"Hò hẹn mãi cuối cùng em cũng đến

Chỉ tiếc mùa thu vừa mới đi rồi

Còn sót lại trên bàn bông cúc tím

Bốn cánh tàn, ba cánh sắp sửa rơi."

Hoàng Nhuận Cầm

  Nói về hoa cúc, ít ai nghĩ về hoa cúc tím. Trong tuổi trẻ của tôi, hoa cúc tím làm mưa làm gió những năm cuối 80 vì Hoàng Nhuận Cầm. Còn nhớ nhà thơ đọc thơ trên tivi, một gương mặt đàn ông trẻ có nét trưởng thành với những vần thơ như có ma lực. Và hoa cúc tím không chỉ cướp đi người trong thơ, hoa đã cướp đi trái tim của hàng triệu khán giả trẻ tuổi thời đó. Từ đó, trong mắt tôi, hoa cúc chỉ còn màu tím.

 Mùa thu là mùa hoa cúc, cũng có ngày Nhà giáo Việt Nam. Tôi dám cá là hoa cúc là loại hoa được mua làm quà tặng nhiều nhất cho các thầy cô ở ta. Hoa cúc vàng là món quà đầu tiên tôi được nhận với tư cách là "giáo viên tương lai" từ bạn học. Hoa cúc cũng là thứ hoa dễ tặng nhau vì nó đẹp mà không cần phải tuyên bố này nọ như hoa hồng. Thích tặng là tặng thôi.

 Hoa cúc vàng là biểu tượng của mùa thu, cúc đại đóa dùng làm quà cho người già với lời chúc trường thọ, cúc vạn thọ dùng để kết vòng hoa viếng, cúc họa mi xinh xẻo cho phái nữ v.v. Cúc vạn thọ hầu như không cần phải trồng vì nó tự gieo hạt mọc hoang khắp nơi.

 Đấy là thứ hoa đầu tiên tôi tập tọng làm vườn trồng ở tuổi lên bảy. Tôi đào cây cúc vạn thọ mọc dại rồi đem về trồng ở một góc trong vườn mẹ tôi. Rất nhanh cây cúc ra hoa và lần đầu tiên tôi có được cảm nhận như thế nào là thành quả. Tất cả đều tốt đẹp cho đến một ngày về nhà nhìn thấy góc vườn bị dọn sạch, nguyên nhân là vì ông nội lên thăm quyết định trồng hai cây đu đủ vào đó. Tôi đã tốn rất nhiều nước mắt khóc thương cho cây cúc vạn thọ này.

 Bây giờ tôi có trà hoa cúc uống thường ngày như nhiều người thích trà ở đây. Châu Âu có truyền thống uống trà hoa cúc La Mã để an thần, dễ ngủ. Loại trà này đâu cũng có bán. Cũng có nhiều loại cúc mọc dại trên bãi cỏ vườn nhà mà bạn chẳng biết tên, hầu hết đều có cánh trắng, rất dễ thương. Tên hoa cúc thường được đặt cho bé gái ở phương Tây, là Daisy hay Marguerite. Thậm chí tên gọi thân mật của Nữ hoàng Đan Mạch là Daisy.

 Hoa cúc dễ trồng, cắm vào nước cũng có thể mọc rễ. Có lần tôi cắm hoa cúc tím trên bàn thờ để quên hơi lâu. Đến khi đem xuống thì cành đã mọc mầm, rồi tôi đem cây trồng ra vườn. Đấy là cây hoa linh thiêng nhất tôi từng có, giữ được đến mấy mùa. Tôi ít trồng hoa cúc trong vườn vì không trồng đã có đầy rồi, quà của gió đem tới.