bảo rằng: "Ngươi lấy vỏ quýt tươi ra đây, để ta dùng nó thay mực vẽ con huỳnh hạc trên vách. Khi khách đến uống rượu thì bảo huỳnh hạc xuống múa giúp vui, như vậy ngươi có thể thu hút được nhiều người đến quán". Chủ nhà vâng lời, trọng đãi. Lữ Đồng Tân vẽ hạc, uống rượu rồi giã từ. Tân Thị thấy khách đến liền bảo huỳnh hạc, thì hạc vàng trên vách nhảy xuống múa mà câu khách. Đến khi khách về nó nhảy lên vách thì là hạc vẽ. Cách ít năm sau, Đồng Tân đi ngang quán Tân Thị mừng rỡ, rước vào mời rượu tạ ơn. Lữ Đồng Tân hỏi: "Trừ đủ tiền chịu hay chưa?". Tân Thị nói: "Quá lời quá vốn". Lữ Đồng Tân lấy sáo ra thổi ba bản nhạc, hạc vàng trong vách bay ra. Lữ Đồng Tân cưỡi hạc bay mất. Tân Thị làm lại cái lầu, đặt tên là Huỳnh Hạc Lâu.