Loại thuốc này có vị như tro, thảo mộc đáng ghét trộn với những giấc mơ bị thiêu rụi. Đêm đó tôi nhìn vú pha thuốc, rót nước nóng từ chiếc ấm nhỏ chuyên dùng để sắc thuốc bắc. Với vú, loại thuốc nào cũng phải uống nóng. Chúng tôi còn cẩn trọng dán từng tờ giấy vàng lên toàn bộ cửa sổ và cửa chính trong nhà. Dán xong, trông chúng như một dãy cờ vàng nho nhỏ thò ra từ ô cửa. Tôi e sợ khi nhận ra chúng vẫn bay phấp phới dù trời lặng gió. Và tôi vẫn chần chừ chưa dám thực hiện lời căn dặn của bà đồng về việc đốt tiền âm phủ cho chính mình, cũng chẳng muốn kể cho vú nghe. Thay vào đó, tôi đưa cho bà một gói nhỏ bọc giấy dầu. "Vú giúp con bán thứ này nhé?"

Bà giũ ra mấy cây trâm cài tóc bằng vàng. Đều là đồ cổ, trên thân khắc nhiều hoa văn tinh xảo, tôi chẳng nhớ được ai truyền lại cho nữa. "Sao cô phải làm vậy?"

"Vì chúng ta cần tiền, và vú không thể dùng hết tiền tiết kiệm của mình được."

Bà kịch liệt phản đối, nhưng cuối cùng vẫn hứa sẽ hỏi mấy bà vú thân quen xem có ai muốn mua trang sức không. Đó chính là cách phổ biến để giao dịch những thứ này. Họ kín đáo ướm hỏi, rồi trao đổi những món đồ bằng vàng hay dây chuyền mặt ngọc lấy tiền. Bảo sao đám vợ bé và tì thiếp khi bị trả về luôn đòi hỏi phúc lợi là đồ vàng bạc và ngọc ngà châu báu. Chắc chắn nếu rơi vào hoàn cảnh ấy, tôi cũng có đòi hỏi tương tự. Và vì thế, ý nghĩ rằng chúng tôi đã cùng đường đến mức phải đem bán đồ nữ trang cào vào lòng tôi như những chiếc vuốt nhỏ.

Uống thuốc xong, tôi lên giường ngủ luôn. Lúc khuấy thứ bột đen kịt sàn sạn trong bát, tôi đã nghi ngại liệu nó có độc hay không, nhưng cuối cùng vẫn nuốt trôi hết. Bất ngờ thay, gần mười tiếng sau đó tôi mới thức dậy dưới ánh bình minh. Vú bồn chồn ngó tôi, khi tôi ngồi dậy, bà gượng cười an ủi.

"Mấy giờ rồi hả vú?"

"Gần giờ Tị rồi." Bà đáp. "Cô ngủ ngon chứ?"

Đó là một giấc ngủ sâu, gần như li bì, nhưng may mắn thay là không hề bị gián đoạn bởi bất cứ cơn mơ nào. Tôi tự hỏi liệu vị thuốc bí mật của bà đồng có phải là thuốc ngủ không. Nhìn vẻ mặt tha thiết của vú, tôi không thể không mỉm cười với bà.

Tôi xuống lầu đến phòng cha, vì cảm thấy cần thiết phải thảo luận với ông về tình hình tài chính của gia đình, về cuộc hôn nhân của tôi, và mọi điều khác mà cha con tôi đã lâu chưa thảo luận. Thậm chí tôi còn muốn lại được ngồi chép thơ dưới ánh nhìn nghiêm khắc của cha. Nhưng cửa thư phòng đóng chặt, mở ra thì không thấy cha đâu. Tất cả những gì còn lại là mùi ngai ngái của sách vở và hương ngọt đặc quánh của khói thuốc phiện.

''Cha đi đâu rồi?" Tôi hỏi Ah Chun.

"Lão gia ra ngoài từ sớm rồi ạ."

"Cha có nói là đi đâu không?"

"Dạ không, thưa cô."

Tôi bực bội đóng cửa thư phòng và dựa lưng lên đó. Điều gì đang xảy ra trong thế giới của những người đàn ông vậy? Tian Bai đã nói chuyện với chú anh chưa? Chúng tôi sẽ xoay xở thế nào với đống nợ nần? Tôi thật lòng mong muốn được ra đường và tự mình giải đáp đống thắc mắc đó. Giá mà tôi có anh trai hay anh họ để cậy nhờ. Mặc dù tôi không phải bó chân, nhưng vẫn phải quanh quẩn với những việc nội trợ như thể có một sợi dây vô hình trói chặt mắt cá chân tôi với cánh cửa nhà. Thậm chí ngay đến vú, với hội chị em đồng nghiệp rải rác khắp các gia đình, còn đắc lực hơn tôi. Tôi chưa nghe được gì thêm từ Yan Hong. Có khi chị đã quên tôi rồi. Tôi cũng tự hỏi Tian Bai đang làm gì, liệu có nghĩ tới tôi hay không. Buồn bực, tôi vớ lấy giỏ kim chỉ, cố hoàn thành hai dải thêu để đính vào tà váy mới. Việc thêu thùa khiến tay chân tôi bận rộn, nhưng những suy nghĩ vẫn cuồn cuộn trong đầu.

Ngày hôm sau tôi cũng không thấy cha đâu. Thật đáng lo ngại! Cha không phải dạng người thích ra ngoài, một phần vì những vết sẹo đậu mùa của ông. Tôi đã sớm quen với gương mặt ấy và vài người bạn già của cha có vẻ cũng chẳng quan tâm, nhưng người lạ thì thường nhìn chằm chằm. Hồi nhỏ, đôi lúc tôi tự hỏi liệu cha mình có tái hôn không. Cha rất yêu mẹ, và chẳng người vợ lẽ nào, nhất là lại được chọn từ những bà cô không chồng ế ẩm, có thể sánh được với mẹ tôi. Một lần cha buột miệng kể rằng bà đẹp như tiên nữ trên trời. Ngôi nhà này là một lăng mộ lớn chôn vùi bà. Trong thư phòng của mình, cha vẫn thờ phụng bà, và vú vẫn không ngừng nhắc tới thời son rỗi của mẹ khi giúp tôi trải qua đời thiếu nữ của mình. Tôi thở dài, tự hỏi liệu Tian Bai có yêu tôi nhiều như thế, nếu có ngày chúng tôi đến được với nhau. Và mặc dù không gặp ác mộng, tôi vẫn thấy mỏi mệt vô cùng. Có một điềm gở cứ lởn vởn quanh đây, như thể cơn gió cuộn lên trước cơn bão.

Hai ngày sau, cửa lớn nhà tôi bị dộng ầm ầm. Mới sáng tinh mơ, tiếng đập cửa vang dội khắp nhà chẳng khác nào sét giữa trời quang. Tôi cuống cuồng chạy vội xuống gác. Ah Chun mặt tái mét, hai tay che miệng đứng trước cổng. Một mảng màu loang đầy thềm, đọng thành vũng đen sì, như thể một sinh vật nào đó đã bị giết thịt ngay trước cửa nhà tôi. Trên đường không một bóng người, tôi thấy khiếp đảm như thể vừa nuốt phải một con cóc khổng lồ lạnh toát. Chắc chắn có chuyện gì đó cực kì đen đủi, cực kì ghê rợn đã xảy ra.

Cả ngày trôi qua trong u ám. Ah Chun cứ khóc nức nở, kể về tình hình tương tự xảy ra ở làng mình trước đây, theo sau đó luôn luôn là thảm kịch, toàn là do ma quỷ làm. Tôi đứng nhìn lão Wong lau cánh cổng. Lão đã lớn tuổi, gầy khẳng khiu, mái tóc lưa thưa ngả bạc, chưa bao giờ tôi thấy cảm kích vì sự trầm mặc của lão như lúc này.

"Bác nghĩ đó là thứ gì ạ?" Tôi hỏi.

"Là máu." Lão đáp ngắn gọn.

"Nhưng là máu gì ấy ạ?"

"Chắc là máu lợn. Chọc tiết lợn thì được nhiều máu lắm."

"Bác không nghĩ đây là máu người sao?"

Lão gầm gừ, "Cô chủ nhỏ, tôi biết cô từ khi cô mới cao đến đầu gối tôi. Tôi làm tiết canh hấp cho cô ăn bao nhiêu lần rồi? Ngửi giống máu lợn lắm, tôi đoán là lợn đấy."

Tôi nhìn xuống chân, "Ah Chun nói là do ma quỷ làm. Bác có nghĩ vậy không ạ?"

Lão Wong khịt mũi. "Ah Chun còn nói vong hồn đã ăn mất mấy miếng há cảo thừa trong bếp nữa cơ." Lão gục gặc đầu rồi bỏ vào nhà.

"Hay là bọn du thủ du thực nhầm nhà ta với nhà ai?" Vú tuyệt vọng hỏi. Lời bà nói làm tôi nảy sinh nỗi lo mới. Chủ nợ! Cha có gây ra chuyện gì không?

Thần kỳ làm sao, cha đã trở về. Ông ở nhà suốt buổi sáng, ngủ tít mít, không hề hay biết sự vụ sáng nay. Khi ông mở cửa, tôi ngửi thấy mùi thuốc phiện nồng nặc tràn ra.

"Cha!" Tôi vừa nhẹ nhõm khi thấy cha, vừa hoảng hốt vì bộ dạng của ông. Mắt ông đục ngầu, râu ria xồm xoàm và quần áo nhàu nhĩ mắc trên tấm thân gầy guộc. Khi tôi kể cho cha nghe về sự việc kinh hoàng buổi sáng, ông dường như chẳng thể nhập tâm.

"Đã hết chưa?" Ông hỏi.

"Lão Wong gột sạch rồi ạ."

"Tốt, tốt..."

"Cha, cha có mượn tiền ai không?"

Ông dụi đôi mắt đỏ ngầu, "Chủ nợ duy nhất của nhà ta là lão gia nhà họ Lim, Lim Teck Kiong." Ông chậm rãi nói, "Và cha không nghĩ ông ta lại dùng hạ sách này. Làm thế để làm gì? Khi mà tất cả những gì ông ta muốn là..." Giọng ông tắt dần, gương mặt nhuốm màu nhục nhã.

"Điều ông ta muốn là con lấy con trai ông ta. Cha đã đồng ý chưa ạ?" Trong khoảnh khắc, sự hoảng loạn chiếm trọn tâm trí tôi.

"Chưa, chưa. Cha nói cha sẽ suy nghĩ."

"Cha đã nói chuyện lại với ông ta chưa?"

"Cha nói hôm qua rồi. Hay hôm kia gì đó." Ông quay lưng trở vào thư phòng.

Tôi kể cho vú nghe những gì cha đã nói, và hỏi liệu bà có nghĩ chính nhà họ Lim là thủ phạm không. Bà lắc đầu, "Vú không nghĩ là họ làm. Nhưng ai mà biết được?" Giữa chúng tôi lơ lửng một nỗi kinh hoàng không ai dám nhắc tới. Vú sợ nói ra sẽ tiếp thêm sức mạnh cho vong hồn, còn tôi thắc mắc liệu có phải hồn ma Lim Tian Ching đang trở nên ghê gớm hơn không. Nhà họ Lim, cả người sống lẫn người chết, có lẽ đang cố làm tôi hóa điên.

Tôi nắm chặt bàn tay gầy guộc của vú. Bàn tay đã lau nước mắt và đánh đòn tôi hồi nhỏ. Bàn tay từng chải tóc và bón cho tôi ăn. Giờ đây chúng lốm đốm những vệt đồi mồi, toàn da với xương. Tôi không biết vú bao nhiêu tuổi, chỉ biết lòng mình dâng lên vô vàn yêu thương đối với bà. Sớm hay muộn bà cũng cần người chăm sóc. Tôi tự hỏi liệu các thiếu nữ quyền quý có nghĩ đến điều này hay không. Ở những phủ đệ như nhà họ Lim, tôi thấy kẻ hầu người hạ đông đảo đến mức gia nhân thâm niên cũng được bưng bê phục vụ riêng. Nếu tôi chấp nhận lấy hồn ma Lim Tian Ching, gần như mọi người đều hưởng lợi. Vú được chăm lo khi về già, cha sẽ thoát cảnh nọ nần. Nhưng tôi thì vĩnh viễn chia cắt khỏi Tian Bai dù cùng sống trong ngôi nhà ấy. Nhìn anh lấy một cô gái khác, còn mình thì bị hồn ma viếng thăm hằng đêm. Tôi không thể chịu đựng được.

"Thà chết còn hơn." Tôi vô thức buột miệng.

"Gì cơ?" Vú lo lắng nhìn tôi, chắc là nghĩ tôi đang hoảng lắm, bà an ủi. "Cô đừng quá bận tâm về chuyện xảy ra hôm nay."

"Con không sợ." Tôi nói dối. "Con biết phải làm gì mà vú." Tôi lấy ví ra, đếm tiền bên trong. Vú đã xoay xở bán được mấy chiếc trâm vàng. Lần đầu tiên tôi thấy chiếc ví của mình căng phồng.

"Vú à, vú giúp con một việc. Mua giúp con ít vàng mã nhé?"

Bà nhìn tôi ngạc nhiên, "Mua vàng mã gì?"

"Tiền giấy ạ. Tiền âm phủ."

"Bao nhiêu?"

"Vú áng xem ạ."

"Nhưng chắc nhà đó đốt cho cậu ta nhiều lắm rồi chứ?"

Thì ra vú hiểu lầm rằng tôi muốn đốt tiền giấy để Lim Tian Ching ngưng quấy rầy, tôi bèn hùa theo luôn, "Bà đồng nói mình cũng phải đốt một ít ạ." Vú tỏ ra phân vân, nhưng cuối cùng vẫn đồng ý. Trong lúc chờ vú đi mua vàng mã, tôi cũng tự chuẩn bị một số thứ.

Khi vú quay lại, bà đưa cho tôi một xấp tiền âm phủ màu sắc sặc sỡ và dấu triện của Yama - vị thần cai quản địa ngục. Ngoài ra, bà còn mua một loại tiền tệ khác của âm giới được gấp bằng giấy màu vàng. Mệnh giá của những tờ tiền này là 10 đồng và 100 đồng tiền Mã Lai. Dưới âm phủ chắc lạm phát vô cùng cao, nếu xét đến việc đem tiền mệnh giá lớn thế này ra đốt vô tội vạ. Không biết hồn ma của những người đã chết từ rất lâu, khi chưa có những đồng tiền in kiểu này thì phải làm sao?

Chiều hôm đó, khi vú đi nghỉ, tôi mang chỗ tiền giấy ra sân sau, nơi chúng tôi hay đốt vàng mã cho tổ tiên. Tôi gấp những tờ tiền vàng lại cho đúng hình thù và xếp chúng gọn gàng, ngay hàng thẳng lối như những con thuyền nhỏ trên một chiếc khay lớn. Tôi muốn tự mình đốt mà không nhờ đến vú, vì tốt hơn hết cứ để bà tin rằng những thứ này là dành cho Lim Tian Ching, chứ không phải cho tôi.

Ngày xưa tôi chỉ biết bám váy vú trong những ngày lễ tết. Bà là người chuẩn bị mọi thứ vào dịp năm mới, hay trong tiết Thanh minh. Bà sắp đặt vàng mã và bày biện đồ cúng. Lễ phải trang trọng, gồm một con gà luộc còn nguyên đầu và chân, vài chén rượu gạo, một cây rau diếp buộc túm bằng giấy đỏ và hàng đụn hoa quả. Thắp hương xong, cả gia đình sẽ được thụ lộc. Nghĩa là các vị tổ tiên chỉ thụ hưởng những vật phẩm ấy về mặt tinh thần. Tôi vẫn nghĩ đó là một cách làm thiết thực, những người còn sống không phải tốn kém gì mấy. Riêng đồ vàng mã sẽ được dành đốt sau. Đó chính là công đoạn hôm nay tôi phải tự làm.

Vú hay đốt vàng hương trước bài vị ghi tên người đã khuất. Tôi không chắc phải làm thế nào nếu không có bài vị mang tên mình nhưng khi vắng bà, tôi đã làm tạm một cái bằng gỗ và giấy. Tay tôi run lẩy bẩy khi tự viết tên mình lên đó, mực thấm vào tờ giấy như vết đen u tối, nhưng đã đến nước này thì tôi đành phải thử mọi cách có thể.

Hồi xưa, tôi từng nhìn thấy cha đốt những bức thư pháp ông viết. Đó là vào một đêm muộn, bóng tối đen kịt bao trùm khắp không gian. Khi tôi hỏi tại sao cha lại hủy tác phẩm của chính mình, ông chỉ lắc đầu.

"Ta gửi chúng đi." Ông đáp.

"Tới đâu ạ?" Tôi thắc mắc. Lúc đó hẳn tôi còn rất nhỏ, vì tôi phải ngước lên để nhìn ông.

"Cho mẹ con. Nếu ta đốt chúng, có lẽ mẹ con sẽ đọc được những bài thơ này nơi chín suối." Hơi thở ông ngọt quánh mùi rượu gạo. "Giờ đi ngủ thôi con."

Tôi leo lên cầu thang thật chậm, nhìn cha đứng im lìm trong khoảng sân tối. Ông dường như quên mất sự hiện diện của tôi khi đốt bài thơ tiếp theo, chỉ nhìn nó bừng lên một quầng sáng rồi lịm tắt thành tro tàn. Sau lần ấy, tôi hỏi vú liệu mình có thể đốt cho mẹ những bức tranh tự vẽ, hay bức thêu tay nguệch ngoạc đầu tiên không. Vú có vẻ bực mình, mắng tôi rằng không phải lúc nào cũng được tùy tiện đốt đồ cúng tế, từ đâu mà tôi có ý nghĩ cuẩn ngốc ấy. Vú luôn nghiêm cẩn với việc thờ cúng lễ bái.

Giờ tôi tự hỏi liệu cha còn viết thư cho mẹ và đốt chúng không. Chẳng hiểu vì sao tôi nghĩ ông không còn làm thế nữa. Vì đơn giản ông chẳng còn chút sinh lực nào mà để tâm đến chuyện ấy. Mẹ tôi thì sao? Bà vẫn còn ở cõi u minh chứ? Vú luôn nói rằng chắc chắn mẹ tôi đã được đầu thai từ rất lâu rồi. Tôi cũng hy vọng thế. Còn nếu không, tôi cầu mong mẹ sẽ phù hộ cho đứa con gái mà bà bỏ lại dương gian này. Tôi chẳng được dạy phải khấn vái mẹ thế nào, cái chết của bà đã trở thành điều kiêng kị giữa chúng tôi. Vú vin chặt niềm tin rằng mẹ tôi không phải chịu đày ải dưới địa ngục và đã được siêu sinh từ lâu rồi. Còn cha, ngoài sự việc tôi chứng kiến hồi nhỏ, ông chẳng bao giờ làm gì gợi nhắc đến bà. Và tôi nghĩ về Tian Bai, sau khi tôi chết, liệu anh có đốt cho tôi những bức thư không?

Hít một hơi thật sâu, tôi sắp xếp những tờ tiền thành hình nan quạt. Lẩm nhẩm khấn ngài đô đốc Trịnh Hòa, người đã vượt trùng dương khám phá thế giới, tôi hy vọng lời khẩn cầu sẽ linh ứng, dù trong lòng chứa đầy nghi kị. Đứng trước bài vị mang tên mình, tôi cúi đầu vái, "Mong chỗ tiền vàng này sẽ có lúc hữu dụng." Nghe thật yếu đuối và thảm thiết, nhưng tôi vẫn thả chỗ tiền giấy ấy vào lò than, chúng bắt đầu bắt lửa. Tôi đang chuẩn bị xếp một thếp tiền mới thì vú đi ra sân.

"Đã bắt đầu rồi đấy à?" Vú nói, liếc nhìn nắm tiền âm phủ trên tay tôi. Tôi vội vàng ném chúng vào lò lửa và cố giấu bài vị mang tên mình, nhưng đã quá muộn.

"Cô đang làm cái gì vậy? Cô còn chưa chết đâu!" Với sự nhanh nhẹn đáng kinh ngạc, vú giật phắt lấy tấm bài vị và xé nó tan tành.

"Vú!" Tôi nói, nhưng bà khóc lóc thảm thiết, mắng nhiếc tôi.

"Xúi quẩy! Xúi quẩy quá! Sao cô có thể làm thế?"

"Bà đồng bảo con ạ."

"Bà ấy bảo thế à?" Vú nhìn tôi chằm chằm. "Thế thì bà ấy là đồ dối trá. Cô sẽ không chết. Cô còn quá trẻ để chết!" Vú khóc đến nghẹn giọng, tôi ôm chặt lấy bà như khi còn bé, cảm nhận thân xác hao gầy mong manh của bà đang run rẩy trong đôi tay mình.

"Con không có ý như vậy, con xin lỗi."

Vú đã ôm siết tôi biết bao nhiêu lần hồi tôi còn nhỏ? Một lúc sau, bà dùng mu bàn tay quẹt nước mắt.

"Đừng bao giờ làm thế nữa." Bà nói.

"Tại sao ạ?"

"Vì chẳng ai đốt tiền vàng cho người còn sống cả!"

"Nhưng đây là trường hợp đặc biệt."

Mặc dù không hề muốn bà buồn thêm, tôi vẫn phải bảo vệ ý kiến của mình. Nếu không, mọi chuẩn bị của tôi sẽ trở thành công cốc.

"Cô chắc là bà đồng không bảo cô đốt tiền cho cậu ta chứ?"

"Chắc mà. Bà ấy bảo con tự đốt tiền cho chính mình cơ."

Vú ngồi thụp xuống, "Thế chẳng khác nào bảo cô chết rồi. Bà ta không biết mình đang nói gì hết."

"Nhưng, vú à, chính vú bảo con đi gặp bà ấy!"

"Tuy có năng lực, nhưng bà ta không phải là thánh! Sao bà ta biết được số phận của cô sau này thế nào?"

Mặt vú hơi tái đi. Tôi hiểu vẻ mặt này, nghĩa là đừng mơ mà thảo luận thêm câu nào nữa, nhưng tôi thấy vẫn cần nói lý với bà. Tôi nhất định phải đòi bằng được. Dù gì tôi vẫn là cô chủ của nhà này. Thực tế tôi vẫn là cô chủ nhiều năm nay, nhưng chưa từng có suy nghĩ phân biệt chủ tớ. Như thể đọc được suy nghĩ của tôi, vú cụp mắt.

"Li Lan, vú giờ chỉ là một bà già. Cô có thể làm mọi điều cô muốn, nhưng xin cô đừng làm thế này. Xúi quẩy vô cùng."

Và như thể bồi thêm, vú lại bắt đầu khóc. Tôi ngồi thụp xuống để ngước lên nhìn bà. "Con sẽ không làm thế nữa ạ."

Nước mắt tràn vào những nếp nhăn trên gương mặt vú. "Cô không hiểu đâu. Vú nuôi nấng mẹ cô, ẵm mẹ cô từ khi mới lọt lòng, và nắm tay mẹ cô khi còn chập chững. Mẹ cô ra đi quá đột ngột, đứa trẻ đáng thương ấy! Trong đám tang, cô bám chặt lấy vú, bàn tay bé nhỏ non nớt ôm cổ vú. Vú đã thề với mẹ cô rằng sẽ không bao giờ rời bỏ cô. Nếu mà cô cũng chết trẻ thì làm sao vú sống nổi!"

Tôi ngạc nhiên trước những lời tự đáy lòng ấy. Vú là người không mấy khi ủy mị, và chẳng bao giờ muốn nói về chuyện xưa. "Mẹ con khi đó trẻ lắm ạ?" Tôi luôn hình dung lúc bấy giờ mẹ nhiều tuổi hơn tôi, giống như mẹ của những người khác, hay những bà dì của tôi vậy.

"Không lớn hơn cô bây giờ bao nhiêu. Tôi coi mẹ cô như con đẻ vậy."

Vú vô thức vuốt ve mái tóc tôi, đắm chìm vào hồi tưởng quá khứ, về những ngày tôi còn thơ, cao đến gối bà, chui vào lòng bà mong được che chở. "Rồi bây giờ đến lượt cô. Cô cũng là con của vú." Chúng tôi bám siết lấy nhau như thể hai người đang lênh đênh trên biển.