Câu 39: trình bày tiên lượng và biến chứng bệnh xơ gan

1. ĐẠI CƯƠNG:

- Xơ gan là bệnh mạn tính gây tổn thương nặng, lan toả ở các thuỳ gan, đặc điểm tổn thương là mô xơ phát triển mạnh, đồng thời cấu trúc các tiểu thuỳ và mạch máu bị đảo lộn một cách không hồi phục.

2. tiên lượng:

- Xơ gan là 1 bệnh nặng mang tính chất mạn tính, có từng đợt tiến triển làm bệnh nặng lên dần, thể hiện qua H/C suy TB gan và tăng ALTMC

- Xơ gan khi đã đến thời kỳ các triệu chứng lâm sàng rõ rệt, đã có biểu hiện mất bù, thường có tiên lượng dè dặt. Thời gian sống thêm thường khoảng 4 năm đối với xơ gan do rượu và do viêm gan virut, đối với xơ gan mật thứ phát: khoảng 6 năm và tiên phát khoảng 7 năm.

- Nếu chẩn đoán được sớm và tìm ra được nguyên nhân để loại bỏ hoặc điều trị thì khả năng làm cho xơ gan trở lại thời kỳ ổn định hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh.

- tiên lượng xơ gan dựa vào tiêu chuẩn Child (1991)

- yếu tố đánh giá 1đ 2đ 3đ

+ bilirubin huyết thanh (Mmol/l) 34 34,1 - 51 >51

+ Albumin huyết thanh (G/l) 35 30 - 35 <30

+ Cổ chướng ko ít nhiều

+ thàn kinh ko kín đáo rõ

+ dinh dưỡng tốt T.bình xấu

Child A: 5 - 7 điểm: tốt

Child B: 8 - 12 điểm: trung bình

Child C: >12 điểm: xấu

2. Biến chứng: thường xuyên và phức tạp nhất là giai đoạn cuối.

+ Chảy máu tiêu hoá: thường vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, dạ dày: đây là tình trạng nặng nếu chức năng gan còn tốt, điều trị thích hợp, bệnh nhân có thể vượt qua được. Nếu chức năng gan kém, bệnh nhân có thể đi vào hôn mê và tử vong.

+ Hôn mê gan: là giai đoạn cuối của xơ gan, thường xảy ra sau những yếu tố thuận lợi: nhiễm trùng, nhiễm độc, ỉa chảy, chảy máu tiêu hoá...

+ Nhiễm trùng: dễ viêm phổi, lao phổi, nhiễm trùng đường tiêu hoá... thường làm xơ gan nặng thêm.

+ Ung thư hoá: thường gặp, tỷ lệ từ 70 - 90%.

+ Hội chứng gan thận: là biến chứng nặng, tử vong cao: thiểu niệu hoặc vô niệu, natri niệu thấp hoặc không có (< 10 mEq/l), suy tế bào gan nặng, yếu tố thuận lợi là dùng lợi tiểu bừa bãi, thuốc độc cho gan thận, hút dịch cổ chướng nhanh và nhiều, chảy máu tiêu hoá...